سه شنبه, 08 خرداد 1403

 



موضوع: آثار فرهنگی اجتماعی و روانی فناوری اطلاعات

آثار فرهنگی اجتماعی و روانی فناوری اطلاعات 9 سال 11 ماه ago #87808

در چند دهه اخیر ابداع روش هاي ارتباطی و تغییر نوع رفتار هاي ارتباطی با به وجود آمدن روش ها و تکنولوژي هاي جدید و تاثیر آن در زندگی و کار بشر غیر قابل انکار است بوجود آمدن شبکه هاي ارتباطی و گسترش آنها مانند اینترنت و ماهوارها باعث شده است که مرزها روز به روز کوچکتر شود و شرایط کار و کسب در آمد تغییر کند و مردم دروافتاده ترین نقاط دنیا بتوانند براحتی با دیگر مردم جهان ارتباط برقرار کنند براحتی بتوانند از اخبار سایر نقاط دنیا با خبر شوند به وجود آمدن تکنولوژي هاي جدید در ارتباطات و بروز رساندن اطلاعات باعث شده است که بین در بین آژانسها و سازمان هاي اطلاع رسانی جنگ اطلاعاتی رخ دهد بگونه اي که تکس هاي خبري براي اعلام خبر هاي بر سر صدم ثانیه رقابت می کنند در واقع شاید براي ما مهم نباشد که در حال حاضر قیمت لحظه اي شاخص هاي بورس به چه میزان تغییر می کند اما دانستن لحظه به لحظه این تغییرات براي یک سرمایه گذار بورس بسیار مهم و حیاتی است چرا که با دانستن سریع و بموقع می تواند اقدام به خرید یا فروش سهام خود کند و از این راه کسب در آمد نماید . این مهم تنها از راه اطلاع رسانی سریع به وسیله تکنولوژي می تواند فراهم شود که شخص بتواند از محل سکونت خود دست به خرید یا فروش اوراق خود ویا بگونه اي که داده و اطلاعات به سرعت و در زمانی غیرقابل تصور به اقصی نقاط جهان منتقل و در دسترس استفاده کنندگان قرار می گیرد و بسیاري از کارها را آسان نماید تغییر و تحول در زمینه کامپیوتر و بوجود آمدن تکنولوژي هاي جدید اطلاعات و ارتباطات گام موثري در این زمینه ها می باشد گیرد و بدون شک مهمترین و بزرگترین پیشرفت در زمینه فن CERN آوري اطلاعات و ارتباطات به ابداع "وب" توسط " تیم . برنرزلی " در اواخر سال 1980 در ، برمی گرد.د براي درك جایگاه وب ، کافی است به ضریب نفوذ آن پس از ابداع توجه شود . تلفن پس از 74 سال ، رادیو پس از 38 سال ، کامپیوترهاي شخصی پس از 16 سال ، تلویزیون پس از 13 سال و "وب " پس از 4 سال ، موفق به جذب پنجاه میلیون استفاده کننده شده اند .

فناوري ارتباطات و اطلاعات بدونه شک تاثیر بسزا و گسترده اي در زمینه هاي اقتصادي و اجتماعی جوامع داشته است به گونه اي که حتی تبادل فرهنگ ها و نفوذ پذیري فرهنگی را از این میان می توان نام برد چرا که هر تکنولوژي شیوه ها و روش هاي خاص و اختصاصی خود را دارا می باشد و در این میان هنگامی که افراد با فرهنگ هاي مختلف از یک فناوري خاص براي تبادل اطلاعات و ارتباطات استفاده می کنند در واقع از یک نوع فرهنگ تقریبا مشترك براي این منظور بهره می برند و این باعث شکسته شدن مرزها و بوجود آمدن جامعه اطلاعاتی وسیع و گسترده و در واقع دهکده جهانی می باشد .

در مجموع فناوري اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک فناوري جدید در دهۀ 90 وارد بازار شد و به سرعت توسعه یافت. این فناوري به دلیل عمومی بودن آن با سایر فناوریها تفاوت اساسی دارد، به این معنی که تنها در حوزة فعالیت خود تاثیرگذار نیست، بلکه در کل فعالیتهاي اقتصادي و غیراقتصادي تاثیر بسزائی در تسهیل انجام امور و بالا بردن بهره وري و کارائی دارد . و همکاران در بانک جهانی » گیانک » توسط « تاثیرفناوري اطلاعات و ارتباطات در رشد اقتصادي « مورد بررسی قرار گرفت که در این بخش به آن پرداخته می شود .

و همکاران در بانک جهانی « گیانگ » مطالعۀ ● توسعۀ فناوري اطلاعات و ارتباطات در طی ده هاي گذشته سیر سعودي و فزاینده اي داشته است و توسعۀ بیش از پیش اقتصاد جهانی نیز در این مهم تاثیر گذاربوده. پیشرفتهاي فناوري، رقابت، و کم کردن محدودیتهاي تجاري در نهایت باعث کاهش قیمت کالاها و خدمات فناوري اطلاعات و ارتباطات شده که این باعث بوجود آمدن سایر انواع سرمایه گذاري هاي با استفاده از ابزار و تجهیزاتی که از فناوري اطلاعات و ارتباطات استفاده می کنند به جاي نیروي کار و سرمایه به سبک سنتی شده است .بنابراین، سرمایه گذاري در این فناوري در کشورهاي توسعه یافته و در حال توسعه افزایش یافته است. در واقع ، هزینه هاي این فناوري در کشورهاي در حال توسعه نسبت به کشورهاي عضو با سرعت مضاعف در بین سالهاي 1993 تا 2001 افزایش (OECD) سازمان همکاري و توسعۀ اقصادي یافت .

