کتابخانه هاي سيار به محلات تهران رسيدند
________________________________________
کتابخانه هاي سيار به محلات تهران رسيدند اتوبوس در ايستگاه مطالعه مشغله هاي روزمره كه جزو جدانشدني زندگي شهري است، مجال سركشي به كتابخانه هاي كوچك و بزرگ و مطالعه را از اغلب شهروندان گرفته و عموم اهالي پايتخت فرصت چنداني براي مطالعه صرف نمي كنند. در چنين بستري شهرداري تهران طي 5 سال گذشته سرانه فضاهاي مطالعه عمومي را افزايش داده اما هنوز هم شهروندان دسترسي آساني به كتابخانه هاي عمومي ندارد. براي رفع اين مشكل، چند صباحي مي شود كه معاونت اجتماعي فرهنگي شهرداري تهران با همكاري سازمان اتوبوسراني، راه اندازي اتوبوس‌هاي شمسه (اتوبوس سيار کتاب يا کتابخانه سيار) را در دستور كار قرار داده و به مرحله اجرا رسانده است. بر اساس اين طرح، اکنون كتابخانه هاي سيار تحت عنوان« اتوبوس هاي سيار شمسه» در نزديكي خانه هاي پايتخت نشينان قرار دارند و ديگر هيچ عذر بهانه اي از سوي افراد علاقمند به مطالعه پذيرفتني نيست. از اتوبوس کتاب تا اتوبوس شمسه حدود سه سال قبل، با تصويب شوراي فرهنگي شهرداري تهران اتوبوس هايي با نام « اتوبوس كتاب» به صورت چرخشي به محلات و مناطق مختلف تهران اعزام مي شد اما بعد از راه اندازي جشنواره شمسه و با توجه به كاركرد اين جشنواره فرهنگي و هنري مبني بر شناخت استعدادهاي و توانايي هنري شهروندان در تمام محلات و مناطق تهران، اين اتوبوس ها كه تا مدتي تعداد آنها از سه دستگاه بيشتر نبود، با همكاري مشترك معاونت اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران و شركت واحد اتوبوسراني تغيير كاربري داده اند و خدمات گسترده تري به شهروندان مي دهند. اكنون بخشي از اتوبوس‌هاي سيار شمسه به خدمات كتابخانه اي تعلق دارد و در بخشي ديگر انواع بسته ها و مواد فرهنگي شامل محصولات كه از سوي شهرداري تهران توليد و حمايت شده به شهروندان عرضه مي شود. علاوه بر اين، در استمرار در نظر دارد تا يک صفحه نمايشي ديجيتال 70 اينچي هم براي پخش اخبار و رويدادهاي فرهنگي ، هنري و اجتماعي به شهروندان در بدنه بيروني اتوبوس ها نصب خواهد شد .عبادالله رمضاني، مدير كل فرهنگي معاونت فرهنگي و اجتماعي شهرداري درباره اهداف اصلي راه اندازي اتوبوس شمسه مي گويد:« به دنبال استقبال قابل توجه شهروندان از جشنواره شمسه، تصميم گرفته شده براي آشنايي بيشتر با ماهيت اين جشنواره و فراهم كردن بستر حضورعموم مردم در فعاليتهاي فرهنگي، اتوبوس هاي شمسه را در قالب مراكز چند رسانه اي سيار با بهره گيري از تكنولوژي نوين راهي محلات پايتخت مي شوند. درهر يك از اين اتوبوس ها، علاوه بر ارائه خدمات قرائت خانه اي و مطالعه كتاب و مطبوعات، خدمات موسسه رسانه اي همشهري به شهروندان ارائه مي شود. خدمات كتابخانه اي ديجيتال و فراهم كردن زمينه براي دسترسي آسان شهروندان به بانك اطلاعاتي كتابخانه هاي عمومي شهر و ساير مراكز فرهنگي از ديگر خدماتي است كه اتوبوس هاي شمسه به اهالي پايتخت ارائه مي دهند.» رمضاني درباره خدماتي جانبي كه قرار است اتوبوس هاي شمسه به شهروندان بدهند مي گويد:« در هر يك از اين اتوبوس ها سفيران شمسه اي در خصوص ثبت نام براي حضور در فعاليتهاي مجموعه جشنواره هاي شمسه ، خدمات خانه هاي فرهنگ، فرهنگسرا و سراهاي محله هر يك از مناطق، توضيحات و اطلاعات لازم را در اختيار مراجعه كنندگان قرار خواهند داد. با استقرار اين اتوبوس ها در سطح محلات شهر كه انشالله تا پايان سال 91 حداقل به تعداد مناطق شهرداري تهران خواهد رسيد، اميدواريم شهروندان بتوانند از مجموعه خدمات فرهنگي شهرداري تهران به صورت متمركز در محله خود استفاده كنند.