خلاصه درس روز جمعه 28/9/93
قواعد اخلاقی وبلاگ نویسی
درستکار و باانصاف باشید
وبلاگ نویسان باید در گردآوری، گزارش کردن و تفسیر اطلاعات درستکار و باانصاف باشند
وبلاگ نویسان باید
هرگز مطالب دیگران را سرقت نکنید
حتی الامکان منابع را معرفی کنید و به آنها لینک بدهید. اطلاعات بیشتر درباره اعتبار منابع برای عموم مهم است
مطمئن شوید که مدخلها، نقل قولها، عناوین، عکسها و همه مواد دیگر غلط نشان داده نشوند. نباید رویدادهای خارج از محیط را بیش از حد ساده جلوه دهید یا بر آنها تأکید کنید
هیچگاه محتوای عکسها را بدون بیان آنچه تغییر یافته است تحریف نکنید. بهبود عکس تنها برای وضوح فنی آن قابل قبول است. بر روی عکسهای مونتاژ شده یا نمودارها توضیح بنویسید
هرگز اطلاعاتی را که می دانید نادرست است منتشر نکنید و چنانچه اطلاعات قابل تردید منتشر می کنید توضیح دهید که این اطلاعات قابل تردید است
تبلیغ، اظهار نظر و اطلاعات مبتنی بر واقعیت را از هم جدا کنید. حتی تبلیغ و اظهار نظر نباید واقعیت یا شرایط را بد جلوه دهد
اطلاعات مبتنی بر واقعیت و اظهار نظر را از آگهی جدا کنید و از موارد نامشخص که خطوط بین این دو را نادیده می گیرند پرهیز کنید
آسیب را به حداقل برسانید
وبلاگ نویسان اخلاق گرا با منابع و موضوعات همانند انسانهایی که سزاوار احترام هستند برخورد می کنند
وبلاگ نویسان باید
به آنهایی که ممکن است محتوای وبلاگ بر آنها تأثیر نامطلوب داشته باشد دلسوزی نشان دهید. حساسیت ویژه ای در برخورد با کودکان و منابع و موضوعات بی تجربه داشته باشید
هنگام مصاحبه با افراد فاجعه زده یا مصیبت زده یا استفاده از مصاحبه یا عکسهای آنها حساس باشید
توجه داشته باشید که جمع آوری یا گزارش کردن اطلاعات ممکن است باعث آسیب یا ناراحتی افراد بشود. جستجوی اطلاعات مجوزی برای تکبر نیست
توجه داشته باشید که افراد حقیقی بیش از مسئولان دولتی و کسانی که به دنبال قدرت، نفوذ یا جلب توجه هستند برای کنترل اطلاعات شخصی خود حق دارند. تنها یک نیاز عمومی غالب می تواند ورود به حریم خصوصی افراد را توجیه کند
باسلیقه باشید. از کنجکاوی هیجان انگیز خودداری کنید
مواظب باشید مظنونان نوجوان، قربانیان جنایات جنسی و مظنونان جنایی را پیش از ثبت رسمی اتهامات معرفی نکنید
پاسخگو باشید
وبلاگ نویسان باید
اشتباهات خود را بپذیرند و فوراً آنها را اصلاح کنند
مأموریت هر وبلاگ را توضیح دهید و عموم را به گفتگو درباره محتوای آن و عملکرد وبلاگ نویس دعوت کنید
اختلاف سلیقه ها، وابستگیها، فعالیتها و برنامه های شخصی را نشان دهید
از تعامل جانبدارانه با آگهی دهندگان و شرکتهای خاص، خودداری و در برابر فشار آنها برای تأثیر بر محتوا مقاومت کنید. هنگامی که استثناءاتی در کار است آنها را به طور کامل برای خوانندگان توضیح دهید

مواظب منابعی باشید که اطلاعات را در ازای حمایت از آنها عرضه می کنند. هنگامی که چنین اطلاعاتی را می پذیرید این حمایتها را بیان کنید
