اصول حسابرسی - فصل سوم

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط طاهره رضایی آشتیانی

بازدید: 9096

فصل سوم: مسؤلیتهای قانونی حسابداری

برای پرداختن به بحث مسؤلیتهای قانونی حسابداری لازم است با برخی از اصطلاحات زیر آشنا شد.

1.      سهل انگاری : عبارت است از انجام ندادن وظایف بر طبق استانداردهای حرفه ای یا اعمال نکردن مراقبت های حرفه ای

2.      قصور: عبارت است از نبودن کمترین دقت که نشانه ای از بی توجهی کامل فرد نسبت به مسؤلیتهای حرفه ای خود و استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی است

3.      تقلب : ارائه حقایق با کمال بی توجهی نسبت به صحت یا نادرستی با قصد فریب دادن دیگران و اینکه طرف مقابل زیان بیند.

4.      سهل انگاری متقابل:عبارت است از سهل انگاری که شاکی مرتکب شده و به زیان وی تمام شده است

5.      سهل انگاری نسبی: مفهومی است که در برخی از دادگاهها برای تخصیص خصارت بین طرفهای سهل انگار و بر اساس میزان سهل انگاری هر یک مورد استفاده قرار می گیرد

6.      معادل تقلب: انجام دادن وظایفی که نیازمند دقت بالایی است که چنان بی دقتی انجام شود موجب گمراه شدن افرادی که به آن اتکاء کرده اند می شود

7.      مسؤلیت قانونی:تعهد حرفه طبق قانون برای رعایت سطحی قابل قبول از مراقبتهای حرفه ای هنگام ارائه خدمات حرفه ای که شامل:

1- مسؤلیت حسابرسان در برابر صاحبکاران: امروزه صاحبکاران مؤسسات را به دلایل متفاوتی به دادگاه            می کشانند این شکایت ها تفاوت عمده ای دارند و می توانند به صورت شکایت حسابرس به دلایل زیر باشد.

1.      عدم رعایت مفاد قرارداد و ارائه نکردن گزارش در موعد مقرر

2.      قطع رابطه در زمان نا مناسب

3.      ناتوانی حسابرس در کشف اختلاس و سرقت

4.      نقض مقررات مربوط به محرمانه بودن اطلاعات به وسیله حسابرس

حسابرسان بر اساس عرف موجود مسؤل هرگونه زیانی که به دلایل سهل انگاری ، اعمال نکردن مراقبتهای حرفه ای به صاحب کار وارد شده است می باشند و صاحبکاران که از این حسابرسان خسارت دیده اند باید ثابت کنند که زیان حاصله ناشی از سهل انگاری حسابرسان بوده و حسابرسان جهت دفاع از خود باید ثابت کنند که مراقبتهای حرفه ای و اصول حسابداری رعایت شده و سهل انگاری از جانب آنها نبوده است.

2- برخورداری اشخصاص ثالث ذینفع از حقوق مشابه حقوق صاحبکار: حق بازیافت خسارت ناشی از سهل انگاری حسابرسان توسط صاحبکار از رویه های قضایی مربوط به قراردادها نشأت می گیرد ، اشخاص ثالث ذینفع نیز دارای حقوقی در قراردادهای بین حسابرسان و صاحب کاران هستند و می توانند خسارت ناشی از سهل انگاری حسابرسان را بازیافت نمایند در برخی از حوزه های قضایی اشخاص ثالث ذینفع تنها کسانی هستند که برای حسابرسان بنام مشخص باشند اما در سایر حوزه های هر گروه معدودی از اشخاص ثالث که احتمال بر گزارش حسابرس اتکاء کنند اشخاص ثالث ذینفع محسوب می شوند حتی اگر نام آنها برای حسابرس مشخص نباشد پس از اینکه طرفهای درگیر در حسابرسی با ذکر نام طبق قرارداد برای حسابرس را در قبال آنها به عمل آورد و چنانچه در این زمینه کوتاهی صورت گیرد ذینفع می تواند بر علیه حسابرس شکایت نماید و اگر بتواند ثابت کند که بر اثر اتکا بر کار حسابرس در حالی که استانداردها رعایت نشده اند زیان دیده است حسابرس را می توان مسؤل خسارت تلقی نمود.

3- مسؤلیت حسابرس در کشف اشتباهات و تخلفات: استانداردهای حسابرسی اصطلاح اشتباهات را از قلم افتادگی یا خطاهای سهوی در صورتهای مالی تعریف کرده است. از طرف دیگر اصطلاح تخلفات را برای توصیف تحریف عمده در صورتهای مالی (تقلب مدیریت، سرقت داراییها ) تعریف می کنند استانداردهای حسابرسی مقرر می دارد حسابرسان:

 اولاً: حسابرسی خود را به گونه ای طراحی کنند که از کشف اشتباهات و تخلفات دارای اثر با اهمیت در صورتهای مالی اطمینان منطقی کسب کنند

 ثانیاً : در برنامه ریزی و انجام رسیدگی های خود مراقبت های  حرفه ای را به کارگیرد

 ثانیاً : هرگونه تخلف کشف شده و اصطلاحات پیشنهادی خود را به کمیته حسابرسی هیئت مدیره صاحب کار گزارش نمایند

صاحب کاران ممکن است حسابرسان را به کوتاهی در کشف اشتباهات ، اختلاص ها یا حساب سازی ها که ممکن است که کارکنان بر علیه صاحبکاران مرتکب شوند یا سهل انگاری در کشف توطئه ، متهم سازند و آنان را برای جبران خسارت خود تحت پیگیری قانونی قرار دهند معمولاً در مورد کشف اشتباهات و تخلفات فرض بر این است که حسابرس پس از مطالعه و ارزیابی سیستم کنترل داخل صاحب کار نقاط ضعف کنترل های داخلی را در این مورد به مدیریت شرکت مورد رسیدگی اطلاع می دهند تا مدیریت نیز نظام کنترل مناسبی را به کار گیرد و وظیفه حسابرسان فقط اظهار نظر حرفه ای در مورد مطلوبیت صورتهای مالی میباشد حسابرسان تنها هنگامی دارای مسؤلیتهای مهمی در رابطه با کشف و تقلب و اشتباهات می باشند که در اعمال مراقبت حرفه ای کوتاهی کرده باشند.

