آشنايي با بخشهاي مختلف سازمان
اشاره:
با تصويب شوراي انقلاب در سال 1358، امور حج از سازمان اوقاف و امور خيريه جدا و به عنوان «سازمان حج و زيارت» زير نظر وزارت ارشاد اسلامي قرار گرفت.
بار ديگر در سال 1363 سازمان اوقاف و امور خيريه و حج در هم ادغام شده و سازمان حج و اوقاف و امور خيريه تشکيل گرديد و امور حج در اين سازمان تحت عنوان «معاونت حج و زيارت» به فعاليت خود ادامه داد تا اين که در سال 1370 بنابه نظر مقام معظم رهبري حضرت آيت الله خامنه اي ـ مدّ ظلّه العالي ـ و مصوبه 15/8/1370 شوراي عالي اداري کشور، وظايف سازمان حج و اوقاف و امور خيريه از هم تفکيک
و سازمان حج زيارت به عنوان يک سازمان مستقل زير نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ايجاد گرديد.
در حال حاضر سازمان حج و زيارت داراي سازمان و تشکيلات مصوّب و منطبق با مفاد قانون نحوه تعديل نيروي انساني است و در 27 مرکز استان و شهرستان مشغول به انجام خدمت به امت مسلمان و شهيد پرور مي باشد.
هدف و وظايف اساسي سازمان:
1) هدف
نظارت و هدايت و اداره امور مربوط به حج و زيارت و هيأت هاي سرپرستي و راهنمايان و ايجاد تأسيسات و ارائه خدمات در جهت تأمين رفاه زائران خانه خدا، اعتاب مقدسه و اماکن مذهبي داخل و خارج از کشور و توجه به روابط مذهبي با ساير کشورهاي مسلمان و مجامع اسلامي و بين المللي از طريق برنامه ريزيهاي لازم و تحکيم مباني ارزشهاي اسلامي و شناساندن تحولات ناشي از انقلاب اسلامي ايران، هدف اساسي و اصلي سازمان حج و زيارت را تشکيل مي دهد.
2) وظايف
به منظور آشنايي با وظايف سازمان، به نمونه وظايف مصوب، به شرح ذيل مي پردازيم:
1 ـ برنامه ريزي مصوب کوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت در
زمينه ثبت نام، انتخاب، اعزام، تغذيه، اسکان و تهيه و تأمين ساير امور رفاهي، بهداشتي و خدماتي زائرين حج تمتع و عمره مفرده و اعتاب مقدسه در کشورهاي سوريه و عراق و ساير کشورهاي اسلامي.
2 ـ ايجاد دفاتر نمايندگي در ساير کشورهاي اسلامي جهت برقراري ارتباط و همکاري با واحدهاي حج و زيارت ساير کشورهاي اسلامي و به منظور دستيابي به اهداف و نقطه نظرهاي مشترک در امور اجرايي مراسم عبادي ـ سياسي حج و همچنين بررسي و مطالعه و گسترش فعاليتهاي برون مرزي و جلب و هدايت مسلمانان ساير کشورهاي اسلامي جهت زيارت و ديدار از اماکن مقدسه و متبرکه کشور از طريق برقراري و اجراي تورهاي زيارتي در ايران.
3 ـ گسترش فعاليتهاي مختلف در زمينه خدمات، رفاه، بهداشت، درمان و بيمه حجاج و زائران و گسترش ساير تسهيلات لازم براي حاجيان و زائران.
4 ـ ايجاد و راه اندازي و هدايت و بهره برداري از سيستم کامپيوتري در جهت بالا بردن سرعت، صحت و دقت اطلاعات مربوط به امور حج و زيارت.
5 ـ انجام بررسي و تحقيق و جمع آوري اطلاعات مورد نياز در خصوص سرپرستان کاروانهاي حج و زيارت و انتخاب افراد شايسته، تحصيلکرده و مؤمن و متقي جهت سرپرستي امور حاجيان و زائران.
