1ـ تحرک رمز سلامت
فعالیت بدنی به عنوان یک امر ضروری در غنی سازی اوقات فراغت جوانان تأثیرات فراوانی دارد. استخوان ها و عضلات و مفاصل سالم، وزن بدن شان تنظیم، چربی ها کاهش و در فعالیت قلب و ریه ها مؤثر است، از همه مهم تر اضطراب و افسردگی را کاهش می دهد. بازی ها، ورزش ها به نوجوانان خودباوری و اتکای به نفس می دهد و موجب موفقیت و مشارکت و اتحاد جمعی به وجود می آورد و خطرات ناشی از زندگی پر استرس و بی تحرک امروزی را کاهش می دهد. تحقیقات نشان می دهد که جوانان در طول دوران بلوغ هر چه بیشتر تحرک جسمی و حرکتی داشته باشند، کمتر به سیگار روی می آورند، همچنین موجب دوری از مواد مخدر و رفتارهای خشونت بار می شود، همچنین نتایج تحصیلات آنان بهتر خواهد بود.


2ـ ورزش
ز نیرو بود مرد را راستی ز سُستی کژی زاید و کاستی

فعالیت های سالم ورزشی نه فقط در تعادل بخشیدن به جسم و جان تأثیر دارند، بلکه همراه خود، صفاتی از قبیل جوانمردی، آزادگی و پاکی را می آورند. معمولاً در بین ورزشکاران نوجوان کمتر اختلالات رفتاری گزارش شده است، زیرا ورزش، نیرو و انرژی های متراکم و سرگردان را در مسیر سالم و جامعه پسندی جاری می سازد. تأثیر دیگر ورزش را در پایمردی و استقلال و استقامت نوجوان در برابر مشکلات باید جستجو کرد. ورزش می تواند در قالب تفریح های گوناگون به همراه گروه همسالان صورت گیرد، مانند دوچرخه سواری، ورزش و بازی ها و مسابقات رقابتی مانند فوتبال، بدمینتون، تنیس، شنا، والیبال، بسکتبال، هندبال، فوتسال و ... .


3ـ کار و فعالیت
کارشناسان معتقدند که کودکان و نوجوانان و جوانان در تعطیلات تابستان می توانند به جای بیکاری و وقت گذرانی های بیهوده که در بسیاری اوقات، زیان های فراوانی به بار می آورد، با آموختن کارها و مهارت های جدید اوقاتی پربار را سپری کنند. اگر انرژی نوجوانان در مسیر مثبت و کار و تلاش قرار گیرد آنان را سعادتمند و مسرور می سازد. اولیا و مربیان با توجه به دوران بلوغ که مرحله ظهور و شکوفایی استعدادها و خلاقیت هاست، باید متناسب با استعدادی که دارند نیروهای نوجوانان و جوانان را به کار گیرند تا در جهت مثبت حرکت کنند. ولی باید کارهایی را به آنها محول کنیم که از عهده آنان برآیند و قادر به انجام آن باشند و موجبات بیگاری و محرومیت از تحصیل و تفریح را فراهم نسازد و آنها را به استثمار و بهره کشی نکشاند.
4ـ مطالعه و کتابخوانی
انیس کنج تنهایی کتاب است فروغ صبح دانایی کتاب است

یکی از ابزارهای مهم و غیر قابل انکار و تردید در غنی سازی اوقات فراغت همگان مطالعه است.
مطالعه یک کتاب و یک قصه شیرین و یا سرگذشت انسان ها می تواند به زندگی معنا و هدف ببخشد و دیدگاه تازه ای به او بدهد. فواید مطالعه و کتابخوانی برای نوجوانان و جوانان بر کسی پوشیده نیست و باید از مهارت های لازم جهت مطالعه و انگیزه های کافی برای دستیابی به سطح مطلوب در این امر برخوردار باشند.

البته با کمبودهایی که در زمینه کتابخانه ها و حتی گرانی کتاب ها داریم چاره ای جز فعال نمودن کتابخانه های مدارس و مجهز ساختن آنها به کتاب های جدید و همچنین دسترسی نوجوانان و جوانان مان در ایام تعطیلات نخواهد بود متأسفانه درِ کتابخانه ها با پایان امتحانات خرداد قفل می شوند و کتاب ها و این گنجینه های دینی و علم و ادب و هنر که می توانند سرنوشت و زندگی جوانان ما را متحول سازند در انتظار اول مهر ماه چشم به در و دیوار و قفسه های خاک گرفته دوخته اند تا شاید بعد از برنامه ریزی درسی مدرسه آن هم در اواخر مهر و یا شاید آبان ماه بازگشایی شوند.

5 ـ تقویت عاطفه و محبت
درا ین ایام فراغت که نوجوانان و کودکان و حتی جوانان مان هنوز در کنار ما زندگی می کنند و چشم و دل به راه ما هستند این فرصت را مغتنم بشمریم و دست محبت و نوازش خود را بر سر آنها بکشیم و آنها را از این نعمت محروم نسازیم که بالاترین فقر و نداری و کمبودها همان فقر عاطفی و محبت است و نتیجه و حاصل محبت به قدر لازم و یا در حد کمبود و فقدان آن بر همه ما آشکار و مبین است. محبت به فرزندان، نگاه پر مهر به آنان که نیاز به بهره مندی های مادی فراوان و غیره ندارد، چه بسیار انسان های تهیدستی که قلب پر مهر و نگاه سرشار از محبت شان به فرزندان، فرزندان آنها را با سعی و کوشش خودشان به سعادت رساندند.


6ـ پرورش روح دین و دینداری
یکی دیگر از وظایف مهم والدین در این غنی سازی اوقات فراغت پرورش روح دین خواهی و خداجویی است که در آن به جای آنکه انسان تنها باشد با خدا گام بردارد، و به نوجوان خود به طور عملی بیاموزد که خداوند مظهر آرامش، عشق و معنویت است و ریشه بسیاری از مشکلات با دعا و نماز برطرف می شوند و موجب انتشار انرژی در روح و جسم آنان می شود. به دامن طبیعت ببریم آنها را و گستره آسمان و دریا و صحرا را ببینند و هنرمندی خالق را در این زیبایی ها مشاهده نمایند و خدادوستی و پیوند با خدا بیابند که این زندگی مانند دریای موّاجی است که اگر امروز آرام است فردا طوفانی خواهد شد و کودکان و نوجوانان ما باید راه نجات خود از تلاطم های روحی را با تربیت دینی به دست آورند خصوصا با نماز می توان حالات و رفتارهای مذهبی را به آنها یاد داد و در سایه سار اخلاق آرام فرزندان مان آسوده خاطر به سر بریم.