اقدامات غیر اخلاقی وبلاگ نویسان دیگر را افشا کنید
از همان معیارهای عالی که برای دیگران قائل هستید پیروی کنید
شرایط کاربر : مهمترین عامل هنگام ارزیابی یک سایت، جستجو و نیاز شماست. به چه منظور از وب استفاده می کنید؟ سرگرمی؟ کار دانشگاهی؟ تفنن یا علایق حرفه ای؟ منابع علمی به طور سنتی شدیداً مبتنی بر متن هستند. ظاهر و محتوای یک نشریه دانشگاهی را با یک مجله پرطرفدار مقایسه کنید
شرایط وب : برخی از وجوه تمایز بصری که ماهیت محتوا را در منابع چاپی نشان می دهد در وب نیز صدق می کند، با وجود این، چون که وب استفاده بیشتر از کارهای گرافیکی را تشویق می کند، نسخه های اینترنتی کارهای چاپی معمولاً بیش از نظایر چاپی خود حاوی کارهای گرافیکی و رنگی هستند. به عنوان مثال، کارهای گرافیکی رنگی در وب سایت نیویورک تایمز زودتر از نسخه چاپی آن ظاهر شدند
معیارهای ارزیابی
آیا معیارهای ارزیابی سایتها همانند معیارهای ارزیابی کتابها و نشریات چاپی است؟ تحلیل نقادانه منابع اطلاعات از کتابخانه دانشگاه کورنل
مؤلف یا نویسنده
تاریخ انتشار
ویرایش یا بازبینی
ناشر
عنوان نشریه
مخاطبان مورد نظر
استدلال عینی
حوزه تحت پوشش
سبک نگارش
پنج معیار برای ارزیابی صفحات وب
صحت
مشخص بودن مؤلف
میزان رواج
عینیت
حوزه تحت پوشش
معیارهای کلی برای ارزیابی
معیارهای اعلام شده برای دربرگیری اطلاعات
اعتبار مؤلف یا خالق اثر
قابلیت مقایسه با منابع دیگر
ثبات اطلاعات
مناسب بودن شکل
نیازهای نرم افزاری/سخت افزاری/چندرسانه ای


نکاتی دربارة نوشتن بر روی وب
فرمت متن
پاراگرافهای کوتاه : یک پاراگراف صد کلمه ای بر روی یک صفحه وب کاملاً بلند به نظر می رسد. پاراگرافهای بلند این پیام را به خواننده می دهد : خواندن این مطلب نیازمند تلاش است. نویسنده پیش بینی کرده است که شما وقت اضافی زیادی دارید. بنشین و مدتی آنرا بخوان. پاراگرافهای کوتاه پیام متفاوتی می دهند : خواندن من آسان است. خواندن این مطلب اصلاً وقت زیادی نمی خواهد. مرا بخوان
چانکها : اندازه مهم است وعناوین اصلی : عنوان بالای صفحه باید کاملاً این مطلب را روشن کند که آن صفحه شامل چیست یا درباره چیست. متن زیر عنوان نباید همان اطلاعات عنوان را تکرار کند (به مطلب وحذف زواید در زیر رجوع کنید
عناوین فرعی : چنانچه متن یک صفحه بیش از 300 کلمه باشد، عناوین فرعی به خواننده کمک می کنند به طور کارآمد و رضایتبخش نگاهی اجمالی به آن صفحه بیندازد
حروف برجسته : کلمات و عبارات با حروف برجسته، بسته به محتوا می توانند به خواننده کمک کنند آنچه می خواهد بیابد. جمع بین حروف برجسته و عناوین فرعی می تواند به عامل مخل بصری تبدیل شود، بنابراین زیاد از آن استفاده نکنید. جمع بین لینکها و حروف برجسته در یک پاراگراف می تواند همان نتیجه نامطلوب را در بر داشته باشد
