با سلام واحترام

تیتر و لید

1- ساده

2- نقلی

اغلب خبرهای خبرگزاری ایرنا بر اساس نقلی ارائه میشود.



تیتر (عنوان) :

تیتر ویترین خبر است ، (( روی تیتر حساسیت داشته باشید ))

تیتر حتی الامکان باید :

سوالی نباشد

مبهم نباشد

از فعل در آن استفاده شود



تیتر ساده :

- زمین لرزه جنوب استان فارس را لرزاند

- انفجار در حسینیه سید الشهداء شیراز دهها کشته و مجروح بر جا گذاشت .

- رئیس جمهوری اسلامی وارد شهرکرد شد.



تیتر نقلی : عنوانی که به نقل از فرد حقیقی یا حقوقی یا افراد بیان می شود .

- امام جمعه شیراز : نماز طلب باران موجب نزول رحمت الهی است .

- دادستان دانشگاه شیراز: دیدار با رهبر معظم انقلاب فضیلتی برای دانشگاهیان است .

- شهروندان شیرازی : راهپیمایی 22 بهمن ، امسال حساسیت و اهمیت دو چندان دارد.



لید :

ساده ، نقلی



تعریف : پاراگراف یا فراز اول خبر لید نامیده می شود . لید مستقل از تیتر است و برگرفته از متن خبر است و مخاطب را به سمت خواندن متن هدایت و ترغیب می کند.

تیتر برگرفته از لید و لید برگرفته از متن است .

لید خوب لیدی است که بتوانیم یک نفس آن را بخوانیم



لید ساده :

- فارس برای بیستمین سال متمادی با تولید ، 1/2 میلیون تن گندم مقام نخست را در سطح کشور به دست آورد .

- زمین لرزه ای به بزرگی 2/3 ریشتر ساعت 5/21 شامگاه دوشنبه شهرستان لامرد در جنوب فارس را لرزاند .



لید نقلی :

- رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس گفت : کشاورزان این استان با تولید یک دهم میلیون تن .... .

- دبیر همایش ملاصدرا گفت : مقدمات انتقال فیلسوف بزرگ ایرانی از شهر بصره عراق به شیراز فراهم شد.



نسبت بین تیتر و لید و متن

تیتر برگرفته از لید خبر و مستقل از آن است و مخاطب را به خواندن لید و متن خبر هدایت و ترغیب می کند .

تیتر مستقل از لید است ، اما لید با متن در ارتباط است. یعنی لید را نمیتوان در ادامه تیتر آورد. به این صورت که در لید بعد از آوردن تیتر بنویسیم : « فلانی با بیان این مطلب(در تیتر) افزود... » ولی در ادامه لید ، متن را میتوان آنگونه آورد.

به بیان دیگر : تیتر یک چیز جداست ، اما میتوانید خبر را از لید شروع کرده و متن را دنبال آن بیاوریم.



سبکهای خبر نویسی :

سبک تاریخی – سبک هرم وارونه



سبک تاریخی:

در سبک تاریخی چگونگی وقوع یک رویداد خبری را براساس تقدم و تاخر زمانی بیان میکنیم. در سبک تاریخی نگاه به ارزشهای خبری نمی کنیم ، به تقدم و تاخر اتفاقات می نگریم.

مثلا : تصادفی در زیر گذر دانشجو در شیراز اتفاق افتاده است ، ترتیب چینش خبر با سبک تاریخی به سبک زیر است :

-در مسیر محل کار -منحرف شدن خودرو –پرت شدن درون زیرگذر –برخورد با کامیون –کشته شدو مجروح شدن تعدادی از سرنشینان –راه بندان و ترافیک –نیروهای امدادی –حمل با جرثقیل –بازگشائی مسیر –وضعیت عادی



اتفاق پنچم که ارزش «بزرگی» دارد و میتواند برجسته شود ، وسط خبر است ، و در این سبک بین متن گم شده و اهمیتی برایش قائل نشده ایم .

سعی کنید کمتر خبرها را به سبک تاریخی تنظیم کنید



صورتجلسات به سبک تاریخی است:

جلسه هیئت مدیره فلان روز در فلان تالار برگزار شد؛

ابتدا قران ، بعد سرود و ...