6 ـ صدور اجازه نامه جهت مديران و سرپرستان کاروانهاي حج ـ عمره و ساير اماکن اسلامي و اعمال نظارت دقيق بر فعاليت آنها.
7 ـ بررسي و مطالعه در زمينه استفاده از خدمات بخش غير
دولتي در زمينه هاي فوق الذکر.
8 ـ برقراري ايجاد و حفظ روابط منطقي بين کليه دستگاههايي که فعاليت آنها به نحوي در ارتباط با حج و زيارت مي باشد.
تشکيلات و نمونه وظايف حوزه هاي ستادي و ميداني سازمان
بطور کلي در همه امور اجرايي; اعم از تدارکاتي، رفاهي، آموزشي و ثبت نام و اعزام و هدايت زوار از نيروي بالقوه مؤثر و مفيد مديران کاروانها استفاده مطلوب به عمل مي آيد و بدين سان مشارکت نيروي ثابت سازمان و کادر خارج از سازمان به شکل ترکيبي از نيروهاي بخش دولتي و غير دولتي تامين مي گردد که طبعاً روند امور را تسهيل مي نمايد. دقيقاً توسل به اين شيوه است که سازمان را قادر مي سازد تا تنها با حدود سيصد نفر پرسنل در کلّ کشور کاري عظيم را ـ به شکلي که مورد رضايت مقام معظم رهبري و رياست محترم جمهوري و دولت و ساير مسؤولان عالي رتبه و عموم زائران باشد ـ سامان بخشد بطوري که حتي مقامات بالاي عربستان را مبهوت و متحير نظم و انضباط ايرانيان کند. بديهي است تحقق اين وضعيت، جز با مدد الهي و همياري مديران کاروان با تجربه و همکاري تمامي ارگانهاي ذيربط ميسّر ومقدور نمي گردد.
از طرفي بحث تفويض اختيارات گسترده به مراکز استانها و انتقال امور اجرايي از رأس و بدنه سازمان به خود استانها، در چند سال اخير بسيار بسيار مطمع نظر بوده و به نتايج قطعي و عملي رسيده است; به
نحوي که در حال حاضر در بسياري موارد، سازمان نقش ستادي وتنظيم و هدايت و بررسي و ارزشيابي و نظارت را به عهده دارد و خود واحدهاي استاني هستند که در زمينه هاي فراواني به رتق و فتق امور اجرايي مي پردازند، به خصوص در زمينه ثبت نام و اعزام و امور مالي و امور راهنمايان، گامهاي بزرگي برداشته شده و در زمينه کامپيوتر و آموزش و... نيز فعاليتهاي چشمگيري در حال شکل گيري و وقوع است که مديران عزيز استانها از نزديک شاهد رشد و شکوفايي و نتايج مفيد به کارگيري اين روشها هستند.
براساس مصوبات تشکيلات و سازمان در سال 1371، تشکيلات موجود به اين شکل است که رييس سازمان به عنوان معاون وزير فعاليت مي کند و شورايعالي حج و نمايندگي محترم مقام ولايت فقيه که سرپرستي حجاج را به عهده دارند، هر يک وظايف خاص خود را به انجام مي رسانند. علاوه بر حوزه رياست، سازمان شامل: گزينش، حراست، نمايندگي هاي خارج از کشور، اداره حقوقي، ارزشيابي ورسيدگي به شکايات، مديريت طرح و برنامه، روابط عمومي و بين المللي و بالاخره امور راهنمايان و ستادها، به منظور انجام امور اجرايي دو معاونت اداري مالي و پذيرش و اعزام، مشغول به ايفاي وظايف محوله هستند. که جهت آشنايي با برخي از بخش ها در صفحات آتي به اجمال توضيحاتي ارائه خواهد شد. در ضمن قابل ذکر است که اخيراً با تشکيل شرکت تعاوني; شامل کارکنان منتقله سازمان، از حجم بدنه کارمند وابسته به تشکيلات دولتي سازمان کاسته شده و امور خدماتي سازمان به تعاوني مذکور سپرده شده است.
