اصول حسابرسي

• 
• 

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط حیدر عبداله پور

بازدید: 3735

آشنایی با حسابرسی‌

طریق انتخاب هیئت مدیره و نظارت بر آنها، به اداره واحد اقتصادی خود، همت می‌گماردند. حاصل این فرایند تفکیک مدیریت از مالکیت شرکت‌ها بود.

بوجود آمدن چنین سیستم اقتصادی، نیاز به جلب هر چه بیشتر سرمایه‌های پراکنده داشت. بدین جهت کوشش‌های فراوانی برای ارائه اطلاعات مالی و غیرمالی صحیح به انبوه سرمایه‌گذاران فعلی و بالقوه به عمل آمد. ایجاد انجمن‌های حرفه‌ای مالی و تدوین استانداردها و اصولی که قادر به ارائه صحیح اطلاعات باشد سرآغاز ایجاد حرفه حسابداری مستقل نوینی گردید. از سوی دیگر، برای این که اطلاعات ارائه شده اعتبار بیشتری یابد، لازم می‌آمد توسط اشخاصی، غیر از تهیه‌کنندگان اطلاعات مالی، رسیدگی‌هایی صورت گیرد تا از هرگونه تقلب و سوء استفاده جلوگیری شود. این امر منجر به ایجاد حسابرسی‌گردید.

تعریف حسابرسی

تعاریف متعددی

　

از حسابرسی‌ارائه گردیده است که در اینجا به سه تعریف اشاره می‌شود:

حسابرسی‌عبارت است از هرگونه رسیدگی به دفاتر و اسناد و مدارک و انجام سایر بررسی‌ها که توسط شخصی مستقل از تهیه کننده آن به منظور ارائه اظهار نظر نسبت به صورتهای مالی انجام می‌پذیرد.

حسابرسی عبارت است از بررسی تحلیلی ترازنامه و صورت سود و زیان و اسناد و دفاتر حسابداری و سایر مدارکی که صورتهای مالی بر مبنای آنها تهیه و تنظیم شده است.

حسابرسی‌فرایندی منظم و سیستماتیک جهت جمع آوری و ارزیابی بیطرفانه‌شواهد درباره ادعاهای مدیریت در ارتباط با فعالیت‌ها و وقایع اقتصادی، به منظور تعیین درجه انطباق این ادعاها یا اظهارات با معیارهای از پیش تعیین شده و گزارش نتایج به افراد ذینفع است.

در هر حسابرسی‌، بیان حدود رسیدگی مهم است. این حدود واحد مورد رسیدگی مهم است. این حدود، واحد مورد رسیدگی و دوره مورد رسیدگی را مشخص می‌کند، لذا بیان صریح حدود رسیدگی برای تعیین و محدود کردن مسئولیت حسابرسان‌استفاده می‌شود.

مبنای گزارش حسابرسی

 

　

را رسیدگی‌های حسابرسان‌مستقل فراهم می‌آورد. حسابرسان‌هرگز بدون اجرای رسیدگی، نسبت به مطلوبیت‌ارائه صورتهای مالی اظهار نظر نمی‌کنند و عواملی از قبیل شناخت حسابرس‌از فعالیت صاحبکار، حسابرسی‌‌های انجام شده در سالهای گذشته و اعتقاد به درستکاری مدیران برای اظهار نظر نسبت به صورتهای مالی توسط حسابرسان‌کافی نیست.

تعریف حسابرس‌مستقل و بازرس قانونی

حسابرس مستقل

- فرد که به دعوت صاحبان سهام و یا اشخاص حقیقی یا حقوقی ذینفع و یا به حکم قانون حساب‌های مورد نظر را رسیدگی کرده و نتیجه را کتباً به دعوت کننده یا هر شخص حقیقی یا حقوقی که او تعیین نموده است گزارش می‌دهد.

 

　

　　

جمع‌آوری شواهد حسابرسی‌

2-

 

　　

ارائه گزارشات حسابرسی‌

اعتبار دهندگان به صورتهای مالی باید هم دارای صلاحیت فنی لازم و هم مستقل از شرکت مورد رسیدگی باشند تا جامعه نسبت به واقع بینی و بیطرفی‌آنان اطمینان حاصل کند، به همین دلیل حسابرسان‌در حین رسیدگی‌ها کوشش می‌کنند که استقلال واقعی و ظاهری خود را حفظ کنند.

پیشرفتهای عمده‌ی حسابرسی‌در قرن بیستم

 

　

　 مورد شرکت‌های 　بزرگ که منابع کلان و زمینه فعالیت گسترده‌ای دارند و مدیریت آنها از مالکیت سرمایه جداست‌،‌توسط متخصصین با صلاحیت (حسابداران‌و صاحبنظران رشته‌های دیگر) در پاسخ به ضرورت ارزیابی عملکرد مدیریت چنین مؤسساتی اجرا می‌شود. چنین تغییراتی چشم‌انداز نوید بخشی از آینده حسابرسی‌ترسیم می‌کند که در آن هدف گسترده‌تر و تکنیک های پیچیده‌تر در خدمت اقتصاد متحول جوامع قرار خواهد داشت.

　

 

 

پیدایش فنون نمونه‌گیری

در سالهای اولیه پیدایش حرفه حسابرسی‌، حسابرسی‌رایج شامل بررسی کامل تمام معاملات می‌شد. اما از ابتدای قرن بیستم و همزمان با توسعه شرکت های بزرگ در انگلستان و آمریکا، استفاده از فنون نمونه‌گیری رایج شد. بر این اساس، روند حسابرسی‌از اثبات تمام معاملات‌به آزمون معاملات‌

　　 انتخاب شده تغییر یافت.

　

 

 

کنترل داخلی به عنوان مبنای آزمون و نمونه‌گیری

حسابرسان‌با کسب تجربه در مورد فنون نمونه‌گیری، به اهمیت سیستم کنترل داخلی پی بردند. کنترل‌های داخلی شامل سیاست‌ها و روش‌هایی است که برای تأمین اطمینان نسبی از دستیابی شرکت به هدف‌های خاص خود مقرر می‌شود. هرچه سیستم کنترل داخلی قوی‌تر باشد، رسیدگی کمتری توسط حسابرسان‌لازم است. باید توجه داشت که استفاده روزافزون از کامپیوتر نیز اهمیت کنترل‌های داخلی را برای حسابرسان‌کم نکرده است. مفهوم کامل کنترل‌های داخلی و نحوه ارزیابی آن توسط حسابرسان‌در فصل چهارم به طور کامل مورد بحث قرار خواهد گرفت.

مراحل تکامل حسابرسی‌

مراحل اصلی حسابرسی‌در قرن بیستم به طور اجمالی به شرح زیر است:

1-

　　　

تغییر هدف حسابرسی‌از کشف تقلب به تعیین مطلوبیت‌ارائه صورتهای مالی

2-

 

　　　

افزایش مسئولیت حسابرسان‌در برابر اشخاص ثالث، مانند بانک‌ها، اعتباردهندگان‌، سرمایه گذاران و ...

3-

 

　　　

تغییر روش حسابرسی‌از بررسی کامل تمام معاملات به استفاده از رسیدگی نمونه‌ای

4-

 

　　　

تشخیص ضرورت ارزیابی سیستم کنترل داخلی برای تعیین میزان آزمون‌ها و نمونه‌گیری

5-

 

　　　

تهیه روش‌های جدید حسابرسی‌برای استفاده در سیستم‌های کامپیوتری

6-

 

　　　

تشخیص حسابرسان‌به ضرورت حفاظت از خود در برابر موج دعاوی حقوقی

7-

 

　　　

افزایش تقاضا برای افشای‌به موقع اطلاعات مطلوب و نامطلوب مربوط به شرکت‌های سهامی

عوامل توجیه‌کننده تقاضا برای حسابرسی‌

عواملی که سبب افزایش تقاضا برای حسابرسی‌گردیده، به شرح زیر است:

1. تضاد منافع بین تهیه‌کنندگان و استفاده کنندگان‌اطلاعات مالی

2.توسعه دامنه مبادلات اقتصادی

3. پیچیدگی‌صورتهای مالی و عدم تخصص افراد در اظهار نظر حرفه‌ای

4. عدم دسترسی تصمیم‌گیرندگان به اطلاعات و تهیه‌کنندگان اطلاعات

5. الزامات قانونی یا اصرار یک عامل ذینفع مانند بانک‌ها

 

　

　

 

 

فواید حسابرسی‌برای صاحبان سرمایه

1.حقوق صاحبان سرمایه‌ای که در مدیریت واحدهای تجاری شرکت ندارند و فقط به ارائه سرمایه خود جهت فعالیت و سودآوری اقدام نموده‌اند، محفوظ خواهد بود.

2. زمانی که یک واحد تجاری، مورد حسابرسی‌قرار گرفته است، اختلاف بین صاحبان سرمایه در خصوص مواردی چون تقسیم سود، بروز نخواهد کرد و یا در صورت بروز به حداقل خواهد رسید.

3. چنانچه سرمایه‌گذاری قصد ورود به یک واحد تجاری را داشته باشد و یا صاحبان سرمایه‌ای قصد خروج داشته باشد، صورتهای مالی حسابرسی‌شده، قابلیت اتکای بیشتری جهت روشن شدن وضع مالی سرمایه‌گذار یا صاحب سرمایه خواهد داشت. این گونه صورتهای مالی، به ویژه چنانچه روند سوددهی‌را مشخص نموده باشد، اطلاعات مناسبی برای بازار سرمایه فراهم می‌نماید.

　

 

 

فواید حسابرسی‌برای اشخاص ثالث

1. بانک ها یا وام‌دهندگان براساس صورتهای مالی حسابرسی‌شده قادر خواهد بود سود‌آوری و قابلیت بازپرداخت

　

وام توسط واحدهای تجاری را در دوره‌های مالی لازم ، بررسی و سپس تصمیم‌گیری نمایند.

2. صورتهای مالی حسابرسی‌شده واحدهای تجاری، زمینه‌های اطلاعاتی مناسبی برای محاسبات و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دولت‌ها به شمار می‌آید.

