در جامعه امروزی كه زمان غیبت حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است و ما به عنوان انسان هایی قلمداد می شویم كه باصطلاح منتظر ظهور آقا و ولی نعمتمان هستیم؛ متاسفانه همه چیز است غیر از انتظار.....

همه وقتی نام امام زمان را می شنوند در ظاهر آهی كشیده، و می گویند كاش می آمد و همین و بس!

اما آیا تا بحال هیچكداممان به این اندیشیده ایم كه واقعا منتظر واقعی كیست و آیا ما صلاحیت نام منتظر صاحب الزمان را داریم؟!

جند لحظه ای جدا از فكر به امور و مشغله های مادی مان بیایید با هم بنشینیم و شرایط یك منتظر را بخوانیم و در عین صداقت قلبی تاملی كنیم كه آیا اینگونه ایم... و بعد خودمان پاسخ این پرسش را بدهیم كه آیا ما هم منتظریم!!

و اما... .

منتظر باید در زمینه ى روحى آمادگى بالایى داشته باشد تا در برابر حوادث و مصیبت ها از كوره در نرود و بتواند بار سنگین رسالت و آگاهى هاى عظیم را به دوش بگیرد. در واقع ، ظرفیت وجودى انسان را در كنار گرفتارى ها مقاوم مى سازد و همین است كه مى بینیم وقتى منتظر دعا مى كند،

معرفت و شناخت را مى خواهد:

اللهم عرفنى نفسك .... .

خدایا! خودت را به من بشناسان .

و ثبات قدم را مى خواهد: ثبتنى على دینك .

كم توقعى و صبر را مى خواهد: صبّر نى على ذلك .(1)

منتظر باید از آن چنان روحیه اى برخودار شود كه همراه رنج ها و سختى ها، راحتى ها را داشته باشد؛ زیرا كه در زمان غیبت ، مردم مورد سخت ترین امتحانات قرار مى گیرند و زیر و رو مى شوند. چنان چه امام باقر علیه السّلام در پاسخ یكى از یاران كه پرسید: فرج شما چه وقت است ؟ فرمودند:

هیهات، هیهات لا تكون فرجنا حتى تغربلوا ثم تغربلوا - یقولها ثلاثا - حتى یذهب الكدر و یبقى الصفور(2)

هیهات، فرج ما نرسد تا غربال شوید، باز هم غربال شوید و باز هم غربال شوید تا این كه كدورت ها برود و صافى و صفا بماند.

ایجاد روحیه ، امر مهمى است كه در دوره ى انتظار باید حاصل شود.

منتظر باید عملش در زمان و مكان مناسب انجام گیرد، چون درست است كه توّابین خون هاى خود را در راه امام حسین علیه السّلام دادند اما اگر این خون ها در روز تاسوعا به حسین مى رسید شاید عاشورایى پیش نمى آمد؛ زیرا: سارِعُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ
اما شرایط بعدی اینكه: منتظر باید طرح و نقشه داشته باشد و با توجه به طرح و نقشه ى سازندگى ، خود دنبال مصالح و لوازمى باشد كه قبلا طرح و برنامه ى آن را كشیده است .

انسانى كه منتظر است و خودش را میوه ى هستى مى بیند و آدمى كه در او همت هاى بلند شكل مى گیرد و مسۆولیت هاى بزرگ پذیرفته مى شود، نمى تواند فقر و جهل و فسق و شرك و كفر را تحمل كند. او در خود و در اجتماع ، در پى این ارزش هاى بالاتر مى گردد و براى این ارزش هاى مقدس مجبور است كه طرحى بریزد.

ویژگی دیگر منتظر این است كه هیچ گاه بن بستى ندارد؛ چون اگر در مقام عمل دچار شك شود، اصول عملیه برای او در این گونه موارد راه گشاست و این از بزرگ ترین نعمت هایى است كه در نظام اصول اسلامى به ما ارزانى شده و از آن غافلیم چون جایگاه آن را نمى دانیم و فقط در احكام از آن استفاده مى كنیم .

