تحقيق در شركت گاز استان تهران

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط سمیه ابوذری گزافرودی

بازدید: 4795

« بسمه تعالي »

پروژه كاربيني

تحقيق در شركت گاز استان تهران

امورمالي – واحد حسابداري فروش

نام رشته : كارداني حرفه اي حسابداري مالي

ترم : اول

 نام : سميه ابوذري گزافرودي

 مقدمه :

تاريخچه پيدايش صنعت گاز در ايران :

ايرانيان در استفاده از گاز و ديگر مشتقات نفتي بر ديگر اقوام جهان پيشي داشته اند و وجود بقاياي آتشكده ها و معابدي كه در نزديكي مخازن گاز طبيعي قرار داشته اند گواه اين مدعاست.

گاز طبيعي به صورت قطرات ناچيزي به بيرون تراوش كرده و ايرانيان را به بهره برداري از آن وادار نمود و از آنجائي كه در ايران باستان بدليل اقتضاي محيط مذهبي آن زمان اهميتي خاص براي آتش قائل بودند، اكثرا گاز مزبور براي پايدار نگاهداشتن آتشهاي مقدس استفاده مي شده است.

نخستين اسناد تاريخي استفاده بابرنامه از گاز در ايران به زمان قاجار و سلطنت ناصرالدين شاه مربوط ميشود هنگامي كه در سال 1873 ميلادي به لندن سفر كرده بود، چراغهاي گازي كه روشني بخش معابر بودند تعجب وي را برانگيخت و پس ازبازگشت به ايران دستور احداث و استفاده از كارخانه چراغ گاز را صادر كرد.

از سال 1908 ميلادي كه نخستين چاه نفت ايران در مسجد سليمان به نفت رسيد، حجم زيادي از گازهاي همراه به علت بعد مسافت بين منابع توليد و نقاط مصرف و بالا بودن هزينه سرمايه گذاري و پايين بودن مصرف كه تنها محدود به مناطق جنوب مي شد، سوخته و به هدر مي رفت اما تدريجا كه منابع نفت يكي پس از ديگري احداث و بهره برداري مي رسيد، استفاده از گاز طبيعي براي تامين سوخت و مصارف منازل سازماني در مناطق نفتخيز از جمله مسجد سليمان ، آغا جاري، هفتگل و آبادان موردتوجه قرار گرفت و دركنار فعاليت هاي اصلي توليد، انتقال و پالايش نفت خام در نواحي جنوبي ايران، فعاليت هاي محدودي براي تهيه و به عمل آوردن گاز طبيعي توسط شركت هاي عامل انجام مي شد.

اولين استفاده از گازطبيعي، خارج از مناطق نفت خيز براي تغذيه كارخانه جديد التاسيس مجتمع كود شيميايي شيراز بود كه در سال 1344 بهره برداري از آن آغاز شد.

در حدود 35 سال قبل سياستهاي شركت ملي نفت ايران موجبات فني و اقتصادي را براي مهار كردن گازهاي همراه وجمع آوري و پالايش، انتقال و فروش آنها فراهم آورد. پس از مطرح شدن

بحث فروش گاز به خارج، مطالعات گسترده اي انجام شد و پروژه خط لوله سراسري اول موسوم به IGATI اجرا و بهره برداري شد.

به سبب آنكه ضرورتا مي بايست كليه امور مرتبط به گاز در يك سازمان متشكل مي شد تا پاسخگوي مسئوليت هاي و اهداف آينده باشد و علاوه بر آن توافق كلي كه در زمينه توسعه همكاري اقتصادي بين ايران و شوروي سابق در سال 1344 صورت گرفت و منجر به امضاء پروتكلي در دي ماه همان سال شد زمينه صدور گاز مطرح و تاسيس شركت ملي گاز ايران در اسفند ماه

1344 تصويب و به مورد اجرا گذاشته شد که هم اكنون اين شركت يكي از چهار شركت اصلي وزارت نفت است .