البته برنامه ريزي شده تا از اين پس اتوبوس هاي شمسه علاوه بر حضور روزانه در سطح محلات شهر به صورت هفتگي نيز در محل برگزاري نماز جمعه به نمازگزاران خدمات بدهند و در اعياد و مناسبتهاي آئيني مذهبي و انقلابي نيز با حضور در محل برگزاري مراسم و برگزاري برنامه ها و توزيع مواد و محصولات فرهنگي مرتبط،خدمتگزار شهروندان تهراني باشند.» با اين حساب فراهم كردن بستر براي حضور پررنگ تر شهروندان در فعاليتهاي فرهنگي وهنري يكي از ماموريت هاي ويژه اتوبوس هاي شمسه محسوب مي شود. راه اندازي مسابقه کتاب خواني اتوبوس‌هاي شمسه صرفا نقش کتابخانه هاي سيار را ايفا نمي کنند. بزودي اين اتوبوس ها به سيستم کامپيوتري، وايفاي وبلوتوث سنتر مجهز خواهند شد و با کمک اين سيستم ها مي توان علاوه بر ارايه خدمات برخط به شهروندان مسابقات منطقه اي و محله اي کتاب خواني را به صورت «در محل» برپا کرد. سيستم داخل اتوبوس‌ها به سامانه SMS وصل شده و به اين ترتيب امکانات براي برپايي مسابقات فرهنگي و بردن شور و نشاط به محلات و مناطق مختلف هم مهيا است. علاوه بر اين در آينده بنا دارد اتوبوس‌هاي شمسه به سيستم هاي سمعي و بصري نيز مجهز مي شوند تا با حضور در پارک ها و سامانه هاي نشاط و مدارس، فيلم‌هايي که توسط شهرداري و يا متناسب با فضاي محلات ساخته شده را نمايش بدهند. سامانه اطلاع رساني با ابزار مولتي مديا، يکي ديگر از خدمات ويژه اتوبوس هاي شمسه به شهروندان است. با کمک اين سامانه، نشريات و روزنامه ها براي مطالعه در اختيار عموم قرار مي گيرد و اتوبوس‌ها طي مدت زماني که درايستگاههاي محلات پهلومي‌گيرند خدمات مطالعه اي به مردم ارائه مي دهند. جستجوي کتاب در داخل اتوبوس با راه اندازي اتوبوس‌هاي شمسه مي توان اميدوار بود تا در کنار افزايش ظرفيت کتابخانه‌هاي شهرداري ميزان علاقه مندي عمومي به کتابخواني هم افزايش يابد. شهروندان با مراجعه به اين اتوبوس‌ها به کتابخانه ديجيتال دسترسي پيدا مي کنند و يا از همين طريق کتابهاي مورد نيازخود را در فهرست کتابخانه هاي تحت پوشش شهرداري مي يابند و از طريق اتوبوس هاي شمسه اطلاع پيدا مي کنند که کتاب مورد نظرشان در کدام کتابخانه شهرداري تهران يا محل‌هايي که تحت پوشش انجمن کتابخانه هاي شهر است قابل دسترسي است.عضويت در کتابخانه هاي ديجيتال از داخل منزل و بدون حضور فيزيکي در محل براي شهروندان عادي ممکن است امکان پذير نباشد اما با کمک اتوبوس هاي شمسه تمام شهروندان با هر ميزان تحصيلات و توانمندي مي توانند از ظرفيت کتابخانه هاي ديجيتال بهره ببرند. زماني که باغ کتاب تهران افتتاح شود، اتوبوس هاي شمسه مي توانند در مسير باغ کتاب، اطلاعات اين محل را به شهروندان ارائه بدهند. هر منطقه، يک اتوبوس شمسه در فاز اول 10 اتوبوس از رده خارج شده شرکت واحد اتوبوسراني تهران و حومه بازسازي و تجهيز شده اند و به صورت چرخشي به محلات و مناطق مختلف تهران سرکشي خواهند کرد.‌ دو دستگاه اتوبوس با کتابخانه ديجيتال ارتباط مستقيم دارند و امکان ارائه خدمات اينترنتي و اطلاع رساني از اقدامات فرهنگي شهرداري را فراهم مي کنند و 8 دستگاه ديگر با حضور سفيران فرهنگي به عموم مردم خدمات کتابخانه اي ارائه مي دهند و نسبت به جذب علاقمندان به حضور در جشنواره شمسه و معرفي ديگر جشنواره هاي حوزه معاونت امور اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران اقدام مي کنند. 12 دستگاه اتوبوس ديگرهم تا پايان سال آينده تجهيز خواهند شد تا هر منطقه تهران يک دستگاه اتوبوس شمسه در اختيار داشته باشد. اداره اتوبوس هاي شمسه از سوي معاونت اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران به شرکت واحد محول شده و روابط عمومي شرکت واحد زمان بندي و استقرار اتوبوس‌ها در محلات و مناطق مختلف را بر عهده دارد. حميد کياني، معاون برنامه ريزي اداره کل فرهنگي شهرداري