آئین رفتار حرفه ای ومسئولیت های قانونی حسابرسان

احکام

احکام به نحوه کاربرد اصول بنیادی و جنبه دستوری و عملی کار حسابرس مربوط می شود. احکام مطابق با آیین رفتار حرفه ای منتشر شده توسط جامعه حسابداران رسمی ایران را می توان به صورت زیر برشمرد:
1-استقلال
هنگامی که حسابداران حرفه ای مستقل مسئولیت انجام کاری را به عهده می گیرند که مستلزم گزارشگری حرفه ای است، باید فاقد هرگونه نفع و علاقه ای، صرف نظر از آثار واقعی آن باشند که ممکن است بر درستکاری، بی طرفی و استقلال ایشان تأثیر گذارد یا به نظر رسد که تأثیر می گذارد.
هر عضو شاغل در حسابرسی، در کاری که مستلزم گزارشگری حرفه ای است باید مستقل باشد یعنی :
آ- استقلال واقعی داشته باشد: حسابرس در طول دوره قرارداد باید بی طرفی خود را حفظ کند و بدون تعصب و پیش زمینه قبلی به کار خود ادامه دهد.
ب- استقلال ظاهری داشته باشد: یعنی حسابرس به گونه ای کار خود را انجام دهد که از دید اشخاص ثالث مستقل به نظر برسد.
مواردی که استقلال واقعی یا ظاهری حسابرسان را خدشه دار می کند:
آ)داشتن هرگونه روابط مالی با صاحبکار که شامل منافع مالی مستقیم یا غیرمستقیم قابل ملاحظه در شرکت صاحبکار، دریافت تسهیلات مالی از صاحبکار یا هر یک از اعضای هیئت مدیره، مدیران ارشد و یا سهامداران اصلی یا پرداخت تسهیلات مالی به آن ها، مشارکت با هر یک از اعضای هیئت مدیره، مدیران ارشد و سهامداران اصلی(به استثنای تسهیلات مالی دریافتیدر روال عادی از سیستم بانکی و سایر موسسات اعتباری) و داشتن منافع مالی در یک واحد اقتصادی که دارای نفوذ قابل ملاحظه در شرکت صاحبکار یا تحت نفوذ قابل ملاحظه توسط صاحبکار است،
ب)داشتن هرگونه رابطه شغلی با صاحبکار: حسابرس در سال مورد رسیدگی یا سال قبل از آن عضو هیئت مدیره یا کارمند ارشد، شریک یا مدیر اجرایی صاحبکار باشد،
پ- ارائه سایر خدمات به صاحبکاران حسابرسی: در این گونه موارد حسابرس باید ضمن رعایت دقیق اصول و ظوابط حسابرسی، آن گونه عمل کند که به صلاحیت حرفه ای و استقلال وی خدشه وارد نشود و حسابرس باید متوجه باشد که نقش مدیریت واحد مورد رسیدگی را در تصمیم گیری یا اجرا ایفا نکند،
ت)روابط شخصی و خانوادگی: چنانچه حسابرس، وجود این گونه روابط را بین خود و صاحبکار یا افرادی نظیر رئیس یا اعضای هیئت مدیره و یا مدیران شرکت صاحبکار را تهدیدی برای حفظ استقلال واقعی یا ظاهری خود بداند، باید عدم پذیرش خدمات را مورد بررسی قرار دهد، و
ث)حق الزحمه: حسابرس نباید بخش عمده ای از درآمد های سالانه خود را از طریق یک یا چند صاحبکار تأمین کند تا موجب بروز ابهام نسبت به استقلال وی گردد. لازم به ذکر است که حسابرسان باید از پذیرش حق الزحمه های مشروط(پرداخت حق الزحمه مشروط به حصول نتیجه ای خاص، درصدی از یک مبلغی خاص یا موارد مشابه) بجز مواقعی که براساس قوانین و مقررات تعیین می شود، خودداری کنند.
سایر موارد نقض استقلال، مشتمل بر خرید کالا و پذیرش هدایا و پذیرایی، مالکیت سرمایه، ارتباط طولانی کارکنان ارشد با یک صاحبکار، درگیری صاحبکار و حسابرس در دعوی حقوقی و حسابرسی صاحبکاری که شریک سابق موسسه بوده است می باشد.
در کلیه مواردی که حسابرس مستقل، وظیفه اعتباردهی به اطلاعات تهیه شده را بر عهده دارد رعایت استقلال ضروری است.
در موسسات حسابرسی افراد زیر می بایست نسبت به صاحبکار مستقل باشند:
آ- تمام شرکا یا سهامداران موسسه،
ب- تمام کارکنان رده مدیریت که در دفتری از موسسه شاغلند و به میزان قابل توجهی در اجرای قرارداد نقش دارند، و
پ- تمام کارکنان حرفه ای که شخصا در اجرای کار مشارکت دارند.
تغییراتی که در سال های اخیر باعث افزایش استقلال حسابرسان شده است:
آ)گسترش استفاده از کمیته های حسابرسی در شرکت ها، و
ب)حکم بورس اوراق بهادار برای شرکت های سهامی عام که حسابرسان خود را تغییر می دهند. در این صورت شرکت باید دلیل تغییر را بیان کند و حسابرس نیز می تواند از خود دفاع کند.
2- صلاحیت حرفه ای
حسابرس باید از پذیرش خدمات حرفه ای که فاقد صلاحیت لازم برای انجام آن است خودداری کند.
مفهوم صلاحیت حرفه ای از دو دیدگاه قابل بررسی است:
آ- کسب صلاحیت: براساس ضوابط تشکل های حرفه ای مربوط که شامل آموزش های ویژه، گذراندن آزمون ها و کسب تجربیات حرفه ای است، تعیین می شود، و
ب- حفظ صلاحیت: مستلزم آگاهی مستمر از تغییر و تحولات حرفه به ویژه بکارگیری یک سیستم کنترل کیفیت برای اطمینان از کیفیت مطلوب خدمات حرفه ای و منطبق با اصول و ضوابط حرفه ای است.
3- حق الزحمه
ارائه خدمات حرفه ای که مستلزم دستیابی به مهارت، دانش و تجربه است، حق دریافت حق الزحمه را برای حسابرسان محفوظ نگه می دارد.
حق الزحمه های حرفه ای باید با در نظر گرفتن مهارت و دانش مورد نیاز، زمان مورد نیاز، میزان مسئولیت انجام خدمات و سطح آموزش و تجربه مورد نیاز متناسب با ارزش خدمات حرفه ای انجام شده برای صاحبکار باشد.
4- فعالیت های ناسازگار با حرفه حسابرسی
حسابرس باید از پذیرش و انجام فعالیت هایی که با خدمات حرفه ای ناسازگاری دارد و ممکن است به درستکاری، بی طرفی، استقلال و حسن شهرت حرفه ای او لطمه وارد کند خودداری کند.
5- ارتباط با سایر حسابرسان
در مواردی که یک حسابرس، جایگزین حسابرس دیگر می شود باید در خصوص هر گونه دلایل حرفه ای برای عدم پذیرش کار تحقیق و بررسی کند که این امر بدون ارتباط با حسابرس قبلی امکان پذیر نیست.
6- استخدام کارکنان شاغل نزد موسسات حسابرسی دیگر
حسابداران رسمی باید بدون اطلاع حسابدار رسمی دیگر به طور مستقیم یا غیر مستقیم، از بکار گرفتن یا استخدام کارکنان حسابدار رسمی دیگر خودداری کنند. لازم است شروع به کار هر یک از کارکنان، پس از قطع ارتباط با محل کار قبلی و ارائه گواهی سابقه کار انجام شود.
7- ارائه گزارش(نتیجه) خدمات حرفه ای
آ)حسابدار رسمی نباید نسبت به صورت های مالی که توسط او یا شرکای موسسه رسیدگی نشده است، اظهار نظر کند.
ب)حسابدار رسمی نمی تواند به کسانی دیگر غیر از شرکای حرفه ای عضو جامعه اجازه دهد از طرف یا به نام وی یا موسسه حسابرسی که در آن شراکت دارد، گزارش حسابرسی و بازرس قانونی را صادر و امضاء کند.
8- آگهی و تبلیغات
تعیین حدود مجاز آگهی و تبلیغات توسط هر یک از حسابرسان به عهده هر یک از تشکل های مربوط است.
در آگهی و تبلیغات حسابداران رسمی، اطلاعات لازم باید به گونه ای واقع بینانه و به طور صحیح، کامل و شایسته در

اختیار عموم قرار گیرد.
حرفه حسابرسی مستقل:

امروزه تعداد کثیری از حسابداران و حسابرساندر سراسر جهان به حرفه ی حسابرسی مستقل اشتغا ل دارند .در قالب نقاط دنیا این حسابدارن وحسابرسان به تاسیس شرکت هایی مبادرت ورزیده که در نتیجه ی تبادل افکار ونظرات بین آنان پیشرفت حرفه ی حسابرسی را در پی داشته است .به همین سبب همکاری بین حسابدارن وحسابرسان مستقل وایجاد شرکت هایی غیر سهامی به وسیله گروهی از آنان در بسیاری از کشورها از مجامع حرفه ای حسابداری وحتی دولت توجیه وتشویق می شود .
صاحب نظران بر این باورند که