از نوشته هاي تاريخ نويسان كهن چنين بر مي آيد كه ايرانيان در استفاده از گاز و ديگر مشتقات نفتي برديگر اقوام جهان پيشي داشته اند، به عنوان مثال وجود بقاياي آتشكده ها ومعابد نظير آتش جاوداني نزديك كركوك به مشعل بخت النصر معروف بود، در نزديكي يك مخزن گاز طبيعي قرار داشت. همچنين بقاياي معابد زرتشتيان در نزديكي مسجد سليمان و روايات تاريخي از آتش جاوداني آتشكده آذر گشب در آذربايجان بجاي مانده همگي گواه اين مدعاست.

ايرانيان باستان بنا به اقتضاي محيط مذهبي خويش آتش را گرامي مي داشتند و در جهت پايدار بودن آن مي كوشيدند در فلات مركزي و جنوبي ايران و در مناطقي كه جنگل هاي انبوه وجودداشت براي روشن نگه داشتن آتش مقدس از امكانات ديگري بجز چوبهاي جنگلي استفاده مي كردند و طبيعت اين مناطق با ذخاير فراوان زير زميني خود اين تلاش را آسان مي نمود. مناطق غرب، جنوب و جنوب غرب ايران، آن چنان كه اكنون مي دانيم بر روي در يائي ازنفت و مشتقات آن قرار داشتند و دارند.

بعضي از اين منابع در گذشته بدليل عمق بسيار كمي كه داشتند بافرسايش خاك و يا حركت گسلها يا ساير عوامل طبيعي ديگر به صورت قطرات ناچيزي از درياي زيرزميني به بيرون تراوش كرده و انسان متفكر را به بهره برداري از آن وادار مي نمودند و درايران باستان نيز چنين شد.

برابر اسناد تاريخي، ايرانيان قبل از فلسطين ، سومر و چين از نفت و گاز به گونه هاي بسيار ابتدايي، تصادفي و بدون برنامه ريزي استفاده مي كردند و تلاش زيادي در جهت پايدار داشتن آتشهاي مقدس از خودشان مي دادند ولي با اين همه، سخن بسيار زيادي درباره تاريخ پيدايش نفت و گاز در ايران نمي توان گفت زيرا آنچه كه از اين صنعت با امكانت ابتدايي آن در روزگار كهن ايران خبر ميدهد بسيار اندك و غير مستدل است. اما بي ترديد در سالهاي نه چندان دور يعني از آغاز بهره برداري شركت هاي خارجي نفتي در ايران، صنايع نفت و گاز در ايران رشد قابل ملاحظه اي داشته استكه بر آمار و ارقام متكي مي باشد.

نخستين اسناد تاريخي از استفاده برنامه اي گاز در ايران به زمان قاجاريه و سلطنت ناصرالدين شاه مربوط مي شود هنگامي كه ناصرالدين در سال 1873 ميلادي به لندن سفر كرده بود، چراغهاي گازي كه روشني بخش معابر بودند تعجب وي را بر انگيخت و علاقه مند به بازديد ازكارخانه چراغ گاز گرديد. وي پس از بازگشت به ايران، دستور احداث و استفاده از كارخانه چراغ گاز را صادر كرد.

استفاده محدود گاز طبيعي در ايران تا تاريخ 1908 ميلادي كه نخستين چاه ايران در مسجد سليمان به نفت رسيد كم و بيش ادامه داشت. پس از استخراج نفت، گازهاي همراه اجبارا در محل سوزانده مي شدند.

شركت ملي نفت ايران از بدو تشكيل همواره بفكر چاره جويي و استفاده از گاز طبيعي بود كه به علت بعد مسافت بين منابع توليد و نقاط مصرف و سنگيني سرمايه گذاري وكمي مصرف داخلي كه تنها محدود به بعضي از مناطق نفت خيز جنوب مي شد اين امر به عهده تعويق افتاد و همچنان گازهاي استحصالي سوخته وبه هدر مي رفت. تدريجا كه منابع نفت يكي پس از ديگر احداث و به بهره برداري مي رسيد، استفاده از گاز طبيعي براي تامين سوخت ومحركه هاي كمپرسور و مولدهاي برق، مصارف داخلي، منازل سازماني در مناطق نفت خيز از جمله مسجد سليمان ، آغا جاري، هفتگل و آبادان مورد توجه قرار گرفت و دركنار فعاليت هاي اصلي توليد، انتقال و پالايش

نفت خام در نواحي جنوبي ايران، فعاليت هاي محدودي براي تهيه و به عمل آوردن گاز طبيعي توسط شركتهاي عامل در حوزه قرارداد به عمل آمد.