الف ـ نمونه وظايف واحدهاي تحت پوشش حوزه رياست سازمان
1 ـ دفتر رياست و روابط عمومي
واحدهاي تحت پوشش اين دفتر عبارتند از: اداره روابط عمومي و بين الملل و دبير خانه مرکزي سازمان. و اهم وظايف اين دفتر به شرح زير است:
1 ـ 1 ـ دريافت و ثبت و توزيع کليّه نامه هاي وارده و صادره.
2 ـ 1 ـ ابلاغ کليه دستورات، مصوبات و بخشنامه هاي رياست سازمان به اشخاص و واحدهاي ذيربط.
3 ـ 1 ـ انجام امور ماشين نويسي و تکثير و بايگاني.
4 ـ 1 ـ انجام امور مخابراتي تلکس و فاکس.
5 ـ 1 ـ انجام امور مطبوعاتي و روابط عمومي بين الملل.
6 ـ 1 ـ انجام امور مربوط به مصاحبه ها و کنفرانسهاي رياست سازمان با خبرنگاران.
7 ـ 1 ـ تهيه و تنظيم و اجراي برنامه و امور سمينارهاي سازمان با همکاري واحدهاي اجرايي و خدماتي سازمان.

2 ـ مديريت طرح و برنامه
1 ـ 2 ـ تعيين اولويتهاي لازم و ارائه الگوهاي برنامه ريزي در رابطه با برنامه هاي سازمان.
2 ـ 2 ـ بررسي وتهيه وتنظيم طرحهاي تشکيلاتي متناسب با نوع و ميزان اهداف سازمان و وظايف سازمان در مرکز و واحدهاي استاني.
3 ـ 2 ـ انجام بررسيهاي مربوط به بهبود روشهاي اداري سازمان.
4 ـ 2 ـ بررسي نيازهاي آموزشي کارکنان و تهيه و تنظيم واجراي برنامه هاي آموزشي قبل و حين خدمت کارکنان.
5 ـ 2 ـ جمع آوري اطلاعات مورد نياز جهت تهيه و تنظيم بودجه عمومي و اختصاصي سازمان و تهيه دستورالعملهاي لازم بر اساس برنامه و فعاليتها.
6 ـ 2 ـ تعيين خط مشي و طرح ريزي امور مربوط به فراوري داده ها (کامپيوتر) سازمان در مرکز و استانها.
7 ـ 2 ـ نظارت عالي بر امور و عمليات سخت افزاري و نرم افزاري سازمان در زمينه هاي برنامه ريزي و اجرايي، آماده سازي و بهره برداري از داده ها.
8 ـ 2 ـ بررسي و مطالعه مربوط به سرمايه گذاري و تهيه و تنظيم طرحهاي اقتصادي و فني مورد نياز سازمان.
3 ـ اداره حقوقي، ارزشيابي و رسيدگي به شکايات
1 ـ 3 ـ دريافت شکايات کتبي مردم از واحدها و کارکنان دستگاه.
2 ـ 3 ـ بررسي پيرامون صحت و سقم موارد شکايت.
3 ـ 3 ـ پي گيري جهت احقاق حق شاکي و يا ردّ موارد شکايت
و اعلام نتيجه.
4 ـ 3 ـ ارزشيابي کارکنان.
5 ـ 3 ـ اظهار نظر مشورتي و ارائه طريق به واحدهاي تابعه سازمان در امور حقوقي و قضايي.
مديريت امور راهنمايان و ستادها
اين مديريت شامل: 1 ـ اداره انتخاب راهنمايان و خدمه 2 ـ اداره امور ستادها 3 ـ اداره آموزش مديران و عوامل خدماتي است.
