کار کرد نظری سواد رسانه
ضرورت آموزش سواد در رسانه ای
چون رسانه ها یکی از اجزای اساسی زندگی امروز در جوامع انسانی هستند پس لازم است آگاهی لازم را (مثل تحقیق و تحلیل و آموزش و تاثیر رسانه هایی مثل Tv . R . فیلم- موسیقی مجله کتاب و اینترنت)
را برای استفاده از این وسایل داشته باشیم.
تاریخچه پیدایش این تفکر به سال 1960 میلادی برمیگردد و Tv در این میان گوی سبقت را از دیگر رسانه ها ربوده تا جایی که جای مطالعه را هم گرفته است
سواد رسانه ای یعنی تنظیم وقت و هزینه و فایده است. سواد رسانه ای به ما یاد می دهد که ببینیم در برابر رسانه ها چه چیزهایی را از دست می دهیم
در کشور ما آمار تماشا گران Tv بیش از سایر رسانه هاست مخصوصا در کودکان پس . پس کودکان از دنیای اطراف فرد هم آگاهی بدست می آورند
سواد رسانه ای به ما یاد میدهد که در تبادل مشکلات جوانان در اجتماع چه کنیم در آمریکا در اثر تحقیق در مدرسه درباره فیلم های خشن به این نتیجه رسیدند که سواد رسانه ای باید به عنوان جزیی از آموزش عمومی قرار بگیرد.
باعث تفکر انتقادی و در نتیجه تجزیه و تحلیل مسائل می شود در واقع رسانه ها پنجره نگا به دنیا حساب می شوند.
مرکز تحقیقات سواد رسانه ای اروپا سه دلیل (فلسفه) برای آموزش سواد رسانه ای طرح می کند.
1- سواد رسانه ای ، آموزش برای زندگی در دنیای رسانه های جهانی است.
2- قلب سواد رسانه ای، پرسش آگاهانه است.
3- سواد رسانه ای جایگزینی برای سانسور، تحریم یا سرزنش رسانه است.
آموزش سواد رسانه ای شامل موارد زیر می باشد:
1-اشباع رسانه ای
2- نفوذ رسانه ای
3- مدیریت و درستکاری
4- اطلاع رسانی
5- رشد خصوصی سازی اطلاعات
6- نفوذ رسانه ها و تاثیرات آن بر آینده
پس اولین قدم شناخت ویژگی های نهفته در رسانه ها و دومین قدم این است که مخاطب برای روبرو شدن با رسانه ها باید از مهارت و شایستگی برخوردار باشد.
سواد رسانه ای در جامعه
سواد رسانه ای در جامعه یعنی عکس العمل مردم در تعالیم عملکرد در رسانه ها یعنی اینکه مردم اگر مورد ، ناپسندی را ببینند باید انتقاد کنند آموزش سواد رسانه ای به مردم می آموزد که پیام را تفسیر و تولید ومناسب ترین رسانه را برای ارتباط انتخاب کنند.
هدف سواد رسانه ای هوشیاری و دادن اختیار به مردم در راستای ترویج مساوات – عدالت اجتماعی – دموکراسی آزادی و کرامت انسانی است.
جریان اطلاعات گاهی عمودی یعنی از بالا به پایین و یکسوبه و برای هویت بخشیدن به مخاطب باید اطلاعات افقی و دو سویه شود.
پیامد های سواد رسانه ای
رسانه ها بخش لاینفکی از زندگی انسان امروزی هستند که چون ما نمیتوانیم چشم مان را به این رسانه ها ببندیم پس لازم است هم سواد رسانه ای را داشته باشیم هم در کنار فرزندانمان باشیم یعنی در مانهای عمومی کامپیوتر و اینترنت ؟؟؟؟؟؟؟نموده استفاده صحیح را آموزش بدهیم و در هر صورت نباید دچار افراط و تفریط شویم. رسانه ها میتوانند اطلاعات درست و صحیح به ما بدهند یا برعکس ای قضیه هم صدق میکند.