از كتاب و میزان كه بگذریم در مرحله ى عمل باید به آفات عمل نیز توجه شود؛ چون مۆمن منتظر، ممكن است در مرحله ى عمل با آفت هایى مواجه شود و تمام آن چه را كه به دست آورده هم چون شیطان یك جا از دست بدهد.

منتظر در مرحله ى آمادگى عملى براى این كه از آفات عمل مصون بماند، همواره به نكات زیر نیز توجه دارد:

1) مبناى عملش جوّ و روح جمعى و چشم و هم چشمى نباشد، بلكه شهادت و دیدار آتش و بهشت كه باشد. مۆمن شغل من الجنة و النار امام (3) مى بیند هر كلمه ى او و هر حركت او یا به آتش و یا به بهشت راه دارد؛ با این شناخت مشغول مى شود و از آفت توقع مزد و سپاس از دیگران رها مى شود و تا حد ایثار حركت مى كند و تازه خود را بدهكار هم مى داند.

منتظر باید از آن چنان روحیه اى برخودار شود كه همراه رنج ها و سختى ها، راحتى ها را داشته باشد؛ زیرا كه در زمان غیبت ، مردم مورد سخت ترین امتحانات قرار مى گیرند و زیر و رو مى شوند
2) منتظر باید عمل را جدا از حجم و مقدارش با توانایى خود بسنجد، نه با دارایى ها؛ زیرا: لیس للانسان الا ما سعى (4) با شناخت خصلت هاى عمل یعنى سعى از زیاد شمردن كارهاى خوب و كم دیدن كارهاى شر رهایى مى یابیم ؛ زیرا خیرى كه زیادش ‍ مى بینى ، عقیم مى ماند و شرّى كه اندكش مى شمارى ، مى زاید. باید به عكس رفتار كرد تا خیرها زیاد شوند و شرها عقیم بمانند)5)

3) منتظر باید عملش در زمان و مكان مناسب انجام گیرد، چون درست است كه توّابین خون هاى خود را در راه امام حسین علیه السّلام دادند اما اگر این خون ها در روز تاسوعا به حسین مى رسید شاید عاشورایى پیش نمى آمد؛ زیرا: سارِعُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ (6)

4) منتظر باید از افراط و تفریط برحذر ماند و از سنت جدا نشود؛ زیرا: لا نیة الا باصابة السنة (7)

5) منتظر باید جهت و هدف عملش را مشخص كند؛ زیرا: من ابدى صفحته للحق هلك (كسى كه رو در روى حق حركت كند، هلاك مى شود.

6) و در نهایت منتظر باید به ظاهر عمل مغرور نشود كه ارزش عمل متناسب با نیت هاست ؛ زیرا: حاسبوها قبل اءن تحاسبوا(9)گفته اند، نه حاسبوا اعمالكم ؛ یعنى نیت هاى خود را محاسبه كنید.

آری باید گفت: آن كس كه در انتظار است ، آماده مى شود تا نقطه ضعف هاى خودش ‍ را پر كند و مانع ها را بشناسد و نقطه ضعف هایش را بیابد آنگاه بشود آن منتظری كه مورد نظر حضرت ولیعصر عج الله تعالی فرجه الشریف است.(10)



پی نوشت:

1-مفاتیح الجنان ، دعاى غیبت امام زمان (عج )

2-اثباة الهداة ، ج 7، ص 24.

3- نهج البلاغه ، خطبه 16، سطر7.

4- نجم ، 32.

5 - و استقلال الخیر و ان كثر من قولى و فعلى و استكثار الشر و ان قلّ من قولى و فعلى ). مفاتیح الجنان ، دعاى مكارم الاخلاق .

6- آل عمران ، 133.

7-تحف العقول ، ص 43.

8- نهج البلاغه ، خطبه 16، سطر 6.