فهرستها : فهرستهای شماره دار، بولت دار یا دارای تورفتگی به خواننده کمک می کنند اطلاعات موجود بر روی صفحه را دریابد. فهرستها در بسیاری از متون چاپی زشت به نظر می رسند و به کار نمی روند. فهرستها بر روی صفحات وب تقریبا در همه متون خوب به نظر می رسند. فهرستها مانند پاراگرافها وقتی کوتاه باشند بیشتر خوشایند خواننده هستند
محتوای متن
ایجاز : فشرده بنویسید. همه کلمات غیر ضروری را حذف کنید
ساختار جمله : صریح و آشکار بنویسید. در حالی که یک عبارت پیچیده در مقدمه به نظر شما فکر خوبی باشد، ممکن است خواننده را پیش از آنکه به قلب جملات شما برساند وی را از خواندن منصرف کند
افعال معلوم : نوشتن با افعال مجهول آسان است. استفاده از افعال معلوم تلاش بیشتری از نویسنده می طلبد اما خواننده بهره می برد. نویسنده نیز بهره می برد چون خواننده همچنان علاقه مند می ماند. افعال مجهول حوصله خوانندگان را سر می برد. خوانندگان بی حوصله از خیر مطلب می گذرند
منظور خود را بیان کنید : سعی کنید مطلب خود را پیش از نوشتن بلند بگویید. ما معمولاً در گفتن مطلب راحت تریم تا در نوشتن آن. وقتی چشمان خیره شنونده را می بینیم سریعتر به اصل مطلب می رسیم
حذف زوائد : خواندن دوباره اطلاعات وقت افراد را تلف می کند
لینکها
چه می گویند : متن لینک نباید هیچ یک از قواعدی که برای متن گفته شد (بالا) زیر پا بگذارد. یک لینک باید به خواننده یک پیش بینی منطقی درباره آنچه وقتی بر روی آن کلیک می کند خواهد یافت ایجاد کند. عبارات لینک شده مانند «اینجا کلیک کنید» یا «صفحه وب» اطلاعات مفیدی ارائه نمی دهند
چه کاری انجام می دهند : لینکی که چیزی را باز نمی کند یا کاربر را به صفحه وب جدیدی نمی برد به نظر می رسد یک لینک شکسته است. وقتی لینک کاربر را به جای دیگری در همان صفحه ببرد یا یک میدیا پلیر را باز کند به کاربر سرنخی می دهد
چه شکلی هستند : خواندن یک عبارت بلند (بیش از حدود پنج کلمه) وقتی آندرلاین و/یا هایلایت شده باشد دشوار یا صرفاً زشت است. لینکهایی که آندرلاین نشده باشند یا به رنگ دیگری متفاوت از متن پیرامون نباشند تقریباً دیدن آنها توسط کاربر غیر ممکن است
روزنامه نگاری آنلاین چیست؟
پاسخ ساده قطعاً این است که روزنامه نگاری ای است که آنلاین است
روزنامه نگاری، هر گونه روایت غیر داستانی یا مستند است که حقایق و رویدادهایی را که عمیقاً ریشه در زمان (چه موضوع روز و چه تاریخی) دارند گزارش یا تحلیل می کند. خبرنگاران ، نویسندگان و دبیران این روایتها را انتخاب و تنظیم می کنند تا روایتی را از دیدگاهی خاص بیان کنند. مواد روزنامه نگاری به طور سنتی به صورت چاپی منتشر، بر روی فیلم ارائه و در تلویزیون و رادیو پخش شده است. آنلاین" شامل حوزه های متعددی است. مهمترین آنها شبکه جهانی World Wide Web به علاوه سرویسهای اطلاعاتی تجاری آنلاین مانند America Online است. ایمیل ساده اینترنتی هم نقش مهمی ایفا می کند. سی دی رامها (اغلب همراه یک کتاب هستند) که به یک سایت یا یک حوزة آنلاین دیگر مرتبط هستند به علاوه اینترانتها و BBS (bulletin board systems) های خصوصی نیز مهم هستند