آقای فلان خوش آمد گوئی کرد.

بعد فلانی سخنرانی کرد و فلانی در خصوص فلان نظراتش را گفت .



کاستی های سبک تاریخی

- احتمالا خواننده را خسته میکند

- خواننده به تعقیب ادامه خبر ترغیب نمی شود

- تیتر بندی ولید بندی تابع قواعد نیست

- زمان بیشتری برای دریافت اطلاعات صرف میشود



معایب سبک تاریخی :

- اعمال نظر خبرنگار در خبر کم است.

- جزئیات بیشتر اضافی بیان میشود.



سبک هرم وارونه

در سبک هرم وارونه بدون توجه به اولویت و تقدم و تاخر زمانی و با توجه به ارزشهای خبری ، تیتر ، لید و متن خبر تنظیم می شود .

بنابراین در مثال گذشته :

ترتیب چینش خبر با اولویتی که در سبک هرم واروونه در نظر است اینچنین است :

-تعداد تلفات جانی و مجروحان –اشاره به راه بندان و ترافیک شدید و ...

در خبر به سبک هم وارونه ما اعمال نظر میکنیم. مثلا دیر یا زود رسیدن آمبولانس ، مقصر و ...









هرچه به سمت پایان خبر حرکت می شود از اهمیت خبر کاسته می شود .

لید به سبک تاریخی :

- اجلاس شورای معاونان وزارت خانه ها به ریاست معاون رئیس جمهور جهت بررسی مصوبه دولت در مورد تعاونی ها تشکیل شد.

لید به سبک هرم وارونه :

- بر اساس مصوبه هیئت دولت و به منظور افزایش سرمایه گذاری تقویت و جلب مشارکت کارکنان دولت در بخش تعاون ماهانه 3 هزار ریال از حقوق آنان کسر و به حساب تعاونی ها واریز می شود .



محاسن و معایب سبک هرم واروونه :

مزایای هرم وارونه :

- مخاطب خسته نمیشود

- زمان کمتر برای دریافت اطلاعات بیشتر صرف میشود

- قواعد تیتر ولید رعایت می شود و مخاطب به ادامه مطلب ترغیب میگردد.

- ارزشهای خبری در خبر برجسته می شود

کاستی های هرم وارونه :

- امکان بیان همه ی جزئیات در خبر وجود ندارد

- اعمال نظر خبرنگار در خبر زیاد است



تنظیم یک خبر با دو سبک(مثال)

لید تاریخی :

پنجمین جلسه هماهنگی خرید گندم با حضور اعضاء کمیته خرید فرماندار شیراز ، بخشدار مرکزی شیراز ، روسای نمایندگی بانکهای ملت و صادرات اعضائ هیئت مدیره تعاونیی گندمکار شیراز و مسئولان سازمان تعاون روستایی شیراز روز دوشنبه در محل سالن جلسات فرمانداری شیراز برگزار شد.

(( در خبر فوق به عناصر خبری توجه شده است ، اما به ارزشهای خبری نادیده گرفته شده است ))



لید هرم وارونه :

رئیس تعاون روستایی شیراز : سیلوهای شیراز از ظرفیت انباشت گندم کشاورزان را ندارد .



(مشق : خبر راهپیمایی 22 بهمن شیراز را در دو سبک خبری تنظیم کنید)



در صورتی که در یک همایش چند سخنران وجود داشت ، مثلا استاندار ، امام جمعه و ... هم صحبت کردند و نمیشد حرف آنها را در متن کار نکرد ، بای چند خبر تهیه شود



تیتر نقلی :

مدیر کل تبلیغات اسلامی فارس : انتقال آموزه ها و مفاهیم انقلاب به نسل سوم یک ضرورت انکار ناپذیر است.



لید نقلی :

مدیر کل تبلیغات اسلامی فارس: با گرامی داشت سی امین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی گفت انتقال آموزه ها و مفاهیم انقلاب به نسل سوم تداوم حرکت انقلابی ملت ایران را تضمین میکند و یک ضرورت انکار ناپذیر است.

