سیستم حقوق و دستمزد:
اجزای به هم پیوسته ای است که داده های آن از جمله شامل: نام کارگر، شماره بیمه، ساعات کارکرد(عادی و غیر عادی)، نرخ حقوق و دستمزدکسور بمه و مالیات می باشد و ستاده های آن شامل:
1- لیست حقوق و دستمزد کارکنان که به صورت ماهیانه تهیّه می شود.
2- صورتحساب حقوق و دستمزد که بر اساس اطّلاعات مندرج در هر سطر از لیست حقوق و دستمزد تهیّه شده و حاوی اطّلاعات مربوط به جمع نا خالص حقوق و دستمزد، کسور و مبلغ خالص قابل پرداخت به یک کارگر می باشد.
3- کارت مشخصات حقوق و دستمزد که جهت ثبت اطّلاعات ثابت مربوط به حقوق و دستمزد هر یک از کارکنان و همچنین تغییرات بعدی مربوط مورد استفاده قرار می گیرد.
4- کارت مجموع درآمد کارکنان: این کارت اطّلاعات لازم در مورد حقوق و دستمزد ناخالص ماهانه، کسور مربوط و مبلغ خالص قابل پرداخت ماهانه ی هر یک از کارکنان در طول سال مالی را نشان می دهد و می تواند مبنای مناسبی برای تعیین باقیمانده مالیات مربوط به حقوق و دستمزد سالانه و یا مالیات اضافه کسر شده هر یک از کارکنان در پایان سال مالی قرار گیرد.
حسابداری حقوق و دستمزد:
حسابداری حقوق و دستمزد 2 بخش را مورد محاسبه قرار می دهد:
*حقوق و مزایای کارکنان، که در آن حقوق و مزایای ثابت از طریق توافق بین کارگر و کارفرما تعیین شده و نباید مبلغ آن از حداقل حقوق و دستمزد که همه ساله توسط شورای عالی کار تعیین می شود کمتر باشد و اضافه کار که انجام کار بیش از 8 ساعت در روز و 44 ساعت در هفته را شامل می شود که بر مبنای قانون کار پرداخت دستمزدی به میزان40% بیش از دستمزد ساعات عادی را شامل می شود.
*کسور: از مهم ترین کسور حق بیمه بوده که بر مبنای ماده 36 قانون تامین اجتماعی به میزان 7% سهم کارگر و20% سهم کارفرما به همراه 3% حق بیمه بیکاری خواهد بود و مالیات مالیات که بر مبنای ماده 84 و 85 قانون مالیات های مستقیم می باشد.بر اساس ماده 85 قانون مالیات های مستقیم نرخ مالیات بر حقوق پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون، تا 42000000 ریال به نرخ 10% وبه نسبت مازاد آن به نرخ های تصاعدی ماده 131 قانون مالیات ها خواهد بود؛ لازم به ذکر است، معافیت مالیات سالیانه حقوق بر اساس قانون مالیات های مستقیم و با لحاظ نمودن قانون نظام پرداخت: 150 برابر حداقل حقوق مبنا در هر سال تعیین می شد، امّا با تصویب قانون خدمات کشوری وغیر قابل اجرا شدن قانون نظام هماهنگ تعیین معافیت های مالیاتی همه ساله توسط قانون گذار در قالب قانون بودجه تعیین می گردد به عنوان مثال سقف معافیت مالیاتی بر اساس قانون بودجه 1390 جز الف از بند 78 ماده واحده سالانه 58200000ریال و ماهانه 4850000ریال تعیین گردیده است.
تمرین: اطّلاعات زیر از مدارک سیستم حقوق و دستمزد موسسه حسابرسی بهبود در مورد سه کارمند از بابت کارکرد خرداد ماه سال 1390 استخراج شده است.
نام و نام خانوادگی نرخ ساعتی کارکرد ساعت کارکرد مساعده پاداش
مجید اسکندری 40000 ریال 225 ساعت 4000000 ریال