1 ـ 4 ـ تنظيم رويه و چگونگي انتخاب و گزينش مديران وعوامل خدماتي جهت کاروانهاي حج و زيارت و همکاري با واحدهاي استاني جهت معرفي مديران و عوامل خدماتي و ارزشيابي آنان.
2 ـ 4 ـ تهيه شرح وظايف و دستورالعملهاي مختلف جهت مديران و عوامل خدماتي کاروانهاي حج و زيارت.
3 ـ 4 ـ همکاري با شوراي آموزش در زمينه آموزش مديران و عوامل خدماتي و کارگزاران و عوامل ستادي.
4 ـ 4 ـ نظارت بر اداره امور مسؤلان و خدمتگزاران حج و زيارت در داخل و خارج از کشور و تنظيم و تکميل فرمهاي ارزشيابي آنان و انتقال اطلاعات لازم به واحدهاي استاني و ستادي.
5 ـ 4 ـ برنامه ريزي و اقدام لازم در مورد برگزاري و اجراي سمينارهاي مرتبط با فعاليتهاي مديريت با همکاري واحدهاي ذيربط.
6 ـ 4 ـ انتخاب و تعيين مديران راهنما ـ و ثابت و عوامل خدماتي عمره و ارزشيابي آنان.
ب ـ نمونه وظايف معاونت اداري مالي و مديريتهاي تحت پوشش
معاونت اداري و مالي
1 ـ نظارت بر جذب نيروي انساني سازمان و اتخاذ تصميمات لازم در اين زمينه.
2 ـ نظارت بر وصول درآمدها و مطالبات مربوط به حج و زيارت.
3 - نظارت بر نگهداري حساب درآمد و هزينه و تنظيم دفاتر مالي مربوط به حج و زيارت.
4 ـ نظارت بر تأمين کليه هزينه هاي مربوط به هياتهاي اعزام به داخل و خارج از کشور.
5 ـ نظارت و همکاري در تنظيم کليه قراردادها و تعهداتي که براي سازمان بار مالي ايجاد مي کند.
6 ـ نظارت بر انجام کليه فعاليتهاي رفاهي و تعاوني کارکنان و ارائه طرحهاي مناسب و صدور دستورالعملهاي لازم.
7 ـ نظارت بر تهيه و تنظيم دستورالعملها و بخشنامه هاي اداري و مالي و ارائه طريق به واحدها در زمينه وظايف و مسؤوليتها.
8 ـ نظارت بر برنامه هاي تأمين و نگهداري اثاثيه کاروانهاي حج.
9 ـ نظارت بر کليه امور اداري و مالي ادارات تابعه استانها و شهرستانها.
اين معاونت داراي دو مديريت به نام «مديريت امور اداري» و «مديريت امور مالي» است که عهده دار وظايف زير مي باشند.
1 ـ مديريت امور اداري:
اين مديريت شامل اداره کارگزيني و رفاه و اداره کارپردازي است.
1 ـ 1 ـ پيش بيني نيروي انساني مورد نياز سازمان و نظارت دقيق در تهيه و تنظيم برنامه و تأمين نيازهاي پرسنلي سازمان.
2 ـ 1 ـ نظارت بر اجراي امور استخدامي کارکنان سازمان با رعايت قوانين مربوطه.
3 ـ 1 ـ صدور کليه احکام استخدامي، حقوقي، مأموريتها، مرخصي ها، ترفيعات، انتقال، بازنشستگي، باز خريدي و تبديل وضع استخدامي و غيره.
4 ـ 1 ـ همکاري با مديريت طرح و برنامه در زمينه تشکيلات و بودجه، امر طبقه بندي مشاغل و برآورد نيروي انساني و اجراي برنامه هاي آموزشي مورد نياز.
5 ـ 1 ـ نظارت بر خريد وسايل مورد نياز سازمان از محل اعتبارات و بودجه سازمان.
6 ـ 1 ـ سرپرستي و نظارت بر کليه امور مربوط به رفاه و تعاون و انتظامات و امور نقليه و خدمات و تأسيسات.
