نقد و بررسی مقالات مطبوعاتی
مقاله‌نويسي:
1 – وحدت موضوع: يعني حفظ موضوعي واحد كه مقاله براساس آن نوشته مي‌شود.
2 – وحدت زمان: زمان مقاله بايد براي مخاطب قابل لمس باشد يعني همان تازگي مقاله.
3 – وحدت مكان: مانند زمان، مكان مقاله نيز بايد براي مخاطب معلوم و آشنا باشد و خواننده بتواند با احساس قرابت با آن ايجاد ارتباط كند.
4 – انسجام: نبايد مقاله طوري باشد كه مخاطب را از شاخه‌اي به شاخه‌اي ديگر بپراند. تسلط بر زبان مورد نگارش و رعايت قواعد دستوري و قدرت نويسندگي از مايه‌هاي اصلي مقاله نويسي است.
5 – استنتاج: در پايان مقاله، راه‌حل و پيشنهاد مقاله بايد در خلاصه‌ترين و روشن‌ترين شكل به خواننده ارايه شود. در برخي از مقالات ارائه نظر خود يك استنتاج است.
تعريف مقاله مطبوعاتي:
نگارش و توسعه عقيده، فكر و نظر با استفاده از موضوع خبري و بهره‌گيري از روشهاي صحيح نويسندگي با رعايت نظمي و ايجاز، مقاله مطبوعاتي ناميده مي‌شود.
مـوضوع‌يابي يا سوژه‌يابي براي نوشتن مقاله:
1 – خاطره و تجربه: يادآوري خاطره‌هاي شيرين و اندوهبار گذشته، نگاه به دفتر خاطرات.
2 – تجربه ديگران: يك خبرنگار شريك دنياي ديگران است. او در اين روش براي پيدا كردن موضوع از طريق گفت‌وگوها در مجالس و محافل عمومي، تفريگاههاي عمومي، سالنهاي سينما اقدام به كشف موضوع مي‌كند.
3 – بهره‌گيري از نشريات: در لابلاي هر خبر و نوشته‌اي در مطبوعات سوژه‌هاي فراواني وجود دارد كه از ديد بسياري از مردم پنهان مي‌ماند، اما چنين موضوع‌هايي از نگاه يك خبرنگار نبايد دور بماند.
4 – راديو و تلويزيون: توجه به برنامه‌هاي تلويزيوني و راديو اعم از سخنراني‌ها، نمايشنامه‌ها، بخشهاي خبري و ... ضمن آنكه يك مقاله‌نويس را با افكار و عقايد و بينش‌هاي گوناگون آشنا مي‌سازد، منابع سرشار و نامحدودي از موضوع‌هاي مختلف را براي مقاله‌نويس در خود دارد.
5 – آگهي‌هاي تبليغاتي: بيش از نيمي از صفحات جرايد روزانه را آگهي پر كرده است كه بسياري از آنها، موضوع‌هايي ناب براي مقاله‌نويسي است.
تقسيم‌بندي موضوع:
1 – موضوعهاي عيني: شامل همة سوژه‌هاي سياسي، اقتصادي، هنري و فرهنگي است كه اكثر افراد جامعه با آنها ارتباط دارند و براي همگان يكسان معني مي‌شود مانند مشكلات آموزشي در مدارس.
2 – موضوعهاي ذهني و مبهم: موضوعهايي كه مادي و ملموس نيستند و هر يك از افراد جامعه نسبت به تفكر، نحوة برداشت، تجربه و آموزشي كه ديده‌اند برداشت خاصي از آن دارند. مانند مفهوم اعتماد به نفس.
3 – طراحي يك شخصيت: نگارش مقاله درباره يك شخصيت، بررسي زوايا و نكات ريز، موشكافي و معرفي شخصيت مورد نظر است. مانند پزشكان چگونه آدمهايي هستند؟
روشهاي مختلف مقدمه‌نويسي:
1 – ساده، مستقيم و خبري: در اين نوع مقدمه، نويسنده ابتدا موضوع را براي خواننده مطرح كرده و در يك جريان منطقي و تشريحي مقاله را با نتيجه‌گيري به پايان مي‌برد.
2 – نقل قول و اقتباس از افكار و عقايد ديگران: در اين نوع مقدمه، نويسنده با يك جمله از نوشته يا افكار مشاهير علمي، ادبي، مذهبي و حتي ممكن است غيرمشهور و عادي كه در ارتباط با موضوع مقاله مي‌باشد، مقاله را آغاز مي‌كند.
3 – امثال و حكم (مثل، حكايت، روايت): شروع مقاله مي‌تواند با ذكر مثل، حكايت و روايت باشد. مطالعه و جمع‌آوري اين نكته‌ها به مقاله‌نويس در ارايه به موقع آنها كمك مي‌كند.
4 – شعر: آوردن مصرع، بيت يا ابياتي از اشعار شاعران گذشته و حال در ابتداي مقاله مي‌تواند به جذابيت مقاله كمك كند. در واقع در قالب شعر مي‌توان در كمترين واژه‌ها، بيشترين معنا و مقصود را از نگارش بيان نمود.
5 – وصفي: مقاله نويساني كه قلم‌شان داراي قدرت تصويرپردازي و تشريح است معمولاً از اين روش براي شروع مقاله استفاده مي‌كنند. اين روش براي توصيف يك واقعه يا صحنه و عينيت‌بخشيدن به موضوع و خواننده را در صحنه قرار دادن، مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