س. مشخصات متمایز کنندة روزنامه نگاری آنلاین در مقایسه با روزنامه نگاری سنتی کدامند؟
آنلاین = همزمان real time
مواد روزنامه نگاری آنلاین می تواند همزمان با وقوع رویداد منتشر شود و خبرهای فوری و رویدادها را به محض وقوع به روز کند. این چیز جدیدی نیست. ما این توانایی را در تلگراف، تله تایپ، رادیو و تلویزیون داشتیم. همان گونه که دور تلویزیون یا رادیو جمع می شویم، می توانیم از طریق اتاقها و تالارهای چت به طور همزمان از رویدادها مطلع شویم
آنلاین = با تأخیر shifted time
روزنامه نگاری آنلاین همچنین از مزیت پخش با تأخیر برخوردار است. انتشارات آنلاین می تواند مقالات را برای مشاهده در حال حاضر یا آینده منتشر یا بایگانی کند، همان گونه که انتشارات چاپی، فیلم یا پخش می تواند این کار را بکند. البته دسترسی به مقالات اینترنتی می تواند بی نهایت آسانتر باشد
آنلاین = چندرسانه ای multimedia
روزنامه نگاری آنلاین می تواند شامل عناصر چندرسانه ای باشد: متن و گرافیک (مانند روزنامه ها و کتابها) به علاوه صدا، موسیقی، تصاویر ویدیویی و انیمیشن (مانند رادیو، تلویزیون، فیلم)، تصاویر سه بعدی و غیره
آنلاین = تعاملی interactive
روزنامه نگاری آنلاین تعاملی است. هایپرلینکها با متصل کردن عناصر متعدد یک اثر بلند و پیچیده، معرفی دیدگاههای متفاوت و عمق بخشیدن و ارائه جزئیات، مکانیسم اولیه این تعامل را تشکیل می دهند. یک اثر روزنامه نگاری آنلاین می تواند شامل یک مجموعه متصل به هم از صفحات وب باشد؛ این صفحات می توانند خود شامل هایپرلینکهایی به سایتهای دیگر باشند
روزنامه نگاری سنتی، خواننده را در درون یک روایت یکطرفه هدایت می کند. روزنامه نگار آنلاین به خوانندگان اجازه می دهد در حالی که راه خود را درون یک مجموعه به هم پیوسته صفحات پیدا می کنند مشارکت نیز داشته باشند. قدرت داستان سرایی و یک دیدگاه سردبیری قوی، خواننده را در یک روایت یکطرفه به دنبال خود می کشد. روزنامه نگار آنلاین با توانایی تعامل می تواند تا حدودی پیشروی خواننده/مشارکت کننده را درون مطالب از پیش تعیین کند، اما مسیرهای چندگانه، گزینه های فرعی و هایپرلینکها، خواننده/مشارکت کننده را به ادامه کشف سرنخهای داستانی مختلف که گزارشگر/نویسنده/سردبیر آنها را جمع کرده است تشویق می کند. شبکه ای از صفحات به هم پیوسته نیز مکانیسمی ایده آل برای دسترسی خواننده/مشارکت کننده به یک کتابخانه از منابع و اطلاعات زمینه که اساس یک تحقیق گسترده روزنامه نگاری را تشکیل می دهند است
خوانندگان/مشارکت کنندگان می توانند فوراً به مطالب ارائه شده توسط روزنامه نگار آنلاین پاسخ دهند؛ این پاسخ می تواند شکلهای مختلفی داشته باشد. ایمیل به گزارشگر یا سردبیر شبیه نامه سنتی به سردبیر نشریات چاپی است، اما نامه های ایمیل می تواند خیلی سریعتر از چاپ به صورت آنلاین منتشر شوند. روزنامه نگاران آنلاین همچنین می توانند از بحثهای مقوله ای استفاده کنند. این بحثها به خوانندگان اجازه می دهد فوراً به یک مقاله و نظرات دیگر خوانندگان به صورت یک گفتگو که در هر زمانی در دسترس است پاسخ دهند. خوانندگان می توانند در ایجاد یک محیط سردبیری که از گزارش اصلی و مقاله اولیه روزنامه نگار آنلاین تکامل یافته است مشارکت کنند. بلاگها (مخفف وبلاگ، یک نشریه اینترنتی) این کار را آسان می کنند
