فناوری اطلاعات و ارتباطات گمرک

• 
• 

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط مجید پیران سولا

بازدید: 2905

 

 

نام و نام خانوادگی: مجیـد پیـــران

 

موضوع: فنـــاوری اطــلاعـــات و ارتـبـاطــات گــمــرک

 

نـام استـاد: خانــم میرزایی

 

 

خلاصه عملکرد دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات

 

مقدمه ای بر فناوری اطلاعات و ارتباطات

 

فن آوری اطلاعات با محوریت دانش و خردگرایی انسان و اندیشه هایش به منظور بهره برداری از اندیشه و سپردن امور تکراری و غیر اخلاق به ماشین و همچنین افزایش کارایی و آزادسازی مهارتهای انسانی، در دهه های اخیر مورد توجه خاصی قرار گرفته است. فناوری اطلاعات که حاصل تلاقی پردازش داده ها، ارتباطات و مخابرات می باشد، باعث مکانیزه شدن سیستم های ارتباطی و افزایش ظرفیت های انتقال داده، شده است و این امر موجبات افزایش سرعت وکیفیت تصمیم گیری و مدیریت کالا را فراهم ساخته است.

 

در جهان امروز فن آوری اطلاعات امکان سودمندی و کارامدی اطلاعات را ممکن ساخته و بکارگیری آن، تحول گسترده ای را در امور اداری و سیستم های اطلاعاتی باعث شده است، همچنین تکنولوژی اطلاعات توانایی سازمانها را افزایش داده و سبب تسهیل روند اداری و افزایش بازده نیروی انسانی و مدیریت می گردد. یکی از نتایج عمده فن آوری اطلاعات تمرکز زدایی در عین تمرکز گرایی است که این ویژگی بر کوتاه شدن فواصل زمانی و مکانی به عنوان یک ابر شاهراه تاکید دارد و بدین ترتیب قطب اطلاعاتی مستقر در مرکز را قادر می سازد تا به افزایش کنترل خود بر مناطق و انجیم عملیات تمرکزی اقدام نماید. در نتیجه امکان افزایش سرعت و کیفیت تصمیم گیری و مدیریت را فراهم می نماید.

 

با عنایت به مباحث پیشگفت دفتر فناوری اصلاعات و ارتباطات گمرک جمهوری اسلامی ایران، در راستای تحقق یکی از محورهای پنجگانه طرح جامع گمرک نوین، ارتقا و بروزآوری فن آوری های مورد استفاده در سازمان با توجه ویژه به فن آوری اطلاعات، با بهره گیری از سامانه های متمرکز اطلاعاتی در راستای ارتقا سطح عملکرد کسب و کار سازمان، امکان ارایه خدمات گمرکی بهینه، تعامل کارامد با سازمانهای همجوار و بین المللی گمرکی و صیانت شایسته از حقوق دولت، جامعه و ذینفعان کلیدی با توجه ویژه به توسعه بسترهای ارتباطی و امنیت اطلاعات معطوف داشته است.

 

در همین راستا به تشریح سامانه های متمرکز اطلاعاتی و نیز اقدامات انجام شده توسط این دفتر که منجر به بهبود اساسی در وضعیت زیرساختهای اطلاعاتی و امنیتی گمرکات کشور گردیده پرداخته می شود.

 

سامانه هوشمند ورود و خروج کالا

 

درب خروج یکی از مهمترین نقاط گمرک است که وظیفه تقاطع گیری مابین اسناد خروجی سالن ارزیابی و خروجی انبارها را به عهده دارد. تمرکز حسگرها و عبور کلیه ی محموله از درب خروج گمرک اهمیت دوچندانی را به درب خروج گمرک می دهد. در دنیای کنونی تعیین دقیق میزان ورود و عبور کالا به کشور و کنترل هجوم کالا در بازه های زمانی باید به لحظه باشد. مدیران اقتصادی کشور برای کنترل شاخص های اقتصادی و ایجاد اقتصادی مولد و پویا نیاز به اطلاعات به هنگام، صحیح و با دقت بالا دارند. از این رو اهمیت درب خروج گمرک نقشی بی بدیل برایب اقتصاد کشور دارد چرا که این درب در واقع درب ورودی اقتصادی کشور است، با کنترل میزان ورود و خروج کالا در این نقطه می توان میزان واقعی واردات، ترانزیت و صادرات را محاسبه نمود.