دلایل فراگیری سواد رسانه ای:
چون ما نمیتوانیم در مقابل هجوم رسانه ها بایستیم پس بهتر است راه درست استفاده از آن را داشته باشیم برای برخورد با رسانه ها موارد زیر را باید مد نظر داشته باشیم.
1-استفاده آگاهانه از رسانه ها
2- نگاه منتقدانه به محتوای رسانه ها
3- تحلیل پیام و اهداف رسانه ها
4- جایگزینی ارزش ها و دیدگاهها توسط رسانه ها
5- برداشت های گوناگون از یک پیام واحد رسانه ای
سواد رسانه ای و تفکر انتقادی:
کارشناسان 5 اصل را برای تحلیل پیامدهای رسانه ای قائل هستند.
1-پیام های رسانه ای را دستاندرکاران رسانه ها می سازند.
2- پیام های رسانه ای تنها بخشی از واقعیت را بیان می کنند.
3- هر رسانه مجموعه ای از قواعد منحصر بفرد برای تولید پیام دارد.
4- مخاطبان، پیام های رسانه ای را معنا می کنند.
5- رسانه ها در چهارچوب منافع اقتصادی و سیاسی خود قدم بر می دارند.
کارشناسان علوم ارتباطات سواد رسانه ای را مفهومی می دانند که در 5 پرشس مطرح کردند.
1-چه کسی پیام های رسانه ای را خلق کرد؟
2- کدام یک از فنون رسانه ای برای جلب مخاطب استفاده میشود؟
3- چگونه افراد مختلف تفسیر های گوناگونی از پیام های یکسان دارند؟
4- ارزش ها و سبکهای زندگی ارائه شده در رسانه ها کدامند؟
5- هدف سازندگان و آفرینندگان پیام چیست؟
تاثیر TV بر کودکان و نوجوانان:
لیوی (levy) و گلیک (Glick) صاحبنظران سه گروه را در بین مخاطبان قرار می دهند
1-موافق ها که از قبل نظری مساعد به برنامه رسانه ها دارند.
2- مخالف ها که زمینه انتقادی نسبت به برنامه های رسانه دارند.
3- میانه روها که ما بین دو گروه بالا قرار دارند.
رسانه ها می توانند آثار سود مند و زیان باری بر کودکان و نوجوانان بگذارند.
رسانه ها چهار نقش در زندگی کودکان دارند:
1-وقت کشی اولین نقش آنها
2- مانند رویدادی اجتماعی یا غیر اجتماعی است یعنی کودکان در کنار والدین هستند یا تلویزیون باعث دوری آنها از خانواده می شود
3- پردازش اطلاعات است.
4- فراهم سازی اطلاعات (مثل : چی بخریم یا چه کار بکنیم).
سواد رسانه ای در کودکان:
چون کودکان امروز در یک محیط چند رسانه ای زندگی می کنند شاید بتوان از میزان حضور کودکان در برابر رسانه ها را کم کرد ولی نمی توان کودکان را از رسانه جدا کرد پس باید مصرف درست را به آنها آموزش داد. متاسفانه پیام هاب خشونت آمیز روی رفتار آنها تاثیر سوء دارد
اما وظیفه بزرگان همراه شدن با آنها و بحث بررسی در مورد مسائل خشونت آمیز با آنها و اینکه بفهمیم آنها چه احساسی دارند می تواند از رفتار خشونت آمیز آنان جلوگیری کنند.
مختصری از مهارتهای کنشی در سواد رسانه ای عبارتند از:
1- تحلیل و شکستن و تقسیم پیام به عناصر معنادار
2- ارزشیابی: داوری درباره ارزش پیام و امکان مقایسه عناصر پیام با هم
3- گروه بندی : تعیین اجزای مشابه و متفاوت با هم
4- استقرا : نتیجه گیری از برخی اجزای پیام و تعمیم آن به بقیق اجزا
5- قیاس: استفاده از اصول فراگیر برای بیان موارد خاص
6- ترکیب: جمع بندی پیام های مختلف در ساختاری جدید
7- خلاصه سازی: ارائه توصیفی روشن ، درست و فشرده از پیام