خلاصه فصل 4
عنوان پژوهش
 
عنوان پژوهش
عنوان يك پژوهش مي‌تواند مصرف كل كار باشد كه بايد يك عبارت مختصر و كوتاه و در عين حال گوياي مطالب پژوهش باشد و در كل پژوهش با يك عنوان درست و صحيح معرفي مي‌شود.
در اقدام‌پژوهي عنوان بايد معرف و گوياي مشكل باشد كه به وسيله اقدام‌پژوه قابل پژوهش مي‌باشد. مهم‌ترين ويژگي‌هاي عنوان مناسب براي اقدام‌پژوه مي‌تواند شامل موارد ذيل باشد:

1- جامع و مانع بودن
2- ارتباط هر چه بيشتر با مباحث حرفه‌اي پژوهشگر
3- پژوهش‌پذير بودن
4- دوري از كلي‌گويي و ابهام

در بعضي از پژوهش‌هاي اقدام‌پژوه عناوين غلط يا نادرست انتخاب مي‌شوند مثلاً اين عنوان «بررسي تأثير علاقه‌مندي دانش‌آموزان بر درس املاء يا انشاء» اين عنوان مناسب كار اقدام‌پژوهي نمي‌باشد چون بيشتر به مطالعه علّي يا يك تحقيق رابطه‌اي شباهت دارد، چون اين توضيحات بيشتر در مقدمه و بيان مسأله مطرح مي‌شود.

عنواني براي كار اقدام‌پژوه مناسب است كه در معرفي كلي كاري كه انجام آن مورد محقق است نقش كليدي داشته باشد. مثل عنوان‌هايي چون: چگونه مي‌توانم رضايت شغلي همكارانم را در محيط كاري افزايش دهم، يا چگونه مي‌توانم ديدگاه منفي يكي از دانش‌آموزانم را در درس رياضي تغيير دهم و... يا چگونه مي‌توانم طريقه صحيح خواندن نماز را بين دانش‌آموزان مدرسه بهبود بخشم؟
اينها نمونه‌هايي از عنوان‌هاي درست و صحيح در اقدام‌پژوهي مي‌باشد كه در اينجا اقدام‌پژوه براي استفاده از عنوان صحيح بايد نكاتي را رعايت كند:

1- معرف و متناسب بودن عنوان: عناوين بايد بيانگر مسائلي باشند كه از طريق اقدام‌پژوه قابل پژوهش باشد و با مسائل حرفه‌اي پژوهشگر نيز كاملاً مرتبط باشد.

2- بيان نقش محوري پژوهشگر در هر عنوان: در عناوين صحيح نقش محوري «من» كاملاً مشهود است؛ يعني پژوهنده با بيان اينكه «چگونه مي‌توانم...» اين مسأله را مدنظر قرار داده و در اين مورد پژوهش مي‌كند.

3- ذكر ايجاد تغيير در وضعيت نامطلوب در جهت بهبود آن: در اين عناوين پژوهشگر در جهت تغيير و بهبود بخشيدن به آن تلاش مي‌كند.

4- مختصر و مفيد بودن: عناوين بايد خلاصه، مختصر و مفيد باشد كه در اينجا بعضي از صاحبنظران اشاره كرده‌اند كه نهايتاً 15 تا 20 واژه باشد. در كل نظر همه صاحبنظران بر كوتاه و مختصر و در عين حال مفيد بودن اقدام‌پژوه تأكيد كرده‌اند.

5- استفاده از علائم صحيح نگارشي در پايان عنوان: در بعضي از آثار اقدام‌پژوهي پس از عنوان علائمي مثل نقطه، علامت سؤال و يا علامت تعجب ديده مي‌شود كه اين خود ضعف عمده‌اي در نگارش و گزارش اقدام‌پژوه مي‌باشد. نكته ديگر اينكه جاي عنوان درست روي جلد گزارش است و بسيار زننده است كه پژوهشگر در همان بدو امر از علائم غلط نگارشي استفاده كند.


نكته كليدي عنوان:بيان عنوان است كه بايد نشان‌دهندة ايجاد تغيير در وضعيت نامطلوب در جهت بهبود باشد. بيان عنوان بايد حاوي پيام «تغيير» باشد.