طراحي چيست؟



كلمه طراحي در لغت نامه به معني طرح افكني و نقشه ريزي آمده است. هنر طراحي از قديمي ترين روش هايي است كه انسان براي بيان احساسات خود به كار گرفته است. طراح با ابزار بسيار ساده و بيشتر به كمك خطوط، احساساتي را كه كلمات قادر به بيان آن نيستند، نمايان مي كند. طراحي باز آفريدن تصاوير عيني و نمايش تصاوير ذهني براي تجسم بخشيدن به واقعيت است.

طراحي در معناي تخصصي، مفاهيم و كاربردهاي متنوعي را در بر مي گيرد. از اين رو مانند واژه هنر با يك تعريف مشخص نمي توان تمام جنبه هاي آن را بيان كرد. طراحي در هر دوره مفهوم خاصي داشته و هر هنرمندي ديد و شيوه شخصي خود را ابراز كرده است.

طراحي به دليل سهولت، صراحت و قدرت بيان، در تمام رشته هاي هنرهاي تجسمي مورد استفاده قرار مي گيرد. در واقع آثار هنري در اين رشته هاي به كمك طراحي شكل مي گيرند، اما طراحي هميشه به آثار ديگر وابسته نيست، چون به تنهايي هم اثري مستقل و كامل است كه خلاقيت هنرمند را نمايان مي كند.

طراحي به مفهومي كه امروزه مي شناسيم ريشه در غرب دارد. در جهان امروز، طرح و طراحي در دو حوزه Design و Drawing مطرح مي شود. طراحي يا Drawing بيشتر احساسات في البداه طراح را بيان مي كند اما Design نوعي طراحي مرحله به مرحله و بر مبناي اصول است كه جنبه كاربردي دارد. بيشتر اين طرح ها تصاوير انسان، حيوانات، گياهان و اشياست كه اغلب با مداد، زغال، گچ و مركب اجرا شده اند.

Drawing شامل سه گونه مهم است:

١. اسكيس يا يادداشت هاي تصويري: نوعي طراحي سريع است كه احساس لحظه اي طراح را بيان مي كند.

٢. اتود يا پيش طرح ها و تمرين هاي طراحي: اتود يا تمرين طراحي با دقت و در مدت زمان بيشتري اجرا و تكميل مي شود.

٣. طراحي كامل: مجموعه كاملي شامل انسان، فضا و ... بر پايه اصول آناتومي، عمق نمايي و حجم نمايي، پرسپكتيو نمايش داده شده اند.



تاريخچه طراحي:

از نظر تازيخي، قديمي ترين آثار كشف شده در اين زمينه، مربوط به سي هزار سال پيش است. از هنر دوران غارها تا امروز، آثار بسيار متنوعي به جا مانده است. در اين آثار، هنرمند گاه به تصاوير طبيعت نزديك شده و گاه از آن فاصله گرفته است. بر اساس اين ويژگي، آثار به سه دوره تقسيم مي شوند.

١. دوره نمادين

٢. دوره هنر واقع نما

٣. دوره هنر ذهني



اسلوب طراحي:

تجربيات عملي طراح، به كمك روش صحيح استفاده از وسايل و به كارگيري مراحل طراحي در تمرينات پي در پي آغاز مي شود. در طراحي با سه دسته از وسايل سروكار داريم:

١. ابزار يا وسايل تأثير گذار (مانند مداد، زغال و ...)

٢. زمينه يا سطوح اثرپذير (مانند كاغذ، پارچه و ...)

٣. وسايل و ابزار كمكي ( مانند تخته شاسي، تيغ يا كاتر و ...)

ابزار و وسايل متعددي چون تخته شاسي، سه پايه طراحي و ... امكانات مناسبي را براي طراح به وجود مي آورند، اما نبود بعضي از آنها مانع طراحي نيست.



وسايل طراحي:

١. ابزار طراحي: به طور كلي با هر وسيله اي كه بتوان بر سطحي اثر گذارد مي توان طراحي كرد، اما وسيله يا ابزار طراحي مناسب بايد به گونه اي باشد كه طراح بتواند با آن به سرعت خط بكشد يا سطحي را بپوشاند. ابزارهاي معمولي طراحي مداد، زغال، آب مركب . قلم مو، قلم فلزي، گچ پاستل و ... هستند.

٢. زمينه طراحي: زمينه كار به همه سطوحي گفته مي شود كه طرح بر روي آن ها اجرا مي شود. موادي كه اغلب براي طراحي به كار مي روند كاغذ، مقوا و پارچه است. امروزه انواع مختلف كاغذهاي زبر و نرم، ضخيم و نازك و ... در اندازه هاي استاندارد موجود است. كاغذ ايج ترين زمينه براي طراحي است. كيفيت كاغذ بايد با ابزار مورد استفاده انتخاب شود.

٣. وسايل كمكي: براي ثابت نگه داشتن كاغذ و ايجاد شرايط مناسب براي طراحي، از تخته شاسي استفاده مي شود. تخته شاسي، از جنس فيبر يا تخته سه لا در اندازه هاي مختلف و متناسب با ابعاد استاندارد كاغذ و مقوا تهيه و براي زير دستي استفاده مي شود.



منبع: شاپوريان، فريبا، طراحي ١، چاپ چهارم، سال ١٣٨٣، تهران، شركت چاپ و نشر كتاب هاي درسي ايران