چگونه من میتوانم ترس پسرم نیما از حیوانات و تاریکی را کاهش یا از بین ببرم

مقدمه :
همه كودكان در چند مقطع سني در زندگيشان دچار ترس و وحشت مي شوند و اين معمولاً يك بخش طبيعي از رشد آنها محسوب مي گردد. اين ترس ها در صورتي غير طبيعي هستند كه به صورت دائمي و به مدت طولاني در كودك باقي بمانند يا ذهن كودك را به طور كامل اشغال كنند، كه اين ترس در تمام فعاليت هاي عادي آنها مداخله داشته و تأثير مي گذارد و اگر كودك نتواند از آن رهايي يابد مبتلا به بيماري تشويش كه همان ترس بي مورد و بي اساس است مي گردد.
ترس‌ها از زمان تولد در وجود انسان حک می‌شوند؛ حتی می‌توان تأیید کرد که ذاتی هستند و به‌عنوان رکن اصلی غریزه در حفظ بقا نقش دارند و تنها شامل حال انسان‌ها نمی‌شوند بلکه از ویژگی‌های همه موجودات زنده به‌شمار می‌روند.
ترس در ميان كودكان
این ترس ها موارد ذیل را شامل می شوند:
1- ترس از حيوانات و حشرات
2- غول ها و ارواح
3- گم شدن
4- طلاق گرفتن والدین
5- از دست دادن پدر يا مادر
6- تاريكي هنگام خواب

بيان مسأله :
حدودا یک سالی میشود که پسرم نیما در بسیاری از موارد دچار ترس میشود و این ترس رو با جیغ کشیدن و گریه کردن بروز میدهد ابتدا تصور میشد این یک نوع ترس کودکانه باشد ولی با گذشت زمان متوجه شدیم که این ترس نسبت به مواردی خاص و بروز آن نیز بدلیل مشکلاتی در گذشته نیما بوده است که در گذشته چندین مورد اتفاق افتاده که باعث ترس نیما شده است و هنوز این مشکل برطرف نشده است. در این پژوهش سعی شده با انتخاب راه حلهای مناسب این مشکل برطرف و یا اینکه تا حدودی کمتر شود

توصيف وضع موجود :
الف : من جواد معینیان 10 ساله ازدواج کردم و پدر دو فرزند به نامهای دینا 8 ساله و نیما 5 ساله هستم زندگی بسیار خوب همراه با آرامش و شادی دارم
ب – مورد مطالعه :
نیما پسری 5 ساله با اندامی متوسط و موهای نسبتا روشن و پوستی سفید است نیما بچه ایی آروم و مهربان است .که از ابتدای تولد به دلیل کارمند بودن مادر تنها بوده و در دو سال اول تولد در کنار مادر بزرگ بوده تا زمانی که مادر از محل کار برگردد و در سال سوم به مهد کودک رفته و یک سال در کنار بچه های مهد بود ولی بعد از آن خاله نیما از صبح در خانه با نیما بوده تا تنها نباشد و دینا بعد از مدرسه پیش آنها می امده تا زمانی که مادر از محل کار برگردد . نیما بچه ایی بسیار آروم و خوبیه که سریع با دیگران ارتباط برقرار میکنه و از ابتدا مشکلی بابت این موضوع نداشتیم ولی موضوعی که باعث شده در موردش پژوهش انجام بشه ترس نیما بوده .


شناسايي علّت :
صحبت با مادر نیما .مادربزرگ نیما و رفتارهایی که خود بنده از نیما دیدم.
ترس نیما در بسیاری از موارد باعث اذیت خود و خانواده بوده است.مثلا در زمانی که باید به مهد کودک میرفته یک هفته اول به هیچ عنوان قبول نمیکرد که تنها باشد.حتما باید یکی از افراد خانواده در کنارش میبودیم.این ترس از نوع ترس تنهایی بوده که بعد از گذشت یک هفته و مشکلات زیاد برطرف گردید
ترس دیگر نیما ترس از حیوانات است که از بیشتر حیوانات اهلی میترسد مانند گربه . سگ و حتی پرندگان که در بررسی که انجام دادم متوجه شدم که از کودکی با هیچ حیوانی در تماس نبوده و حتی یکبار در کودکی گربه ایی به سمت نیما هجوم اورده که باعث ترس وحشتناک اون شده
در سفری که به شمال داشتیم یک دفعه یک گربه به طرف نیما هجوم آورد که بعد از این اتفاق تا ساعتها ترس در بدن بچه بود و چندین شب از خواب بیدار میشد
ترسونده شدن در دوران کودکی توسط خاله نیما
ترسوندن موقع خواب در کودکی توسط مادربزرگ نیما به این عنوان که آقاه میاد میبرتت
یکی از دلایل ترس نیما برمیگرده به دزدی که در یک سال پیش اتفاق افتاد و من و نیما با هم رفته بودیم استخر که اونجا ماشینمون رو بردن که اون هیجان ها و اتفاقها و ترسها باعث شد که نیما استرس بگیره و تا چندین شب با ترس بخوابه


