کاربینی

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط شاهین جمالی رودبرده

بازدید: 1165

به نام خدا

دستورالعمل اجرایی و حسابداری
تسهیلات اجاره به شرط تملیک

دستورالعمل اجاره به شرط تملیک
ماده 1- اجاره به شرط تملیک عقد اجاره ای است که در آن شرط شود مستأجر در پایان مدت اجاره درصورت عمل به شرایط مندرج در قرارداد عین مستأجره را مالک گردد.
ماده 2- بانکها می توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم جهت گسترش امور خدماتی، کشاورزی ، صنعتی و مهدنی بعنوان موجر مبادرت به معاملات اجارهبه شرط تملیک بنمایند.
ماده 3- بانکه می توانند منحصراً بنا به درخواست کتبی و تعهد متقاضی مبنی بر انجام اشاره به شرط تملیک و استفاده خود، اموال منقول و غیر منقول موضوع ماده 2 را خریداری و به صورت اجاره بشرط تملیک در اختیار متقاضی قرار بدهند.
ماده 4- بانکها می توانند به منظور ایجاد تسهسلات لازم جهت گسترش امر مسکن واحد های مسکونی ارزان قیمت را که مستقیماض و یا از طریق اعطای هر یک از انواع تسهیلات بانکی توسط آنها احداث شده باشد منحصراً بنا به درخواست کتبی و تهعد متقاضیان مبنی بر اجاره به شرط تملیک اینگونه واحد ها، بصورت اجاره به شرط تملیک واگذار نمایند.
تبصره 1- بانک ها مکلفند مباشرت مستأجر در استیفاء منافع از عین مستأجر ه موضوع این ماده را مگر در موارد قهری و اضطراری ، به تشخیص بانک ، در قرارداد های منعقده قد نماید.
تبصره 2- شرایط اعطای تسهیلات به متقاضیان واحد های مسکونی موضوع این ماده از قبیل پیش پرداخت و زمان دریافت آن، طول مدت اجاره و امثالهم توسط شورای پول و اعتبار تبعیین خواهد شد.
تبصره 3- ضوابط اعطای تسهیلات به متقاضیان واحد های مسکونی موضوع این ماده از قبیل سطح زیر بنای واحد های مسکونی ، نوع مجوز های لازم، توزیع جغرافیایی، حداکثر میزان تسهیلات و امثالهم با پیشنهاد وزرات مسکن و شهر سازی و تصویب شورای اقتصاد تعیین خواهد شد.
بانگ ها مکلفنداین ضوابط را که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ابلاغ خواهد شد رعایت نمایند.
تبصره 3- حداقل و یا حداکثر سود (نرخ بازده) مورد انتظار برای طرح های ساختمانی ، توسط شورای پول و اعتبار تعییتن خواهد شد.
ماده 5- درخواست کتبی و تعهد متقاضی ( مستاجر) باید حاوی نکات زیر باشد.
الف- تعیین دقیق نوع و مشخصات اموال موضوع این دستورالعمل
ب- قبول مسئولیت انتخاب ، تحویل،حمل و نصب اموال مذکور توسط متقاضی( مستاجر)
ماده 6- بانکها مکلفند در قرارداد اجاره به شرط تملیک ضمن رعایت سایر شرایط مواردذیل را دقیقاً ملحوظ دارند.
الف- مکلف نمودنمستاجر به حفظ و نگهداری و کابرد صحیح اموال مورد اجاره
ب- شرایط عدم واگذاری عین مستاجره به اشخاص دیگر از طریق اجاره یا تحت هر عنوان دیگر.
ج- پرداخت هرگونه هزینهتعمیرات حتی در مواردیکه این تعمیرات اساسی و کلی باشد و همچنین هزینه های تکمیل و نظایر آن در طول مدت اجاره بدون حق مطالبه از موجر بر عهده مستاجر خواهد بود.
د- مستاجر حق تغییر محل، تغییر شکل و یا هر نوع تغییر دیگری در عین مستاجره را بدون موافقت قبلی بانک ندارد.
ه- پرداخت کلیه مالیاتها و عوارض متعله به عین مستاجره، بدون حق مطالبه از موجر بر عهده مستاجر خواهد بود.
و- حق بازرسی و بازدید از عین مستاجره برای موجر در طول مدت اجاره به منظور اعمال نظارت لازم و کافی
ماده 7- خرید اموالی که به تشخیص بانک مصرف انحصاری و یا محدود داشته و یا بر اثر نصب یا بهره برداری استفاده مجدد آن مقرون به صرفه نباشد به منظور اجاره بشرط تملیک ممنوع است، مگر آنکه بانک تأمین اضافی لازم را در این خصوص از مستاجر اخذ نموده باشد.
ماده 8- مدت اجاره بشرط تملیک نباید از طول عمر مفید اموال موضوع ماده 3 تجاوز نماید، مبداء محاسبه طول عمر مفید ، تاریخ شروع بهره برداری به تشخیص بانک خواهد بود.
تبصره 1- معاملات اجاره بشرط تملیک اموالی که طول عمر مفید آنها کمتر از دو سال باشدبرای بانک ها ممنوع است.
تبصره2- طول عمر مفید انواع اموال مورد اجاره بشرط تملیک بشرح جدول طول عمر مفید موضوع ماده 2 دستورالعمل معاملات فروش اقساطی وسائل، ماشین آلات و تأسیسات می باشد.
ماده9- میزان مال الاجاره در مورد اموال خریداری و یا واحد های مسکونی موضوع ماده 4 که به اجاره بشرط تملیک واگذار می شوند با در نظر گرفتن قیمت تمام شده و سود بانک تعیین می گردد.
تبصره 1- در احتساب سود، مبلغ پیش دریافت موضوع ماده 11 از قیمت تمام شده کسر خواهد شد.
تبصره2- حداقل و یا حداکثر نرخ سود به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.
ماده 10- دریافت مال الاجاره توسط بانکها به اقساط مساوی و یا غیر مساوی در سر رسیدهای معین مجاز می باشد.
ماده 11- بانک ها مکلفند قبل از انعقاد قرارداد حداقل 20% قیمت تمام شده اموالی را که بصورت اجاره بشرط تملیک واگذار می کنند بابت قسمتی از مال الاجاره برای طول مدت اجاره « پیش دریافت» نمایند.
ماده 12- بانکها مکلفند ، در قرارداد اجاره به شرط تملیک شرط نمایند که در پایان مدت اجاره و پس از پرداخت آخرین قسط مال الاجاره، در صورتیکه کلیه تعهدات مستاجر طبق قرارداد انجام شده باشد عین مستاجره در مالکیت مستاجر درآید.
تبصره- در صورتیکه مستاجر قبل از پایان مدت اجاره مبادرت به پرداخت و تسویه کامل باقیمانده مال الاجاره بنماید بانکها مجاز می باشند که علاوه بر اعطای تخفیف لازم در مبلغ مال الاجاره باقیمانده به مستاجر، عین مستاجره را طبق قرارداد به مستجر انتقال دهند.
در هر صورت شرایط انتقال عین مستاجره قبل از پایان مدت اجاره باید در قرارداد ذکر شده باشد.