 

چرخه عملکردی سامانه در درب خروج گمرک در رویه واردات از پایانه حمل و نقل آغاز و به درگاه اداره بندر ادامه یافته و به چرخه درب خروج گمرک متصل می گردد. بطور اجمالی سامانه در درب خروچ گمرک مشتمل بر نرم افزار صدور مجوز (ثبت دفتری)، نرم افزار باسکول ورود، ماژول اتصال به باسکول، نرم افزار باسکول خروج، نرم افزار ارزیابی، نرم افزار کارشناسی، نرم افزار مالی (صدور سند قبض درامد)، نرم افزار اتصال به بانک، نرم افزار صدور پته، نرم افزار ایجاد گزارشات مختلف متناسب با نیاز کارمندان و نرم افزار نظارتی، مدیریتی می باشد.

 

سامانه هوشمند ورود و خروج کالا در راستای بسترسازی تحقق گمرک نوین در میان مدت و بمنظور رفع شکاف اطلاعاتی موجود در قبل از اظهار کالا و پس از صدور پروانه تا خروج کامل از قلمرو گمرکی که در سامانه های عملیاتی موجود گمرک از جمله آسیکودا مشهود بود طراحی و راه اندازی گردید.

 

اهداف طرح

 

1-    ایجاد زنجیره ای پیوسته اطلاعاتی از زمان ورود کالا تا زمان خروج در چرخه واردات

 

2-    ایجاد زنجیره ای پیوسته اطلاعاتی از زمان ورود کالا تا زمان اعلام وصول در گمرک مقصد در چرخه ترانزیت

 

3-    ایجاد زنجیره ها با رویکرد تضمین اطلاعات با کنترل داده ها در چرخه اطلاعاتی (Verification, Validation, accuracy)

 

4-    ایجاد واکنش سیستمی با هوشمندسازی چرخه با روش های داده کاوی اطلاعات

 

5-    بهنگام نمودن گزارشات موثر اقتصادی در راستای واکنش سریع مسئولین ارشد دولت به تحولات اقتصادی

 

6-     ایجاد سیستم مدیریت اطلاعات با رویکرد تولید گزارشات در راستای هدایت موثر مدیریت میانی

 

7-    تسهیل و تسریع در تجارت با ایجاد شفافیت اطلاعاتی

 

8-    صدور مجوزهای الکترونیکی در راستای عمل به دستور «همه دستگاه های مرتبط باید اقدامات خود را با گمرک هماهنگ کنند»

 

9-    تعیین مشتریان خوشنام با استفاده از داده کاوی اطلاعات عملکردی

 

10-      ایجاد امکان تعیین اصالت کالا و اسناد در هر نقطه از چرخه

 

11-      ایجاد امکانی کنترلی بر منابع موجود در بندر

 

12-      ایجاد امکانی برای مقابله با موثر و سیستمی با تخلف

 

13-      ایجاد امکان واقعی اظهار از راه دور

 

زیرساخت های لازم مشتمل بر شبکه های داخلی و سخت افزار لازم در گمرک ایجاد گردیده و کلیه کارکنان آموزش را جهت استفاده بهینه از سامانه فرا گرفته اند.

 

ماژول اتصال باسکول به سامانه و نرم افزار توزیع آن از حساست بالایی برایی جلوگیری از توزین اشتباه و تولید وزن دقیق را داراست و کاملا سطح دخالت اپراتور در توزین نمودن کاهش نموده است. که یکی از دلایل مهم افزایش درامد گمرکی توانایی نرم افزار و ماژول اتصافل به باسکول می باشد.

 

سامانه مجهز به نرم افزار پلاک خوان (OCR) بوده که با اتصال به دوربین قابلیت خواندن شماره خودرو را داراست. با اجرای این قسمت امکان حذف اپراتور باسکول وجود دارد.

 

باتوجه به امکان ایجاد انتخاب کارشناس و ارزیاب درب خروج بصورت شانسی هرچند این قسمت در سامانه به بهره برداری نرسیده است، پیشنهاد می گردد هرچه سریعتر این قسمت نیز به بهره برداری برسد.

 

سامانه جامع درب خروج قابلیت اتصال آنلاین (online) و بموقع (ontime) به کلیه سرورهای گمرک و اداره بندر را دارد و در حال حاضر نیز با سرور اداره بندر و پایانه در حال تراکنش است.