.گردآوري اطلاعات ( شواهد 1 )
ابتدا با خود نیما در مورد ترس و دلیل ترسش صحبت کردم و اینکه چرا میترسه ترس از حیوانات ریشه در کودکی و به چند سال پیش بر میگرده که در وجودش مونده بوده
ترس از تاریکی بدلیل ترس از دزدیده شدن و ورود افراد غریبه به خونه است ..
ترس از تنهایی که چندین بار خود من اتفاق افتاده که نیما در پارکینگ تنها مونده و از ترس گریه کرده
یکبار در آسانسور تنها بوده و وحشت کرده بوده
مادرش ترس از حیوانات بخصوص گربه رو دیده که با نزدیک شدن گربه نیما ترسید
ترس در خواب و بیدار شدن و بیدار کردن خواهرش دینا که چندین بار اتفاق افتاده
ترس از تنهایی که باعث شده شبها بیدار شده و ببینه دینا هست یا نه. خود من چندین بار دیدم که شبها بیدار شده و نگاه کرده ببینه دینا هست یا نه
شب اداری نیما که بیشتر به دلیل ترس رفتن به دستشویی در شب است
شبها بیشتر دوست داره در کنار ما باشه یا تو اتاقش بخوابه
بیشتر شبها بدلیل ترس از تاریکی میگه خوابم نمیاد

پيشنهاد هايي براي ايجاد تغيير :
۱- هرگز احساسات و ترس در كودك را بي ارزش نشماريد و هيچ گاه به خاطر ترسيدنش او را تحقير نكنيد و بدانيد كه بي توجهي به چيزهايي كه او را مي ترساند كمكي به حل مشكل نمي كند.

۲- از او بخواهيد علت ترسش را بگويد و درباره آن با او صحبت كنيد، اين راه در صورتي كه ترس كودك ناشي از وقوع يك اتفاق تحريك كننده باشد، بسيار مفيد است.

۳- بيش از حد لزوم از او مواظبت نكنيد و اجازه بدهيد او خودش از چيزهايي كه مي ترسد دوري كند و كودك را هيچ وقت به انجام دادن كارهايي كه از آن واهمه دارد وادار نكنيد.

۴-بيش از حد عكس العمل نشان ندهيد زيـــــرا توجه زياد شما باعث تقويت تـــرس در كـــودك مي شود

5- اگر کودک عادت دارد که نیمه های شب از خواب بیدار شود هیچ گاه او را به اتاق دعوت نکنیم زیرا ترک چنین عادتی دشوار و سخت است.


6- زمانی که کودک وحشت زده از خواب می پرد، سعی نکنیم با انتقاد و یا سرزنش کودک را مورد تحقیر قرار دهیم، بلکه صبورانه نسبت به ترس کودک و منشاء آن کنجکاوی به خرج دهیم و از او بخواهیم در صورت تمایل درباره ترسش و یا موجوداتی که در خواب دیده است صحبت کند زیرا از این طریق ترس و وحشت کودک کاهش می یابد و راحت تر می تواند به مقابله با آن بپردازد.

7- به كودك دلداري دهيد تا ياد بگيرد بر ترسش مسلط گردد. براي مثال اگر او از رفتن به يك مدرسه جديد مي ترسد، بايد با او همدردي كنيد و برايش توضيح دهيد. به عنوان مثال بگوييد : "من مي دانم كه از رفتن به اين مدرسه هراس داري و شايد از اين كه دوستان جديدي پيدا مي كني نگران هستي؛ ولي من فكر مي كنم در آن لحظه احساس خيلي بهتري خواهي داشت.
8- با او در مورد چيزهايي كه او را مي ترساند گفت وگو كنيد. به او يادآوري كنيد كه قبلاً هم دوستان جديد زيادي پيدا كرده بود و او را تشويق كنيد كه به مدرسه برود. راه حل مفيد ديگر اين است كه شما برايش نقش بازي كنيد كه چه طور با مردم روبه رو شود و خودش را معرفي كند.