ماده 13- بانکها می توانند به منظور انجام تشریفات مربوط به پرداخت مالیاتها و عوارض تحصیل مجوز و پروانه های لازم و امور مشابه برای استفاده از اموال مورد الاجاره بشرط تملیک به مستاجر وکالت و یا نمایندگی لازم بدهند. در هر حال کلیه وجود پرداختی و هزینه های مربوط در این مورد بدون حق المطالبه از موجر بعهده مستاجر می باشد.
ماده 14- بانکها مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند که اموال موضوع این دستور العمل همه ساله تا پایان مدتاجاره بشرط تملیک به نفع بانک بیمه شود.
ماده 15- بانکها عنداللزوم می توانند به منظور حسن اجرای قرارداد اجاره بشرط تملیک از مستاجر تامین کافی ، اخذ نماید.
ماده 16- بانکها مکلفند موارد فسخ و نحوه تسویه حساب را صراحتاً درقرارداد اجاره بشرط تملیک ذکر نمایند.
ماده 17- بانک هها مکلفند در قراراجاره بشرط تملیک قید نمایند که قرارداد مذکور بر اساس توافق طرفین، در حکم اسناد لازم الاجرا و تابع آئین نامه اجرائی اسناد رسمی می باشد.
تبصره- معاملاتی که طبق قوانین و مقررات موضوعه باید در دفاتر اسناد رسمی انجام شود کماکان طبق تشریفات مربوطه انجام خواهد شد.
این دستور العمل مشتمل بر 17 ماده و 10 تبصره در پانصد و بیست و پنجمین جلسه مورخ 19/1/63 شورای پول و اعتبار به تصویب رسید.
تعریف اجاره بشرط تملیک
اجاره بشرط تملیک عقد اجاره ایست که در آن شرط شود، مستاجر در پایان مدت اجاره و در صورت عمل به شرایط مندرج در قرارداد، عین مستاجره را مالک گردد.
بدین ترتیب اجاره بشرط تملیک متضمن سه مرحله اسای است:
1- خرید
2- اجاره
3- فروش (واگذاری)
که مراحل 1 و 3 در ارتباط با عقد بیع و مرحله 2 در ارتباط با عقد اجاره می باشد، بنابراین می توان اجاره بشرط تملیک را تلفیقی از دو عقد بیع و اجاره محسوب نمود.
اجاره دهنده (بانک )را موجر و اجاره کننده (متقاضی تسهیلات) را مستاجر و مورد اجاره را عین مستاجره و اقساط تعیین شده را مالالاجاره نامند.
ویژگیهای اجاره بشرط تملیک
خصوصیات عقد اجاره بشرط تملیک را می توان بترتیب ذیل برشمرد:
1- اجاره بشرط تملیک عقدی است لازم و طرفین متعهد به انجام تعهدات خود طبق قرارداد می باشند و نمی توانند قرارداد را فسخ نمایند. مگر در موارد خیارات و یا اینکه شرط فسخ در قرارداد براییک یا دو طرف قرارداد پیش بینی شده باشد.
2- مستاجر امین بانک بوده و ضامن تلف شدن مورد اجاره نخواهد بود مگر در صورت تفریط و تعدی و یا اینکه ضمن عقد ، شرط ضمان منظور شود که بر اساس آن مستاجر ضامن تلف شدن مورد اجاره باشد.
3- در عقد اجاره بشرط تملیک می توان هر شرطی را که مخالف ماهیت و مقتضای عقد نباشد در صورتی که مورد قبول و رضایت طرفین باشد در قرارداد منظور نمود.
4- طبق دستورالعمل اجرایی، اجاره بشرط تملیک از تسهیلات میان مدت و بلند مدت اعتباری می باشد که جهت گسترش امور تولیدی و خدماتی ( میان مدت) و همچنین امور طرح های تولیدی و خدماتی مسکن ( بلند مدت) قابلیت استفاده دارد.
مدت اجاره بشرط تملیک نباید از طول عمر مفید اموال موضوع معامله تجاوز نماید.
توجه1- انجام معامله اجاره بشرط تملیک در مواردی که طول عمر مفید مستاجره کمتر از دو سال باشد مجاز نمیباشد.
توجه 2- مبداء محاسبه طول عمر مفید جهت تعیین مدت تسهیلات تاریخ شروع بهره برداری از مستاجره به تشخیص بانک می باشد.
5- در معاملات اجاره بشرط تملیک به منظور خرید مسکن، اماکن اداری، محل تولید ماشین آلات و وسایل تولید و تأسیسات، بانک منحصراً به درخواست و تعهد کتبی متقاضی مبنی بر اجاره اموال خریداری شده بشرط تملیک و استفاده توسط خود، مبادرت به خرید می نماید.
6- مالکیت اموال موضوع این معاملات متعلق به بانک بوده و متقاضی به عنوان مستاجر فقط طبق شرایط مشخص شده در قرارداد مالک منافع آن می باشد و صرفاً حق بهره برداری از آن را طبق قرارداد خواهد داشت.
7- مستاجر باید در استیفای منافع از عین مستاجره، مباشرت مستقیم داشته و حق ندارد اموال مورد اجاره را به دیگری واگذار نماید و یا به وثیقه بگذارد. ضمناً هرگونه نقل و انتقال، اجاره مجدد، اجازه استفاده به شخص ثالث ، قرض و یا هر صورت دیگری، جزئی و کلی بدون اجازه کتبی بانک مجاز نمی باشد.
8- مستاجر مکلف استاموال مورد معامله را مطابق موازین قانونی و عرف معمول بر اساس مفاد قرارداد فقط به منظور انجام امور حرفه ای خود استفاده نموده و آنها را به هزینه شخصی خود و با بهترین روش ممکن حفاظت نماید. ضمناً مستاجر مسئول جبران، کلیه خساراتی است که در نتیجه عدم کاربرد صحیح به مورد اجاره وارد می شود.
کاربرد تسهیلات اجاره بشرط تملیک
1- وسایل تولید، ماشین آلات و تأسیسات:
- بمنظور ایجاد تسهیلات لازم جهت گسترش امور صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات، بانک می تواند اموال مورد نیاز آنها را جهت تولید یا ارئه خدمات بنا به درخواست مشتری و تعهد مبنی بر استفاده مستقیم از آنها در واحد معرفی شده، خریداری و آنها را طبق قرارداد اجاره بشرط تملیک به مشتری اجاره بدهد.
وسائل تولید عبارتند از : اموال ، کالاها، تجهیزات و حیوانات زنده ای که جهت تولید انواع محصولات بکار می روند وسایل تولید محسوب می شوند.
ماشین آلات: عبارتند از « تجهیزاتی که از آنها در تولید انواع محصولات استفاده می شود. این وسایل ممکن است بوسیله نیروی محرکه کار کنند مثل پرس، یا جهت ارائه خدمت مورد استفاده قرار گیرند مثل وسایل بیمارستانی و یا بمنظور انجام امور اداری مورد استفاده قرارگیرند مثل میز و صندلی و ... »
- اموال و کالاهای موضوع این بخش می باید دارای طول عمر مفید بیشتر از دو سال باشد. بنابراین خرید مواد اولیه و کالاهایی که جهت تولید به مصرف می رسند و یا سایر کالاها که طول عمر مفید آنها کمتر از دو سال باشد مجاز نخواهد بود.
- اجاره به شرط تملیک ماشین آلات، وسابل تولید و تأسیسات ، زمانی امکان پذیر است که اموال موضوع معامله بنام بانک خریداری و تحویل گردد، بنابرایناجاره اموال و کالاهایی که آماده نبوده و در آینده ساخته و یا آماده تحویل خواهد شد و نیز ماشین آلات وارداتی صرفاً در هنگام تحویل کالا امکان پذیر می باشد.
