کاربرد چوب در معماری داخلی

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط علي قرباني

بازدید: 5834

چوب يك نعمت خداداي به همه انسان هاست كه خداوند بوسيله درختان در اختيار انسان ها قرار داده يعني تنه، ساقه و شاخه تمام درختان از جنسي ساخته شده كه عامه به اون مي گن چوب،‌كه از نظر گياه شناسي، بخش جامد و سخت زير پوست ساقه درخت يا ديگر گياهان چوبي است كه به شكل آوندي وجود دارد. 

گرچه در باور عموم چوب تنها در درخت و بوته يافت مي شه،‌از نظر علمي در همه گياهان آوندي وجود دارد. چوب از يك سري بافت چوبي يا مجراهاي چوبي تشكيل شده كه شيره خام، آب و نمك هاي معدني محلول را از ريشه به برگها و غنچه هاي هوايي مي بره و از آوندهاي آبكشي يا مجراهاي ليبر، غذاهاي آماده كه همان شيره توليد شده است، براي برگها و بقيه گياه به گردش در مي آيد. سطوح تار و آوندي در نخستين سال رشد، خود را در فاصله اي معين در بافت، ميان آوندهاي چوب و آبكشي قرار مي دهند. اين لايه كامبيوم نام دارد. كامبيوم به دو بخش دروني كه همان آوند چوبي است و بيروني كه همان آوند آبكشي است، تقسيم ميشه.

چوب بي ترديد يكي از بهترين و سودمندترين مواد خام طبيعي است كه بدون آن نميشه هيچ وقت به سطح پيشرفت و رفاه كنوني رسيد.

قدمت چوب

چوب يكي از قديمي ترين و ابتدايي ترين مصالح ساختماني موجود در طبيعت است كه بشر در طول تاريخ از آن استفاده كرده . چوب تنها مصالح ساختماني است كه از منبع قابل تجديد بدست مياد و جزء مصالح خوب براي مناطق زلزله خيزه. داريوش در فرمان بناسازي شهر شوش از تخته و چوب استفاده كرده و در قصه آپادانا در دوره هخامنشيان چوب را براي استفاده كاربردي و تزئيني استفاده مي كردن. در دوران مادها، قسمتي از يك نقش برجسته، درباره ماد در حال حمل يك صندلي چوبي مشاهده مي شود كه مربوط به سده پنجم پيش از ميلاد است.

از جمله مهمترين كاربردهاي چوب مي تونيم به اين موارد اشاره كنيم:

1- استفاده از چوب در ساخت مصنوعات چوبي

2- استفاده از چوب براي اعضاي باربر

3- استفاده از چوب براي كارهاي كمكي در ساخت و ساز، مثل قالب سازي، چوب بست و . . .

4- استفاده از چوب براي نماسازي و تزئين

نكته قابل توجه اين است كه براي استفاده مهمتر از چوب ها بايد مواردي مثل جهت الياف چوب، مقدار رطوبت، نوع چوب، محل رويش، پهني دايره سالانه، درجه حرارت، تعداد گره هاي روي چوب، شرايط نمونه گيري، شرايط لحظه اي آزمايش و دستورالعمل آزمايشي را در نظر بگيريم.

تاريخچه چوب در ساختمان

طبق مطالعات مردمان بومي شمال ايران، كه قرنها قبل از مهاجرت آريائيها در ايران زندگي مي كردند در حدود 4200 سال قبل از ميلاد مسيح، چوب را در كلبه سازي خود به كار مي بردند. در زمان هخامنشيان شواهد نشان مي دهد كه در آن زمان جنگل و چوب براي هنرمندان كاملا ارزش داشته به همين دليل، درختكاري فقط از نظر توليد چوب اهميت دارد. كوروش مشخصا به كشت درخت بها مي داد. كاربرد چوب در معماري تخت جمشيد و شوش كاملا مشاهده مي شود. استفاده از چوب در امور ساختماني و معماري در دروره هخامنشيان به طور فوق العاده اي ترقي كرد. در دوره ساسانيان از چوب براي قاب سازي طاق و گنبدها استفاده مي كردند. از قديمي ترين آثار چوبي بعد از اسلام، دو ستون چوبي و قطعه اي خاتم كاري است كه در ناحيه تركستان غربي كشف شده و متعلق به قرن سوم ﻫ - ق يا نهم ميلادي است. در دوران قبل از اسلام قطعات بزرك چوبي به عنوان بخشي در ساختمان به كار مي رفته. در كل مهمترين وسايلي كه در اوايل اسلام با چوب ساخته مي شده عبارتند از: درب و پنجره و ابزارآلات صنعتي و كشاورزي و جنگي.