 

سامانه هوشمند ترانزیت

 

چرخه عملکردی سامانه هوشمند ترانزیت آغاز و به انبارها ادامه یافته و به چرخه درب خروج ترانزیت گمرک متصل می گردد.

 

بطور اجمالی سامانه هوشمند ترانزیت مشتمل بر زیرسامانه سالن ترانزیت، زیرسامانه درب خروج مبدا، زیرسامانه درب خروج مقصد، ماژول اتصال به سوییچ نرم افزاری برای اخذ اطلاعات بیجک الکترونیک از زیرسامانه انبارهای سامانه هوشمند، ماژول اتصال به سوییچ نرم افزاری برای دریافت اطلاعات توزین از زیر سامانه توزین سامانه هوشمند، ماژول انتقال اطلاعات از گمرک مبدا به مرکز و ماژول دریافت و ارسال اطلاعات سالن و درب خروج از سوییج محلی و ماژول ترکینگ کالا است.

 

 

 

باتوجه به مشکلات و نارسایی های سامانه های عملیاتی موجود در بخش ترانزیت از جمله آسیکودای جهانی مانند استفاده از چارچوب SO Class متعلق به شرکت Strategy Object کد منبع چارچوب در دسترس نبوده و هیچگونه مستندی به همراه ندارد، وجود باگهای (اشکال نرم افزاری) بسیار در سیستم که در چنین مواقعی باید با پرداخت هزینه هایی کارشناس آنکتاد به تهران آمده تا مشکل را حل نماید، هزینه مجوز بالا که به ازای هر کاربر موازی در این چارچوب باید 500 دلار پرداخت نمود، استفاده نامناسب از پهنای باند بطوریکه هر کاربر همزمان سامانه آسیکودای جهانی حداقل 128kb/s از پهنای باند خطوط را به خود تخصیص می دهد، عدم مبتنی بر وب بودن سامانه و مشکلات امنیتی سیستم که از هیچگونه پروتکل مختص احراز هویت در این سامانه استفاده نشده و تنها براساس نام کاربری و رمز عبور که به صورت متن ساده (غیر رمز شده) در پایگاه داده قرار می گیرد، جهت این امر استفاده می شود و سایر مشکلات مربوطه، بکارگیری سامانه ای یکپارچه و هوشمند که فاقد مشکلات مذکور باشد در گمرک ضروری بوده لذا تولید و توسعه این سامانه در دستور کار گمرک ایران قرار گرفت که ضمن پوشش کلیه فرایندهای مرتبط با امر ترانزیت یکپارچگی آن با سایر سامانه های موجود حفظ گردد.

 

اهداف

 

·        مکانیزه شدن فعالیت های گمرکی در امور ترانزیت

 

·        شتاب بخشی در تبادلات الکترونیکی اطلاعات بین سیستم های نرم افزاری بنادر و گمرک

 

·        جلوگیری از جعل اسناد و قاچاق کالا

 

·        به حداقل رساندن تبادل اسناد کاغذی و نگهداری سوابق اطلاعات

 

قابلیت های سیستم

 

·        اتصال به سیستم ها و سامانه های دستگاه های کجاور از قبیل سازمان بنادر، سازمان راهداری، نیروی انتظامی و ... و تبادل اطلاعات

 

·        قابلیت گزارش گیری بر مبنای گزارشات پویا

 

·        اتصال به سیستم توزین و گرفتن اطلاعات مستقیم از باسکول ها بدون دخالت انسان

 

·        اتصال به سیستم صدور بیجک انبارها بصورت مستقیم

 

·        از بین بردن شکاف بین سالن ارزیابی گمرک و درب خروج

 

·        نصب و راه اندازی راهبند هوشمند به جای کارمند بیجک بین و گارد

 

·        ثبت شماره پلمپ ها و قابلیت اتصال به پلمپ الکترونیک

 

·        اتصال به سیستم مکان یابی موقعیت خودروهای حامل کالاهای ترانزیت

 

·        ارسال اطلاعات پته عبور توسط پیام کوتاه به گلوگاه های نیروی انتظامی

 

·        ارسال اطلاعات مبدا به مقصد بصورت آنلاین

 

·        اعلام وصول الکترونیکی و قابلیت کنترل هوشمند

 