　 یک موسسه حسابرسی نباید به صورت شرکت سهامی تاسیس شود . توجیه آنها به شرح زیراست .
قاعدتاً حسابرسان مستقل باید در مقابل موسساتی که حساب های آنها را رسیدگی می کنند و همچنین در مقابل سایر اشخاص و موسسات ذینفع مسولیت بزرگی را بپذیرند .
در همین راستا جون شرکت ها ی سهامی عبارتند از شخصیت های حقوقی که سهامداران وشرکا در مسولیت ها تعهدات ناشی از عملیات آنها سهم قابل توجهی ندارند　 لذا نخست اینکه تشکیل موسسات حسابرسی به صورت شرکت های سهامی عملا در کلیه نقاط دنیا منع شده است . ثانیاً برای صاحبان سرمایه فرصت عمده خرید سهام یک شرکت سهامی محدودیت مسولیت در چنین سرمایه گذاری ها راموجب می شوند .در حالیکه وجود مسئولیت شخصی نا محدود برای حسابداران وحسابرسان یکی از شرایط لازم برای حفظ و اعتلاء اصول وموازین حرفه ای در حسابرسی می باشد .
علاوه بر این چنانچه یک موسسه به صورت شرکت سهامی تشکیل شود امکان دارد اوراق سهام بعدا به وسیله اشخاص غیر حسابدار که منحصراً قصد سود جویی دارند خریداری واین قبیل افراد وارد شرکت شوند. درصوریتکه در حرفه حسابدارای رعایت واجرای اصول وموازین این فن وحفظ تقوای حرفه ای بر منافع مادی مقدم میباشد .
سازمان اداری موسسات حسابرسی
سازمان اداری یک موسسه حسابرسی نمونه معمولا شامل شرکا مدیران یا سرپرستان حسابرسان ارشد وهمکاران حسابرس ارشد می باشد .همکاران حسابرس ارشد ممکن است به دوطبقه حسابرسان وکارآموزان تقسیم شوند. بدیهی است درسازمان هر موسسه علاوه بر این کار وقتی تعداد ی کارمند اداری ماشین نویس بایگان　 منشی ونظایر آنها نیز مورد نیاز می باشد .
وظایف ومسولیت های شرکا
وظیفه اصلی یک شریک در موسسات حسابرسی عبارت است از برقراری تماس با صاحب کاراین تماس شامل تنظیم قرارداد حسابرسی با توافق حدود وزمان لازم برای رسیدگی های حسابرسی وادای توضیحات واظهار نظر مشورتی به صاحب کار درباره مسایل مهم می باشد .
هچنین مسولیت نظارت بر انجام وظایف حسابرسان و حسابداران عضو یک موسسه حسابرسی به عهده شرکا ی آن موسسه بوده وضمن رسیدگی　 اعضای گزارش حسابرسی تنظیم شده تهیه خط مشی　 کلی کار موسسه مزبور نیز جزء وظایف آنان می باشد.
وظایف ومسولیت های شرکا :
1-تماس با صاحب کار
2-تعین اهداف دامنه رسیدگی ورفع اختلاف با صاحبکار
3-شرکت در مجمع عمومی صاحب کار
4-استخدام کارمند جدید
5-بررسی نهایی کاربرگ ها
6-امضاءگزارش حسابرسی
7-سرپرستی ونظارت کلی بر کارکنان حرفه ای
وظایف ومسولیت های مدیران
یک مدیر یا سرپرست در یک موسسه حسابرسی معمولا مسئول سرپرستی ونظارت　

بر حسابرسی دو یا چند واحد اقتصادی می باشد. بررسی فرم ها کاربرگ ها و گزارشها ی حسابرسی بر عهده وی میباشد .او موظف است برنامه ی رسیدگی ورویه های حسابرسی واحد اقتصادی را با توجه به وضع خاص آن طرح وتنظیم کند .درباره ی مشکلات ومسایل حسابداری موجود در واحد اقتصاد ی مورد رسیدگی با صاحبکار تماس بگیرد .ممکن است کار آموز ی و تعلیم دادن آنها تحت نظر او صورت بگیرد .
به طور خلاصه می توان وظایف مدیران به شرح زیر است :
1-بررسی کاربرگ ها
2-مسولیت تعیین روش ها رسیدگی واعمال استاندارد ها ی اجرای عملیات ...
3-مسئولیت گردآوری اطلاعات لازم برای ارسال صورت حساب برای صاحبکاران و وصول آنها.
4-در مو سساتحسابرسی بزرگ بیشتر وظایفی را که در شرکت های کوچک شرکا بر عهده می گیرند به عهده مدیران است.

 

عوامل مؤثر بر قدرت حرفه ای حسابرسی مستقل

نظریات مختلفی به شکل دستوری و یا اثباتی ضرورت وجود فرآیند حسابرسی به عنوان رکن نظارت بر تولید و ارائه اطلاعات مالی را توجیه نموده اند. در رابطه با جایگاه حسابرسی تقریبا"" بین همه نظریات این توافق وجود دارد که فرآیند حسابرسی با استفاده از مکانیزم حرفه ای و به نمایندگی از عموم جامعه برعهده نهادی مستقل از تولیدکنندگان اطلاعات مالی گذاشته شود. اثربخشی نقش نظارتی حسابرسی مستلزم وجود قدرت حرفه ای است تا حسابرسان با اعمال نظر و اصرار بر رعایت استانداردهای حسابداری بتوانند به هدف تأمین منافع عمومی جامعه نائل شوند. قدرت حرفه ای حسابرسان پشتوانه آنها در حل و فصل اختلافات با صاحبکاران بوده و رابطه ای مستقیم با مطلوبیت ارائه صورتهای مالی دارد.
هدف این تحقیق شناسایی ابعادی از قدرت حرفه ای حسابرسی مستقل و عوامل موثر بر آن و نیز ارزیابی آنها در شرایط موجود بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد قدرت حرفه ای از عوامل بسیاری اثرپذیر بوده و فعالان حرفه ای وضعیت موجود این عوامل را مطلوب ارزیابی نمی نمایند.

کنترل های داخلی:

1. كنترل هاي عمومي :

كنترل هايي هستند كه شامل ؛ كنترل هاي مشترك ، كنترل مربوط به حفاظت دارائي ها كنترل هاي عمليات مي شوند

كنترلهاي داخلي
كنترل هاي كاربردي : كنترل هايي هستند كه شامل كنترل هاي اختصاصي مربوط به هر يك از سيستم هاي كاربردي كامپيوتري

از آن جايي كه كنترل هاي

 عمومي بر روي كنترل هاي كاربردي تاثير گذار هستند پس اگر قرار باشد كنترل هاي مربوط به يك كاربرد خاص مورد رسيدگي قرار گيرد بايستي كنترل هاي عمومي نيز مورد مطالعه و ارزيابي قرار بگيرد
كنترل هاي كاربردي مجموعه كنترل هايي است كه در طراحي و طبق پرونده هاي مستندات سيستم براي يك سيستم كاربردي در نظر گرفته شود


پرونده هاي مهم در اين مورد شامل : 1) راهنماي ساتفاده كنندگان 2) گزارشي از طراحي سيستم كاربردي است

كنترل كاربردي چيست ؟
كنترل هاي كاربردي ، كنترل هايي هستند كه در سيستم هاي كاربردي پيدا مي شوند كه از وقوع اشتباهات و سوء جريانات در اجراي سيستم و پردازش اطلاعات جلوگيري نموده و به كشف اشتباهات و سوء جريانات احتمالي كمك كنند

 در اين فصل كنترل هاي داخلي قابل استفاده ( اعمال ) در هر يك از واحدهاي پردازش كامپيوتري از مرحله وقوع يك فعاليت يا عمل قابل ثبت تا مرحله استفاده از اطلاعات خروجي كامپيوتري مطرح مي شود

مجاز بودن فعاليت ها و اطلاعات ورودي به سيستم كامپيوتري يا مركز خدمات كامپيوتري براي پردازش از اصول كلي و مهم به حساب مي آيد كه مسايل آن تحت عنوان " تصويب اطلاعات ورودي " مورد بررسي قرار مي گيرد

مراحل مختلف پردازش به طور كلي از يكديگر قابل تفكيك نيستند ؛ مثلاً ويرايش اطلاعات از مرحله ثبت اطلاعات ورودي مشروع و تا پايان مرحله پردازش ادامه دارد و در برخي از انواع پردازش پاره اي از مراحل در يكديگر ادغام مي شوند ولي به طور كلي و در تمام موارد سه مرحله ورود اطلاعات ، پردازش و خروج اطلاعات پردازش شده از يكديگر متمايزند


كنترل هاي مرحله ورود اطلاعات و 1. كنترل هاي آماده سازي اطلاعات
اطلاعات ورودي 2. كنترل هاي ورود اطلاعات به سيستم كامپيوتري
3. ويرايش اطلاعات ورودي
كنترل هاي مراحل پردازش :
آن دسته از كنترل هايي كه در حين پردازش كامپيوتري و معمولاً توسط كامپيوتر صورت مي گيرد

كنترل هاي عملياتي :
كنترل هاي كه براي مراحل اجراي سيستم كاربردي توسط مجريان و اپراتورها بايستي در نظر گرفته شود
كنترل كيفيت اطلاعات فايل هاي كامپيوتري :
مجموعه عملياتي است كه براي اطمينان از صحت اطلاعات در بانك هاي اطلاعاتي و فايل ها صورت گيرد
به دليل افزايش روز افزون انجام عمليات توسط كاربران ، نياز به كنترل هاي استفاده كننده احساس مي شود گر چه گاهي اين دسته از كنترل ها خارج از محدوده ي كنترل كاربردي تصور مي شوند

تصويب اطلاعات ورودي چيست و توسط چه كسي صورت مي گيرد ؟

ورود انواع اطلاعات به مراكز خدمات كامپيوتري يا سيستم هاي كاربردي بايستي به طور مستقيم و يا غير مستقيم توسط مديريت به تصويب برسد ، مدير در تصويب اطلاعات مي تواند از روش هاي مختلفي استفاده نموده و هر يك از اين روش ها مي تواند توسط كامپيوتر كنترل گردد
( در صفحه 256 جدول 1-10 روش هاي عمده تصويب و نمونه كاربرد كامپيوتري را مشاهده كنيم)

انواع سيستم هاي كاربردي

الف) غير كامپيوتري : گردش كار شامل اسناد و مداركي است كه متصديان مربوط با مشاهده امضاء يا پاراف هاي موجود مي توانند مجاز بودن اقدامات قبلي را تشخيص دهند

ب) كامپيوتري : مجاز بودن اطلاعات را مي توان با 2 روش تشخيص داد

1. وجود امضاء ، پاراف يا ساير نوشته ها در اسناد و فرم هاي ارسالي بر سيستم ها يا مراكز خدمات كامپيوتري
2. كنترل استفاده از پايانه ها و ساير مجاري ورود اطلاعات و اجراي ضوابط مصوب براي شناسايي متصديان مجاز براي وارد كردن اطلاعات
چه كنترل هايي را مي توانيم در مورد پايانه و متصدي آن برقرار نمائيم ؟

