شخصي اتومبیل ديگري را بدون رضايت او برداشته و پس از يك ماه استفاده، تصادف كرده و به اتومبیل خسارت وارد مي شود؛

الف- در صورتي كه به اين اتومبیل به نحوي خسارت وارد شود كه نتوان آن را به صورت كامل تعمير كرد، مالك چه اقدامي مي تواند انجام دهد؟

ب- در صورتي كه اتومبیل تلف شود و قيمت آن به هنگام جبران خسارت در بازار به نصف كاهش يابد، خسارت مالك به چه نحو جبران مي شود؟

با سلام خدمت خانم شعبانی. پاسختان کامل نبود و ترجیح دادم آن را تائید نکنم لذا پاسخ صحیح را برایتان می نویسم امید بر اینکه ملکه ذهنتان شود چرا که در جلسات رفع اشکال به آن پرداخته بودم.
فرضیه های مسئله:
1- تسلط بر مال غیر
2- بدون رضایت مالک ماشین
3- خسارت وارد شده بر ماشین
باتوجه به فروض مسئله، طبق ماده 308 قانون مدنی عمل فرد، غصب می باشد. بدین ترتیب:
الف- هر گاه عین مال به هر دلیلی از بین رفته باشد، طبق ماده 311 قانون مدنی، مسئول این امر باید مثل یا قیمت آن را بدهد. همچنین ماده 329 قانون مدنی مقرر کرده است: «اگر کسی خانه یا بنای کسی را خراب کند باید آن را به مثل صورت اول بنا نماید و اگر ممکن نباشد باید از عهده قیمت برآید.» بدین ترتیب در صورتی که به این اتومبیل به نحوی خسارت وارد شود که نتوان آن را به صورت کامل تعمیر کرد، مسئول خسارت باید از عهده قیمت آن برآید. و در این خصوص ماده 3 قانون مسئولیت مدنی مقرر کرده است که دادگاه میزان زیان و طریقه و کیفیت جبران آن را با توجه به اوضاع و احوال قضیه تعیین خواهد کرد.
ب- در این خصوص ماده 312 قانون مدنی مقرر کرده است: «هر گاه مال مغصوب بوده و مثل آن پیدا نشود غاصب باید قیمت حین الاداء را بدهد و اگر مثل موجود بوده و از مالیت افتاده باشد باید آخرین قیمت آن را بدهد.»
بدین ترتیب در موردی که مثل موجود بوده اما از قیمت افتاده باشد، غاصب باید آخرین قیمت را به عنوان ضمان ناشی از غصب و تفاوت آن با قیمت زمان غصب را به عنوان تسبیب بپردازد البته مشروط بر این که مقصر باشد و میان تقصیر او و ضرر ناشی از کسر قیمت رابطه سببت موجود باشد.