بسیاری از مواد روزنامه نگاری بر روی وب و در جاهای دیگر به صورت آنلاین چیزی بیش از مقالات و کارهای گرافیکی مجلات و روزنامه های سنتی، شاید با چند پیوند به سایتهای مرتبط، نیست. اینترنت با تأمین یک رسانه انتشار فوری، همه جا حاضر و ارزان، ارزش فراوانی به این مقالات می افزاید. روزنامه نگاران هنوز در حال آزمایش و کشف بهترین راهها برای استفاده از تعامل و هایپرلینکها به منظور خلق آثار متمایزی که از مزایای این رسانه آنلاین بهره می برند هستند
س. اینترنت چه تأثیری بر روزنامه نگاری چاپی گذاشته است؟
اینترنت یک منبع تحقیقاتی از لحاظ زمانی به صرفه تر برای روزنامه نگاران و سردبیران بخصوص برای گزارشگرانی است که به دنبال سابقه هستند اگر که حوصله جستجو داشته باشند. اکنون مقالات، ستونهای روزنامه و مطالب فراوانی درباره اینترنت در نشریات چاپی و برنامه های رادیو و تلویزیونی دیده می شود
س. روزنامه نگاران آنلاین در مقایسه با روزنامه نگاران رسانه های جمعی چه تأثیری بر مخاطبان خود دارند؟

در حالی که مخاطبان روزنامه نگاری آنلاین کمتر از مخاطبان روزنامه نگاری رسانه های جمعی هستند، روزنامه نگاران آنلاین همان تأثیری را بر مخاطبان خود دارند که روزنامه نگاران رسانه های جمعی دارند. توانایی تعامل وب و هایپرلینکها، فرصتهای بیشتری برای آزمایش دیدگاههای مختلف درباره یک موضوع در مقایسه با رسانه های سنتی و آنالوگ به روزنامه نگار می دهد. نبود محدودیتهای فضایی جدی به روزنامه نگار اجازه می دهد یک گزارش را کاملتر بیان کند و منابع و سوابق بیشتری منتشر کند
س. مخاطبان نشریات آنلاین در خصوص اخبار و اطلاعاتی که دریافت می کنند چقدر قدرت انتخاب دارند؟ آیا این اطلاعات واقعاً با اطلاعاتی که رسانه های جمعی به خورد ما می دهند متفاوت است؟
بسیاری از سایتها گزینه دریافت اخبار و اطلاعاتی را که بر اساس سلیقه های شخصی انتخاب شده اند به مشتریان خود می دهند. اما اخبار و اطلاعاتی که مشتری دریافت می کند ممکن است با آنچه از پیش در دسترس است تفاوتی نداشته باشد
دیدگاههای بیشتری در وب در مقایسه با رسانه های جمعی مطرح می شود و هدف قرار دادن نشریات خاص کم هزینه تر است. دستیابی به گزارشهای ژورنالیستی کشورهای دیگر، گزارشهایی درباره گروههایی که به خوبی در رسانه های جمعی معرفی نمی شوند (مانند گروههای نژادی و اقلیتهای فرهنگی) و دریافت اخبار به طور مستقیم از سازمانهای خبرساز (مانند اخبار فضا از سایت ناسا به جای دریافت همان خبر از روزنامه ها) آسانتر است