- هرگونه وجوه پرداختی توسط بانک بابت قیمت خرید، بیمه، حمل و نقل ، حقوق گمرکی، سود بازرگانی، هزینه های بانکی ، هزینه های نصب و راه اندازی و غیره که در رابطه مستقیم با خرید کالای مورد معامله می باشد در قیمت تمام شده منظور و میزان اجاره بها با در نظر گرفتن قیمت تمام شده و سود بانک تعیین می گردد.
- سود دوره اجاره بشرط تملیک با توجه به مدت ، نحوه باز پرداخت و مبلغ تسهیلات پس از کسر پیش پرداخت مشتری، محاسبه و میزان کل مال الاجاره برابر قیمت تمام شده بعلاوه سود مورد انتظار بانک خواهد بود.
2- مسکن و ساختمان:
- اجاره بشرط تملیک مسکن و ساختمان از جمله ابزار بلند مدت برای تأمین نیاز مالی متقاضیان جهت خریدمسکن (انفرادی) و یا ساختمان مورد درخواست شاغلین در بخشهای صنعت و معدن و خدمات می باشد.
- بانک ها می توانند واحد هایی را که رأساً احداث نموده و یا با مشارکت گیرندگان تسهیلات احداث شده باشد بصورت اجاره بشرط تملیک به متقاضیان اجاره بدهند.
3- ساختمان های تولیدی، خدماتی و اداری:
- بانک ها مجازند واحد های احداثی ، با کاربری اداری ، مسکونی را بر اساس در خواست کتبی متقاضیان و تعهد آنها مبنی بر اجاره ملک مورد نظر، خریداری و از طریق عقد اجاره بشرط تملیک به آنها اجاره دهند.
- در اجاره بشرط تملیک ساختمانهای اداری و تولیدی، ضروری است بررسی های لازم از نظر فنی، مالی و اقتصادی صورت پذیرفته و نتیجه بررسیها حاکی از توجیه پذیر بودن اعطای تسهیلات باشد.
- متقاضی اینگونه تسهیلات می باید کلیه مجوز های لازم جهت انجام امور تولیدی یا خدماتی مربوط را دارا باشد.
- املاک خریداری شده با توجه به موارد استفاده از آن می باید جهت انجام امور تولیدی و خدماتی مورد استفاده قرار گرفته و از نظر کاربری انجام امور مذکور در ملک خریداری شده مجاز باشد. لذا خرید واحد های فاقد کاربری لازم، مجاز نمی باشد.
- خرید هرگونه املاک و اجاره آن در بخش بازرگانی مجاز نمی باشد.
- با توجه به قوانین موضوعه، خرید واحد مسکونی به منظور ارائه خدمات پزشکی توسط پزشکان و وکلای دادگستری به منظور ارائه خدمات وکالت مجاز میباشد.
- اعطای هرگونه تسهیلات اجاره بشرط تملیک در بخش خدمات، به آموزشگاههای فنی و رانندگی منوط به معرفی از طریق اداررات راهننمایی و رانندگی تهران و دوایر آن در شهرستان ها می باشد.
مدت اجاره بشرط تملیک:
1- مدت اجاره بشرط تملیک ماشین الات، وسایل تولید و تأسیسات برابر طول عمر مفید ماشین آلات حداقل دو سال و حداکثر پنج سال تمام تعیین میگردد.
توجه: در حال حاضر مدت مذکور در تسهیلات اعطایی توسط شعب حداکثر سه سال تعیین گردیده است، اعطای تسهیلات اجاره بشرط تملیک برای مدت بیشتر از سه سال منوط به اخذ مجوز از اداره اعطای تسهیلات می باشد.
2- مدت باز پرداخت مال الاجاره در اجاره بشرط تملیک مسکن حداکثر 10 سال تمام تعیین می گردد.
3- مدت باز پرداخت اقساط مال الجاره در اجاره بشرط تملیک ساختمان طرحهای تولیدی و خدماتی و نیز ساختمان های اداری و خدماتی حداکثر ده سال تمام تعیین می گردد مشروط بر آنکه از عمر مفید طرح ها طبق جدول عمر مفید بیشتر نباشد.
4- مدت بازپرداخت تسهیلات مسکن هیئت علمی دانشگا ها و موسسات آموزش عالی، دارندگان پایه های قضایی، نمایندگان مجلس و اقشار خاص حداکثر 20 سال تمام می باشد.
توجه: اقشار خاص مذکور در این دستورالعمل بشرح ذیل می باشند:
- خانواده شهدا و مفقود الاثر ها، شامل پدر یا مادر یا همسر و هر یک از فرزندان.
- شخص جانباز بالای 25% از کار افتادگی.
- آزادگان
- اقشار خاص در صورتی مجاز به استفاده از تسهیلات اجاره بشرط تملیک مسکن می باشند که قبلاً از هیج نوع تسهیلات مسکن سیستم بانکی استفاده ننموده باشند. ضمناً هر متقاضی فقط برای یکبار می تواند از تسهیلات مذکور استفاده نماید.
- توجه 1: مبداء محاسبه طول عمر مفید در خصوص اموال آماده تحویل، تاریخ نصب آنها می باشد، و در خصوص ماشین آلاتی که همزمان با اعطای تسهیلات (خرید) تحویل می گردد شروع بهره برداری می باشد.
- توجه 2: مدت بازپداخت تسهیلات اعطایی جهت خرید ماشین آلات در مواردی که مستعمل می ابشند ( در ورت برآورد قیمت توسط کارشناس رسمی دادگستری) برابر عمر مفید باقی مانده طبق جدول پس از کسر مدت زمان سپری شده می باشد.
- توجه 3: حیوانات مولد زنده نظیر گاو شیرده، گوسفند داشتی، مرغ تخم گذار و نظایر آن از جمله وسایل تولید بخش کشاورزی محسوب شده و طول عمر مفید آنها به تشخیص بانک تعیین می گردد. در هر حال این مدت از پنج سال تمام تجاوز نخواهد نمود.
طریقه بازپرداخت
- پرداخت مال الاجاره بصورت اقساط مساوی ماهانه: این روش در اکثر فعالیت های کشاورزی ، صنعت و معدن، خدمات و کلیه تسهیلات بخش مسکن قابل اعمال می باشد.
- پرداخت مال الاجاره بصورت اقساط دوره ای : در پاره ای از فعالیت های کشاورزی و صنعتی با توجه به دوره تولید و فروش محصولات، باز پرداخت به صورت دوره های 2، 3، و .... ماهه و یا سالانه تعیین خواهد گردید.
- بازپرداخت مال الاجاره بصورت ماهانه یا دوره ای بعد از مدتی معین بعنوان دوره تولید آزمایشی:
این روش عموماً در مورد تسهیلات اعطایی به طرحهای تولیدی و خدماتی مورد عمل می باشد.)
مدت زمان معطلی سرمایه با توجه به گزارش کارشناس کارشناس مبنی بر تعیین مدت تولید آزمایشی،تعیین خواهد گردید.
- پرداخت مال الاجاره بصورت دفعتاً واحده: این روش مهمولاً در مورد فعالیت هایی که کالای تولیدی توسط مشتری در زمان خاص تهیه و آماده فروش می شود، مورد استفاده قرار میگیرد. مثل محصولات کشاورزی ، پرورش دام و طیور و.....