انواع مقاله‌هاي مطبوعاتي

الف) مقاله ساده خبري:
مقالاتي هستند كه جنبه اخباري آنها مورد توجه است. يعني فاصله رويداد خبري با مقاله‌اي كه در مورد آن نوشته مي‌شود تقريباً همزمان است. به عبارتي ديگر مقالات ساده خبري دربارة موضوعات روز نوشته مي‌شود.
ب) مقاله‌‌هاي تخيلي، داستاني، وصفي
پ) مقاله‌هاي تحقيقي، آماري و مستند

انواع مقاله‌هاي ساده خبري

1) تعريف سرمقاله: مقاله‌اي است كه در يك روزنامه يا نشريه روزانه، هفتگي، ماهانه و راديو و تلويزيوني به وسيله سردبير يا يكي از روزنامه‌نگاران مجرب نوشته مي‌شوند. هدف آن استدلال و نتيجه‌گيري در خصوص يك موضوع و يا ابراز عقيده دربارة رويدادي خاص است.
2) يادداشت Opinion
3) تفسير و اظهارنظر Commentary: گزارش اخبار و وقايع همراه با ارائه عقيده و نظر نويسنده و پاسخ به عنصر خبري «چرا؟» تفسير ناميده مي‌شود.
4) تحليل و تشريح Interpretation : مقاله‌اي است كه نويسنده در آن مي‌كوشد تا براساس اطلاعات و اخباري كه جمع‌آوري كرده علل و موجبات چگونگي وقوع رويداد را بدون آنكه نظر شخصي خود را مداخله دهد بيان كند. در تحليل او به عناصر خبري «چرا» و «چگونه» پاسخ مي‌دهد.
5) نقد مطبوعاتي Journalistic Critiqu: نقد مطبوعاتي ارزيابي و قضاوت دربارة يك رويداد خبري هنري، ادبي و فرهنگي است كه به منظور بررسي نكات مثبت و منفي آن رويداد صورت مي‌گيرد.

تكنيكهاي مقاله‌نويسي:
1 – ساده و مستقيم، 2 – نقل و قول و اقتباس، 3 – امثال و حكم، 4 – شعر، 5 – وصفي

انــواع طنز:
هجو: پرخاش دور از ادب، يعني توهين كردن با استفاده از كلمات ركيك
هزل: توهين براي يك سري از افراد، اما در هجو توهين به يك نفر مي‌شود. هزل توهين عمومي است و پرخاش هم ندارد.
فكاهه: كار هجو و هزل را انجام مي‌دهد اما از دشنام استفاده نمي‌كند و زبان پاك دارد.
طنز: در عمق حركت مي‌كند و تيزتر از آن سه تا مي‌باشد. شايد كلمات ركيك در آن استفاده شود ومجموعه‌اي از هجو، هزل و فكاهه است. بيشتر مي‌گرياند تا بخنداند. سه مورد بالايي شايد فرد را نخنداند ا ما اينكه است.

انواع طنز:
1 – طنز تلخ: گوگول در داستان خود بنام «شنل» براي بار اول از طنز تلخ استفاده كرد.
2 – طنز سياه: ادگار آلن پو نويسنده آمريكايي فضاهاي هولناك و وهم‌آلود دارد، خنده‌اش به حالت اسكلت است.
3 – طنز شيرين

تفسير و اظهارنظر:
نظر نويسنده + پاسخ به عنصر چرا + وقايع روز. نويسنده و مفسر بايد خيلي دقيق عمل كند و در آخر حكم صادر نكند.

تفسير براي بيان موضوع:
1 – ابتدا موضوع را انتخاب مي‌كنيم، 2- مشخص كردن نظر، 3 – جمع‌آوري اطلاعات، 4 – نتيجه‌گيري

تفاوت نقد ادبي و نقد مطبوعاتي:
عمده‌ترين تفاوت نقد ادبي و مطبوعاتي در ارتباط آنها با خبر است. نقد مطبوعاتي مانند هر مقوله ديگر ژورناليستي به حفظ عينيت خبري بستگي دارد. كسي كه نقد مطبوعاتي مي‌كند اسير خبر است در حالي منتقد ادبي در قيد و بند خبر نيست.
نقد مطبوعاتي مثل تمام مواردي كه در خبرنويسي داريم بايد از ايجاز برخوردار باشد. شكل نقد مطبوعاتي بايد شكل ژورناليستي باشد. از قرن 19 آغاز شده است اما نقد ادبي از دوره ارسطو شروع شده است.

انواع نقد:
1 – نقد فيلم، 2 – پوستر، 3 - كتاب، 4 - نمايشگاه، 5 - نقاشي، 6 – شعر

تعريف نقد ادبي:
ارزيابي و قضاوت در مورد يك رويداد خبري، ادبي و هنري است كه به منظور بررسي نكات مثبت و منفي آن رويداد صورت مي‌گيرد.
تعريف ديگر: بررسي تبيين و تجزيه و تحليل روشمند سوژه براي سنجش درستي و تأثيرگذاري آن بدون تخريب، تعصب فردي و جانبداري. نقد بايد بي‌طرفانه، غيرشخصي و داراي هدف باشد.

نقد فيلم:
اولين نقد در خصوص فيلم در 13 ديماه 1309 در خصوص فيلمي بنام «آبي و راوي» توسط اوانسيان انجام شد.

روشهاي نقد فيلم:
1 – برونگرايي: به دو دسته تقسيم مي‌شود:
– سازگاري فيلم و جامعه، – سازگاري فيلم و عقايد موجود در جامعه

2 – درونگرايي: (ارزيابي، تفسير، قضاوت)
- صنايع فيلم (نحوه ساختن فيلم، تجهيزات مورد استفاده شده در فيلم و ...)
- وضع و حالت ظاهر (بازي بازيگران)
- سبك‌ و سبك‌شناسي فيلم
- ارزيابي فيلم
[/right][/right]