---

مسعود امیری 25000 ریال 184 ساعت

---

---

بیژن چمن گلی 17500 ریال 220 ساعت 1500000 ریال 2% سود قبل از کسر مالیات بر در آمد
سایر اطّلاعات:
1- ساعات عادی کار ماهیانه 176 ساعت می باشد.
2- نرخ هر ساعت اضافه کاری 40% بیش از نرخ عادی می باشد.
3- کارکنان مشمول بیمه تامین اجتماعی و سقف حقوق و مزایای مشمول بیمه تا 10000000 ریال در ماه می باشد.
4- میزان معافیت ماهیانه مالیات بر مبنای مقررات قانونی 4850000 ریال بوده است و مازاد کلاً 10% محاسبه می شود.
5- میزان سود قبل از کسر مالیات بر در آمد 70000000 ریال بوده است.
مطلوب است :
الف) انجام محاسبات مربوط به لیست حقوق و دستمزد خرداد ماه
ب) انجام ثبت های لازم حسابداری در دفتر روزنامه
مجید اسکندری
225-176=49 ساعات اضافه کار
176×40000=7040000 دریافتی بابت ساعات عادی 49×(40000×140%)=2744000 دریافتی بابت ساعات غیر عادی
7040000+2744000=9784000 کل حقوق و مزایای ماهانه 9784000×7%=684880 حق بیمه کارگر
9784000 – 4850000=4934000 درآمد مشمول مالیات 4934000× 10%=493400 مالیات
4000000+493400+684880= 5178280 جمع کسور 9784000 – 5178280= 4605720مبلغ خالص پرداختی خرداد ماه
مسعود امیری
184-176=8 ساعات اضافه کار 176×25000=4400000 دریافتی بابت ساعات عادی 8×(25000×140%)=280000 دریافتی بابت ساعات غیر عادی 4400000+280000=4680000 کل حقوق و مزایای ماهانه 4680000×7%=327600 حق بیمه کارگر 4680000 – 327600 = 4352400مبلغ خالص پرداختی خرداد ماه
بیژن چمن گلی
220-176=44 ساعات اضافه کار 176×17500 =3080000 دریافتی بابت ساعات عادی 44×(17500×140%)=1078000 دریافتی بابت ساعات غیر عادی 7040000+2744000=9784000 جمع کل ساعات عادی و غیر عادی x =2%(7000000-x)=1400000-2%x x=1372549 9784000+1372549 =5530549 کل حقوق و مزایای ماهانه 5530549×7%=387138 حق بیمه کارگر 5530549 – 4850000=680549درآمد مشمول مالیات 680549× 10%=68054 مالیات 1500000+68054+387138 = 1955192 جمع کسور 5530549 – 1955192= 3575355مبلغ خالص پرداختی خرداد ماه
5530549+4680000+9784000 = 19994549 19994549×23% = 4598764 حق بیمه کار فرما
حساب هزینه حقوق و دستمزد 24593313 حساب بیمه پرداختنی 5998382
حساب بیمه پرداختنی(سهم کارگر) 1399618 حساب مالیات پرداختنی561454
حساب بیمه پرداختنی(سهم کارفرما) 4598764 حساب حقوق پرداختنی 12533477
حساب مالیات پرداختنی 561454 حساب موجودی نقد 19093313
حساب بدهکاران(مساعده) 5500000 ثبت بابت پرداخت حقوق، مالیات، بیمه خرداد ماه
حساب حقوق پرداختنی 12533477
ثبت بابت تخصیص حقوق و مزایای خرداد ماه
تمرین: اطّلاعات زیر از مدارک سیستم حقوق و دستمزد موسسه بهار در مورد حقوق و مزایای آقای بهادری از بابت کارکرد شهریور ماه سال 1390 استخراج شده است.
ساعات کار عادی حقوق ثابت ساعت کارکرد قسط وام مسکن پاداش افزایش تولید
192 ساعت 2400000 ریال 232 ساعت 400000 ریال 4850000ریال
مطلوب است :
الف) انجام محاسبات مربوط به لیست حقوق و دستمزد آقای بهاری در شهریور
ب) انجام ثبت های لازم حسابداری در دفتر روزنامه
232 -192=40 ساعات اضافه کار
2400000 : 192 =12500 حقوق ساعتی عادی 40 ×(12500×140%)=700000 دریافتی بابت ساعات غیر عادی
2400000 +700000 +4850000 =7950000 کل حقوق و مزایای ماهانه 3100000×7%=217000 حق بیمه کارگر
7950000 – 4850000= 3100000درآمد مشمول مالیات 3100000× 10%= 310000 مالیات
310000+217000+400000= 927000 جمع کسور 7950000 – 927000 = 7023000 مبلغ خالص پرداختی شهریور ماه
حساب هزینه حقوق و دستمزد 8663000 حساب بیمه پرداختنی 930000
حساب بیمه پرداختنی(سهم کارگر) 217000 حساب مالیات پرداختنی 310000
حساب بیمه پرداختنی(سهم کارفرما) 713000 حساب حقوق پرداختنی 7023000
حساب مالیات پرداختنی 310000 حساب موجودی نقد 8263000
حساب بدهکاران(قسط وام مسکن) 400000 ثبت بابت پرداخت حقوق، مالیات، بیمه شهریور ماه
حساب حقوق پرداختنی 7023000
ثبت بابت تخصیص حقوق و مزایای شهریور ماه