7 ـ 1 ـ نظارت بر تهيه و تنظيم بخشنامه هاي لازم به منظور راهنمايي واحدهاي تابعه و ايجاد هماهنگي در امور اداري و استخدامي مرکز و استانها.
8 ـ 1 ـ نظارت بر تهيه آگهي هاي مناقصه و مزايده اموال ووسايل اداري با همکاري ادارات ذيربط.
9 ـ 1 ـ هماهنگي و ارتباط مستمر و تنگاتنگ با تعاوني کارکنان سازمان در زمينه نيروي انساني و ارائه خدمات.
2 ـ مديريت امور مالي:
اين مديريت شامل اداره درآمد و هزينه و اداره رسيدگي و تنظيم حسابها و اداره اعتبارات مي باشد.
1 ـ 2 ـ وصول درآمدها و مطالبات و پرداخت حقوق و مزايا و هزينه هاي مستمر و غير مستمر و ديون و تعهدات سازمان.
2 ـ 2 ـ نظارت بر حفظ و نگهداري اموال منقول و غير منقول سازمان و ثبت کامل مشخصات اموال در دفاتر و تهيه آمارهاي لازم طبق مقررات در داخل و خارج از کشور.
3 ـ 2 ـ وصول درآمدها و مطالبات مربوط به حج و زيارت اعم از وجوه مربوط به ثبت نام حج، عمره و سوريه و تنظيم دفاتر مربوط.
4 ـ 2 ـ تأمين هزينه هاي کليه هيأتهاي اعزامي به عربستان در مراسم و ديدارهاي رسمي سازمان.
5 ـ 2 ـ نگاهداري دفاتر اعتبار و تأمين آن و همچنين حساب درآمد و هزينه و تنظيم دفاتر مالي مربوط به حج و زيارت.
6 ـ 2 ـ کنترل و رسيدگي به اسناد هزينه هاي مربوط به امور حج و زيارت بر اساس قوانين، آيين نامها و مقررات مربوط.
ج ـ نمونه وظايف معاونت پذيرش و اعزام و مديريتهاي تحت پوشش
معاونت پذيرش و اعزام
1 ـ نظارت بر تهيه و تنظيم برنامه هاي ثبت نام حج، عمره، سوريه و ساير اعتاب عاليه و اماکن مقدسه خارج از کشور.
2 ـ نظارت بر تهيه و تنظيم مدارک و صدور گذرنامه حجاج، زائران، مديران و عوامل کاروانها و اعضاي ستادهاي حج.
3 ـ نظارت بر تهيه و تدارک و چاپ و توزيع تعرفه ها و گذرنامه هاي زيارتي حجاج و زائران و عوامل کاروانها در سراسر کشور.
4 ـ هماهنگي با نيروي انتظامي ج.1.1. (اداره گذرنامه)، گذرنامه رياست جمهوري، اداره نظام وظيفه، ثبت احوال، امور خارجه در مورد ضوابط صدور گذرنامه هاي زيارتي خدمت و مقررات خروج از کشور.
5 ـ برقراري ارتباط با سفارتخانه هاي کشورهايي که داراي امکان زيارتي هستند.
6 ـ نظارت بر مطالعات و برنامه ريزي هاي انجام شده در خصوص پروازهاي حجاج و زائران در داخل و خارج از کشور.
7 ـ نظارت بر برنامه ريزي نحوه پرداخت ارز حاجيان و زائران با هماهنگي معاونت اداره مالي.
8 ـ ايجاد هماهنگي با هواپيمايي، گمرک، سپاه فرودگاهها و ايستگاههاي پرواز.
9 ـ نظارت بر حسن انجام امور تورهاي زيارتي داخل و خارج از کشور.
10 ـ نظارت بر حسن اجراي ثبت و ضبط اطلاعات آماري زائران در مبادي ورودي و خروجي و جمع آوري آمار حجاج در شهرهاي: جده، مکه، مدينه.