9- نهج البلاغه ، خطبه 90، سطر 8.

10- فصلنامه ى تخصصى مطالعات ویژه امام مهدى (عج)

گاهی اوقات دیده ایم بعضی از اطرافیانمان از انواع و اقسام بیماری های جسمی از جمله سردرد، قلب درد، فشار خون و ... می نالند و متاسفانه هر روز روانه بیمارستان ها و مطب های پزشکان هستند! وقتی در حالات و رفتار آنها دقت میکنیم متوجه میشویم که علت این همه بیماری و درد جسمی ناشی از درد روحی آنهاست! زیرا اکثرا انسان هایی نگران و محزونند، باید گفت؛نفس و بدن به قدری با یکدیگر مرتبط و متحدند که حالات نیک و بد هر یک، در دیگری اثر می گذارد. و بدین جهت نفس آدمی، تحت تأثیر حالات بدن است؛ کسی که محزون و نگران است؛ خواه و ناخواه این حالت روانی، آثار نامطلوبی روی بدن او می گذارد و جسم او را از مسیر اعتدال، منحرف می سازد، لذا امام علی علیه السلام فرمود:

«اَلهَمُّ یُذیبُ الجَسَد».1 «اندوه، بدن را ذوب می کند ».

و در روایات دیگر فرمود:

«الحزن یهدم الجسد.»2 «غم و اندوه، جسم را از بین می برد».

دل چو آرام نباشد ز تن آرام مخواه

باده صاف ار، نبود روشنی از جام مخواه

روشنایی ز شب و تیرگی از روز مجوی شادمانی ز غم و پختگی از خام مخواه3

اما چرا غمگینند؟!!

از دقت در زمینه ها و عوامل غم و اندوه، می توان چنین نتیجه گیری کرد که بسیاری از زمینه ها و عوامل غم، ریشه در ضعف ایمان دارد و اگر ایمان به خدا و امداد و رحمت او در وجود انسان تقویت شود، بسیاری از غمها و غصه ها از بین می رود. قرآن کریم می فرماید:

(الَّذینَ امَنُوا وَ لَم یَلبِسوُا ایمانَهُم بِظُلمٍ اۆلئکَ لَهُمُ الأمنُ وَ هُم مُهتَدوُنَ).4

«آنانکه ایمان به خداوند آورده و ایمان خود را به ظلم و «شرک» نیالودند، برای آنها امنیت و آرامش است و هم آنها به حقیقت (به سر منزل سعادت) هدایت یافته اند».

ایمان به خدا انسان را از دلبستگی به دنیا می-رهاند و این باور را برای او ایجاد می کند که دنیا مقصد نیست و با این بینش، دنیا در نگاه مۆمن، رنگ می بازد و با دست نیافتن به مظاهر دنیا همچون مال، مقام و رفاه، غمگین نمی شود؛ چرا که اعتماد به رحمت بی پایان الهی دارد.

«بر آنچه از اموال و مقامهای دنیا از دستت می-رود، اندوهناک مشو و نیز برای آنچه از نعمتهای این جهان بر تو داده می شود، فرحناک مباش؛ زیرا دنیا امروز از آن تو است و فردا از آن غیر تو (بنابراین، انسان نباید برای چیزهای ناپایدار، اندوهگین شود)»
نقل شده است وقتی که انوشیروان بر بزرگمهر؛ وزیر باتدبیر خود خشم نمود بر او تنگ گرفت و او را به زندانی تاریک افکند و دستور داد که جامه زبر و خشن بر وی بپوشانند. و با غل و زنجیر دست و پایش را ببندند و روزی دو قرص نان جوین و یک جام آب و مقداری نمک به او بدهند و به جاسوسان خود سپرد هر سخنی که حکیم گفت، شاه را از آن سخن آگاه سازند. حکیم مدتی بر این حال ماند و ابدا سخنی بر زبان نیاورد و لب به شکایت و جزع بازنکرد. و به هیچ وجه از کسی استعانت نطلبید.