چوب انواع مختلفي دارد به زبان عامي می توان گفت: چوبهاي سخت، چوب هاي نرم كه نوع آنها بسته به خود درخت عنوان بندي ميشه مثل چوب هاي راش، توسكا، چنار، نارون،‌كاج، صنوبر و . . . كه چوب هايي مثل افرا، ملچ، آزاد، گردو، راش و . . . براي مبل سازي و تزئينات بكار مي رود.

كاربرد چوب در دكوراسيون

يك از راه هاي ايجاد فضاهاي مطبوع براي جسم و روح درزندگي، به كار بردن عناصر طبيعي و اجناس آشنا براي ذهن است از پر كاربردترين اين عناصر در محيط اطراف ما چوبه كه در عصر ما بكار گرفته مي شه. چوبها خاصيتهاي فيزيكي خيلي سودمندي دارند. فوايد و كاربرد چوب فراتر از سازه است و كوچكترين عنصرهاي دكوراسيون و وسيله هاي يك خانه را مي تونيم با آن بسازيم.

‌ عناصر اصلي كه چوب بايد در دكوراسيون داشته باشد 1- رنگ و زيبايي آن، 2- آكوستيك بودن، 3- ضريب سختي، 4- ظرفيت حرارتي، 5- قدرت شكل پذيري، 6- عايق براي حرارت.

مزيتهايي كه چوب نسبت به ساير مواد ديگر در اصول ساختماني دارد خيلي زياده. مثلا براي سبك درست كردن مي تونيم ديوارها و سقف ها را يا حتي كف را از چوب درست كنيم. امروزه بعضي ساختمانها توسط پانلهاي چوبي صنعتي ساخته مي شوند اين پانلهاي چوبي بسيار راحت نصب مي شوند و مقاومت بسيار زيادي در برابر باد و زلزله دارد. همچنين اين پانلها در بزرگراهها و پلهاي راه آهن كاربرد زيادي دارند.

در دكوراسيون در ساخت موارد مختلفي از چوب استفاده مي شود . از جمله وسايل تزئيني، وسايل نمادين و وسايلي كه از آنها در منزل استفاده مي كنيم. اگر بخواهيم وسايل تزئيني را مثال بزنيم مثل انواع گلدانهاي تزئيني، آويز گردنبند قاب عكس و يا جاي دستمال كاغذي و . . . وسايل نمادين مثل: مجسمه هاي نمادين تاريخي و يا اساتيد و هنرمندان و . . .  از روكش چوب نيز مي توان براي پوشاندن وسايل مصرفي و يا ساخت وسايل دكوري استفاده كرد. مثلا با اين روكش ها در گلسازي استفاده مي كنيم يا قسمتي از ديوار اتاقمان را بپوشانيم يا يك لوستر يا آباژور بسازيم.

وسايل مورد استفاده عبارتند از كمدها، طبقه ها، جاكفشي، كابينت، دربها، پنجره ها و يا حتي سقف ها و ديوارها و غيره كه مي تونند از هر جنسي باشند. اگر ما بخواهيم به صورت دكوراتيو از اين وسايل استفاده كنيم، يكي از گزينه هاي ما چوب است. يعني بيائيم آنها را با چوب بسازيم مثل كابينتهاي آشپزخانه كه جديدا مد شده همه با MDF مي سازند.