11 ـ نظارت بر تهيه و تنظيم دستورالعملها و بخشنامه هاي مربوط به ضوابط ثبت نام، انتخاب حجاج و زائران، جابجايي و واگذاري حق تشرف، نقل و انتقالات، تکميل ظرفيت کاروانها (با توجه به تدارکات و مسکن)، اخذ رواديد و پرواز.
12 ـ پيشنهاد هزينه سفر حجاج و زائران با همکاري معاونت اداري مالي.
13 ـ نظارت بر تهيه و تدوين ضوابط تخصيص سهميه هاي حج
و عمره و زيارت اماکن متبرکه براي وزارتخانه هاي سازمانها، نهادها و ارگانها، بنياد شهيد و بنياد جانبازان.
14 ـ هماهنگي مستمر با کامپيوتر مرکزي سازمان و مديريت طرح و برنامه و مديريت راهنمايان و ستادها و اداره مسکن در زمينه تبادل آمار و اطلاعات لازم حجاج و زائران.
1 ـ اداره برنامه ريزي امور تورها
1 ـ 1 ـ برنامه ريزي جهت تورهاي زيارتي.
2 ـ 1 ـ راه اندازي تورهاي مسافرتي بين کشورهاي مسلمان.
3 ـ 1 ـ مطالعه و تحقيق در زمينه اماکن مقدسه در کشورهاي اسلامي.
4 ـ 1 ـ ايجاد ارتباط با سفارتخانه هاي کشورهايي که داراي اماکن مذهبي هستند.
5 ـ 1 ـ هماهنگي با وزارت امور خارجه در جهت ايجاد ارتباط با کشورهايي که داراي امکان مذهبي هستند.

د ـ نمونه وظايف اداره کل تدارکات و رفاه
اين اداره کل داراي دو اداره به اسامي امور رفاهي و امداد و اداره مسکن و تدارکات مي باشد و وظايف آن عبارت است از:
1 ـ انجام بررسيهاي لازم در زمينه تأمين کليه امکانات رفاهي
و ايجاد تسهيلات لازم جهت زائران و حجاج.
2 ـ برنامه ريزي و اجراي امور مربوط به تهيه محل اسکان حجاج و زائران و محل استقرار ستاد، بعثه، بيمارستانها و درمانگاهها و ساير دفاتر در عربستان و سوريه و اعتاب مقدسه و ساير اماکن مذهبي.
3 ـ نظارت بر برنامه ريزي و اجراي امور مربوط به تهيه و تأمين و نگهداري اثاثيه کاروانهاي حج، عمره، عتبات و ساير اماکن مذهبي.
4 ـ برنامه ريزي و انجام امور مربوط به صندوق رفاه زائران و فراهم نمودن امکانات رفاهي و درمان در عربستان و سوريه و اعتاب مقدسه و ساير اماکن مذهبي.
5 ـ نظارت بر امور مربوط به اشياء گمشده و پيدا شده در عربستان و اعتاب مقدسه و ساير اماکن مذهبي.
6 ـ نظارت بر معاينات پزشکي زائران.
7 ـ نظارت بر انجام کليه امور زائران در عربستان، سوريه و ساير اعتاب مقدسه و ساير اماکن مذهبي در رابطه با حوادثي از قبيل: فوت، تصادف و... و تماس با مقامات سفارتخانه هاي ج. 1.1. و ساير مقامات در کشورهاي مورد نظر.
8 ـ نظارت و اجراي امور مربوط به ايجاد ستاد راهنماي زائران و هدايت در راهنمايي زائرين به محل اسکان خود.
9 ـ تنظيم قرارداد و نظارت بر حُسن اجراي قراردادهاي منعقده با شرکت يا شرکتهاي بيمه طرف قرارداد که زائران را بيمه نموده اند.