1. محدود كردن عملياتي كه توسط هر پايانه صورت مي گيرد ، به فرض مثال پايانه موجود در حسابداري حقوق و دستمزد از دسترسي به اطلاعات انبار محروم كرد

2. محدود كردن استفاده از پايانه توسط كاركنان مجازي كه هر كدام به جاي امضاء از اسم رمز مشخص استفاده نموده و اين اسم رمز در فواصل زماني معين و در صورت لزوم تغيير مي كند
3. محدود كردن اجازه دسترسي به سيستم هاي كاربردي و فايل ها و اطلاعات در مورد هر يك از كاربران

كنترل ضوابط مجاز بودن به صورت دستي و كامپيوتري مي باشد ، در مواردي كه ضوابط توسط كامپيوتر كنترل مي شود در اين مورد برنامه هاي كامپيوتري شامل دستور العمل هايي است كه براي كنترل ضوابط ايجاد شده است پس در اين صورت تغيير در بند 3 مي تواند باعث تغيير در ضوابط به طور مثال اگر فروش كالاي توليدي بر پايه كنترل موجودي ، نرخ فروش و اعتبار مشتري مجاز باشد ، چنانچه تغييري در كنترل موجودي ، نرخ يا اعتبار در برنامه داده شود شرايط مجاز بودن معامله تغيير مي نمايد

منابع اشتباهات احتمالي در مرحله ورود اطلاعات :

اطلاعاتي كه توسط سيستم هاي كاربردي ، براي پردازش وارد كامپيوتر مي گردد مي تواند به علل مفصلي از جمله عدم ثبت اطلاعات ، ثبت غلط ، ثبت تكرار يا اضافي ، مفقود شدن اطلاعات ثبت شده و ..... اشتباه باشد كه براي جلوگيري از هر يك از اين اشتباهات مي توان كنترل هايي خاص را پيدا نمود
صفحه 208 كتاب جدول 2-10 يك سري از منابع اشتباه به همراه روش هاي كنترل براي جلوگيري از آن اشتباه را آورده است

كنترل هاي آماده سازي اطلاعات

توضيح
آماده سازي اطلاعات در سيستم هاي پردازش دستگاه هاي اطلاعات ، ‌شامل مراحلي از جمله ثبت ، بازبيني ، دسته بندي ، محاسبه ي جمع هاي كنترل ، تبديل اطلاعات به فرم قابل درك براي دستگاه ورودي ، مميزي يا بازبيني تبديل است
در ساير روش هاي پردازش از جمله پردازش پيوسته اطلاعات برخي از موارد ذكر شده وجود ندارد
انتقال اطلاعات بين دواير واحدهاي مختلف بر اساس ضوابط مقرر ، انجام و ثبت مي شود ، در پايان مرحل ي آماده سازي و پيش از پردازش اصلي ، اطلاعات وارد كامپيوتر و ويرايش مي شود
كنترل هاي آماده سازي اطلاعات :

1. كنترل روش هاي ثبت و بازبيني اطلاعات
2. دسته بندي فرم هاي اطلاعات ورودي
3. كنترل انتقال اسناد
4. كنترل تبديل اطلاعات
5. مميزي يا بازبيني

1) كنترل هاي روش هاي ثبت و بازبيني اطلاعات :
طراحي صحيح و كامل فرم ثبت اطلاعات ، اثر زيادي در پيشگيري از اشتباهات احتمالي دارد ؛ مثلاً به منظور ثبت يك شماره 6 رقمي ، 6 مربع كوچك روي فرم براي ثبت هر عدد منظور مي شود كه به جاي ثبت 7 رقم به جاي 6 رقم جلوگيري نموده و هم اعداد كوچكتر از 6 رقم مشخص شود در مواردي كه اطلاعات از طريق پايانه وارد مي شود ، اشتباهات اطلاعات ورودي را مي توان از طريق استفاده از صفحه كليد اختصاصي ، جداول راهنما ، فرم ويژه روي صفحه تلويزيوني پايانه و غيره كاهش داد ، اطلاعات ورودي مي تواند قبل از تبديل به فرم قابل درك براي كامپيوتر بازبيني شود ، كه اين بازبيني مي تواند قسمتي از وظيفه تكميل كننده فرم ( متصدي ثبت شماره شناسايي كالا يا شماره حساب مشتري ) يا قسمتي از وظايف متصدي دريافت فرم ها در دايره كنترل اطلاعات ورودي كامپيوتر باشد

2) دسته بندي فرم هاي اطلاعات ورودي :
در روش پردازش دسته اي اطلاعات ، فرم هاي ورودي دسته بندي شوند ؛ حداكثر حجم يك دسته اطلاعات ، محدود به تعداد فرم هاي تكميل شده در يك دوره است و حداقل حجم آن با توجه به اشتباهات بوجود آمده در اطلاعات ارسالي تعيين مي گردد

به فرض مثال اگر تمام اطلاعات دوره در يك دسته ارسال شود و جمع كنترل آن تطبيق نكند براي كشف اشتباه بايستي كليه اطلاعات مجدد كنترل گردد ؛ حال اگر اطلاعات دوره را در 15 دسته تقسيم نمائيم وجود يك اشتباه موجب عدم تطبيق جمع هاي كنترل يك دسته مي شود و لذا براي پيدا كردن اشتباه كافي است اطلاعات مربوط به آن دسته را كنترل نمائيم

بين تعداد ثبت هاي هر دسته و تعداد برگ هاي كنترل دسته و جمع هاي كنترل رابطه معكوس وجود دارد يعني كاهش شديد تعداد ثبت هاي هر دسته موجب افزايش تعداد برگ ها كنترل دسته و جمع هاي كنترل مي شود

تعداد اسناد موجود در هر دسته به عوامل و شرايط سيستم بستگي دارد و به طور معمول بين 50 تا 200 سند ( ثبت ) در يك دسته قرار مي گيرد

پس از تبديل اطلاعات و تاييد صحت تبديل معمولاً اسناد اوليه بايگاني مي گردد ، با مهر كردن يا بريدن يا سوراخ نكردن قسمتي از اسناد و فرم هاي دسته از ارسال مجوز آن براي پردازش جلوگيري مي گردد

3) كنترل انتقال اسناد :
اطلاعاتي كه بين دواير ، ادرات و واحدهاي مختلف انتقال مي يابد هميشه در معرض خطر گم شدن يا از بين رفتن است ، پس براي كاهش زيان هاي ناشي از فقدان اطلاعات ، وجود نسخه ديگري از اطلاعات و برقراري كنترل هاي مناسب الزامي است ، مسير گردش اسناد بايستي مشخص باشد و در ورقه اي بر روي مجموع دسته هاي انتقالي نوشته شود ؛ هر دريافت كننده بايد پس از انجام وظايف مربوط ، مقابل اسم خود را در ورقه مزبور پاراف كند و مجموعه را براي نفر بعدي بفرستد

4) كنترل تبديل اطلاعات :
در مرحله تبديل اطلاعات ، اطلاعات ثبت شده بر روي فرم هاي اوليه توسط متصديان دستگاههاي تبديل ماشين مي شود ؛ اطلاعات ماشين شده در دستگاههاي مختلف به يكي از شكل هاي مختلف قابل استفاده براي دستگاه هاي ورودي كامپيوتر ثبت يا ضبط مي شود

ساده ترين و قديمي ترين نوع دستگاه تبديل ، دستگاه پانچ يا منگنه اطلاعات است كه توسط آن ، اطلاعات پس از ماشين شدن ، روي كارت هاي مقوايي به صورت تركيبي از سوراخ هاي گرد يا مستطيل شكل ثبت مي شود

( در مواردي كه پايانه هاي پيوسته براي تبديل و وارد كردن اطلاعات استفاده مي شود ، اطلاعات ورودي با برچسب شناسايي روي ديسك منتقل و نگهداري مي شود تا هنگام پردازش در اختيار تيم كاربردي قرار گيرد ) در بيشتر از انواع دستگاههاي تبديل ، اطلاعات ماشين شده ، قبل از ثبت ، روي صفحه تلويزيوني دستگاه نمايش داده مي شود و اشتباهات ناشي از فشار كليد ممكن است بي درنگ تصحيح گردد ؛ اشتباهات ناشي از ناخوانا بودن يا عدم دقت در نوشتن اعداد و ساير اطلاعات است

جدول 3-10 صفحه 312 نمونه اي از دستگاه تبديل و امكانات ويرايش و كنترل اعتبار اطلاعات را نشان مي دهد

5) مميزي يا بازبيني :
براي اطمينان از صحت عمل تبديل ، اطلاعات پيش از ارسال براي پردازش ، مميزي يا بازبيني مي شوند

مميزي چيست ؟
مميزي يا بازبيني عبارت است از ماشين كردن اطلاعات براي بار دوم و در اين نوبت ، دستگاه تبديل به جاي ثبت اطلاعات ماشين شده ، آن را با اطلاعات ثبت شده قبلي تطبيق مي دهد

 دستگاه ، ابتدا اطلاعات كارت يا ركورد را مي خواند و در حافظه خود قرار مي دهد ؛ متصدي دستگاه ، همان اطلاعات را مجدداً ماشين مي كند ؛ هر ستون اطلاعات بايد با اطلاعات ماشين شده مطابقت داشته باشد ، اگر اطلاعات موجود با اطلاعات ماشين شده تطبيق نكند ، چراغ اشتباه يا ( علامت ديگري ) روي دستگاه ، عدم تطبيق را نشان مي دهد . اگر متصدي ماشين كردن براي بار دوم اطلاع مزبور را براي آن ستون وارد كند اطلاعات ركورد روي نوار يا ديسك مغناطيسي اصلاح مي شود

مميزي به اندازه منگنه كردن وقت لازم دارد و هزينه تبديل اطلاعات را تقريباً 2 برابر مي كند ؛ گاه به دلايلي از قبيل نياز به سرعت عمل يا كاهش هزينه ممكن است مميزي انجام نگردد و ميزان اشتباهات احتمالي عمل تبديل افزايش يابد