افزایش تولید و استفادة از فناوري اطلاعات و ارتباطات و افزایش سرمایه گذاري در این فناوري به طور قابل ملاحظه اي به رشد اقتصادي و در کشورهاي صنعتی در سالهاي 1995 تا 2000 کمک کرده است ، مطالعات هکر و مورسینک در سال 2002 ، میانگین افزایش در رشد بهره وري کلیه عوامل را حدود یک سوم درصد در سال تخمین می زنند. این تغییرات در کشورهاي مختلف (TFP) متفاوت بوده است. در ایالات متحده، افزایش در رشد بهره وري کلیه عوامل حدود نیم درصد تخمین زده شد.. تولید و گسترش این فناوري بازگشت سرمایۀ بالائی را براي کشورهاي صنعتی و درحال توسعه داشته است.

براي نمونه، بازگشت سرمایۀ مالزي در سرمایه گذاریهاي فناوري اطلاعات و 8 درصد در سال 2003 که حدود سه برابر بازگشت سرمایه گذاریهاي غیر فناوري / ارتباطات 44 4 درصد بوده است... فناوري اطلاعات و ارتباطات این / اطلاعات و ارتباطات است که مقدار آن 15 توان را براي دولت ها ایجاد می کند که بتوانند بصورت کاراتر و بهتر به ارائه خدمات و تسهیل امور بار زیر مجوعه هاي اجتماعی با استفاده از نظارت گسترده و راهبردي توسط این فناورهاي پیشرفته بنمایند به طوري که می توان باعث یگانگی فرهنگی و گسترش اهداف فرهنگی و اجتماعی و اقتصادي در بین بخش هاي دور افتاده و مرکزي کشور ها نمود و حتی شرایط اقتصادي را بطور نسبی تسهیل بخشید و باعث یگانگی بین بخش هاي روستایی و شهري با فرهنگ هاي متفاوت شد . بطور کلی دولتها براي متصل کردن جوامع روستائی دورافتاده و منزوي به مراکز شهري و همچنین فراهم کردن فرصتهاي اقتصادي براي جوامع محروم می توانند از فناوري اطلاعات و ارتباطات استفاده کنند .

یکی از پدیده هاي مخرب جوامع در حال توسعه افزایش مهاجرت روستائیان به شهرها و نیز تضاد فرهنگی می باشد چراکه شرایط و امکانات کافی آموزشی که مهم ترین در نوع خود است در روستاها فراهم نمی باشد و در صورتی که اقدام اساسی صورت نگیرد و این روند ادامه یاب صنایع دامداري و کشاورزي بکلی باخطر مواجه می شوند . آشنایی و ایجاد امکانات ارتباطی و اطلاعاتی در بین روستاها می تواند باعث شود تا نیروهاي جوان روستاها بدونه محدودیت هاي خاص با علم روز آشنا شوند و این فناوري متواند نیروهاي آگاه و خبره اي تحویل اجتماع نماید و نیز فرصت هیا شغلی متفاوتی را نیز براي آنها ایجاد کند و نیز باعث یگانگی فرهنگی و از بین بردن تضادهاي فرهنگی اجتماعی شود. از این بین می توان به تبادل فکري یک فرد در یک نقطه دور افتاده با یک فرد دیگر در یک نقطه صنعتی و پیشرفته اشاره کرد اگرچه در سالیان دور این فکر غیر منطقی به نظر می رسید اما امروزه بسیار پیش پا افتاده است . مطرح UNDP به عنوان یک ابزار مهم تمرکز زدائی در جوامع در حال توسعه توسط ICT اصولاً شده است .

افزایش تولید فناوري اطلاعات و ارتباطات به تولید، اشتغال و نیز ایجاد بستر ها و شرایط تجارتی و صادراتی کمک می کند .

فناوري اطلاعات و ارتباطات از سه طریق می تواند به رشد اقتصادي تاثیر بگذارد 1 (رشد بهره وري کلیه عوامل در بخشهاي تولید کنندة فناوري اطلاعات و ارتباطات؛ 2 (تعمیق سرمایه 3 (رشد بهره وري کلیه عوامل از طریق سازماندهی مجدد و به کارگیري فناوري اطلاعات و ارتباطات . از جنبه هاي دیگري که فناوري ارتباطات و اطلاعات باعث رشد اقتصادي می شود جذب سطح بالائی از سرمایه ها به بخش فناوري اطلاعات و ارتباطات است که باعث تولید محصولات جدید و کاهش قیمت این محصولات می شود . افزایش سرمایه گذاري در این بخش افزایش میزان سرمایه به کار می شود که این به معنی تعمیق سرمایه در فناوري اطلاعات و ارتباطات است . این فناوري باعث شده است که در انجام امور از هزینه فرست کمتري استفاده شود و با ایجاد ارزش افزوده و کاهش زمان در نیروي کار و سرمایه و سرعت بخشیدن در استفاده از منابع تولید و کاهش هزینه هاي تولید به بهروري و کارائی اقتصادي در تولید و خدمات بینجامد .