توجه: در مواردیکه ماشین آلات و یا ساختمان مورد نیاز واحد های تولیدی و خدماتی از محل پیش پرداخت بانک بابت اموال اجاره بشرط تملیک خریداری شده و پس از دوره تهیه اموال، همزمان با تحویل، طبق قرارداد اجاره بشرط تملیک به متقاضی اجاره داده خواهد شد، باز پرداخت مال الاجاره از تاریخ تحویل با توجه به قراداد منعقده به یکی از روش های فوق صورت خواهد پذیرفت.
میزان پیش دریافت
- در کلیه تسهیلات اجاره بشرط تملیک، شعب مکلفند همزمان با اخذ در خواست ، قبل از خرید مورد اجاره، با توجه به حداقل های تعیین شده در بخشهای اقتصادی، بشرح زیر مبلغ پیش دریافت از مشتریان را اخذ و به حساب پیش دریافت مشتریان بابت اجاره بشرط تملیک منظور نمایند.
الف- حداقل پیش دریافت در بخش کشاورزی 10% بهای اموال
ب- حداقل پیش دریافت در بخش صنعت و معدن 15% بهای اموال
ج- حداقل پیش دریافت در بخش خدمات 20% بهای اموال
د- حداقل پیش دریافت در بخش مسکن 20% بهای اموال
توجه 1: در مواردیکه مشتری از بهاء کالا و یا ساختمان موضوع معامله را طبق مدارک مورد قبول بانک به فروشنده پرداخت نموده باشد، مبلغ پرداختی بعنوان پیش دریافت منظور خواهد شد.
توجه 2: در تسهیلات اعطایی به منظور خرید مسکن ، آزادگان از پرداخت قسمتی از بهای ساختمان بعنوان پیش پرداخت معاف بوده و در تسهیلات اعطایی به اقشار خاص، کارکنان دولت، هیأت علمی دانشگا هها و مؤسسات آموزش عالی و دارندگان پایه های قضایی، طبق ضوابط مربوطه میزان پیش دریافت حداقل 10% از بهاء ملک خریداری شده تعیین می گردد.
ارزشیابی قیمت اموال اجاره بشرط تملیک
الف- اموال منقول:
ملاک محاسبه میزان تسهیلات بانکی در اجاره بشرط تملیک ماشین آلات، وسایل تولید و تأسیسات برای آن دسته از اموال دارای قیمت رسمی می باشند در چارچوب مقررات و ضوابط مربوطه قیمتهای رسمی مورد عمل خواهد بود و محاسبه میزان تسهیلات در مورد آن دسته از کالاکه برای آنها قیمت رسمی وجود ندارد به تشخیص بانک خواهد بود. مشروط بر آنکه بانک از فقدان قیمت رسمی اطمینان حاصل نماید. بدین منظور لازم است اطلاعات کافی از قیمت کالای مورد معامله بوسیله کارشناسان بانک و درصورت عدم وجود کارشناس مربوطه در بانک از کارشناسان رسمی دادگستری، اخذ گردد.
ب- اموال غیر منقول :
1- ملاک محاسبه میزان تسهیلات بانکی در اجاره بشرط تملیک واحد های احداثی با مشارکت بانک یا واحد های احداثی توسط بانک و تسهیلات خرید مسکن، قیمت برآورده شده طبق گزارش کارشناس بانک می باشد.
2- ملاک محاسبه میزان تسهیلات بانکی در اجاره بشرط تملیک جهت خرید و اجاره ساختمان طرح های تولیدی و خدماتی، ساختمان های اداری، ساختمان های خدماتی قیمت برآورده شده طبق گزارش کارشناس بانک می باشد.
بدیهی است در صورت مغایرت مبلغ ارزشیابی شده توسط کارشناس و ارزش ساختمان طبق اظهارات مشتری ، ملاک محاسبه ، قیمت ارزیابی شده میباشد و مابه التفاوت ارزش ساختمان می بایست راساً توسط متقاضی تأمین گردد.
مراحل پرداخت تسهیلات
1- اخذ درخواست و مدارک
1-1- رییس شعبه پس از دریافت درخواست مشتری مبنی بر اخذ تسهیلات، شرایط اولیه مشتری را بشرح ذیل بررسی و درصورت تأیید، دستور ثبت در دفتر و انجام اقدام لازم را به دایره تسهیلات می دهد.ش
- داشتن حساب فعال
- نداشتن سابقه چک برگشتی
- حسن شهرت، سابقه و توانایی انجام امور
توجه: در صورتیکه متقاضی از تسهیلات این بانک در سایر شعب استفاده نموده باشد، شعبه مجاز به پرداخت تسهیلات به متقاضی نمی باشد.
1-2- متصدی امور تسهیلات، شرایط مشتری رابررسی و فهرست مدارک (ضمیمه1) و شرایط لازم را جهت تهیه به مشتری ارائه و فرم درخواست تسهیلات اجاره بشرط تملیک و فرم پرسشنامه اعتباری را جهت تکمیل به وی تحویل می دهد.
1-3- متصدی امور تسهیلات درخواست را در سیستم مکانیزه تسهیلات دو منوی مشخصات مشتری ثبت می نماید.
متصدی امور تسهیلات پس از اخذ مدارک از مشتری نسبت به انجام امور ذیل حسب مورد اقدام می نماید.
2- اخذ اطلاعات
2-1- متصدی امور تسهیلات ، مدارک مشتری را کنترل نموده و به مأمور اطلاعات، جهت مراجعه به محل فعالیت مشتری و اخذ اطلاعات از محل کسب نامبردگانو تکمیل فرم اطلاعات مربوطه تحویل مینماید.
2-2- متصدی امور تسهیلات، سند هزینه اخذ اطلاعات را بشرح ذیل صادر می نماید.
بدهکار: حساب مشتری / صندوق به میزان هزینه اطلاعات
بستانکار: بستانکاران داخلی – هزینه اخذ اطلاعات به میزان هزینه اطلاعات
توجه: در مورد کلیه اسناد صادره ، اگر واریز یا برداشت از حساب مشتری صورت گیرد، اسناد در سه نسخه صادر شده و یک نسخه به عنوان رسید به مشتری تحویل می گردد، در غیر این صورت اسناد در دو نسخه صادر که نسخه اول به عنوان سند حسابداری جهت کنترل به دایره حسابداری و نسخه دوم در پرونده مشتری بایگانی می گردد. همچنین کلیه اسناد صادره باید به امضای امضاداران مجاز در شعبه برسد.
2-3- مامور اطلاعات پس از مراجعه به محل کسب متقاضی اطلاعات مورد نیاز را اخذ و گزارش آن را تحویل مسئول مربوطه می دهد.
2-4- رییس شعبه پس از بررسی اولیه (تطبیق فرم گزارش اطلاعات اعتباری با فرم پرسشنامه اعتباری و عنداللزوم امضای گزارش) نسبت به صدور دستور ثبت فرم اطلاعات تکمیل شده در سیستم دبیرشعبه و تحویل به دایره تسهیلات اقدام می نماید.
3- استعلام حسابجاری (چک های برگشتی) مشتری از بانک مرکزی
3-1- جهت استعلام چک های برگشتی، پس از درج مشخصات مشتری در فرم استعلام حساب جاری و امضا توسط رییس تسهیلات و رییس شعبه، به اداره امور شعب مربوطه ارسال می گردد
3-2- پاسخ استعلام از اداره امور شعب به شعبه واصل می گردد. که پس از صدور دستور رییس شعبه در سیستم دبیر ثبت و به دایره تسهیلات ارجاع می گردد.
3-3- متصدی امور تسهیلات، پس از بررسی پاسخ استعلام، آن را در پرونده تسهیلات مشتری بایگانی می نماید.
توجه: درصورت وجود چک برگشتی پرداخت تسهیلات منوط به رفع سوء اثر چک میباشد.