در برخي موارد براي كاهش هزينه مميزي و افزايش سرعت عمل ، تنها ستون هاي داراي اطلاعات با اهميت ، مميزي مي شود يا در مواردي كه ميزان اشتباه متصدي دستگاه مربوط كم باشد به كنترل هاي مرحله ويرايش اتكاء مي شود و اطلاعات منگنه شده مميزي نمي گردد

كنترل هاي ورود اطلاعات به سيستم كامپيوتري

اطلاعات در كامپيوتر به 3 روش كلي : دسته اي ، پيوسته دسته اي ، پيوسته بي درنگ ؛ پردازش مي شوند

1) پردازش دسته اي :
با خوانده شدن اطلاعات تبديل و آماده شدن توسط دستگاههاي ورودي ، اطلاعات وارد كامپيوتر مي شود و قسمت عمده ويرايش و كنترل اعتبار اطلاعات ، پس از اين مرحله صورت مي گيرد

2) پردازش پيوسته دسته اي :
بر حسب طرح سيستم ، قسمتي از كنترل هاي اطلاعات ورودي ، پس از ورود اطلاعات و ذخيره اطلاعات در انباره هاي اطلاعات كامپيوتري و در مرحله پردازش اصلي انجام گيرد

3) پردازش پيوسته بي درنگ :
ايجاب مي كند كه تمام كنترل هاي اطلاعات ورودي در مرحله وارد كردن اطلاعات و پيش از پردازش اصلي انجام گردد

كنترل ها

1. كنترل هاي ورود اطلاعات در پردازش دسته اي
كنترل هاي متعددي مي تواند در روش پردازش دسته اي برقرار شود :
‌أ. فرم ها و اسناد تنظيم شده ، پيش از آماده سازي ، دسته بندي و جمع هاي كنترل براي آن ، محاسبه شود
‌ب. جمع هاي كنترل در برگ كنترل دسته نوشته و به آن الصاق مي گردد
‌ج. اطلاعات آماده شده براي ورود به كامپيوتر ، شامل ركوردهاي اطلاعاتي و جمع هاي كنترل است

2. كنترل هاي ورود اطلاعات در پردازش پيوسته دسته اي
در اين روش ، كنترل هاي مربوط به خوانده شدن دسته هاي اطلاعات ، مشابه روش پردازش دسته اي است ، عمده ترين مورد اختلاف اين روش با روش مزبور ، در رابطه با استفاده از پايانه براي وارد كردن اطلاعات است كه امكان ويرايش بي درنگ اطلاعات ورودي و ابلاغ پيام هاي مربوط به اشتباهات را به متصدي وارد كردن اطلاعات فراهم مي آورد ، بدين ترتيب مي توان اصلاحات را هم زمان با وارد كردن اطلاعات انجام داد

كنترل هاي پس از وارد شدن اطلاعات و مرحله پردازش به نرخ زير است :

‌أ. كنترل مرتب بودن اطلاعات
‌ب. كنترل كامل بودن اطلاعات از طريق كنترل شماره سريال هاي وارد نشده اطلاعات ورودي
‌ج. كنترل تكراري نبودن اطلاعات

اگر ويرايش دسته هاي اطلاعات ورودي و تطبيق جمع هاي كنترل كافي باشد ، نيازي به ضوابط محكمي براي كنترل دسترسي نيست ، در مورد اطلاعات مهم و حساس مانند تغييرات جداول يا اطلاعات فايل اصلي ، بايد محدوديت هاي مناسبي براي دسترسي به پايانه و اطلاعات برقرار شود

3. كنترل هاي ورود اطلاعات در پردازش پيوسته بي درنگ
در اين روش تمام كنترل هاي مربوط به اعتبار اطلاعات ورودي به جزء كنترل ترتيب و كنترل كامل بودن اطلاعات ( از قلم نيافتدن ) قابل اجراء مي باشد ؛ ضوابط استفاده از پايانه ها و سيستم مي تواند مجاز بودن براي وارد كردن اطلاعات و استفاده از گزارش هاي خروجي را كنترل كند ، ضوابط وارد كردن اطلاعات مي تواند امكان اشتباه را كاهش دهد و در صورت بروز اشكالات به بازسازي اطلاعات و شروع مجدد عمليات كمك كند

محاسبه و تطبيق جمع كنترل ، پيش از پردازش اطلاعات ورودي ممكن نيست و تنها پس از پردازش مي توان اطلاعات ورودي را بر اساس منطقي ، دسته بندي و جمع هر دسته را محاسبه كرد

در پردازش پيوسته بي درنگ با بازتاب اطلاعات تكميلي براي وارد كننده مي توان به كنترل اعتبار اطلاعات توسط متصدي مربوط كمك كرد ، براي مثال هنگام وارد كردن حقوق ماهانه جديد يك كارمند ، سيستم مي تواند به مجرد وارد كردن شماره كارمند ، نام و نام خانوادگي و حقوق قبلي او را روي صفحه تلويزيوني پايانه بياورد و از اين طريق متصدي از صحت شماره كارمندي مطمئن گردد

ضوابط استفاده از پايانه ها براي وارد كردن اطلاعات ، مي تواند كنترل هاي دقيقي را براي موارد استفاده از پايانه و سيستم برقرار نمايد

براي بازسازي اطلاعات و

شروع مجدد عمليات در موارد بروز اشكال يا توقف پايانه يا سيستم مركزي و شبكه كامپيوتري ، راهنماي عملياتي كاملي بايد نوشته شده باشد ؛ به طور مثال اگر پس از وارد كردن قسمتي از اطلاعات برق قطع شود ، متصدي بايد بداند كه براي ادامه كار ، از كجا بايد شروع كند ؛ اطلاعات وارد شده ، معمولاً روي نوار يا ديسك جانبي ضبط مي شود ، اين عمل براي تامين پشتيبان فايل اصلي اطلاعات و همچنين دسته بندي اطلاعات ورودي ضروري است

شواهد حسابرسی

شواهد حسابرسی اطلاعاتی است که فرض حسابرسان را مبنی برا ین که صورت های مالی، وضعیت مالی، نتایج عملیات و جریان وجوه نقد صاحبکار را به نحو مطلوب نشان می دهد، تایید یا رد می کند. شواهد حسابرسی شامل اسناد اولیه و مدارک حسابداری زیربنای صورت های مالی و اطلاعات بدست آمده از سایر منابع جهت اظهارنظر نسبت به صورت های مالی است و معمولا از طریق ترکیب مناسبی از آزمون کنترل های داخلی و آزمون های محتوا، یا در برخی شرایط خاص تنها از طریق انجام آزمون های محتوا، گردآوری می شود. البته باید توجه داشت که شواهد حسابرسی معمولا ماهیتی متقاعدکننده دارد نه قطعی.

جمع آوری شواهد حسابرسی برای حسابرسان از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که آنان تنها براساس شواهد جمع آوری شده می توانند نسبت به منطبق بودن یا نبودن صورت های مالی با معیارهای مناسب، معمولا استانداردهای حسابداری، اظهارنظر کنند. هدف حسابرسان از گردآوری شواهد حسابرسی، محدود کردن خطر حسابرسی تا سطح قابل پذیرش می باشد.

حسابرسان در حین گردآوری شواهد لازم برای برآورد خطرهای ذاتی و کنترل، شواهدی را نیز برای محدود کردن خطر عدم کشف به یک سطح مناسب جمع آوری می کنند. بنابراین، خطر عدم کشف تنها خطری است که کاملا به موثر بودن شواهد گردآوری شده توسط روش های حسابرسان بستگی دارد.

　

 

 

شواهد کافی و قابل اطمینان

سومین استاندارد اجرای عملیات مقرر می دارد که شواهد کافی و قابل اطمینان باید از راه بازرسی، مشاهده، پرس و جو و دریافت تاییدیه کسب شود تا مبنایی معقول برای اظهارنظر نسبت به صورت های مالی موردرسیدگی بدست آید.

قابلیت اطمینان، معیار سنجش کمیت یا قابلیت اتکای شواهد حسابرسی است. قابلیت اطمینان شواهد با یکدیگر متفاوت است و اصولا به معتبر بودن و مربوط بودن آنها بستگی دارد. به طور کلی، عوامل زیر بر کیفیت شواهد اثر دارند:

1.

　　　

دریافت شواهد از منابع مستقل خارج از شرکت ـ شواهدی که در خارج از شرکت صاحبکار تهیه شده و مستقیما برای حسابرس ارسال می گردد، از قابلیت اتکای بیشتری برخوردارند.

2.

 

　　　

سیستم کنترل داخلی قوی ـ وجود یک سیستم کنترل داخلی قوی، قابلیت اتکا و اعتماد به مدارک حسابداری را به میزان زیادی افزایش می دهد.

3.

 

　　　　　　

تحصیل بدون واسطه شواهد ـ هنگامی که حسابرسان اطلاعاتی را تحصیل می کنند، کیفیت آن شواهد افزایش می یابد.

4.

 

　　　

کسب اطلاعات اضافی در تایید شواهد اولیه ـ تعدادی اطلاعات پراکنده می تواند مجموعه ای از شواهد را تشکیل دهد که قابلیت اطمینان مجموعه، بیشتر از تک تک آن اطلاعات باشد.

 

　

کفایت، معیار سنجش کمیت یا مقدار شواهد حسابرسی است. تصمیم گیری در مورد این که چه شواهدی کافی است، به قضاوت حرفه ای حسابرسی بستگی دارد. با این حال، موارد زیر در ارزیابی کفایت شواهد حسابرسی موثر است:

1.

　　　

قابلیت اطمینان شواهد حسابرسی ـ هرچه شواهد قابل اطمینان تر باشد، مقدار کمتری از آن به عنوان پشتوانه اظهارنظر حسابرسان لازم است. به عبارت دیگر کمیت شواهد با کیفیت شواهد رابطه معکوس ندارد.

2.

 

　　　

اهمیت اقلام مورد رسیدگی ـ هرچه مبلغ مورد رسیدگی با اهمیت تر باشد، برای اثبات آن شواهد بیشتری لازم است. به عبارت دیگر کمیت شواهد با اهمیت رابطه مستقیم دارد.