یکی از ویژگیهای عالی وب، آسان بودن انتشار برای افراد و گروههای کوچک است. پیش بینی می کنم در حالی که مردم از روزنامه نگاری شخصی برای بیان تجربیات خود در درون خانواده، تجمعها، محلهای کار، کلیساها، مدارس و غیره استفاده می کنند، این نوع روزنامه نگاری همچنان به شکوفایی و موفقیت خود بر روی وب ادامه خواهد داد
س. آیا این فشار برای سودآوری منجر به تلاشهای سؤال برانگیز تبلیغاتی و بازاریابی و کم توجهی به روزنامه نگاری کیفی خواهد شد؟
فکر نمی کنم "فشار برای سودآوری منجر به تلاشهای سؤال برانگیز تبلیغاتی و بازاریابی و کم توجهی به روزنامه نگاری کیفی" خواهد شد. نشریات اینترنتی که می خواهند مواد باکیفیت روزنامه نگاری منتشر کنند پیشتر این کار را به دور از هر گونه سؤالی درباره آگهی یا بازاریابی یا سودآوری انجام می دهند
س. آیا روزنامه نگاری آنلاین باعث مرگ برخی نشریات سنتی خواهد شد؟
شاید. برخی نشریات اینترنتی روابط سودآورانه بهتری با مشتریان برقرار خواهند کرد بخصوص آنهایی که مخاطبان بر روی وب را بهتر شناسایی می کنند. نشریات چاپی چنانچه راههایی برای رساندن اخبار و اطلاعات و خدمات به مشتریان وب آشنا هم به صورت چاپی و هم بر روی وب پیدا نکنند ممکن است مشتریان خود را به نفع نشریات اینترنتی از دست بدهند
س. اطلاعات آنلاین چقدر قابل اعتماد است؟
این اطلاعات جورواجور است و باید همان طور با آن برخورد کرد که روزنامه نگاران حرفه ای با هر اطلاعات دیگری که در مسیر گزارش یک رویداد پیدا می کنند برخورد می کنند. خوب، ویرایش و فیلترینگ قابل اعتماد اطلاعات بر روی وب که هر کس می تواند هر چه می خواهد منتشر کند و آنرا معتبر جلوه دهد مهمتر نیز هست
س. آینده روزنامه نگاری آنلاین چگونه است؟
سازمانهای سنتی جمع آوری اخبار، ناشران و صاحبان رادیو و تلویزیون همچنان به افزایش تلاشهای خود بر روی وب ادامه خواهند داد و این روزنامه نگاری ثروتمند از پهنای باند بالای اینترنت و فناوریهای جدید برای خلق مجدد رویکرد سنتی پخش برنامه ها بر روی وب استفاده خواهد کرد. وبلاگها نیز به مکانی پرطرفدار برای افراد عادی برای ورود به روزنامه نگاری آنلاین تبدیل شده است. در همین حال، روزنامه نگاران هم درون این سازمانهای بزرگ و هم خارج از آنها، به تجربه و کشف بهترین راه استفاده از ظرفیتهای ذاتی وب (هایپرلینکها، تعامل، شخصی سازی، تجمعها، بحثهای مقوله ای و غیره) به منظور خلق محیطهای سردبیری ترکیبی جدید که خوانندگان در آنها در کنار روزنامه نگار به "خالقان مشترک" تبدیل خواهند شد و پاسخها، سؤالات و تجارب خود را ارائه خواهند کرد تا به گزارشی که روزنامه نگار حرفه ای به راه می اندازد بیفزایند ادامه خواهند داد
وب همچنان به ایجاد امکان انتشار برای مخاطبان کوچکتر و تخصصی تر ادامه خواهد داد. نتیجه نهایی این روند، انتشار مطالب تکی و کاملاً تخصصی بر اساس سلیقه شخصی مخاطبان که از درون پایگاههای اطلاعاتی بزرگ استخراج شده یا نرم افزارهای هوشمند که وب را برای یافتن اخبار و اطلاعات مناسب علاقه شخص جستجو می کنند جمع آوری کرده اند خواهد بود