متن خبر :

حجت الاسلام عبد الرضا خوشنویس ، روز دوشنبه در مراسم راهپیمایی 22 بهمن در شیراز حضور حماس مردم در این راهپیمایی را ستود و گفت : دشمنان این مرز و بوم در صدر اغفال جوانان و نوجوانان و ایجاد شکاف فرهنگی در این قشر هستند ، از این رو ما باید مفاهیم و معارف انقلاب را بیش از بیش به این نسل منتقل کنیم .

وی هشدار داد ....

وی تاکید کرد....

وی با طرح این سوال ... افزود ....

(وقتی ادعایی دارد) وی ادعا کرد ...

وی با انتقاد به .... گفت ....

وی با در خواست از مسئولان .... افزود...

وقتی خبر طولانی است بعد از دو سه بار از وی و او استفاده کردن دوباره نام شخص را بنویسید .



[مشق : از خطبه های نماز جمعه یک خبر به سبک هرم وارونه و یکی به سبک تاریخی بنویسید.]



درست ، نادرست :



- در تصادف وحشتناک ، اتوبوس 30 نفر جانباختند – نادرست

- در تصادف اتوبوس 30 نفر جانباختند - درست

- راهپیمایی عظیم و با شکوه 22 بهمن در شیراز برگزار شد – نادرست

- در تصمیم مهم هیئت دولت 230 مصوبه برای استان فارس به تصویب رسید – نادرست



هنگام استفاده از واژه های خارجی معنای آنها مشخص شود :

یونسکو: سازمان علمی ، فرهنگی ، تربیتی ملل متحد

اپک : سازمان کشورهای صادر کننده نفت

سیا : سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا

Ngo : سازمانهای مردم نهاد



نوشتن اعداد در خبر :

اعداد از صفر تا هشت به صورت حروفی : یک ، دو ، سه ، چهار ، پنج ، شش ، هفت ، هشت

- پنج نفر در رودخانه کر غرق شدند

- شش پرنده کمیاب در تالاب پریشان مشاهده شد

- هشت شهروند تبعه ی افغانستان در یک سرقت مسلحانه دستگیر شدند



از 9 تا 999 به صورت عددی

- 9 کیلوگرم کراک در فراشبند فارس کشف شد

- 100 جلد کتاب نفیس به کتابخانه شهید دستغیب اهداء شد

- 135 کیلوگرم تریاک در پاسگ قطرویه نی ریز کشف شد



از 4 رقمی به بالا اعداد را می شکنیم ،

- یکهزار و 254 کیلگورم مواد مخدر ....

- دوهزار و 453 عدد سی دی مبتذل

- یک میلیون و 254 هزار و 373 نفر

- 23میلیارد و 211 میلیون و 254 هزار و 373 نفر



اعداد ترتیبی به صورت حروف

مقام اول ، مقام دوم ، یکهزارو پانصدمین جایگاه



اگر اعداد بخشی از واژه باشد با حروف می نویسیم :

سه قلو ، پنج شنبه ، هزارپا ، چهارچوب



اعداد کسر :

یک سوم ، دو چهارم (به صورت کسری نمی نویسیم)



ساعت:

- زمین لرزه ساعت 19 و 21 دقیقه و 34 ثانیه شامگاه چهارشنبه ...



درصد :

30درصد ، پنج درصد ، 9 درصد

استفاده از ممیز :

- افزون بر 4/3 میلیارد ریال اعتبار به شهرداری شیراز اختصاص یافت



گرم ، کیلوگرم و ...:

225 کیلوگرم (حتما واحد به صورت دقیق نوشته شود ، کیلوگرم ، مترمربع و ....)



واحدهای شمارش :



انسان : نفر

چهارپایان : راس

شتر : نفر

شمشیر ، کارد و اسلحه جنگی : قبضه

درخت: اصله

خانه و مغازه : باب

نخل : نفر

درخت و چوب و الوار : اصله

کشتی ، هواپیما و هلیکوپتر: فروند

سگ و گربه و شیر و پلنگ : قلاده

کفش و جوراب و دستکش : جفت

پرنده : عدد

فرش و لحاف و پتو : تخته

چاه ، انگشتر : حلقه

شال ، دستار ، دستمال : طاقه

اشیاء نورانی(فانوس، چراغ): شعله

طناب و کمربند و قنات: رشته

خودرو ، اتومبیل ، وسائل برقی : دستگاه