3.

 

　　　

برآورد حسابرس از ماهیت و میزان خطر ذاتی و خطر کنترل ـ هرچه برآورد حسابرسان از میزان خطر ذاتی و خطر کنترل بالاتر باشد، حسابرسان برای توجیه نظر خود به شواهد بیشتری نیاز خواهند داشت. به عبارت دیگر میزان شواهد با خطر ذاتی و خطر کنترل رابطه مستقیم دارد.

 

　

روش های نصب شواهد حسابرسی

حسابرسی با استفاده از یک یا چند راه کار زیر اقدام به گردآوری شواهد حسابرسی می نماید:

1.

　　　　　　 کنترل های داخلی 2.　　　 مشاهده 　　　

3. مدارک کتبی 4.سندرسی (رسیدگی به اسناد حسابداری)

5.

 

　　　　　　 روش های تحلیلی.　　　6.　　　 محاسبات 7. 　　 نظرات کارشناسان 8.　　　　　 پرس و جو 9. 　

تاییدیه مدیران

کنترل های داخلی

حسابرسان در حسابرسی صورت های مالی، به علت حجم زیاد عملیات و وقت گیر بودن رسیدگی ها، عملا نمی توانند تمام فاکتورهای خرید، اسناد پرداخت یا سایر مدارک کتبی را بررسی کنند. راه حل این مشکل، مطالعه روش ها و شیوه هایی است که واحد تجاری در فرایند حسابداری خود بکار می گیرد. اگر این روش ها به نحو مطلوبی طراحی شده و در عمل به طور موثری اجرا شود، دقت و قابلیت اتکای مدارک حسابداری افزایش می یابد. برای اتکا به کارایی این روش ها ضروری است که حسابرسان ساختار کنترل داخلی را موردمطالعه و ارزیابی قرار دهند. بنابراین، حسابرسان با انجام آزمون کنترل ها و رعایت روش ها، از وجود و اعمال موثر سیستم های حسابداری و کنترل داخلی صاحبکار اطمینان حاصل می کنند.

اگر حسابرسان با انجام آزمون کنترل ها و رعایت روش ها به این نتیجه برسند ه صاحبکار کنترل های داخلی مناسبی را برای یک حساب مخصوص طراحی کرده و در عملیات روزمره شرکت به طور موثر اعمال می شود، برآورد آنان از خطر کنترل درباره آن حساب پایین بوده و بدین ترتیب، خطر عدم کشف بالاتری را پذیرا خواهند شد. بنابراین، هرچه کنترل های داخلی صاحبکار قوی تر باشد، نیاز حسابرسان به مدارک جهت دستیابی به مبنایی برای اظهارنظر کمتر خواهد بود.

　

　

مشاهده

مشاهده عبارت از ملاحظه یک فرایند یا روش در حال اجرا توسط دیگران می باشد. مشاهده یکی از قوی ترین و با کیفیت ترین شواهد حسابرسی است و از آن برای اثبات وجود برخی از دارایی ها، مانند وجوه نقد موجود در صندوق، موجودی های مواد و کالا و دارایی های ثابت استفاده می شود

مدارک کتبی

مهمترین نوع شواهدی که حسابرسان بر آن اتکا می کنند، مدارک کتبی است. ارزش هر مدرک به عنوان شواهد حسابرسی به محل ایجاد آن بستگی دارد. به طور کلی، ترتیب اولویت اعتبار مدارک از نظر حسابرس به صورت زیر است:

1.

 

　　　

مدارکی که در خارج از سازمان صاحبکار تهیه شده و مستقیما برای حسابرسان ارسال می شود ـ این نوع مدارک که بدون دخالت صاحبکار به دست حسابرسان می رسد، با کیفیت ترین نوع مدارک محسوب می شود، مانند تاییدیه حساب های دریافتنی یا تاییدیه وکلای حقوقی شرکت.

2.

 

　　　

مدارکی که در خارج از سازمان صاحبکار تهیه شده و توسط صاحبکار نگهداری می شود ـ این نوع مدارک که به میزان وسیعی توسط حسابرسان مورداستفاده قرار می گیرد، در درجه دوم اهمیت قرار دارند، اما عموما نسبت به مدارک تهیه شده در درون سازمان صابحکار از اعتبار بیشتری برخوردار هستند. نمونه هایی از این مدارک عبارتنداز صورتحساب های بانکی، فاکتورهای فروشندگان، برگ تشخیص مالیات، اسناد مالکیت زمین و ساختمان، اسناد دریافتنی، قراردادها، سفارش های خرید مشتریان، گواهینامه های سهام و اوراق بهادار.

3.

 

　　　 مدارکی که در درون سازمان صاحبکار تهیه و نگهداری می شود ـ قابلیت اتکای این نوع مدارک به کفایت کنترل های داخلی بستگی دارد. نمونه هایی از این نوع مدارک عبارتند از چک های پرداخت، فاکتورهای فروش، اسناد حمل، سفارش های خرید، رسیدهای انبار.

　

 

 

سندرسی

سندرسی عبارت از تعیین دقت و درستی ثبت های مندرج در دفتر کل یا سایر مدارک از طریق رسیدگی به شواهد و مدارک مثبته ای چون فاکتورها، رسیدهای پرداخت وجوه نقد و سایر مدارک اولیه می باشد. عمده نکاتی که در هنگام سندرسی معاملات مختلف باید موردتوجه حسابرس قرار گیرد عبارتنداز:

1.

　　　　　　

کافی بودن اسناد

2.

 

　　　　　　

معتبر بودن اسناد

3.

 

　　　　　　

معقول بودن معاملات

4.

 

　　　　　　

مربوط بودن معاملات

5.

 

　　　　　　

تصویب معاملات

6.

 

　　　　　　

صحت ثبت معاملات

ذکر این نکته ضروری است که امروزه در مقایسه با گذشته حسابرسان تاکید کمتری بر سندرسی دارند.

روش های تحلیلی

روش های تحلیلی بهترین روش جمع آوری شواهد حسابرسی است و عبارت است از تجزیه و تحلیل نسبت ها و روندهای عمده، شامل پی جویی نوسانان و روابط مالی و غیرمالی بدست آمده که با سایر اطلاعات مربوط، مغایرت دارد یا از مبالغ پیش بینی شده، انحراف دارد. روش های تحلیلی، ارزیابی نتایج حاصل از مقایسه اطلاعات مالی واحد موردرسیدگی با اطلاعاتی چون موارد زیر است:

1.

 

　　　　　　

اطلاعات مقایسه ای دوره های قبل

2.

 

　　　　　　

نتایج موردانتظار واحد واحد موردرسیدگی، مانند بودجه ها و پیش بینی ها

3.

 

　　　　　　

اطلاعات مشابه در صنعت مربوط

4.

 

　　　　　　

تجزیه و تحلیل روند اطلاعات (روابط بین عناصر گزارش های مالی)، مانند بررسی نسبت سود ناخالص در چند سال گذشته

5.

 

　　　　　　

روابط بین اطلاعات مالی و غیرمالی، مانند رابطه فروش با تعداد کالای فروش رفته.

زمان بندی اجرای روش های تحلیلی

روش های تحلیلی می تواند در مراحل مختلف رسیدگی به شرح زیر اجرا شود:

1.

 

　　　

در مرحله برنامه ریزی، به منظور کسب شنخت از فعالیت واحد مورد رسیدگی و تعیین نوع و ماهیت، زمان بندی اجرا و حدود سایر روش های حسابرسی

2.

 

　　　　　　

در جریان رسیدگی، به عنوان آزمون محتوای لازم برای تامین شواهدی حاکی از منطقی بودن مانده حساب های خاص

3.

 

　　　

در مرحله بررسی نهایی کار حسابرسی، به منظور نتیجه گیری کلی حسابرس درباره انطباق کلیت صورت های مالی با شناخت وی از واحد موردرسیدگی

طبق استانداردهای حسابرسی، اجرای روش های تحلیلی در مرحله برنامه ریزی و همچنین در مرحله بررسی کلی در پایان کار حسابرسی الزامی است و در سایر مراحل حسابرسی اختیاری است.

محاسبات

محاسبه عبارت از کنترل صحت محاسبات مدارک اولیه و مدارک حسابداری یا انجام محاسبات مستقل توسط حسابرس می باشد. این روش ساده ترین و در عین حال قاطع ترین روش حاسابرسی در موارد محاسباتی است و برخلاف روش های تحلیلی که به تجزیه و تحلیل روابط بین اطلاعات مالی و غیرمالی می پردازد، تنها درستی یا عدم درستی عملیات ریاضی، مانند کنترل جمع حساب فروش یا حساب های معین به منظور تایید مانده حساب را مشخص می کند. همچنین حسابرس ممکن است برای اثبات صحت ریاضی محاسبات صاحبکار در زمینه هایی مانند سود هر سهم، هزینه استهلاک، ذخیره مطالبات مشکوک الوصول، درآمد شناسایی شده براساس روش درصد پیشرفت کار و ذخیره مالیات و درآمد محاسبات جداگانه ای انجام دهد.

نظرات کارشناسان

کارشناس به فرد یا موسسه اطلاق می شود که دارای مهارت، دانش و تجربه در زمینه ای خاص غیر از حسابداری و حسابرسی است، مانند کارشناسان امور بیمه، ارزیابان، وکلای حقوقی، مهندسان و زمین شناسان.

حسابرسان ضمن رسیدگی های خود ممکن است به کسب شواهد حسابرسی از طریق کارشناس نیاز داشته باشند. نمونه هایی از موارد نیاز به خدمات کارشناسی به شرح زیر است.

1.

 

　　　　　　

ارزیابی گروه مشخصی از دارایی ها، مانند سنگ های قیمتی

2.

 

　　　　　　

تعیین مقدار یا وضعیت دارایی ها، مانند مواد کانی انبار شده به صورت فله

3.

 

　　　　　　

تعیین مبالغی که نیاز به استفاده از فنون و روش های ویژه دارد، مانند ارزیابی بیمه نامه های عمر

4.

 

　　　　　　

اندازه گیری میزان پیشرفت کار در قراردادهای پیمانکاری

5.