انوشیروان جمعی را فرستاد که با او گفتگو کنند و از احوالش جویا شوند و هرچه شنیدند بی کم و کاست، به شاه برسانند. آنها نزد حکیم رفته و گفتند: چندی است که در محنت و غم، روزگار می-گذرانی اما با این حال چرا رنگ چهره ات مانند روز نخست است و هیچ تغییری نکرده و ضعفی در تو مشاهده نمی شود، حکمتش چیست؟

حکیم گفت: این مقاومت و تحمل به خاطر معجونی است که برای خود درست کرده ام و دایما از آن استفاده می کنم و در اثر آن مانند روز نخست هستم.

آنها سۆال کردند اجزای آن معجون چیست؟

حکیم گفت: نخستین جزء آن اعتماد و اطمینان بر کرم خداوند است.

دوم: رضا به قضای خداوند و اینکه آنچه مقدر باشد خواهد شد.

سوم: استقامت و پایداری را بهترین چیز برای امتحان یافتم.

چهارم: امید نجات از سختی و فشار و اینکه از این ساعت تا ساعت دیگر و از این ستون تا ستون دیگر فرج است.

در نومیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است.

پنجم: اگر صبر نکنم چه کنم.

ششم: توجه به افرادی که کارشان سخت تر از من است و از من گرفتارترند مرا تسکین می دهد.


فرستادگان شاه سخنان حکیم را به شاه رساندند، شاه چون این سخنان را شنید دستور داد او را از زندان آزاد کردند و دوباره به او مقام بالایی داد.5

آن دل که تویی در وی، غمخانه چرا باشد

چون گشت ستون مسند، حنانه چرا باشد

غمخانه دلی باشد، کان بی خبر است از تو

چون جای تو باشد دل، غمخانه چرا باشد

بیگانه کسـی باشد، کــاو باتو نباشد یار

آن کس که تواش یاری، بیگانه چرا باشد6



میتوان گفت این انسان ها در کنار ضعف ایمان 2چیز بسیار مهم دیگر را هم فراموش کردند:

هیچ چیز از تونیست ها!

از عواملی که می تواند غم و اندوه را از انسان دور کند، این است که انسان تمام داراییهای خود را از خدا بداند، مال، فرزند و ... چه اینکه جمیع اسباب دنیوی امانت پروردگار است در نزد بندگان و بندگان خدا به نوبت از آن بهره مند می گردند. و روزی این امانتها پس گرفته می شود و عاقل کسی است که به این امانتها دل نبندد. و اگر، روزی قسمتی از این امانت ها گرفته شد ناراحت و محزون نشود؛ مانند کارمندان بانکها که نه از گرفتن پول خوشحال می شوند و نه از پس دادن امانات مردم ناراحت می گردند.

نقل شده است زن باایمانی کودکش از دست رفت و خواست به همسرش خبر ناگوار مرگ فرزندش را بدهد. وقتی همسرش به منزل آمد، پس از گذشت لحظاتی چند به او گفت: اگر کسی امانتی نزد شما داشته باشد و آن را طلب کند چه می کنید؟

ایمان به خدا انسان را از دلبستگی به دنیا می-رهاند و این باور را برای او ایجاد می کند که دنیا مقصد نیست و با این بینش، دنیا در نگاه مۆمن، رنگ می بازد و با دست نیافتن به مظاهر دنیا همچون مال، مقام و رفاه، غمگین نمی شود؛ چرا که اعتماد به رحمت بی پایان الهی دارد
گفت: آن را پس می دهم و این وظیفه من است و جای نگرانی نیست. زن گفت: بدان خداوند امانتی را که نزد ما داشت پس گرفت. همسرش گفت: چه امانتی؟ زن گفت: فرزندی که به امانت داده بود...

دنیا ارزششو نداره!

