بسمه تعالی
باسلام: خدمت استاد ارجمند

در عصر جمهوری اسلامی تلاش های سازمانی و غیر سازمانی فراوانی د رراستای قدر شناسی ، احیا و بهره گیری از این سرمایه عظیم صورت گرفته که گاه از آنها با عنوان فهریختگان، گاه نخبگان،گاه مشاهیر ،گاه چهره های ماندگار و گاه نیز مفاخر یاد میکنیم در ادبیات فارسی معاصر گاه به جای مفاخر و گاه برای دلالت بر معنای نزدیک به گستره معنایی مفاخر استفاده میشود ، وقتی با ماندگار به معنی جاودانه ، با دوام ،ماندنی ترکیب میشود اشاره به کسی است که در حوزه علم و فرهنگ از چنان شهرت و بر جستگی و اثر بخش علمی و فرهنگی برخوردار شده است، نخبه نیز مانند مشاهیر به تنهایی مفهومی است عام وبرای دلالت بر مصادیق خاص باید مقیر باشد، هم نخبگی وهم فرهیختگی لزوما مشوق به آموزش نیست. اگر چه غالبا چنین است ولی دامنه معنایی نخبگی شاید از این نظر از فرهیختگی گسترده باشد ، چون غالبا نوعی تیز هوشی علمی را نیز تداعی می کند که فرهیختگی چنین معنایی را تداعی نمیکند . در نظام ارزشی و ایدئولوژ سابق افرادی به عنوان مفاخر به شمار می آمدند که در نظام ارزشی و ایدئولوژیکی کنونی جامعه ما چنین نیستند آیا اثر بخشی فارغ از نگرشایدئولوژیک فهم میشود با توجه به همین دقایق عنوانی مثل انجمن آثار ومفاخر فرهنگی نیز عنوانی تابع ارزشی است میتواند خود را با هر نظام ارزشی معنادار نشان دهد در فضای ارزشی قبل از انقلاب بعنوان مثال هویدا یک نخبه محسوب می شد ذهن به شنیدن واژه نخبه به سمت فضای علمی و رتبه های نسبتا تعریف شده دانشگاهی منصرف میشود البته این در صورتی است که فرد با مفهوم سیاسی آن آشنا نباشد چون در آن صورت بنظر میرسد که مفهوم علمی و سیاسی آن یا قوتی یکسان به ذهن متبادر میشود. برخی صاحب نظران برای دقیق تر کردن مفهوم مورد نظر خود اصطلاح صاحب تخصص یا متخصص را بر نخبه بجای آن ترجیح میدهند.

پایان