مقدمه:
كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان، مؤسسه‌اي دولتي، فرهنگي و هنري است.
كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان داراي وسيع‌ترين شبكه كتابخانه‌هاي كودك و نوجوان و از مهم‌ترين و معتبرترين توليدكنندگان و ناشران كتاب‌هاي اين دو گروه سني در ايران و تهيه‌كننده مهم فيلم‌ها و ساير فرآورده‌هاي فرهنگي براي كودكان و نوجوانان است.
تاریخچه:
در سال 1344، كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان به موجب بند سه ماده يك قانون محاسبات عمومي و بند 11 ماده يك قانون برنامه و بودجه در سال 1351 به عنوان يك دستگاه كمك بگير وابسته به دفتر مخصوص همسر محمدرضا‌ شاه فعاليت خود را آغاز كرد. اين دستگاه از بدو فعاليت قسمت اعظم منابع مالي خود را از بودجه كل كشور به صورت كمك تامين مي‌كرد.
در مردادماه سال 1358 در پي تجديد‌نظر در بودجه كل كشور و بر اساس مفاد تبصره 33 قانون بودجه سال 1358 كانون به عنوان يك دستگاه دولتي وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالي درآمد و تابع مقررات عمومي دولت شد. متعاقباً اساسنامه‌ آن در جلسه مورخ 21/2/1359 به تصويب شوراي انقلاب رسيد.
برابر تصويب ماده 36 قانون بودجه سال 1360 و جلسه مورخ 1360 كميسيون لوايح و تصويب‌نامه‌هاي نخست‌وزيري،كانون از وزارت فرهنگ و آموزش عالي منتزع و به وزارت آموزش و پرورش الحاق گرديد.كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در تاريخ 1360 به عنوان شركت در اداره ثبت شركت‌ها و مالكيت‌ صنعتي به ثبت رسيد.
اين كانون در دي‌ماه 1344 به‌عنوان مؤسسه‌اي فرهنگي، هنري، و غيرانتفاعي تأسيس شد و پس از انقلاب اسلامي، همچنان به‌عنوان شركتي دولتي وابسته به وزارت آموزش و پرورش به فعاليت خود ادامه مي‌دهد.
اهداف، وظايف و اختيارات سازماني:
هدف كلي اين شركت در ابتدا عبارت بود از پرورش فكري و ذوقي و انديشه كودكان و نوجوانان و تقويت فضايل اخلاقي و توسعه معلومات آن‌ها از طريق مواد خواندني و وسايل سمعي و بصري، پس از پيروزي انقلاب اسلامي و اهداف مزبور معطوف به ايجاد امكانات لازم جهت رشد و پرورش فكري و ذوقي كودكان و نوجوانان و كمك به شكوفايي استعدادهاي آنان براساس ارزش‌ها و نظام تعليم و تربيت اسلامي گرديد.
وظايف كانون طبق اساسنامه عبارت‌است از:
• تأسيس مراكز عرضه كتاب و آموزش‌هاي فرهنگي و هنري مخصوص كودكان و نوجوانان در نقاط مختلف كشور؛
• توسعه و تكميل كتابخانه‌هاي عمومي ثابت و سيار؛
• همكاري با مؤسسه‌ها براي ايجاد بخش‌هاي ويژه كودكان و نوجوانان؛
• تهيه و انتشار محصولات سمعي و بصري؛
• تدارك وسايل و كلاس‌هاي آموزشي؛
• توليد، خريد، توزيع، نمايش و فروش فيلم‌هاي سينمايي و تئاتر مخصوص كودكان و نوجوانان؛
• ايجاد كتابخانه‌هاي سيار و پستي براي عرضه كتاب مناسب به كودكان و نوجوانان در روستاها و مناطق محروم و همكاري با سازمان‌هايي كه خدمات مشابهي ارائه مي‌كنند؛
• كمك به توسعه و ترويج ادبيات و هنر كودكان و نوجوانان از طريق تشويق نويسندگان و طراحان، هنرمندان، ناشران و همكاري با آنها؛
• همكاري با كليه مؤسسه‌هاي ايراني و غيرايراني كه هدف‌هاي آنها با اهداف كانون مشابه است.