4- استعلام تعهدات مشتری از بانک مرکزی توسط شعبه
4-1- جهت استعلام تعهدات مشتری، پس از درج مشخصات مشتری در فرم استعلام تعهدات و امضا توسط رییس تسهیلات و رییس شعبه، به ادارره امور شعب مربوطه ارسال می گردد.
4-2- پاسخ استعلام از اداره تمور شعب مبنی بر مانده تعهدات مشتری به شعبه واصل می شود که پس از صدور دستور رییس شعبه در سیستم دبیر شعبه ثبت، و به متصدی امور تسهیلات ارجاع می گردد.
4-3- متصدی امور تسهیلات ، پس از بررسی پاسخ استعلام تعهدات مشتری، ان را در پرونده تسهیلات مشتری بایگانی می نماید.
توجه: چنانچه مشتری نزد شبکه بانکی دارای بدهی معوق باشد، اعطای تسهیلات منوط به ارائه گواهی تسویه بدهی معوق از بانک مربوطه می باشد.
5- استعلام بدهی مالیاتی مشتری از حوزه مالیاتی
5-1- متصدی امور تسهیلات، با توجه به رقم تسهیلات درخواستی مشترینسبت به استلام از حوزه مالیاتی منطفه اقدام می نماید. (ضمیمه 2)
5-2- متصدی امور تسهیلات نامه ای جهت استعلام از حوزه مالیااتی تنظیم آن را به همراه صورت های مالی مشتری به حوزه مالیاتی محل شغل مشتری یا اقامتگاه قانونی شرکت ها ارسال می دارد.
5-3- رییس شعبه پس از دریافت پاسخ استعلام حوزه مالیاتی، دستور ثبت در دفتر و ارجاع ان به دایره تسهیلات را صادر می نماید.
6- ارزیابی ملک مورد معامله
6-1- متصدی امور تسهیلات، تصویر کلیه صفحات سند مالکیت ملک مورد معامله و تصویر شناسنامه فروشنده را دریافت و ضمن تطبیق تصاویر دریافت شده با اصل مدارک، آنها را ممهور به مهر « تصویر برابر اصل است» می نماید.
6-2- متصدی امور تسهیلات طی نامه ای وضعیت ثبتی ، نام و مشخصات آخرین مالک را از اداره ثبت اسناد و املاک استعلام می نماید.
6-3- متصدی امور تسهیلات پس از وصول پاسخ اداره ثبت اسناد و املاک مبنی بر تأیید مالکیت تصویر سند مالکیت به همراه فرم نشانی مورد معامله (فرم کروکی) را طی نامه ای جهت ارزیابی به اداره مهندسی ساختمان و املاک ارسال می نماید.
6-4- متصدی امور تسهیلات سند برداشت هزینه ارزیابی اولیه را بشرح ذیل صادر می نماید:
بدهکار: حساب مشتری / صندوق به میزان هزینه ارزیابی اولیه
بستانکار: بستانکاران موقت- هزینه ارزیابی به میزان هزینه ارزیابی اولیه
توجه : مابقی هزینه ارزیابی در هنگام پرداخت تسهیلات از مشتری اخذ خواهد شد.
6-5- پس از دریافت پاسخ اداره مهندسی ساختمان و املاک نامه مربوط بدستور رییس شعبه در سیستم دبیر شعبه ثبت و به دایره تسهیلات ارجاع می گردد.
6-6- متصدی امور تسهیلات، پس از اخذ کلیه مدارک، پرونده را جهت صدور مصوبه در اختیار کمیته اعتباری شعبه قرار می دهد.
7- صدور مصوبه کمیته اعتباری جهت پرداخت تسهیلات از مشتری
7-1- پرونده تسهیلات در کمیته اعتباری شعبه بررسی و در صورت تأیید اعضاء به تصویب رسیده و مصوبه اعتباری شعبه صادر می گردد.( ضمیمه 3)
7-2- در صورتیکه مبلغ در خواستی از سقف اختیارات شعبه بالاتر باشد، پرونده مشتری به همراه پیشنهاد کمیته اعتباری شعبه جهت تصمیم گیری نهایی به اداره امور شعب ارسال می¬گردد. ( سقف اختیارات هر یک از ارکان اعتباری از سوی ادره اعطای تسهیلات اعلام می گردد.)
توجه 1: در شعب مستقل پیشنهاد کمیته اعتباری شعبه به همراه مدارک مشتری مستقیماً به اداره اعطای تسهیلات جهت تصمیم گیری ارسال می گردد.
7-3- پس از وصول مصوبه کمیته اعتباری اداره امور شعب یا اداره اعطای تسهیلات، مصوبه به رویت رییس شعبه رسیده و دستور ثبت در دفتر و ارجاع آن به دایره تسهیلات را صادر می نماید.
7-4- توجه 2: مدت اعتبار اجرای مصوبات ادره اعطای تسهیلات جهت ادارات امور شعب و شعب مستقل استان تهران حداکثر 30 روز و برای سایر ادارات امور شعب مناطق حداکثر 45 روز از تاریخ صدور می باشد.
8- اخذ کد اعتباری
متصدی امور تسهیلات نسبت به اخذ کد اعتباری از اداره امور شعب مربوطه بنام متقاضی اقدام می نماید( ضمیمه 4)
9- صدور نامه به دفتر اسناد رسمی بابت انتقال مالکیت اموال به بانک
9-2-1- متصدی امور تسهیلات پس از صدور مصوبه نسبت به صدور نامه دفتر خانه جهت انتقال قطعی پلاک قطعی پلاک ثبتی مورد نظر بانک به نام بانک اقدام می نماید.
9-2-2- رییس دایره تسهیلات نامه دفتر خانه را کنترل و امضاء نموده و پس از امضای رییس شعبه، نامه مذکور در سیستم دبیر شعبه ثبت، یک نسخه از آن به پیوست تصویر سند مالکیت به دفتر خانه ارسال ، و نسخه دوم آن در پرونده مشتری ضبط، یک نسخه دیگر به نماینده بانک جهت مراجعه و امضای اسناد در دفترخانه تحویل داده میشود.
9-2-3- دفترخانه پس ازتنظیم قرارداد، نامه ای به شعبه مبنی بر آماده بودن قرارداد جهت امضاء ارسال می دارد.
9-2-4- نماینده بانک و فروشنده پس از وصول نامه مذکور ، به دفتر خانه مراجعه و نسبت به امضای قرارداد اقدام مینمایند.
9-2-5- نماینده بانک (نماینده دفتر خانه) یک نسخهاز قرارداد انتقال قطعی و تصویر آخرین صفحه نقل و انتقالسند مالکیت (که نشان دهنده انتقال ملک بنام بانک می باشد) را جهت ضبط در پرونده به دایره تسهیلات شعبه تحویل می نماید.
9-2-6- متصدی امور تسهیلات، قرارداد انتقال قطعی و تصویر آخرین صفحه نقل و انتقال سند مالکیت را در پرونده تسهیلات مشتری بایگانی مینماید.
10- انعقاد قرارداد داخلی اجاره بشرط تملیک بین بانک و مشتری
10-1- متصدی امور تسهیلات ، نسبت به تنظیم قرارداد داخلی بین بانک و عامل اقدام و آن را به امضاء طرفین می رساند.( ضمیمه 5)
10-2- مشتری مدارک و فرمهای مربوط به تعهد نامه را نیز امضاء می نمایند.
توجه1: قرارداد در حضور متصدی امور تسهیلات امضاء می گردد.
توجه 2: صحت امضای مشتری و ضامن(ضامنین) بایستی توسط شعبه تأیید گردد. ( درج نام و نام خانوادگی فرد تأیید کننده امضاء الزامی می باشد)
توجه 3: تعهد نامه امضاء شده توسط متقاضی در حکم اوراق تعهدآور بوده لذا باید یک فقره تمبر مالیاتی نیز برروی آن ابطال گردد.
11- معرفی تسهیلات به سیستم مکانیزه بر اساس مندرجات پرونده و تخصیص شماره
متصدی امور تسهیلات، پس از تکمیل پرونده تسهیلات مشتری، نسبت به اخذ شماره تسهیلات اقدام می نماید.
توجه: در صورتیکه تسهیلات دارای ضامن باشد متصدی امور تسهیلات ابتدا برای ضامن شماره مشتری را از سیستم اخذ می نماید.
12- دریافت هزینه ها از مشتری
متصدی امور تسهیلات جهت اخذ هزینه های انجام شده به منوی نوع فعالیت مراجعه ، با انتخاب گزینه دریافت هزینه و وارد نمودن شماره تسهیلات و شماره حساب مشتری، هزینه ارزیابی( مابقی هزینه ارزیابی) هزینه کارشناسی و هزینه تمبر مالیاتی طی اسناد به شرح ذیل از حساب مشتری برداشت می نماید.
بدهکار: حساب مشتری به میزان مابه التفاوت حق ارزیابی
بستانکار: بستانکاران موقت- حق ارزیابی به میزان مابه التفاوت حق ارزیابی