اولين استفاده از گاز طبيعي ، خارج از مناطق نفت خيز براي تغذيه كارخانه جديد التاسيس مجتمع كود شيميايي شيراز بود كه در سال 1334 واحد مذكور احداث و بهره برداري از آن آغاز شد و براي خوراك اوليه آن نياز به گاز طبيعي بود. براي اين منظور خط لوله اي به قطر 10 اينچ و طول تقريبي 215 كيلومتر از گچساران به شيراز احداث گرديد. در حدود 30 تا 35 سال قبل سياستهاي شركت ملي نفت ايران موجبات فني و اقتصادي را براي مهار كردن گازهاي همراه ، جلوگيري از اتلاف و سوزاندن آنها، جمع آوري و پالايش، انتقال و صدور و فروش فراهم آورد.

زماني كه تفكر فروش گاز به خارج مطرح گرديد، مطالعات همه جانبه اي انجام شد و سرانجام پروژه خط لوله سراسري اول موسوم به IGATI به مرحله اجراء و بهره برداري درآمد. به سبب آن كه ضرورتاً مي بايستي كليه امور مرتبط به گاز در يك سازمان متشكل مي شد تا پاسخگوي مسئوليت ها و نيز اهداف آينده باشد. و از طرف ديگر توافق كلي كه زمينه توسعه همكاري هاي اقتصادي بين ايران و شوروي سابق در سال 1344 صورت گرفته و منجر به امضاء پروتكلي در دي ماه همان سال شد زمينه صدورگاز مطرح وتاسيس شركت ملي گاز ايران در اسفند ماه 1344 براي تحقق هدفهاي ذكر شده تصويب و به مورد اجرا گذاشته شد.

فصل سوم : دلايل مطلوبيت ويژه گاز طبيعي :

تقاضاي جهاني انرژي طي دويست سال اخير به دليل نگراني هاي زيست محيطي به سمت سوخت هايي با محتواي كربن كمتر متمايل شده است. طي اين مدت انرژي مورد نياز انسان از چوب ( با محتواي كربن 1/25 نسبت به هيدروژن موجود در آن)به زغال سنگ سپس به نفت و در حال حاضربه گازطبيعي ( گاز متان با ميزان كربن 65% ) تغيير نموده ودراين راستا سهم گاز طبيعي به عنوان سوخت در حال افزايش است.

گازطبيعي منبع انرژي تقريبا پاكيزه، فراوان وارزان قيمتي است كه هم اكنون نيز به مقياس وسيع براي مصارف صنعتي و خانگي به كار رفته و درطي دهه هاي آينده مختلف، به دليل منابع وذخاير عظيم در دسترس و توسعه تكنولوژي هاي خلاق، باعث كاهش هزينه ها و زمان اجراي پروژه ها و درنتيجه بهبود اقتصاد پروژه هاي توسعه و انتقال گاز شده است. همچنين تلاشهاي جهاني براي كاهش گازهاي گلخانه اي و گاز Co2 مزيت استفاده از گاز طبيعي در مقايسه با ساير سوخت ها را نشان مي دهد.

دولت ها و صاحبان صنايع امروزه به دنبال آن دسته از حامل هاي انرژي هستند كه آلاينده هاي كمتري توليد مي كنند. به همين دليل جهان به گاز طبيعي روي آورده است. در واقع گاز طبيعي در هر واحد انرژي حدود 24 درصد نسبت به نفت خام و 42 درصد نسبت به زغال سنگ گازهاي آلاينده كمتري توليد مي كند و اين بيانگر آن است كه مي توان انرژي بيشتري مصرف و در مقايسه با نفت خام وزغال سنگ، آلاينده هاي كمتري توليد كرد.

