پنج شنبه, 10 خرداد 1403

 



موضوع: تاريخچه غزل

تاريخچه غزل 10 سال 10 ماه ago #14526

تاريخچه غزل
نخستین غزل های فارسی(در قرن چهارم و پنجم) در مجالس بزم و شادی، همراه با موسیقی خوانده می شده است.

بعضی عقیده دارند که اصطلاح غزل و تغزل در دوران اوایل شعر فارسی تنها به بیت های مقدمه قصیده ها اطلاق می شده است.
در آثار باقی مانده از رودکی و شهید بلخی و دقیقی طوسی نمونه هایی از غزل کامل و مستقل یافت می شود.

در اواخر قرن پنجم، غزل به تدریج جای بیشتری در دیوان شاعران به خود اختصاص داد، به طوری که حتی شاعران قصیده سرایی همچون خاقانی یا شاعران منظومه سرایی چون نظامی نیز به سرودن غزل دست زدند.

اما با ظهور سنایی، که شاعری عارف بود، نوعی خاص از غزل به وجود آمد که به "غزل عارفانه" معروف شد.
این نوع از غزل را عطار، مولوی و فخرالدین عراقی به کمال رساندند.

بدین ترتیب دو شاخه جداگانه غزل عاشقانه و غزل عارفانه مشخص شد.

بر اثر رواج اصطلاحات اهل تصوف در میان شاعران، غزل های بسیاری سروده شد که در آنها رنگ هر دو نوع غزل را می توان دید و در حقیقت تلفیقی از این دو نوع است.
غزل های حافظ نمونه کامل غزل از این نوع است که در آنها معانی و مضامین عاشقانه و عارفانه به هم آمیخته است.
با آنکه غزل پیوسته رنگ عاشقانه یا عارفانه داشته است، اما شاعرانی، از جمله سعدی و حافظ، گاه آن را برای مدح نیز به کار گرفته اند.

در غزل های شاعران قرن چهارم تا ششم هجری، بیت های غزل از نظر مضمون به هم پیوسته و نزدیک هستند، اما به تدریج این خصوصیت از بین رفت و هر بیت حاوی مضمون مستقلی شد.

غزل که با حافظ به نقطه اوج خود رسیده بود، بعد از او رو به انحطاط گذاشت.

در شعر مشروطیت غزل همانند دیگر قالب های شعری به کار بیان افکار و عقاید سیاسی و اجتماعی آمد.
اما در دوران معاصر، غزل کم و بیش به معنی قدیمی خود که شعر عاشقانه باشد بازگشته است.
به عنوان مثال، سیمین بهبهانی با به کار بردن وزن های غیرمتداول، نوعی از غزل را که به "غزل نو" معروف شده رایج کرده است.
مدير دسترسي عمومي براي نوشتن را غيرفعال كرده.
كاربر(ان) زير تشكر كردند: معصومه مولایی
مدیران انجمن: معصومه مولایی