بدهکار: حساب مشتری به میزان مبلغ تمبر مالیاتی
بستانکار: تمبر مالیاتی- تمبر به میزان مبلغ تمبر مالیاتی
توجه: رد صورتیکه تسهیلات پرداختی در قالب طرح باشد، نسبت به اخذ هزینه کارشناسی به ماخذ 5/1 در هزار مبلغ تسهیلات اقدام می گردد.
بدهکار: حساب مشتری به میزان هزینه کارشناسی
بستانکار: بستانکاران داخلی- حق کارشناسی به میزان هزینه کارشناسی
13- تصویب اعطای تسهیلات در سیستم توسط متصدی مربوطه
13-1- متصدی امور تسهیلات، پس از صدور اسناد فوق، به منوی سیستم تسهیلات – اجاره بشرط تملیک وارد و گزینه پیش دریافت را انتخاب نموده و با وارد کردن شماره تسهیلات، نسبت به ورود اطلاعات بشرح ذیل اقدام می نماید.
مبلغ پیش دریافت نقدی مشتری: معادل پیش دریافت نقدی که از مشتری اخذ می گردد. و سند آن بشرح زیر از حساب مشتری برداشت می شود:
بدهکار: حساب مشتری به میزان مبلغ پیش دریافت نقدی
بستانکار: پیش دریافت از مشتریان بابت معاملات به میزان مبلغ پیش دریافت نقدی
مبلغ پیش دریافت غیر نقدی مشتری: در صورتی که مشتری مبلغی را به فروشنده بابت موضوع اجاره بشرط تملیک پرداخت نماید تحت عنوان پیش دریافت غیر نقدی در سیستم ثبت و سند زیر صادر میگردد. (طبق مدارک ارائه شده از طرف مشتری (مبایعه نامه))
بدهکار: حساب اموال غیر منقول اجاره بشرط تملیک به میزان پیش دریافت غیر نقدی
بستانکار: پیش دریافت از مشتریان بابت معاملات به میزان پیش دریافت غیر نقدی
13-2- سپس گزینه اعطا- تصویب را انتخاب و اطلاعات زیر را تکمیل می نماید:
مبلغ اجاره به شرط تملیک: معادل مبلغ تسهیلات اعطایی بانک به مشتری می باشد.
تاریخ افتتاح :
از نوع تاریخ است و توسط سیستم بر اساس تاریخ روز سیستم نمایش داده می شود و توسط کاربر قابل تغییر می باشد. ( بدیهی است تاریخ صدور اسناد نباید با تاریخ روز سیستم مغایرت داشته باشد.)
تاریخ سر رسید: از نوع تاریخ می باشد که بر اساس فاصله اقساط و تعداد اقساط توسط سیستم نمایش داده می شود.
نرخ سود سهم مشتری:
مقدار اولیه توسط سیستم از فایل پارامترها نمایش داده شده و توسط کاربر قابل تغییر می باشد.
مبلغ سود تسهیلات:
که توسط سیستم بر اساس نرخ و مدت وارد شده محاسبه می گردد. روش محاسبه سود بر اساس فرمولهای مندرج در ضمیمه 8 می باشد.
نرخ بیمه عمر:
معادل 5/0% در سال بوده که توسط متصدی امور تسهیلات قابل تغییر نمی باشد.
بیمه حریق:
در کلیه مواردیکه املاک خریداری شده و یا احداثی توسط بانک بصورت مسکونی انفرادی می باشد. ملک خریداری شده به میزان تسهیلات اعطایی، بیمه حریق شده و حق بیمه حریق به میزان 5/2 در ده هزار نقداً اخذ و یا طبق درخواست از حساب مشتری برداشت خواهد شد. همچنین در مورد و ثایق اضافی ملکی نیز بیمه حریق مورد رهن با ضوابط فوق انجام خواهد پذیرفت.
13-3- اگر در هنگام ورود اطلاعات اشتباهی صورت پذیرد، با وارد شدن به منوی تسهیلات اجاره بشرط تملیک و انتخاب گزینه « اصلاح اطلاعات» قبل از صدور اسناد در مرحله اعطاء ، اطلاعات را تغییر داده در این منو متصدی امور تسهیلات، شماره تسهیلات را وارد می نماید و تغییرات مورد نظر انجام میدهد. پس از صدور سند فقط موضوع تسهیلات و شماره حساب مشتری قابل تغییر می باشد.
13-4- متصدی امور تسهیلات، پرونده تسهیلات را جهت کنترل نهایی به رییس شعبه تحویل می نماید.
14- ارائه پرونده تسهیلات به مدیر سیستم جهت تأیید تسهیلات در سیستم
14-1- رییس شعبه ، اطلاعات و مستندات پرونده را با قرارداد و بخشنامه ها و دستورالعمل ها مقایسه نموده و با وارد شدن به سیستم تسهیلات، منوی اجاره بشرط تملیک در صورت عدم مغایرت، نسبت به تأیید آن در سیستم مکانیزه اقدام می نماید. ( اختیار تأیید پرداخت تسهیلات در سیستم مکانیزه با مدیر می باشد)
14-2- پس از کنترل و تأیید رییس شعبه، پرونده تسهیلات جهت صدور اسناد حسابداری تحویل متصدی امور تسهیلات می گردد.
15- پرداخت تسهیلات و صدور اسناد حسابداری مربوطه
15-1- متصدی مربوطه، با ورود به سیستم تسیلات، نسبت به صدور اسناد بشرح ذیل اقدام می نماید.( این اسناد توسط سیستم مکانیزه و با معرفی متصدی صادر و در صفحه سیستم نمایش داده می شود.)
بدهکار: اموال غیر منقول اجاره بشرط تملیک بمیزان اصل تسهیلات+ پیش دریافت
بستانکار: چک های صادره- چک بانکی بمیزان اصل تسهیلات+ پیش دریافت

بدهکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان+سود+بیمه عمر تسهیلات
بستانکار: اموال غیر منقول اجاره بشرط تملیک بمیزان اصل تسهیلات
بستانکار: سود سالهای آتی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود سالهای آتی
بستانکار: بیمه عمر سالهای آتی- اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه عمر سالهای آتی

بدهکار: پیش دریافت از مشتریان بابت معاملات (نقدی یا غیر نقدی) بمیزان پیش دریافت
بستانکار: اموال غیر منقول اجاره بشرط تملیک بمیزان پیش دریافت

بدهکار: حساب انتظامی اموال اجاره بشرط تملیک بمیزان اصل تسهیلات+ پیش دریافت
بستانکار: حساب طرف حسابهای انتظامی بمیزان اصل تسهیلات+ پیش دریافت
- درصورتیکه پرداخت تسهیلات به واحد های مسکونی باشد سند زیر نیز صادر می گردد.

بدهکار: حساب مشتری بمیزان بیمه حریق تسهیلات
بستانکار: بستانکاران متفرقه – بیمه حریق بمیزان بیمه حریق تسهیلات

15-2- پس از پرداخت تسهیلات، در صورت وجود بیمه عمر یا حریق متصدی امور تسهیلات وارد سیستم بیمه(شامل بیمه و حریق) شده و مشخصات پرونده را در فرم مخصوص بیمه در نرم افزار، وارد می نماید و در پایان ماه اطلاعات مربوط به بیمه عمر و حریق به اداره امور شعب ارسال می گردد.
15-3- پس از اتمام عملیات پرداخت تسهیلات ، پرونده مربوطه جهت بایگانی به قسمت بایگانی شعبه تحویل میگردد و سفته ها تا زمان تسویه در صندوق شعبه نگهداری می شود.
15-4- در پایان ماه اطلاعات تکمیلی X/ 28 به اداره امور شعب مربوطه ارسال می گردد.
16- نحوه وصول اقساط
اقساط تسهیلات به دو صورت نقدی (مراجعه مشتری به شعبه پرداخت کننده تسهیلات) یا به صورت انتقالی ( ردیافت اقساط در شعب دیگر که توسط حساب مرکز یا همراه به شعبه پرداخت کننده انتقال می یابد)
توسط مشتری واریز می¬گردد که سند وصولی آن در شعبه پرداخت کننده تسهیلات، بشرح ذیل توسط سیستم صادر میگردد:
- درصورتی که تسهیلات دارای تأخیر باشد:
بدهکار: حساب صندوق/ مشتری/ مرکز/ شعب بمیزان مبلغ دریافتی
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان وجه التزام تسهیلات
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود پس از سررسید تسهیلات
بستانکار: بیمه عمر – اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه تأخیر(درصورت شمول)
بستانکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان مابه التفاوت مبلغ دریافتی

سپس بمیزان سود وصولی نسبت به قطعی نمودن سود سالهای آتی بشرح ذیل توسط سیستم عمل میگردد:

بدهکار: سود سالهای آتی- اجاره به شرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی
بستانکار: درآمدمعاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی
توجه: در سیستم مکانیزه خسارت تأخیر به وجه التزام دریافتی بر اساس نرخ 6% و سود پس از سررسید با نرخ سود تسهیلات تقسیم می گردد:
17- وصول نهایی اجاره بشرط تملیک:
17-1- وصول تسهیلات قبل از سر رسید
17-1-1- متصدی امور تسهیلات پس از ورود به منوی تسهیلات، اجاره بشرط تملیک، گزینه وصول را انتخاب می نماید وبا وارد نمودن تعداد اقساط باقیمانده(گزینه تعداد اقساط وصولی) سیستم نسبت به محاسبه سود و بیمه برگشتی اقدام و خالص بدهی را بعنوان رقم دریافتی به کاربر نمایش میدهد.
درصورتیکه مشتری مبلغ مذکور را واریز نمایدسیستم به صدور اسناد زیر اقدام می نماید:

بدهکار: سود سالهای آتی- اجاره بشرط تملیک بمیزان مانده سود
بستانکار: درآمد معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط سررسید شده
بستانکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط باقیمانده (وصول نشده)

بدهکار: بیمه عمر سالهای آتی اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه عمر برگشتی
بستانکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه عمر برگشتی

بدهکار: حساب مشتری/ صندوق بمیزان مبلغ دریافتی
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود پس از سررسید
بستانکار: بیمه عمر- اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه عمر تأخیر (در صورت شمول)
بستانکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان مابه التفاوت مبلغ دریافتی
17-1-2- پس از طی مراحل فوق خروج اموال اجاره بشرط تملیک انجام می پذیرد.
17-2- وصول تسهیلات در سر رسید
17-2-1- متصدی امور تسهیلات پس از ورود به منوی تسهیلات، اجاره بشرط تملیک، گزینه وصول را انتخاب می نماید و با وارد نمودن تعداد اقساط باقیمانده ( گزینه تعداد اقساط وصولی)، سیستم نسبت به محاسبه رقم دریافتی اقدام و کاربر مبلغ فوق را به مشتری اعلام می نماید.
- در صورتیکه مشتری مبلغ مذکور را واریز نماید سیستم نسبت به صدور اسناد زیر اقدام می نماید:
بدهکار: حساب مشتری / صندوق بمیزان مبلغ دریافتی
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی اجاره بشرط تملیک بمیزان وجه التزام تسهیلات
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود پس از سررسید تسهیلات
بستانکار: بیمه عمر- اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه عمرتأخیر (درصورت شمول)
بستانکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان مابه التفاوت مبلغ دریافتی
سپس بمیزان سود وصولی نسبت به قطعی نمودن سود سالهای آتی بشرح ذیل توسط سیستم عمل می گردد:
بدهکار: سود سالهای آتی اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی
بستانکار: درآمد معاولات اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی
17-2-2- پس از طی مراحل فوق خروج اموال اجاره بشرط تملیک انجام می پذیرد.

18- خروج اموال اجاره بشرط تملیک:
- رییس شعبه به منوی تسهیلات اجاره بشرط تملیک وارد و گزینه تسویه را انتخاب و پس از تأییید سند تسهیلات صادر می گردد.
بدهکار: حساب طرف حسابهای انتظامی بمیزان ارزش اموال اجاره بشرط تملیک
بستانکار: حساب انتظامی اموال اجاره بشرط تملیک بمیزان ارزش اموال اجاره بشرط تملیک
19- مطالبات سر رسید گذشته
19-1- انتقال اقساط سر رسید گذشته
19-1-1- انتقال سر رسید گذشته، در پایان هر روز توسط سیستم (بر اساس پارامتر های سیستم) و بعد از صدور سند صندوق انجام می¬گیرد.
پس از اجرای عملیات فوق اسناد زیر، توسط سیستم صادر می گردد:
بدهکار: مطالبات سررسید گذشته بمیزان اقساط سررسید شده
بستانکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان اقساط سررسید شده

سپس سود اقساط سر رسید شده بشرح زیر بحساب سود معوق منظور می گردد:
بدهکار: سود سالهای آتی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط سر رسید شده
بستانکار: سود معوق معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط سررسید شده
19-1-2- در صورت واریز بدهی توسط بدهکار، از محل مبالغ واریزی ابتدا بابت جرائم تأخیر برداشت و الباقی بحساب مطالبات سر رسید گذشته منظور و در صورت وجود تتمه، به حساب تسهیلات منظور و اسناد زیر صادر می گردد:
بدهکار: حساب صندوق / مشتری/ مرکز/ شعب بمیزان مبلغ دریافتی
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان وجه التزام تسهیلات
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود پس از سررسید تسهیلات
بستانکار: بیمه عمر سالهای آتی- اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه تأخیر
بستانکار:مطالبات سررسید گذشته بمیزان اقساط سررسید شده
بستانکار: تسهیلات اجاره بشرط تملیک بمیزان مابه التفاوتمبلغ و جرایم واقساط سرسید گذشته

سپس بمیزان سود اقساط وصول شده حسب مورد از محل سود سالهای آتی و سود معوق بحساب درآمد معاملات منظور می¬گردد.