اصولا چوبها چون از درختان تهيه مي شوند بيشتر آنها به رنگ كرم و قهوه اي هستند. خود رنگ قهوه اي داراي طيف رنگ ها مختلفي مثل خرمايي،‌خاكي، فندقي، نسكافه اي و غيره مي باشد كه هر كدام از اين رنگها ويژگيهاي خاص خودش را داره. از لحاظ علم انرژي درماني قهوه اي سمبل رويش تكامل است و يكي از عناصر پنجگانه انرژي چوب است كه از زمين مي رويد به آسمان قد مي كشد. همانطور كه انسانها رشد مي كنند و قد مي كشند. داراي حال و هواي گرم است و مي توانيم در تمامي قسمتهاي مختلف يك فضا اعم از اداري، مسكوني، تجاري وغيره و در فضايي جنوبي و آفتابگير مي تونيم از چوب به رنگ قهوه اي تيره استفاده كنيم. قهوه اي نماينده طبيعت در فضاي ماست و با استفاده از آن در فضاي خودمون هميشه تازگي و طراوت را همراه داشته باشيم و توصيه مي شود در رنگ آميزي از رنگ قهوه اي به جاي مشكي استفاده شود.

کاربرد چوب در دکوراسیون داخلی

 
انسان‌های اولیه با خانه و كاشانه آشنا نبودند و تنها محل یا شیئی را به عنوان سر پناه فراهم می‌کردند تا از باد و باران در امان باشند. پس از سال‌ها انسان شروع به طراحی خانه و مسکن به عنوان محلی برای سکونت کرد. در مفاهیم معماری از قرن‌ها پیش ساحت مقدس «خانه» به عنوان محلی برای آرامش و توجهات معنوی تعریف می‌شد، اما امروزه این مفهوم كمی نادیده گرفته شده و خانه صرفا محلی برای آسایش شده، آسایشی كه آرامش دربرندارد.

یکی از راه‌های ایجاد فضاهای مطبوع جسمانی و روحانی در محیط زندگی، کاربرد عناصر طبیعی و فرم‌های آشنا و جذاب برای ذهن است. از پرکابردترین این عناصر در محیط اطراف ما چوب است که در عصر صنعتی بیشتر مدل‌های صنعتی و مصنوعی آن مورد استفاده قرار می‌گیرند . مهم‌ترین خواص چوب در دکوراسیون داخلی عبارتند از:

1- رنگ: چوب رنگ‌های مختلفی دارد اما اغلب طیفی از قهوه‌ای در آن به چشم می‌خورد رنگ قهوه‌ای در ترکیب با سایر رنگ‌ها حالت‌های مختلفی را برای کاربر تداعی می‌کند. چوب‌های تیره رنگ در کنار رنگ‌های گرم پرمایه مانند زرشکی ترکیبی وزین و حرفه‌ای می‌سازند که در دکوراسیون دفتری اداری یا اتاق کار در منزل كاربرد زیادی دارد. اتاقی که ست میز و صندلی آن از چوب تیره رنگ با روکش زرشکی در کنار پرده‌هایی با زمینه زرشکی و گل‌های قهوه‌ای و تور کرم چیدمان شده همه را مبهوت جذابیت خود می‌کند

چوب‌هایی با رنگ‌های میانه مانند قهوه‌ای، شکلاتی و گردویی نیز در کنار رنگ‌های سردی همچون آبی فیروزه‌ای و سبزآبی ترکیباتی شاداب، ملایم، آرامش‌بخش و مناسب برای محیط‌های خانوادگی، تفریح و استراحت ایجاد می‌كنند. رنگ‌هایی که در کنار هم تداعی‌کننده قایقی چوبی در کنار امواج دریایی کم‌عمق و آبی هستند. استفاده از این ترکیب ذهنی، انسان را آرام کرده و بدن را به سكون دعوت می‌كند. نشستن بر روی یک مبل راحتی و تماشای تلویزیون در تعطیلات آخر هفته در ویلایی با کف چوبی به رنگ گردویی، دیواری از چوب نارون کرم مایل به زرد، پرده‌های راه‌راه آبی کم‌رنگ و پررنگ و روکش مبلمان آبی با طرح سبز رنگ، می‌تواند به خوبی آرامش را به افراد انتقال دهد.