در حدیث قدسی آمده است:

«یَابنَ آدَمَ! لا تَحزَن عَلَی ما فاتَکَ مِنَ الدُنیا و لا تَفرَح بِما اُوُتیتَ مِنها فَاِنَّ الدُّنیا الیَومَ لَکَ وغَداً لِغَیرِکَ».7

«بر آنچه از اموال و مقامهای دنیا از دستت می-رود، اندوهناک مشو و نیز برای آنچه از نعمتهای این جهان بر تو داده می شود، فرحناک مباش؛ زیرا دنیا امروز از آن تو است و فردا از آن غیر تو (بنابراین، انسان نباید برای چیزهای ناپایدار، اندوهگین شود) ».

ایـدل غــم این جهان فرســوده مخـور

بیهوده نَئــی غمـان بیهـوده مخـور

چون بوده گذشت و نیست نابوده پدید

خوش باش غم بوده و نابوده مخور

ای دوست بیا تا غــم فردا نخـوریم

وین یک دم نقد را غنیمت شمریم

فردا که از این دیر کهن درگذریم

با هفت هزار سالکان سر به سریم8

به امید روزی که تلاش کنیم درست بیندیشیم...



پی نوشت:

1. میزان الحکمه، ج 10، ص 129.

2 . غرر الحکم ، ج 1، ص 23

3. فلسفی کودک، ج 2 ص 491.

4. انعام / 82.

5. منتهی الآمال، ج 2، ص 375. در قسمت زندگانی امام دهم. سفینه البحار، ج 2، ص 3.

6. اشعار از: فیض کاشانی.

7 .علی اکبر مظاهری، از اوج آسمان، ص 146، حدیث 484.

چطور برای این دوربین‌ها خودتونو آماده می‌کنید یا کردید؟

وقتی بهمون میگن وایسا ازت عکس یا فیلم می‌گیریم، میگیم وایسا وایسا ... خودمو درست کنم، این‌طوری خوبه؟!، فضاش خوبه و ...

حتی بعضیا برای یه عکس یا فیلم گرفتن چند لحظه ای، چند دقیقه خودشونو راست و ریس می‌کنند، اگه عکس یا فیلم خوشگل درآومد که فبها، اگرم نه که دکمه دلیتو می‌زنی و دوباره سعی می‌کنیم که خوشگل دربیایم .



اماااا تا حالا برای 4 دوربینی که همیشه در زندگی ما آدما در حال فیلم گرفتنن، خودمونو آماده کردیم؟

تا حالا شده تو هر لحظه زندگیمون فکر کنیم که چند دوربین مدام ازمون فیلم میگیرن چند دقیقه خودمونو برا خوب درآمدن تو اون چند دوربین آماده کردیم؟ میدونید این دوربینا کدوما هستند؟


دوربین‌های هشت‌گانه خدا
1- خدا

أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرَى (سوره علق؛ آیه 14)

مگر ندانسته كه خدا مى‏بیند؟


2- پیامبر

یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِیرًا (سوره احزاب آیه 45)

اى پیامبر، ما تو را [به سِمَتِ‏] گواه و بشارتگر و هشداردهنده فرستادیم،


3- امامان

وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَیَرَى اللّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُۆْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ (سوره توبه آیه 105)

و بگو: «[هر كارى مى‏خواهید] بكنید، كه به زودى خدا و پیامبر او و مۆمنان در كردار شما خواهند نگریست، و به زودى به سوى داناى نهان و آشكار بازگردانیده مى‏شوید پس شما را به آنچه انجام مى‏دادید آگاه خواهد كرد.»