 

　　　　　　 نظر حقوقی درباره تفسیر مفاد قراردادها و قوانین و مقررات

　

 

 

حسابرسی در برنامه ریزی برای استفاده از نتایج کار کارشناسی باید صلاحیت حرفه ای و بیطرفی وی را ارزیابی کند. همچنین حسابرس باید از روش ها و مفروضات مورداستفاده کارشناس شناخت کافی پیدا کند و کفایت کار وی را به عنوان شواهد حسابرسی مربوط به سرفصل موردرسیدگی از صورت های مالی ارزیابی کند.

چنانچه نتایج کار کارشناس شواهد کافی و قابل اطمینان حسابرسی را فراهم نکند یا نتایج کار وی با سایر شواهد حسابرسی هماهنگی نداشته باشد، حسابرس باید موضوع را به گونه ای مناسب، به عنوان مثال از طریق مذاکره با مسئولین واحد مورد رسیدگی و کارشناس، استفاده از کارشناس دیگر و یا تعدیل گزارش خود (اشاره به نتایج کار کارشناس به عنوان شواهد حسابرسی)، حل و فصل کند.

پرس و جو

پرس و جو عبارت از جویا شدن اطلاعات از اشخاص آگاه درون یا بیرون از واحد موردرسیدگی است و می تواند به شکل های گوناگون، از پرسش نامه رسمی و کتبی خطاب به اشخاص ثالث تا پرسش و پاسخ شفاهی و غیررسمی با کارکنان واحد موردرسیدگی انجام پذیرد. پاسخ های دریافتی از طریق پرس و جو، مانند نظر مدیر اعتبارات در مورد میزان احتمال وصول حساب های مشکوک الوصول، پشتوانه مهمی در تایید نتایجی تلقی می شود که حسابرسان بدان دست یافته اند. پرس و جو یکی از شواهد ضعیف حسابرسی تلقی می شود و به خودی خود کافی نیست و تنها می تواند در تکمیل و تایید سایر شواهد مفید واقع شود.

تاییدیه مدیران

طبق استانداردهای حسابرسی، حسابرس باید در هر کار حسابرسی تاییدیه ای مناسب از مدیران دریافت کند که مهمترین اظهارات شفاهی صاحبکار در طول رسیدگی، در آن خلاصه شده باشد. تاییدیه مدیران یکی از شواهد کم اهمیت حسابرسی است و هرگز نباید جایگزین اجرای سایر روش های رسیدگی شود و هدف از دریافت آن عبارت است از:

1.

　　　　　　

یادآوری به مدیریت صاحبکار در مورد مسئولیت اصلی و شخصی آنان در قبال صورت های مالی

2.

 

　　　

مستند ساختن پاسخ های صاحبکار در کاربرگ های حسابرسی به پرسش های شفاهی که توسط حسابرسان در طول رسیدگی به عمل می آید.

3.

 

　　　　　　 تامین شواهدی برای مواردی که متکی بر هدف های آتی مدیریت است

　

 

 

تاییدیه مدیران باید بر روی سربرگ واحد مورد رسیدگی و خطاب به حسابرس باشد و به تاریخ آخرین روز اجرای عملیات حسابرسی (که تاریخ گزارش حسابرسی نیز می باشد) دریافت گردد. درصورتی که تاییدیه مدیران در جلسه هیئت مدیره تصویب شده باشد، امضای آن توسط نمایندگانی از هئیت مدیره کافی است، در غیر این صورت باید توسط اکثریت اعضای هیئت مدیره امضا شود.

اگر مدیران از ارائه تاییدیه مدیران خودداری کنند، این امر موجب محدودیت در دامنه رسیدگی می شود و حسابرس باید نظر مشروط یا عدم اظهارنظر ارائه کند.

مخارج تامین شواهد

نکته اساسی در گردآوری شواهد حسابرسی، هزینه تامین آن شواهد است. باید توجه داشت که حسابرسان همیشه در کسب قوی ترین شواهد ممکن اصرار نمی ورزند، بلکه آن ها بر دریافت شواهد کافی و مناسب در شرایط موجود تاکید دارند. هرچه اهمیت مبلغ موردرسیدگی بیشتر باشد، حسابرسان شواهد قوی تری برای آن نیاز دارند، درنتیجه هزینه بیشتری را نیز برای دریافت آن باید بپردازند.

　

 

 

شواهد حاصل از رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه

رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه، رویدادهای مطلوب و نامطلوبی است که بین تاریخ ترازنامه و تاریخ گزارش حسابرسان رخ می دهد و به دو گروه زیر طبقه بندی می شود:

1.

　　　

رویدادهای تعدیلی ـ رویدادهایی است که درباره شرایط موجود در تاریخ ترازنامه شواهد بیشتری را فراهم می آورد. این نوع رویدادها مستلزم تغییر ارقام صورت های مالی است. به عنوان مثال، مشخص شدن رای دادگاه درباره یک دعوای حقوقی مطروحه علیه شرکت که پس از تاریخ ترازنامه نتیجه آن مشخص گردیده و صاحبکار محکوم به پرداخت مبلغ با اهمیتی شده است، یک نوع رویداد تعدیلی است که بایستی صورت های مالی از این بابت اصلاح شوند

2.

 

　　　

رویدادهای غیرتعدیلی ـ رویدادهایی است که به شرایط ایجاد شده بعد از تاریخ ترازنامه مربوط می شود. این نوع رویدادها موجب اصلاح مبالغ ریالی منعکس در صورت های مالی نمی شود، اما اگر افشا نکردن آن ها صورت های مالی را گمراه کننده سازد باید در یادداشت های همراه صورت های مالی افشا شود. به عنوان ماثل، از دست دادن دارایی های ثابت مشهود یا موجودی مواد و کالا در اثر آتش سوزی، یک نوع رویداد غیرتعدیلی است. البته باید توجه داشت که مطالب غیرحسابداری، از قبیل تغییرات کارکنان و یا تغییر حط تولید نباید در یادداشت ها افشا شود.

روش های رسیدگی به رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه

حسابرسان باید آثار رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه را بر صورت های مالی و گزارش خود ارزیابی کنند و برای انجام این امر باید روش هایی را برای کسب شواهد کافی و قابل اطمینان، طراحی و اجرا کنند. حسابرسان باید در طول این دوره، از انقطاع مناسب دریافت ها و پرداخت های نقدی و خریدها و فروش ها اطمینان حاصل کنند. بعلاوه لازم است حسابرسان روش های زیر را اجرا کنند:

1.

 

　　　　　　

بررسی روش های مدیریت برای حصول اطمینان از شناسایی رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه

2.

 

　　　　　　

مطالعه و بررسی آخرین صورت های مالی میان دوره ای واحد مورد رسیدگی

3.

 

　　　

مطالعه و بررسی صورتجلسات مجامع عمومی صاحبان سهام، هیئت مدیره و کمیته های هیئت مدیره که پس از تاریخ ترازنامه برگزار شده است و پرس و جو درباره مطالب موردبحث در جلساتی که صورتجلسه آن هنوز آماده نشده است.

4.

 

　　　

اخذ تاییدیه از وکیل حقوقی شرکت به تاریخ آخرین روز اجرای عملیات حسابرسی در ارتباط با دعاوی حقوقی له و علیه واحد مورد رسیدگی

5.

 

　　　　　　

دریافت تاییدیه از صاحبکار مبنی بر افشای کامل رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه

رویدادهای شناسایی شده پس از تاریخ گزارش حسابرس و پیش از انتشار صورت های مالی

به طور کلی، مسئولیت حسابرسان برای انجام روش های حسابرسی به منظور گردآوری شواهد درباره رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه تنها تا آخرین روز اجرای عملیات حسابرسی ادامه می یابد و حسابرسان نسبت به اجرای روش ها و پرس و جو درباره صورت های مالی، پس از تاریخ گزارش خود مسئولیتی ندارند. مسئولیت آگاه کردن حسابرسان از رویدادهای موثر بر صورت های مالی که در فاصله زمانی بین تاریخ گزارش حسابرسان و تاریخ انتشار صورت های مالی رخ می دهد، به عهده مدیریت واحد موردرسیدگی است.

چنانچه حسابرسان پس از تاریخ گزارش خود اما پیش از انتشار صورت های مالی، از رویدادهایی آگاه شوند که می تواند صورت های مالی را به گونه ای با اهمیت تحت تاثیر قرار دهد، باید از صاحبکار بخواهند که صورت های مالی را اصلاح کند. چنانچه صاحبکار با تغییرات پیشنهادی حسابرسان موافقت کند و موضوع در یادداشت های توضیحی صورت های مالی افشا شود، حسابرسان می توانند از تاریخ گذاری دوگانه در گزارش خود استفاده کنند. همچنین حسابرسان ممکن است به جای این کار، تصمیم بگیرند که جهت بررسی رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه تا این تاریخ، به محل شرکت مراجعه و رسیدگی خود را تا آن تاریخ گسترش دهند که در این صورت گزارش به تاریخ جدید، که نباید پیش از تاریخ امضا یا تایید صورت های مالی تعدیل شده باشد، صادر خواهد شد.

تاریخ گذاری دوگانه، مسئولیت حسابرسان را برای افشا، تنها نسبت به رویداد مشخص شده، تا دومین تاریخ افزایش می دهد، درحالیکه استفاده از تاریخ دوم برای تاریخ گذاری گزارش حسابرسی، مسئولیت حسابرسان را نسبت به کلیه اقلام صورت های مالی تا آن تاریخ افزایش می دهد.

در مواردی که حسابرس به ضرورت تعدیل صورت های مالی اعتقاد داشته باشد، اما مدیریت از تعدیل آن خودداری کند و گزارش هنوز به واحد موردرسیدگی ارائه نشده باشد، باید نظر مشروط یا مردود ارائه شود.