چوب‌های روشن زرد مایل به صورتی، کرم و سفید مایل به زرد از پراستفاده‌ترین چوب‌ها هستند. اگر خلاقیت و جسارت نداشته باشید، شاید این رنگ‌ها را بدون معنای خاصی در کنار هم بگذارید، اما اگر کمی جرات به خرج دهید و این رنگ‌ها را با رنگ‌های گرم ملایم همنشین کنید نتایج بهتری می‌گیرید. یک سرویس ناهارخوری ساده شش نفره بدون منبت‌کاری از جنس چوب راش همراه با یک رومیزی کتان اخرایی و قالیچه قرمز، فضایی آرام و در عین حال با نشاط می‌سازد.

می‌توان چوب راش یا افرا را در کنار چوب گردو یا چنار تیره رنگ قرار داد و ترکیبی کلاسیک ساخت که برای محیط‌های پذیرایی و مهمان‌خانه علاوه بر سنگینی و وقار، راحتی را نیز القا می‌کند.

2- آکوستیک: محیط پوشیده از چوب، صداهای منتشر شده را به صورت ملایم جذب كرده و سپس منعکس می‌کند. این كار از پیچیدن صدا جلوگیری كرده و همچنین اختلاف طول موج‌ها را در آن محل تعدیل می‌كند. چوب‌های خشک و سبک مانند کاج صدای زیادی در هنگام راه رفتن با کفش ایجاد كرده و چوب‌های سنگین و متراکم مانند گردو و بلوط صدایی خفیف و گنگ منتشر می‌کنند. این صداها را می‌توان در کاربری‌های مختلفی به زیبایی به کار گرفت و به عنوان عاملی دینامیک و متغیر در دکوراسیون گنجاند.

3- سختی: ضریب سختی چوب پایین است و در برابر موادی همچون سرامیک و سنگ، جسمی بسیار نرم محسوب می‌شود. اما در عین حال به علت خاصیت ارتجاعی و بافت آونددار، فرسایش آن بسیار کم است. برآیند این دو موضوع باعث می‌شود چوب مصالحی مناسب برای مبلمان و پوشش‌های داخلی خانه باشد، زیرا علاوه بر مسائل زیبایی‌شناسی، موجب افزایش ایمنی به‌خصوص برای کودکان و سالمندان میشود. به راحتی می‌توان اثر ضربه بر روی دسته صندلی فلزی و چوبی و همچنین کفپوش سنگی و چوبی را مقایسه کرد.

4- ظرفیت حرارتی: این موضوع باعث می‌شود نوسانات دمایی چوب بسیار کاهش یابد. کف‌ها و مبلمان‌ چوبی به ندرت در سرمای زمستان سرد می‌شوند که نتوان لمس‌شان کرد. اما برعکس، یک کف سرامیکی در خانه‌ای گرم هم ممکن است سرد باشد و برای راه رفتن روی آن نیاز به جوراب و پاپوش است.

5- قدرت شکل پذیری بالا: چوب را به اشکال گوناگون می بینیم،تخته، الوار، تخته چندلایی و روکش، اینها حالت‌های معمول چوب هستند که ما در اطراف خود می‌بینیم. مبلمان، دکور، کابینت، مجسمه، گلدان و حتی قاشق و بشقاب را از چوب می‌سازند. انواع کمد و کابینت از چوب و تخته چندلایی ساخته می‌شوند که در برابر آب و حشرات بسیار مقاومند. حالت‌هایی از چوب نیز وجود دارند که کاربرد آن‌ها خاص‌تر است.

بعضی‌ها چوب را مدتی در رنگ شناور می‌کنند و رنگ دلخواه‌شان را به بافت آن می‌دهند . در این حالت بافت نرم چوب رنگ بیشتری به خود می‌گیرد و اشکال زیبایی خلق می‌شود.

همچنین سطح چوب را می‌توان به روش سند بلاست برجسته کرد و با رنگ و نورپردازی، پرسپکتیوی بدیع در آن به وجود آورد.

نويسنده : علي قرباني

این کاربر 2 مطلب منتشر شده دارد.