تهران، راه اندازي اتوبوس هاي شمسه را يکي از مصاديق تبديل شدن شهرداري تهران از يک سازمان خدماتي صرف به يک نهاد فرهنگي و اجتماعي تاثيرگذار مي داند و مي گويد:« حمايت مجموعه شهرداري تهران، موفقيت طرح اتوبوس هاي شمسه را تضمين خواهد کرد. باورمتحول شدن شهرداري به يک نهاد فرهنگي و اجتماعي ابتدا بايد در مجموعه خود شهرداري تهران شکل بگيرد. شهروندان هم با مشاهده خروجي هاي آن تحولاتي از اين دست را بپذيرند. به باور من اجراي طرح اتوبوس شمسه نقطه عطفي در فعاليتهاي فرهنگي شهرداري تهران خواهد بود و اثرات اين طرح در کوتاه مدت هم خودش را نشان خواهد داد.» درهر اتوبوس يک نفر به عنوان راننده کتاب دار حضور دارد که مسئوليتش رانندگي و کتاب داري است. يک نفر هم به عنوان سفير فرهنگي و کارشناس به پرسش هاي شهروندان پاسخ مي دهد. طبق برنامه ريزي قبلي، فرآيند هماهنگي، جذب و به کار گيري سفيران فرهنگي براي تمام اتوبوس هاي شمسه بر عهده سامانه 3 اتوبوسراني و مسئوليت آموزش اين افراد و ارايه متون و محتواي آموزشي مورد نياز آنها با اداره کل فرهنگي شهرداري تهران است. شرايط استفاده از كتابخانه اتوبوس هاي شمسه استفاده از کتابخانه اتوبوس هاي شمسه منوط به ثبت نام و دريافت کارت عضويت در يکي از کتبخانه هاي تحت پوشش شهرداري تهران است وامانت گيرنده مسئول حفظ و نگهداري كتاب محسوب مي شود. چنانچه خسارتي متوجه منبع در دست امانت شود، عضو موظف است عين همان عنوان كتاب با ويرايش جديد را براي كتابخانه بخرد و به عنوان نسخه جايگزين به همراه كتاب يا منبع معيوب شده به كتابخانه برگرداند.البته مراجعه کننده غيرعضو هم مي توانند از منابع كتابخانه اي در همان فضاي مطالعه اتوبوس شمسه استفاده کند.هر عضو مي تواند يك كتاب از اتوبوس شمسه به مدت 14 روز امانت بگيرد. هر كدام از اتوبوس هاي شمسه ، امکان دسترسي شهروندان به 350 نسخه كتاب و 4 عنوان مجله را مهيا مي کند. ساعات كار روزانه اتوبوس هاي شمسه در نيمه اول سال از 8 صبح آغاز مي شود و تا ساعت 15 ادامه دارد و در نيمه اول سال از ساعت 9 الي 15 تغيير پيدا مي کند. راهنماي جمع و جور اتوبوس هاي شمسه مخزن كتابخانه: شامل نشريات، بخش ديداري شنيداري و بخش كودك و نوجوان( حداقل 35 نسخه كتاب از موضوعات گوناگون، 2 نسخه نشريه كثيرالانتشار، 4 نسخه مجله خانوادگي و اجتماعي و همچنين 2 حلقه لوح فشرده با موضوعات آموزشي تفريحي سرگرمي و 250 نسخه ساير محصولات و مواد فرهنگي ) فضا و تجهيزات بخش مطالعه : 2 دستگاه نمايشگر تبليغي رايانه اي، 8 قفسه كوتاه يك طرفه، 1 مخزن روزنامه و نشريات، ميزمطالعه مسطح و 4 صندلي مطالعه، 1 دستگاه رايانه جهت ارايه خدمات الكترونيك كتابداري و ارايه خدمات مجازي از طريق بي سيم(wireless) سامانه پيامك : دارا بودن قابليت اتصال به سامانه مركزي SM جهت ارايه و تسهيل ارتباط شهروندان به صورت دو سويه و همچنين برگزاري مسابقات و اطلاع رساني فعاليتها براي عموم مردم منابع کتابخانه اي : كتاب- نشريه- مقاله- ويژه نامه- روزنامه محصولات فرهنگي: فيلم- پوستر- بروشور- عكس *** اهداف اصلي طرح اتوبوس شمسه ارتقاي سطح كمي و كيفي خدمات كتابخانه اي و فرهنگي در سطح شهر با محوريت محلات ترويج فرهنگ مطالعه بين شهروندان شناسايي نياز و توقعات فرهنگي شهروندان و حركت در جهت تامين علايق و نيازهاي آنان فراهم كردن منابع مناسب مطالعاتي مورد علاقه شهروندان با كاهش زمان انتظار حمايت از توليدات و محصولات فرهنگي به وي‍‍ژه حوزه رسانه هاي مكتوب و كتاب

با این کار هم می شود اتوبوس های که از رده خارج شده اند را استفاده نمود
در هر کدام از میدان های شهر هم گذاشت برای استفاده عموم
صرفه جویی در زمان و وقت شهروندان.

قرار بود راهکارهای پیشنهادی شما در یایان گزازش پژوهش لحاظ گردد