 

　

 

 

رویدادهای شناسایی شده پس از انتشار صورت های مالی

در مواردی که حسابرسی پس از انتشار صورت های مالی و گزارش خود از رویدادهایی آگاه شود که در تاریخ گزارش حسابرس وجود داشته و اطلاع وی از موضوع در آن تاریخ، می توانست به تغییر در گزارش حسابرس بیانجامد باید از صاحبکار بخواهد که موضوع را به نحو مناسبی برای اشخاصی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم به گزارش حسابرسی و صورت های مالی مربوطه اتکا می کنند، افشا کند. در صورت امتناع صاحبکار، حسابرس باید هر یک از اعضای هیئت مدیره شرکت و سپس مراجع قانونی ناظر بر فعالیت صاحبکار را از این امر آگاه سازد و در صورت امکان به هر یک از اشخاصی که می داند بر صورت های مالی حسابرسی شده اتکا می نمایند، اطلاع دهد که از اتکا و استناد به گزارش حسابرسی خودداری کنند.

شواهد مربوط به معاملات با اشخاص وابسته

اشخاص نسبت به هم وابسته تلقی می شوند که یکی از آنها بتواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر تصمیم گیری های عمده مالی و عملیاتی طرف دیگر، کنترل یا نفوذ قابل ملاحظه ای اعمال کند یا هر دو تحت کنترل مشترک یا نفوذ قابل ملاحظه مشترک شخص ثالثی باشند. روسا، مدیران، سهامداران اصلی واحد تجاری و اعضای خانواده آن ها و شرکت های وابسته، نمونه هایی از اشخاص وابسته تلقی می شوند.

معاملات با اشخاص وابسته عبارت از هر معامله ای است که بین اشخاص مذکور با واحد تجاری، صرفنظر از به حساب گرفتن یا نگرفتن کل یا بخشی از مابه ازای معامله انجام شود.

مسئولیت شناسایی و افشای روابط با اشخاص وابسته و معاملات انجام شده با آنان برعهده مدیریت واحد موردرسیدگی است و وظیفه حسابرسان حصول اطمینان از کفایت افشای معاملات با اشخاص وابسته (شامل شرح نوع وابستگی، شرح معامله، مبلغ معامله و میزان بدهی به یا طلب از اشخاص وابسته و شرایط ونحوه تسویه آن) می باشد. همچنین حسابرسان باید توجه داشته باشند که معاملات با اشخاص وابسته ممکن است با انگیزه ای غیر از ملاحظات عادی تجاری، مانند انتقال سود یا حتی تقلب، صورت گرفته باشد. چنانچه حسابرسان بر این باور باشند که معاملات با اشخاص وابسته با قیمت ها یا شرایط غیرواقعی انجام شده و مبلغ آن با اهمیت است باید اصرار ورزند که صورت های مالی، ماهیت اصلی معاملات را به گونه ای مناسب افشا کند.

نمونه هایی از روش های معمول برای شناسایی اشخاص وابسته به شرح زیر است:

1.

　　　　　　

پرس و جو از مدیرت

2.

 

　　　　　　

بررسی صورتصجلسات مجامع عمومی صاحبان سهام و هیئت مدیره

3.

 

　　　　　　

بررسی دفتر ثبت سهام برای تعیین اسامی سهامداران عمده واحد مورد رسیدگی

4.

 

　　　　　　

بررسی گزارش های ارسالی به سازمان بورس اوراق بهادار

5.

 

　　　　　　

بررسی تاییدیه های بانکی و وام ها و تسهیلات مالی دریافتی و پرداختی

6.

 

　　　　　　

بررسی معاملات سرمایه گذاری، برای مثال تحصیل یا واگذاری سرمایه گذاری های بلندمدت

7.

 

　　　　　　

اخذ تاییدیه از مدیران مبنی بر کامل بودن و کفایت افشای معاملات با اشخاص وابسته

 

　

فهرست اشخاص وابسته برای مراجعه بعدی در پروده دائمی حسابرسی نگهداری می شود و در سال های بعد اطلاعات مندرج در آن با توجه به تغییرات انجام شده، بهنگام می گردد.

کاربرگ چیست

طبق استانداردهای حسابرسی کاربرگها ابزاری برای 1برنامه ریزی
و اجرای عملیات حسابرسی2سرپرستی و کار حسابرسی3مستند سازی شواهد حاصل از اجرای عملیاتحسابرس به عنوان پشتوانه ای برای اظهار نظر حسابرساست هر چند هنوز کاربرگها به صورت برگه های کاغذی تهیه میشود اما به صورت روز افزون برای تهیه انها از یارانه های کوچک ونرم افزارهای حسابرسینیز بهره برده

　 میشود و همزمان با اغاز برنامه ریزی جمع اوری شواهد نیز صورت میگیرداین شواهد باعث مستند میشود کاربرگها بر اساس استانداردهای حسابرسی به صورت زیر است ثبت هایی که حسابرس در مورد روشهای بکار برده شده آزمونهای انجام شده اطلاعات جمع اوری شده ونتایج از اجرای عملیات نگهداری میکند
هدف کاربرگ چیست
هدف کلی　 کاربرگ این است که به حسابرس کمک کند ودلیل معقولی ارایکند که مبنی بر اینکه اجرای عملیات طبق استانداردها حسابرسی کمک میکند به شیوه مناسبانجام شده است در ضمن اگر از دید رسیدگی دوره جاری نگاه　 کنیم کاربرگ میتواند برای برنامه ریز ی حسابرسی مبنایی ارایه نماید از این گذشته علاوهبراستفاده های فروانی که حسابرساز ان میکند این کاربرگها حاوی اطلاعاتی استکه صاحبکار نیاز دارد در تهیه صورتهای مالی خود میتواند از ان بهره بگیرد ودر مجموع کاربرگهای حسابرسی به چند طریقحسابرسان را یاری میکننداین اهداف بطور مستقیم به گزارش حسابرس مربوطند
1_تامین وسیله برای تقسیم کار بین کار کنان وهماهنگ نمودن کار حسابرسی
2_کمک به سر پرستان به مدیران وشرکای موسسه در نظارت وبررسی کار حسابرسان
3_تامین　 پشتوانه برای گزارش حسابرسان
4_مستند سازی رعایت استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی مربوط به اجرای عملیات
5_ کمک در برنامه ریزی وانجام حسابرسی های اینده
ما لکیت کار برگ
　کاربرگهایی که هنگام اجرای قرارداد حسابرسی تهیه میشوند وکاربرگهایی که بوسیله صاحبکاربرای حسابرس تهیه میشوند تماما متعلق به حسابرس است کاربرگها تنها در صورت درخواست دادگاه بهعنوان شواهد حقوقی ارای خواهد شداین کاربرگها هرگز نبایست جایگزین مدارک حسابرسی صاحبکار شوند با این وجود حسابرسان باید از کار برگهای تهیه شده در فرایند حسابرسی وپس از انجام ان به خوبی محافظت نماید پس از کامل شدن قرارداد حسابرسی کاربرگها وپرونده های یارانه ای در دفتر موسسه حسابرس برای مراجعه دوره های اتی نگهداری میشود بسیاری از حسابرسان برای کاهش دادن هزینههای نگهداری اطللاعات پس از چند سال میکروفیلم از ان تهیه مینمایند
محرمانه بودن کاربرگها
حسابرس برای اجرای مطلوب رسیدگی به تمام اطلاعات صاحبکار دسترسی داشته باشد برخی از این اطلاعات ماهیت محرمانه دارند ودر صورتیکه افشاه شوند ماهیت رقابتی کار صاحبکار به خطر میاندازد بسیاری از این اطلاعات محرمانه که در هنگام رسیدگی به دست حسابرسان میرسد ودر کاربرگهای　 حسابرسی ثبت میشود این مزید براین علت است که کار برگها ماهیت محرمانه پیدا کنند استانداردهای حسابرسی الزام میکند که اعضای حرفه هیچ نوع اطلاعات محرمانه کسب شده در جریان قرارداد حرفه ایخود را افشا نکند مگر اینکه رضایت　 صاحبکار در خصوص این افشا وجود داشته باشد
محتوا وتنظیم کاربرگهاا
　

هرموسسه حسابرسی برای تنظیم کاربرگها روشخاص خود رادارندوتحت حسابرس باید روش موسسه خود را تعیین کند کار برگها با اطلاعات عمومی تر مانند دادههای شرکت در پرونده های دایمی اغاز میشوند وبا صورتهای مالی وگزارش حسابرس پایان مییابند کار برگهایی که حسابرسان بعنوان پشتوانه قرار میدهند در وسط این دو دسته قرار میگیرد کاربرگهای حسابرسی نشانگر اولین استاندارد اجرای عملیاتحسابرسی باید به نحو مناسب وکافی برنامه رییزی میشوند وبر کار کار کنان حسابرسی نظارت کامل اعمال گردد هر بخش از رسیدگی که پاییان میابد کاربرگهای مربوط به ان در پرونده حسابرسی بایگانی میشود
نحوه ارتباط متقابل کاربرگهای حسابرسی
کاربرگها بر اساس روش عطف گذاری با هم پیوند میابند ستون عطف کاربرگ نهایی به خواننده اطلاع میدهد که در کدام قسمت از پرونده جاری کاربرگ اصلی محتوی ردیف یا عناصر را پیدا نماید کاربرگ اصلی به نوبیه خود با کاربرگهای پشتوانه ارتباط دارد وکاربرگهای پشتوانه وکاربرگهای اصلی عطف متقابلیبه کاربرگهای نهایی دارد این شیوه عطف دهی سبب تسهیل امر بررسی اشخاص مسئول اجرای عملیات حسابرس میشود این سیستم عطف دهی بررسی کننده کاربرگها اجازه میدهد تا جریان بررسیها را از کاربرگ نهایی به کاربرگ اصلی و کاربرگ پشتوانه وبالعکس دنبال کندیکی از بخش های حسابداری ای است که کاربرگ ها بصورتی مناسب تهیه شوند تا بتوان شواهد جمع آوری شده نتایج بدست آمده ویافته ها را مستند سازدوکاربرگ ها باید بگونه ای تهیه شوند که بتواند کاربرگ های حسابرسی رابطور واضح ودقیق نشان دهد وتمام کاربرگ ها باید سربرگ مناسبی داشته باشند ای سریرگ ها نام صاحب کار عنوان کاربر وتاریخ یا دوره مورد رسیدگی است

با تشکر