هرگونه اقدامات ديگري كه وصول به هدف‌هاي كانون را تسهيل نمايد.
طبق اساسنامه‌، شركت سهامي كانون از چند ركن برخوردار است كه عبارتند از: مجمع عمومي، هيئت مديره، مديرعامل، حسابرس و مديريت روابط عمومي و بين‌المللي و معاونت توليد، هر يك از اين اركان و وظايفي را برعهده دارند كه به شرح زير عنوان مي‌شوند:
وظايف هيات مديره به شرح ذير است:
- تصويب و اجراي برنامه‌هاي جاري براساس خط ‌مشي و هدف‌هاي شركت.
- تصويب تشكيلات شركت پس از تاييد سازمان امور اداري و استخدامي كشور.
- بررسي و تاييد بودجه شركت به منظور طرح در مجمع عمومي.
- رسيدگي و بررسي و تهيه‌ گزارش عمليات و ترازنامه‌ و حساب سود و زيان شركت به منظور طرح در مجمع عمومي.
- بررسي آيين‌نامه‌هاي موضوع اين اساسنامه و ساير آيين‌نامه‌هاي اجرايي شركت براي طرح در مجمع عمومي.
همچنين كانون داراي چهار مديريت انتشارات، سرگرمي‌هاي سازنده، مديريت سينمايي و مديريت تئاتر است.
معاونت پژوهشي:
- تحقيق و بررسي مستمر به منظور پيشنهاد انواع و چگونگي توليدات فرهنگي - هنري مورد نياز كودكان و نوجوانان در اوقات فراغت با توجه به خط‌مشي و سياست‌هاي كلي كانون.
- تهيه و تنظيم برنامه‌هاي مختلف آموزشي اعم از فرهنگي و هنري براي مراكز فرهنگي - هنري با همكاري حوزه معاونت هماهنگي امور مناطق در قالب خط‌مشي مصوب كانون.
- تهيه و تنظيم و اجراي برنامه‌هاي آموزش فرهنگي و هنري براي مربيان آموزشي با همكاري حوزه معاونت هماهنگي امور مناطق.
- تهيه و تنظيم ضوابط ارزيابي برنامه‌هاي آموزشي در مراكز فرهنگي و هنري كانون و همكاري با حوزه معاونت هماهنگي امور مناطق به منظور اعمال ضوابط مذكور.
- فراهم آوردن امكانات و آموزش براي اعضاي مستعد مراكز فرهنگي - هنري به منظور تامين نيروي انساني مورد نياز كانون در زمينه‌هاي مختلف هنري.
- برقراري ارتباط مستمر با اعضاي مراكز فرهنگي و هنري سراسر كشور جهت شناسايي اعضاي برجسته و كمك به رشد و شكوفايي استعدادهاي آنها در زمينه‌هاي مختلف فرهنگي و هنري با همكاري حوزه معاونت هماهنگي امور مناطق.
- تهيه و تدوين ضوابط ارزيابي و انتخاب كتب و نشريات منتشره مربوط به كودكان و نوجوانان در داخل و خارج كشور.
همچنين تحت اين معاونت چهار واحد،مديريت پژوهش، مديريت آموزش، مديريت آفرينش‌هاي ادبي و هنري، مديريت تجربيات هنري نيز فعاليت مي‌كنند.
معاونت هماهنگي امور استان‌ها كه قبل‌ها به عنوان بخشي جدا فعاليت داشته حال در زير مجموعه معاونت فرهنگي قرار گرفته و مدير آن مرتضي خرمي است.
معاونت اداري و مالي نيز در بخش‌هاي برنامه و بودجه، امور مالي، امور بازرگاني و امور اداري به فعاليت مي‌پردازد.

با سلام
سپاسگزار
افشارنادری