«و کتاب (اعمال هر کسی، در دستش) نهاده می‌شود (و مۆمنان از دیدن آنچه در آن است شادان و خندان می‌گردند) و بزهکاران (کفر پیشه) را می‌بینی که از دیدن آنچه در آن است، ترسان و لرزان می‌شوند و می‌گویند: ای وای بر ما! این چه کتابی است که هیچ عمل کوچک و بزرگی را رها نکرده است و همه را برشمرده است و (به ثبت و ضبط آن مبادرت ورزیده است؛ و بدین وسیله) آنچه را که کرده‌اند حاضر و آماده می‌بینند؛ و پروردگار تو به کسی ظلم نمی‌کند. (چرا که پاداش یا کیفر، محصول اعمال خود مردمان است)
4- ملائک مقرب

كِتَابٌ مَّرْقُومٌ * یَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ (سوره مطففین آیه 21-20)

كتابى است نوشته شده. مقرّبان آن را مشاهده خواهند كرد.



مَا یَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ (سوره ق آیه 18)

[آدمى‏] هیچ سخنى را به لفظ درنمى‏آورد مگر اینكه مراقبى آماده نزد او [آن را ضبط مى‏كند]


5-شهداء

وَلاَ تَقُولُواْ لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبیلِ اللّهِ أَمْوَاتٌ بَلْ أَحْیَاء وَلَكِن لاَّ تَشْعُرُونَ (سوره بقره آیه 154)

و كسانى را كه در راه خدا كشته مى‏شوند، مرده نخوانید، بلكه زنده‏اند ولى شما نمى‏دانید.


6-زمین

یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا (سوره زلزلة آیه 4)

آن روز است كه [زمین‏] خبرهاى خود را باز گوید.


7- زمان

وَالْیَوْمِ الْمَوْعُودِ * وَشَاهِدٍ وَمَشْهُودٍ (سوره بروج آیه 3-2)

و به روزِ موعود، و به گواه و مورد گواهى


8- اعضاء و جوارح

وَ قَالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدتُّمْ عَلَیْنَا قَالُوا أَنطَقَنَا اللَّهُ الَّذِی أَنطَقَ كُلَّ شَیْءٍ وَ هُوَ خَلَقَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ (سوره فصلت آیه 21)

و به پوست [بدنِ‏] خود مى‏گویند: «چرا بر ضدّ ما شهادت دادید؟» مى‏گویند: «همان خدایى كه هر چیزى را به زبان درآورده ما را گویا گردانیده است، و او نخستین بار شما را آفرید و به سوى او برگردانیده مى‏شوید.»


میدونید! فرق این دوربینا با دوربین‌هایی که باهاشون فیلم می‌گیریم اینکه همه چیزو بی کم و کاست و بی محدودیت فضا و کیفیت می‌گیرند و دکمه‌ای هم نیست که دلیتش کنی!

ولی می تونیم فیلمایی رو که می دونیم با پیام و دستور خدا مغایرت داره رو نگیریم و با این کارمون میزان فیلمای خوبمونو بالا ببریم طوری که اگه فیلمای خوبمون زیاد باشه اولین دوربین! فیلمای بدمونو با دستور خودش حذف میکنه و نادیده میگیره .

لازمه که بدونیم از لحظه لحظه زندگیمون فیلم برداری میشه ، حواسمون باشه بد جلو دوربین ظاهر نشیم چون بعداً خودمون رومون نمیشه پای فیلم بشینیم و نگاش کنیم.

«وَوُضِعَ الْكِتَابُ فَتَرَى الْمُجْرِمِینَ مُشْفِقِینَ مِمَّا فِیهِ وَیَقُولُونَ یَا وَیْلَتَنَا مَالِ هَذَا الْكِتَابِ لَا یُغَادِرُ صَغِیرَةً وَلَا كَبِیرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا وَلَا یَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَدًا :

و كارنامه [عمل شما در میان‏] نهاده مى‏شود، آن گاه بزهكاران را از آنچه در آن است بیمناك مى‏بینى، و مى‏گویند: «اى واى بر ما، این چه نامه‏اى است كه هیچ [كار] كوچك و بزرگى را فرو نگذاشته، جز اینكه همه را به حساب آورده است.» و آنچه را انجام داده‏اند حاضر یابند، و پروردگار تو به هیچ كس ستم روا نمى‏دارد.» (کهف: 49)