بدهکار: سود معوق معاملات - اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط سررسید گذشته
بدهکار: سود سالهای آتی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی پس از کسر سود اقساط سررسید گذشته
بستانکار: درآمد معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی
توجه: شعب مکلفند کلیه اقدامات راجع به وصول مطالبات از قبیل انجام مذاکره مستقیم و حضوری با بدهکاران، صدور اخطار کتبی، صدور اخطاریه ثبتی از طریق دفترخانه، درخواست حکم تخلیه و ... را حسب مورد تا وصول مطالبات بانک پیگیری نمایند.
19-2- انتقال مانده تسهیلات به مطالبات سررسید گذشته
19-2-1- با عنایت به اینکه در پایان هر روز اقساط سر رسید گذشته ، توسط سیستم بر اساس پارامتر های تعریف شده (در حال حاضر 30 روز پس از سر رسید قسط یا اقساط) و بعد از صدور سند صندوق به حسب مطالبات سر رسید گذشته منظور میگردد لذا با انتقال آخرین قسط جهت شناسایی کل بدهی مشتری مبلغ جرایم تأخیر بشرح زیر بحساب سود وصول نشده و سود معوق منظور می گردد:
بدهکار: وصول نشده معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جرایم تأخیر محاسبه شده
بستانکار:سود معوق معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جرایم تأخیر محاسبه شده
19-2-2- در مقاطع وصول ، ابتدا جرایم تأخیر از تاریخ انتقال به مطالبات سررسید گذشته تا تاریخ وصول محاسبه و اسناد مربوطه به شرح زیر صادر می گردد.

بدهکار: سود وصول نشده معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جرایم تأخیر محاسبه شده
بستانکار: سود معوق معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جرایم تأخیر محاسبه شده

سپس مبلغ وصولی بشرح زیر به حسابهای مربوطه منظور می گردد:
بدهکار: حساب صندوق/ حساب مشتری بمیزان مبلغ دریافتی
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان وجه التزام تسهیلات
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود پس از سررسید تسهیلات
بستانکار: بیمه عمر سالهای آتی- اجاره بشرط تملیک بمیزان بیمه تأخیر ( در صورت شمول)
بستانکار: مطالبات سررسید گذشته بمیزان مابه التفاوت مبلغ دریافتی و جرایم تأخیر

سپس سود معوق و سود وصول نشده معادل وجه التزام دریافتی و سود وصول شده پس از سر رسید طی سند زیر تعدیل می گردد.
بدهکار: سود معوق معاملات- سود معوق اجاره بشرط تملیک بمیزان سود معوق وصول شده
بستانکار: درآمد معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود معوق وصول شده
بدهکار: سود معوق معاملات- جریمه تأخیر معوق اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر وصول شده
بستانکار: سود وصول نشده معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر وصول شده
19-2-3- مراحل فوق تا زمان تسویه کامل مطالبات (پرداخت بدهی معوق ) ادامه می یابد.
19-2-4- پس از طی مراحل فوق خروج اموال اجاره بشرط تملیک انجام می پذیرد.

20- انتقال مانده مطالبات سررسید گذشته به مطالبات معوق
20-1- در خصوص تسهیلات اجاره بشرط تملیک ، ظرف مدت مقرر (در حال حاضرحداکثر مدت 11 ماه از تاریخ انتقال به مطالبات سررسید گذشته و یا 12 ماه از سر رسید) مانده مطالبات سر رسید گذشته ، به حساب مطالبات معوق منتقل شده و اسناد زیر صادر می گردد.

بدهکار: سود وصول نشده معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر محاسبه شده
بستانکار: سود معوق معاملات- جریمه تأخیر معوق اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر محاسبه شده

بدهکار: مطالبات معوق بمیزان مانده بدهی
بستانکار: مطالبات سررسید گذشته بمیزان مانده بدهی
توجه1: لازم به ذکر است در صورتیکه انتقال به مطالبات معوق قبل از سر رسید باشد، ابتدا سود اقساط باقیمانده ( سررسید نشده) به حساب تسهیلات برگشت شده و خالص بدهی بحساب مطالبات معوق انتقال یابد.
توجه 2: همزمان با انتقال مانده بدهی بحساب مطالبات معوق نسبت به درخواست حکم تخلیه اقدام خواهد شد.
20-2- در مقاطع وصول ، ابتدا جرایم تأخیر از تاریخ انتقال به مطالبات معوق تا تاریخ وصول محاسبه و اسناد مربوطه به شرح زیر صادر می گردد:
بدهکار: سود وصول نشده معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر محاسبه شده
بستانکار: سود معوق معاملات- جریمه تأخیر معوق اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر محاسبه شده
سپس مبلغ وصولی بشرح زیر به حسابهای مربوطه منظور می گردد:
بدهکار: حساب صندوق /حساب مشتری بمیزان مبلغ دریافتی
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان وجه التزام مطالبات
بستانکار: وجه التزام دریافتی از محل تسهیلات اعطایی- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود پس از سر رسید مطالبات
بستانکار: مطالبات معوق بمیزان مابه التفاوت مبلغ دریافتی و جریمه تأخیر

سپس سود اقساط وصول شده از محل سود معوق به حساب درآمد معاملات منظور و بمیزان مبلغ جرایم تأخیر وصول شده حساب سود وصول نشده و سود معوق بشرح زیر تعدیل می گردد:
بدهکار: سود معوق معاملات – سود معوق اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی
بستانکار: درآ مد معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان سود اقساط وصولی
بدهکار: سود معوق معاملات- جریمه تأخیر معوق اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر وصول شده
بستانکار: سود وصول نشده معاملات- اجاره بشرط تملیک بمیزان جریمه تأخیر وصول شده
20-2-2- مراحل فوق تا زمان تسویه کامل مطالبات (پرداخت بدهی معوق) ادامه می یابد.
20-3- در صورتیکه به مطالبات مورد نظر هزینه هی وصول (تمبر مالیاتی، هزینه های اجرایی، دادرسی، حق الوکاله و ...) تعلق گیرد لازم است، شعب از طریق عملیات عقد قرارداد دریافت هزینه، گزینه هزینه های متفرقه وصول بمیزان مبلغ مورد نظر را وارد نموده، که در اینصورت سند مربوطه بشرح زیر توسط سیستم صادر می گردد.
بدهکار: مطالبات معوق- هزینه وصول بمیزان هزینه های متفرقه
بستانکار: حساب چک بانکی/ ..... بمیزان هزینه های متفرقه
توجه: به هزینه های متفرقه وصول هیچ گونه جریمه تأخیر تعلق نمیگیرد و با اولین مبلغ وصولی ابتدا هزینه های فوق اخذ و سند زیر صادر میگردد:
بدهکار: حساب مشتری بمیزان هزینه های متفرقه
بستانکار: مطالبات معوق- هزینه های متفرقه وصول مطالباتت معوق بمیزان هزینه های متفرقه

21- پس از طی مراحل فوق خروج اموال اجاره بشرط تملیک انجام می پذیرد.

نويسنده : شاهین جمالی رودبرده

این کاربر 2 مطلب منتشر شده دارد.