4- مسؤلیت حسابرس در برابر اشخاص ثالث در قوانین موضوعه: قوانین موضوعه قانونهایی هستند که توسط نهادهای قانون گذاری وضع می شوند  دو مورد از مهمترین قوانین موضوعه در ارتباط با مسؤلیت حسابرسان قانون اوراق بهادار سال 1933 و قانون بورس اوراق بهادار 1934 می باشد.

قانون اوراق بهادار سال 1933: بر اساس این قانون اگر شرکتی بخواهد اوراق بهادار خود را به عموم مردم عرضه کند باید ابتدا تقاضای پذیرش خود را به کمیسیون اوراق بهادار و بورس ارائه نماید طبق این قانون چنانچه پس از پذیرفته شدن تقاضای پذیرش معلوم شود که قسمتی از آن اطلاعات ارائه شده بطور نادرست ارائه گردیده هر شخصی که سهام آن شرکت را خریداری نماید می تواند شرکت را تحت پیگرد قانونی قرار دهد مگر اینکه ثابت شود در زمان خرید سهام از نادرستی یا حذف اطلاعات آگاه بوده است .

قانون بورس اوراق بهادار در سال 1934: این قانون مقرر می دارد که تمام شرکتهای تحت پوشش کمیسیون اوراق بهادار و بورس، صورتهای مالی حسابرسی شده سالیانه خود را به کمیسیون ارائه دهند وچنانچه این صورتهای مالی گمراه کننده باشند شرکتهای ارائه کننده صورتهای مالی و حسابرسان آنها را نسبت به هر شخصی که اوراق بهادار آن شرکتها را بخرد یا بفروشد به طور بالقوه مسؤل می دانند در این قسمت از قانون سال 1934 آمده است که هر شخصی بطور مستقیم یا غیر مستقیم مرتکب هر یک از اعمال زیر گردد مجرم شناخته می شود:

1.      به کار گرفتن هرگونه ازار ، طرح ، نقشه یا نیرنگ برای فریب دادن دیگران

2.      اظهار غیر واقع یک مطلب با اهمیت یا اظهار نکردن مطلبی با اهمیت که برای گمراه نبودن اطلاعات ضروری است

3.      اشتغال به هرگونه فعالیت که در آینده یا حال باعث فریب دیگران در رابطه با خرید و فروش هرگونه اوراق بهادار محسوب شود

مسؤلیت حسابرسان در انجام خدمات حسابرسی ویژه: معمولاً مؤسسات حسابرسی ، خدماتی غیر از کار حسابرسی نیز انجام می دهند اینگونه خدمات که خدمات حسابداری نامیده می شود متفاوت از حسابرسی  می باشد زیرا حسابرسان در اینگونه خدمات نه از روشهای تحقیقی و نه درباره مطلوبیت صورتهای مالی اظهار نظر می کنند.

چند نمونه از خدمات حسابداری توسط حسابرسان عبارتند از :

1.      تنظیم و تهیه صورتهای مالی : تنظیم یعنی تهیه صورتهای مالی از روی اطلاعات صاحب کار که در اختیار حسابرسان قرار می دهند و به این معنی نیست که حسابرسان قابلیت اتکای صورتهای مالی راتأییدمی کنند و بررسی شامل روشهای بازرسی محدودی است که با دامنه ای کمتر از حسابرسی انجام می گیرد

2.      خدمات مالیاتی : از جمله خدمات مالیاتی که مؤسسات حسابرسی به صاحب کار ارائه می دهند تهیه و تنظیم اظهار نامه های مالیاتی شرکتها ، مؤسسات ، ادارات و حل و فصل دعوی حقوقی ( مالیاتی) و برنامه ریزی مالیاتی می باشد

3.      خدمات مشاوره ای مدیریت که نمونه های از آن عبارتند از :

1.      بررسی سیستم کامپیوتری مورد استفاده در شرکت و اداره

2.      تجدید نظر در سیستم اطلاعاتی

3.      بررسی سیستم بازاریابی

4.      انتخاب مدیران اجرایی و غیره

وضعیت حسابرسان در عصر دعاوی حقوقی: از جمله اقداماتی که مؤسسات حسابرسی باید انجام دهند که در برابر دعاوی حقوقی در امان باشند می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1.      تأکید بیشتر بر رعایت استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی و آیین رفتار حرفه ای

2.      استفاده از مشاوران حقوقی که به کارها و مسؤلیتهای حسابرسان آشنایی کافی داشته باشند

3.      داشتن پوشش بیمه ای کافی برای تعهدات

4.      شناسایی کامل صاحب کار جدید

5.      بدست آوردن آگاهی و شناخت کامل از کار صاحب کاران

6.      بهره گیری کامل از موافقتنامه حسابرسی

7.      ارزیابی دقیق احتمال وجود اشتباهات و تحریفهای با اهمیت و تخلفات در صورتهای مالی                صاحب کار

8.      اعمال دقت در حسابرسی صاحبکارانی که دچار تنگناهای مالی می باشند

نويسنده : طاهره رضایی آشتیانی

این کاربر 13 مطلب منتشر شده دارد.