مصرف گازطبيعي در دهه 1990 در اروپا به شدت افزايش يافته، به طوري كه در آلمان 30 درصد، در ايتاليا، 50 درصد و در انگليس 100 درصد رشد داشته است و در مقابل توليد گاز آلاينده Co2، به همين نسبت كاهش يافته. هر چند انتشار Co2 و ذرات معلق در مقايسه با زغال سنگ و نفت قابل چشم پوشي است. ليكن مقادير متنابهي از No x انتشار مي يابد كه نيازمند بررسي و مطالعات بيشتر آثار و تبعات آن درمحيط زيست مي باشد.

امورمالي گازاستان تهران شامل واحدهاي حسابداري فروش،حسابداري دفترداري، حسابداري اموال،حسابداري بودجه،حسابداري طرح هاي عمراني،حسابداري خزانه داري،حسابداري كالا،حسابداري حقوق ودستمزدو حسابداري اعلاميه ها می باشندکه درتهیه صورتهای مالی (پیوست شماره1 )نقش بسزایی دارند.

اهم وظایف امورمالی به شرح زیراست:

1-تهيه وتنظيم بودجه هاي جاري وعمراني.          

2-پرداخت صورت وضعیت های پیمانکاران جاری وعمرانی.

3-انجام عملیات حسابداری فروش گازطبیعی وکنترل درامدومصرف.

4-تهیه صورت حسابهای مالی دراخرهرسال جاری وتطبیق حسابهای مالی.

6-پرداخت حقوق ودستمزدکارکنان.

7-کنترل وبررسی اموال منقول وغیرمنقول.

الف ) حسابداري فروش :

فعاليت اين واحد از امور مالي ازآنجا آغاز مي شود كه كنتور خوانها اطلاعات كنتور خواني خود را به واحد رايانه جهت ارسال صورتحساب مي فرستند. پس از ارسال صورتحساب و پرداخت گاز بها

توسط مشتركين در يكي از از شعبات بانك، در صورت سنتي بودن سيستم، در هر روز ته سوش هاي جمع آوري شده از بانك ها به همراه صورتحسابهاي الصاقي به اين واحد ارسال مي شوند ته

سوشها پوست كني شده و براي هر دسته، دسته بچ و يك شماره بچ اختصاص مي يابد و سپس جهت پانچ شدن به قسمت پانچ فرستاده مي شوند. پس از آماده شدن بچ ليست توسط واحد رايانه، مبالغ ارسالي از طريق دسته بچ با مبالغ عمل شده در سيستم مطابقت داده مي شوند تا در صورت وجود اختلاف بين اين دو مبلغ دلايل پيگيري و اصلاح شوند. يكسري از شماره حسابهايي كه درگير مي شوند تا صورتحساب هاي فروش تهيه شوند به شرح زير مي باشد.

بدهکار                             بدهكاران خانگي 8472

بدهكاران تجاري 8471

بدهكاران صنعتي 8470

بستانکار

فروش خانگي 8295

فروش تجاري 8294

آبونمان تجاري و خانگي 8297

آبونمان صنعتي و نيروگاه ها 8298

تمام اين حساب ها درگير مي شوند تا هنگامي كه صورتحساب چاپ و به آدرس مشتركين ارسال مي شود. پس از اينكه قبض ها به دست مشتركين رسيد و توسط آنها پرداخت گرديد،همكاري از طرف شركت همه ته سوش ها را از بانك گرفته و كاركنان واحد ،نوارهايي از اعلاميه هاي بانك

گرفته و پس اززدن دسته بچ وپانچ توسط همكاران بدهي مشترك پاك مي شود. و سندي به صورت زيردر هنگام ارسال به كامپيوتر مي زنند:

بدهکار             كنترل پرداخت مشتركین 8343

بستانکار           كنترل دريافتي شركت گاز8256

حساب 8343 حسابي پسوند پذير است كه پسوند اين حساب را بانك ها بر حسب كدهاي مخصوصي كه دارند انجام مي دهند. كليه دسته بچ ها آماده و ليست مي شوند. دسته بچ شامل يك شماره چهار رقمي كه هر دسته بچ بايد شماره، تاريخ وكد بانك را شامل شود. دسته بچ ها برحسب اين سه آيتم پاپچ شده و به واحد كامپيوتر فرستاده شده و بار كدخواني مي گردند. پس از بار كد خواني، پانچيست ها گزارش تهيه كرده و به واحد كامپيوتر مي فرستند. دسته بچ ها براي به روز رساني بايد با شركت ملي گاز هماهنگ شوند.