·        هوشمندسازی در ارزیابی و اعلام پیغام های هوشمند و مدیریت ریسک در گمرک

 

·        کنترل ورود و خروج کالا و وسیله حامل به گمرکات مبدا و مقصد بصورت هوشمند

 

·        مدیریت بن های بیمه جهت تضمین ترانزیت

 

·        امکان استفاده ضمانت نامه های بانکی در تضمین ترانزیت

 

·        قابلیت اتصال به سیستم های بانک و بیمه جهت دریافت تضمین

 

·        امکان کنترل مسیرهای ترانزیت کالا ما بین گمرکات بصورت متمرکز

 

·        مقایسه هوشمند اطلاعات مبدا و مقصد و استفاده از الگوریتم های هوشمند ارزیابی

 

·        تجمع اطلاعات در تهران و داشبورد مدیریت کلان و گزارش های لحظه ای از روند ترانزیت کل کشور

 

سامانه ارزش

 

اهداف:

 

·        دسترسی سریع و برخط به سوابق ارزش کالاهای وارداتی در کلیه گمرکات کشور بمنظور افزایش بهره وری

 

·        تسریع در ارایه خدمات

 

·        افزایش دقت در وصول درامدهای دولت

 

·        به حداقل رساندن تبادل اسناد کاغذی و نگهداری سوابق اطلاعات

 

سامانه کدینگ

 

اهداف:

 

·        بمنظور تخصیص کد واحد به مراجعین گمرک

 

·        شتاب بخشی در تبادلات الکترونیکی اطلاعات در گمرکات اجرایی

 

·        جلوگیری از جعل اسناد

 

·        به حداقل رساندن تبادل اسناد کاغذی و نگهداری سوابق اطلاعات

 

سامانه صدور گواهی خودرو

 

اهداف:

 

·        صدور گواهینامه گمرکی خودرو

 

·        پیگیری اطلاعات خودرو ثبت شده

 

·        به حداقل رساندن تبادل اسناد کاغذی و نگهداری سوابق اطلاعات

 

سامانه تبادل الکترونیک مکاتبات

 

پروتکل (ECE (Electronic Correspondence Exchange استانداردی ایرانی است که جهت برقراری ارتباط الکترونیک بین سیستم های اتوماسیون اداری مختلف بوسیله یک Mail Server طراحی شده است.

 

اهداف:

 

·        ایجاد ارتباط الکترونیک بین سیستم های اتوماسیون اداری کلیه گمرکات کشور جهت ارسال و دریافت مکاتبات از طریق پروتکل ECE

 

 

سامانه هیئت تخلفات اداری

 

اهداف:

 

·        مکانیزه کردن روال ثبت و بررسی پرونده های تخلفات اداری پرسنل گمرکی در هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات

 

توسعه زیر ساختهای ارتباطی

 

جهت برطرف سازی مشکلات موجود در شبکه اینترنت، طرحی جهت سازماندهی توسعه بسترهای ارتباطی آماده که بخش قابل توجهی از آن به سازماندهی شبکه اینترنت گمرکات اختصاص یافت. اهداف در نظر گرفته شده در آن شامل موارد زیر می باشند :

 

1. دریافت سرویس با سطح خدمات مورد نیاز گمرکات کشور از شرکت مخابرات با ایجاد شبکه اختصاصی گمرک
2. افزایش تعداد نقاط گمرکی تحت پوشش
3. افزایش پهنای باند خطوط ارتباطی
4. افزایش میزان دسترس پذیری شبکه اینترنت
5. استفاده بهینه از ظرفیت خطوط ارتباطی
6. توسعه ساختارها و ابزارهای راهبری و پایش شبکه اینترانت

 

در طرح اولیه، ابتدا اتصال مستقیم گمرکات از طریق خطوط ارتباطی به مرکز داده گمرک ایران فراهم شده بود. طی دو سال اخیر تلاش گردید که ساختاری سلسله مراتبی در ارتباطات گمرکات پیاده سازی شود. در این ساختار گمرکات تابعه به حوزه های نظارت و حوزه های نظارت به مرکز داده متصل شدند. در سالهای اخیر عمده فعالیتها در جهت توسعه خطوط ارتباطی گمرکات کشور با یکدیگر و با مرکز داده و توسعه پهنای باند این خطوط بوده است و این تلاشها در سالهای آینده نیز ادامه خواهد داشت.