9- يادش بياوريد كه قبلاً هم در يك زماني از چيزي مي ترسيده و بعد از مدتي ترسش ريخته و ديگر از آن نمي ترسد.

10- به او قوت قلب بدهيد و به او كمك كنيد تا با ترس روبه رو شود. در ضمن در يك دوره طولاني، صلاح نيست دائم به او ياد بدهيد كه از هر چيزي كه مي ترسد دوري كند.





.
انتخاب راه حل :
از بين راه حل هاي ارائه شده سعي كردم از همه ي آن ها استفاده كنم ولي بيشتر سعي كردم با مادر و خواهر او صحبت كنم چون بیشتر کارهای نیما تحت تاثیر رفتارهای ما سه نفر است
1. ابتدا باهاش صحبت کردم چون بیشتر ترس نیما از اینه که کسی بیاد تو خونه شبها و چندین بار شده که گفته سایه ایی رو روی در اتاقش شیها میبینه با صحبت کردن بهش گفتم که چون خونه ما طبقه پنجم هستش کسی نمیتونه بیاد تا بالا و در خونه همیشه قفله..اینجوری خواستم بهش اطمینان بدم که کسی وارد خونه نمیشه
2. در مورد ترس در شبها ابتدا چراغی رو در اتاقش روشن گذاشتیم که کمی دلگرم بشه
3- بعد از تاریکی کمی کنارش هستیم که احساس امنیت کنه
4- بعد موقع خواب ماشینی که دوست داره رو با خودش به تخت ببره که احساس تنهایی نکنه .
5- در مورد ترس از حیوانات که حیوونها بعضی هاشون هیچ آزاری نمیرسونند و ترسی ندارند و بردیمش باغ وحش تا بیشتر حیوانات رو از نزدیک ببینه و فرق بین حیوانات اهلی و وحشی رو متوجه بشه
6- همیشه سعی میکنیم که تو جمع از شجاع بودنش تعریف کنیم که اعتماد از دست رفتش برگرده
7-داریم سعی میکنیم که یه پرنده بیاریم نگه داریم تا بیشتر با حیوونها آشنا بشه و بفهمه که آزاری ندارند


چگونگي كاربرد راه حل : شواهد 2
ترسش نسبت به حیوانات کمتر شده دیگه با دیدن گربه فرار نمیکنه.نزدیک هم نمیشه ولی این هم حرکتی رو به جلو هست
نیمه شب بیدار نمیشه
موقع خوابیدن استرس نمیگیره و راحت تر به رختخواب میره
شب ادراری نداره و میره دستشویی
دیگه تعریف نمیکنه که دیشب خواب دیدم و کسی رو توی اتاق دیدم
بهونه نمیگیره که بخواد پیش ما بخوابه یعنی کمتر شده


شواهد و مشروعیت
خواهرش دینا میگه کمتر شبها بیدارش میکنه و از خواب بیدار میشه
مادرش میگه شبها کمتر بهونه میگیره که نره بخوابه
شب اداری نداره

نتيجه :
بسیاری از والدین با مشکلاتی از قبیل ترس کودک از حیوانات ، ترس از تاریکی ، ترس از غریبه‌ها و... مواجه می‌شوند و واقعا نمی‌دانند که چگونه رفتاری باید در مقابل این ترس‌ها داشته باشند. خیلی از آنها تلاش زیاد می‌کنند تا به کودک خود نشان دهند که ترس او موردی ندارد و هیچ جای ترس وجود ندارد. اما گویا هر چه بیشتر تلاش می‌کنند کودکشان در ترس خود مصمم‌تر می‌شود. در برخورد با چنین ترس‌هایی والدین در اولین گام باید دلایل آنرا مشخص کنند. برخی از این ترس‌ها طبیعی بوده و لازم نیست والدین حساسیت زیادی در مورد آنها نشان دهند و برخی بنا به دلایلی رخ می‌دهند که لازم است در رفع این ترس‌ها مورد توجه قرار گیرند. در این پژوهش سعی شده ترس فرزندم را بررسی و دلایل آن را پیدا کنم و با انجام کارهای درست ترس آن را کمتر و یا حتی برطرف کنم.