در جهان، هر سال بر تعداد موزه ها افزوده می‌شود.این افزونی روبه‌رشد گویای اهمیّت موزه در اجتماع کنونی بشر است و نشان‌دهنده نقش حساسی است که این موزه ها در جهت آموزش و تکمیل آگاهیهای انسان دارند.
موزه جایگاهی برای تحقیق در میراث فرهنگی و وسیله‌ای برای تداوم فرهنگ است.دیدگاههای سیاسی، دینی، اجتماعی و اقتصادی مردم گذشته و نوع زندگی آنها را می‌توان در خلال دیدار از موزه ها بررسی و تحقیق کرد. موزه ارزشهای جامعه‌ای را که از بین‌رفته یا در حال از میان رفتن است، بر ما عرضه می‌دارد.توجّه ما را به اشیایی معطوف می‌کند که مورد تهدید جدّی تمدن جدید قرار دارد، و هر لحظه به سوی نیستی و زوال راه می‌پوید. موزه روح آفرینشگری را در بیننده بیدار می‌کند، و توان هنری و فکری او را بر می‌انگیزد و او را به خود آشنایش می‌کند
گشت‌وگذار در موزه ها بیننده را می‌تواند به درک چگونگی انتقال فرهنگ از گذشتگان به آیندگان قادر سازند و اقتباس فرهنگی را در میان جوامع مختلف را به آنها بشناساند و به آنان این فرصت را بدهد که با دستیابی به آگاهیهای فرهنگی که از دیدار موزه حاصل می‌شود طرح بنای تازه‌ای را از ارزشهای نوین تمدن و فرهنگ پی افکنند.
موزه محل آموزش است. مردم در این مکان، ضمن آشنایی با گنجینه های ارزشمند، فرصت آموزش و تحقیق نیز می‌یابند. به این سبب است که همیشه در کنار موزه ها، مکانهایی برای تحقیق و مطالعه ساخته می‌شود. محققان، کارشناسان و راهنمایان، اطّلاعات لازم را، در اختیار مراجعان قرار می‌دهند.
موزه خدمتگزار جامعه بشری است و به تمام آحاد جامعه تعلّق دارد. موزه دارای زبان خاصی است.«یک موزه بیش از هر چیز بازتابی است از انسان و فعالیت او. از محیط طبیعی، فرهنگی و اجتماعی او به زبانی ویژه سخن می‌گوید» .هر نوع بیننده از دیدار موزه می‌تواند بهره ببرد. موزه همان اندازه که تحصیل‌کردگان و روشنفکران را جذب می‌کند و به آنها آگاهی می‌بخشد، همان‌گونه هم بر بیننده بی‌سواد اثر می‌گذارد. موزه، اندیشه تماشاگر را از چیزهای عادی شناخته‌شده فراتر می‌برد و افقهای تازه‌ای را به روی او می‌گشاید.
موزه، علاوه بر مواردی که گذشت، جالب توجّه بینندگان خارجی، جهانگردان و سیّاحان است که به قصد آشنایی با سرزمین و مردم دیگر به سیروسفر می‌پردازند پس میبینیم موزه ها در بهبود صنعت توریسم یک جامعه هم اثر دارد و میتواند فرهنگ یک ملت را به دیگر ملل معرفی کند.
موزه محیطی مناسب برای گذراندن اوقات فراغت است و جنبه انتفاعی آن نیز قابل توجّه می‌باشد.علاوه بر این‌که خود به عنوان ثروت ملّی محسوب می‌شود، با فروش بلیت، عکس، کارت‌پستال، آثار و اشیاء هنری، جزوه و نشریّه و غیره، می‌تواند درآمد خوبی نیز داشته باشد.
از مهمترین جنبه های موزه، پند گرفتن و درک عبرت از آن است.مقصود از عبرت، «عبور از ظاهر و محسوس و رسیدن به علّت و نتیجه هر واقعه و پدیده» است. آگاهی از سازنده و کاربرد و تحوّل شئ بیننده را به نتایج اعتقادی و اخلاقی رهنمون می‌سازد و موزه که مرکزی برای ارائه آثار ارزشمند به جا مانده از گذشتگان است«برای هشیاردلان ژرف‌اندیش بهترین انگیزه عبرت و پندگیری است».

با توجه به اینکه موزه ها از منابع مهم و سرمایه های ملی کشورها هستند، هنگامی که به صورت صحیح و علمی مورد استفاده قرار گیرند می‌توانند در تحقق هدفهای فرهنگی و اجتماعی مؤثر باشند. یکی از مهم‌ترین کارکردهای موزه به نمایش گذاشتن داستان‌ انسان گذشته در برابر چشمان انسان معاصر است و نیز نشان میدهد او چگونه دانش خود را درباره‌ی جهانی که در آن زندگی کرده به‌ دست آورده است و چگونه هنر،صنایع،تمدن و فرهنگ خود را ساخته و چگونه زندگی خود را بنا نهاده است.
موزه معرف و نماد جنبه های گوناگون تاریخ زندگی‌ اجتماعی بشر طی قرنهای متمادی‌اند. یعنی آنچه را که در کتابهای تاریخ به‌طور تئوری می‌خوانیم در موزه به‌طور عینی و محسوس لمس می‌کنیم. موزه فرصتی را برای بروز لذت ناشی‌ از زیبایی،شادی و شعف‌ذهنی،و فضایی را برای پرورش‌ تصورات دست‌نیافتنی و گریز از روزمرگی و سرگرمی ذهنی فراهم‌ می‌کنند و جایگاه ویژه‌ای در میان ابزارها و روشهای آموزشی‌ دارند. باید آنها را به مثابه مراکز دانشگاهی به شمار آورد،زیرا هر فردی را در هر سطحی از دانش بهره‌مند می‌سازند.
برای این‌که موزه ها در راستای توسعه‌ی فرهنگی و آموزشی‌ جامعه مؤثر باشند، باید در قالب اشیای خود، دوردست گذشته‌ و چشم‌انداز آینده را در پهنه‌ی افق امروز ببینند،کلیت و نظام‌مندی و استمرار فرهنگی را پیش چشم نهند و رمزوراز آن‌را در جان اشیا بنمایانند و تماشاگه راز باشند و آموزگار.
جذابیت موزه ها باید آن‌چنان باشد که فراگیری علمی را آسان‌تر کند و اشتیاق دیدن اشیای جالب و دیدنی را فزونی بخشد و بازدیدکنندگان را به دنیای شگفتی های پررمزوراز گذشته بکشاند. پس پیشنهاد می‌شود، موزه داران و یا افرادی که در کار احداث و نظم‌بخشی موزه ها هستند،در میان بازیافت های تاریخی، اشیایی را در غرفه ها به نمایش بگذارند فناوری،صنعت و هنر را برای بیننده بازگو کنند و هرکدام از آنها، مانند کتابی جامع و کامل،روشنگر تمدن و فرهنگ گذشته باشد. اندیشه،تلاش، ذوق و ابتکار نیاکان ما را در جهت ترقی و شکوفایی کشور انعکاس‌ دهد تا الگویی باشد برای همگان که در جهت سرافرازی و سربلندی‌ کشور،بکوشند.