1 ـ اداره امور رفاه و امداد
1 ـ 1 ـ انجام امور پي گيري مربوط به صندوق رفاه و بيمه زائران حج و عمره طبق تعرفه توافق شده با بيمه.
2 ـ 1 ـ تأمين وجوه صندوق رفاه از طريق امور مالي.
3 ـ 1 ـ پرداخت بيمه فوت شدگان بر اساس گزارش هيأت پزشکي حج و دريافت برگ انحصار وراثت و وکالتنامه محضري (مبني بر نحوه دريافت غرامت فوت) به وراث يا وکيل قانوني آنها.
4 ـ 1 ـ انجام امور مربوط به هزينه هاي معالجه و غرامت نقص عضو با توجه به قرارداد منعقده با شرکت هاي بيمه در کشورهاي عربستان، سوريه و غيره.
5 ـ 1 ـ تعيين وضعيت پرداخت ديه زائران حادثه ديده منجر به فوت و پي گيري تا حصول نتيجه قطعي.
6 ـ 1 ـ انجام امور مربوط به انتقال اجساد و فوت شدگان از عربستان، سوريه و ساير کشورهاي زيارتي به ايران با همکاري هيأت پزشکي و کنسولگريهاي ج.1.1. در کشورهاي مربوطه.
7 ـ 1 ـ رسيدگي به وضعيت اشياء و وجوه پيدا شده و گمشده حجاج و رساندن آنها به دست صاحبان آنها.
8 ـ 1 ـ انجام امور مربوط به خريد برخي اقلام مورد نياز کاروانها از قبيل: آرم پشت چادري خواهران، ساک، پرچم، تابلو، پلاک مشخصات و غيره.
9 ـ 1 ـ برنامه ريزي و نظارت بر خريد تدارکات غذايي حجاج با توجه به برنامه غذايي و شرکت فعال در کميسيون خريد حج و عمره و غيره و پي گيري موارد تا حصول نتيجه.
2 ـ اداره مسکن و تدارکات
1 ـ 2 ـ تأمين کليه امکانات رفاهي حجاج و زائران.
2 ـ 2 ـ تهيه و تأمين محل اسکان حجاج و نيروهاي ستادي، بعثه، بيمارستانها و درمانگاهها.
3 ـ 2 ـ تهيه انبارهايي جهت نگهداري اثاثيه کاروانها.
4 ـ 2 ـ ثبت و ضبط و بهره برداري به موقع از اطلاعات و آمار مربوط به منازل اجاره شده در عربستان و ارزيابي منازل.
5 ـ 2 ـ نظارت بر نحوه استفاده از اماکن اجاره شده و رفع نقص و دريافت غرامت خسارات وارده.
6 ـ 2 ـ انجام امور مربوط به خريد و تهيه و توزيع مواد غذايي مورد نياز کاروانها.
هـ ـ تأسيس اداره کل حج و زيارت استان تهران
سازمان اخيراً به دنبال تشخيص نياز و بررسيهاي فراوان و به لحاظ تسهيل در روشهاي جاري اجرايي و ارتباطات و تبادل نظر و زمينه سازي براي تعميق و ارتقاي آموزشي مديران و ايجاد تسهيلات
براي ارباب رجوع سازمان در تهران مبادرت به تشکيل اداره کل حج و زيارت استان تهران نموده است که قدمهاي اساسي آن برداشته شده و بحمدالله تشکيلات آن تثبيت شده است. بدين ترتيب دواير ذيل در مديريت استان تهران ايجاد گريده است.
اداره ثبت نام عمره، اداره ثبت نام حج، واحد کامپيوتر، اداره تنظيم مدارک و پي گيري گذرنامه، اداره راهنمايان و عوامل خدماتي، اداره مسافرت و امور مالي ايستگاه تهران.

سلام
موضوع خوب بود فقط ذکر منابع آن الزامی است،درضمن مشاهدات عینی خودتان یا کسی که در این زمینه کار می کند و بر امور آن مسلط است را ارسال کنید. باتشکر