گاهي از اوقات ممكن است ته سوش ها ايراد هايي مانند اشتباه درخواندن باركد، مخدوش شدن باركد، اشتباه در محاسبه بدهي گذشته در صورتحساب جاري مشتركين، اشتباه در مبلغ قابل پرداخت، اشتباه در خواندن كنتور توسط كنتور خوانها و... را شامل شود كه در اين صورت ته سوش ها بايد ويرايش گردند كه كار ويرايش ته سوش ها توسط واحد كامپيوتر صورت خواهد گرفت. دليل ويرايش ته سوش ها توسط واحد فروش وكامپيوتر به اين دليل است كه ليست كل ريز پرداخت هاي ارسالي توسط بانك به شركت بايد با ليست عملياتي تهيه شده، توسط شركت مطابقت وهمخواني داشته باشد. ليست ته سوش ها پس از ويرايش همراه با دلايل اشتباه درهر يك از ته سوش ها به واحد فرستاده خواهند شد و زماني كه كل فيش ها پانچ گرديد همراه ليست ته سوش هاي ويرايش شده وليست عملياتي برگشتي به واحد فروش داده مي شود كه سبب ثبت در سند به شرح زير مي شود :

   بدهکار                     كنترل دريافتي شركت گاز8256

     بستانکار                     فروش خانگی8472

بستانکار                  فروش بدهكاران تجاري8471

بستانکار                  فروش بدهكاران صنعتي8470

زماني كه صورتحساب كنترل مي شود در هر صورتحساب مبالغي بازيافت مي شود يعني بابت اين مبالغ هيچ صورتحساب و اعلاميه اي به دست ما نمي رسد كه به عنوان اقلام بازشناسايي مي شوند كه ما بابت اين ارقام باز حساب 8527 را بستانكار مي كنيم. پس از دريافت اعلاميه از

بانك اگر مشخص شد كه اين رقم مربوط به پرداختي يكي مشتركين بوده است ثبت زير در سند صورت خواهد گرفت.

بدهکار                       دريافتي هاي معلق8527

بستانکار             كنترل پرداخت مشتركين به بانك ها 8343

در صورتي كه ارقام باز مربوط به اشتباهات از طرف بانك باشد بايد با يك ثبت برگشت اين مبالغ را به بانك مرجوع نماييم. در مورد صورتحساب هاي دريافتي از بانك مركزي ثبت زير در دفاتر بابت كل پرداختي هاي روزانه يا هفتگي مشتركين صورت خواهد گرفت :

بدهکار             بانک 88100016479

بستانکار           ارقام باز8527         

بستانکار          كنترل پرداخت مشتركين8343

حساب عوارض شهرداري در حساب هاي حسابداري شركت گاز هميشه داراي مانده كه ممكن است بدهكار يا بستانكار باشد. از آنجا كه 3 درصد از گازبها به عنوان عوارض شهرداري محسوب مي شود، شركت گاز وظيفه دارد اين مبلغ را به حساب شهرداري واريز كند ولي گاهي اوقات حساب عوارض شهرداري داراي مانده بدهكار است. اين شرايط هنگامي به وجود مي آيد كه خانه اي در طرح شهرداري است و شهرداري با خريد زمين تنها پول زمين ها را به مشتركين

پرداخت كرده است و به طور كلي با آنها تسويه حساب نمي كند. اكثر اوقات اين مشتركين داراي بدهي به شركت گاز هستند و چون شهرداري موظف بوده است با دريافت آخرين

صورتحساب گاز به طور كامل با مشتركين تسويه حساب كند و اين كار را نكرده است، شركت گاز شهرداري را مقصر دانسته و او را موظف به پرداخت بدهي هاي به شركت گاز مي كند. در اين شرايط شركت حساب شهرداري را بدهكار و حساب شركت گاز را بستانكار مي كند تا از اين طريق بدهي مشتركين در سيستم گاز صفر گردد. بستن حساب حق اشتراك درتهران بزرگ 10 ناحيه هستند كه مشتركين با مراجعه به اين نواحي و انجام كارهاي ابتدايي، تقاضاي اشتراك خود را تكميل وحق اشتراك خود را به شركت گاز پرداخت مي نمايند.

كليه فيش هاي پرداختي مشتركين را حسابداران نواحي جمع آوري كرده و در پايان ماه با دريافت يك صورتحساب از بانك و كنترل با فيش هاي دريافتي از مشتركين مطابقت انجام

خواهد شد. حسابدار ناحيه ازتمام مشتركين متقاضي تغيير ظرفيت و اشتراك جديد پيش نويسي تهيه و به همراه صورتحساب دريافتي از بانك و مراجعه به حسابداري فروش كنترل مي كند آيا دقيقا تعدادي كه اشتراك جديد يا تغيير ظرفيت داشته اند در ليست وجود دارند يا خير و سپس به صورت زير ثبت زده مي شود:

بدهکار              بانك887200090217

بستانکار             حق اشتراک8296     

در گذشته اين كار توسط حسابداري خزانه ( صندوق) صورت مي گرفت كه اين كار در پايان هر ماه و ماهي يكبار انجام مي شود.

بابت هزينه هايي كه مشتركين به تاسيسات شركت گاز خسارت وارد مي كنند در گذشته مشتركين بسته به ميزان تعرفه هاي شركت در موارد خسارت هزينه را به حساب 2595 مشتركين واريز مي كردند ولي هم اكنون طبق دستوراتي گرفتن اين هزينه ها به صورت نقدي از مشتركين ممنوع است وحسابدار ناحيه موظف است تمامي اين موارد شامل تغيير نام، جريمه

اضافه مصرف، صدور قبض المثني و... را به وسيله كارت 74 با مشخص كردن ريز خسارت ها، شماره حساب هايي كه بايد بدهكار شوند، مشخصات شركت و شماره حساب 8555 كه يك

حساب بازيافت هزينه ها را وارد اين كارت كنند. ولي مشترك در صورتحساب بعدي اين مبلغ را بدهكار مي شود كه اين مبلغ در ستون متفرقه صورتحساب وي خواهد آمد.

استرداد مبلغ واريزي به مشتركين:

در صورتي كه مشتركين به صورت اشتباه مبلغي را اضافه به حساب شركت واريز كنند يا به طور كلي اشتباه در شماره حساب باعث شده پولي اضافه به حساب ما واريز گردد. در اين شرايط قسمت حسابداري فروش با استفاده از فرم هاي 4 يا 6 ستوني استرداد مبالغ حق اشتراك، اين مبالغ را به مشتركين بر ميگرداند. طبق بخش نامه شركت گاز بايد منازل، مغازه

يا ملكي كه در طرح شهرداري قرار گرفته است را 50 درصد حق اشتراك را به نرخ روز پرداخت نمايد و اين قسم از مشتركين را از سيستم خارج نمايد.

در صورتي كه مشتركين با پرداخت فيش حق اشتراك و نصب تاسيسات و كنتور از ادامه استفاده از اين منصوبات صرف نظر كند مي تواند 50 درصد از حق اشتراك پرداختي را از شركت گاز مطالبه نمايد ودر صورتي كه اين دسته از مشتركين نصب تاسيسات برايشان صورت نگرفته باشد مي توانند 80 درصد حق اشتراك را مطالبه نمايند. شركت گاز پس از تكميل فرم هاي استرداد مبالغ حق اشتراك پس از ثبت سند زير چكي دروجه مشترك صادر و به خزانه داري تحويل مي گردد تا به مشترك پرداخت گردد.

بدهکار               حق اشتراک8296

بستانکار             بانک …

نويسنده : سمیه ابوذری گزافرودی

این کاربر 1 مطلب منتشر شده دارد.