رشد اقتصادي سریع و متمرکزي که در مراکز شهري در کشورهاي درحال توسعه صورت می گیرد اغلب به قیمت تخریب محیط زیست می انجامد. مثلاً یونسکو موسسه هاي تحقیقاتی در سراسر دنیا براي براي تمرکز بر مسائل اداره ابر شهرها در کشورهاي درحال توسعه تعیین نموده است. براي جمع آوري و تحلیل و نظارت و سازماندهی در این خصوص که شامل کارکنان و مشاوران دانشمندان و برنامه ریزان این سازمان است اینترنت نقش ارتباطی وسیعی را ایفا می کند و باعث تسریع امور می شود. بهره وري اقتصادي، زیرساخت ارتباطات ، عزم درونی، عدالت اجتماعی، رفاه توانمندي، مردم سالاري و توسعه پایدار از مولفه هاي اساسی توسعه اجتماعی اقتصادي است. این بخش، روشی سازمان یافته از طبقه بندي این ضروریات توسعه با بحث درباره هر کدام و تعامل آنها با استفاده از ) 2000.(madon, اینترنت را فراهم می نماید

دانش و توسعه ● بین تولید و استفاده از دانش رابطه مستقیمی وجود دارد و در کشور هاي توسعه یافته این رابطه مثبت بوده و نیز بدلیل استفاده از دانش براي تسهیل کار ها و نیز و جود زیر ساختها مناسب و برنامه هاي توسعه اي تولید دانش نیز از رشد بالایی برخوردار است . یکی از شاخص هاي مهمی که می توان براي سنجش موفقیت هاي توسعه اي برشمرد در آمد سرانه است در واقع می توان از این شاخص براي بررسی میزان تاثیر گزاري دانش بر توسعه که در نهایت منجر به افزایش در آمد سرانه شهروندان یک کشور می شود استفاده نمود به عنوان مثال میزان درآمد سرانه دوکشور سنگاپور و امریکا را مورد بررسی قرار می دهیم . طبق آمارهاي جهانی در سال 2006 در آمدسرانه سنگاپور معادل 43300 دلار و امریکا معادل 44070 دلار بود اما در سال 2007 امریکا 46000 دلار و سنگاپور 48900 دلار بوده ( این در ارقام بر اساس برابري نرخ دلار جهانی می باشد ( در واقع یعنی شهروندان سنگاپوري نسبت به شهروندان امریکایی ثروتمند تر شده اند واین درحالی است که کشور سنگاپور صادر کننده تجهیزات و امکانات فناوري کامپیوتر است و از این راه کسب درآمد می کند و در این بین مردم این کشور نیز از این فناوري هاي روز جهانی و دانش آن بی بهره نیستند با وجود این که کشور امریکا کشور فوق صنعتی و ابرقدرت اقتصادي در جهان بشمار می رود و نیز کشور بزرگ و صاحب سرمایه است و شاید نیز این قیاس درست نباشد اما این اعدادو ارقام بیان گر این واقعیت هستند که عوامل دانش و فناوري هاي جدید روز و استفاده آن در جهت شکوفایی اقتصادي و توسعه در کشور سنگاپور که کشوري کوچک و کم جمعیت است باعث این پیشرفت شده است و استفاده موثر و موفقیت آمیز از دانش عامل اصلی شکوفایی و موفقیت هاي اقتصادي در برخی از کشور هاي آسیایی بوده .

از دیگر نمونه هاي موجود در این رابطه و نقش دانش و توسعه می توان به "انقلاب سبز " در آسیا اشاره نمود. در این رابطه با استفاده از روش هاي پیشرفته اقدام به ارتقاء سطح دانش و آگاهی افراد گردید و استفاده کنندگان با به کارگیري اندوخته هاي خود توانستند حرکتی عظیم و تحولی گسترده را در جامعه خود باعث گردند .

در گذشته فراگیري دانش توسعه اي از طریق ارتباط مستقیم با فراگیران به آنها منتقل می شد در چنین حالتی گسترش و آموختن و انجام عمال با هزینه ها و محدودیت هاي بسیاري مواجه بوده است . اما امروزه با گسترش شبکه هاي کامپیوتري ، اینترنت ، ماهواره ها ، تلویزیون ها و... این امر به راحتی و به سادگی و با هزینه هاي فرستی کمتري مواجه است به گونه اي که توسعه اجتماعی و فرهنگی جوامع را نیز تحت تاثیر قرار داده است چرا که با گسترش فناوري هاي روز شیوه هاي تاثیر پذیر مردم نیز تغییر کرده است و سطوح فراگیري و استفاد از دانش نیز به مراتب تغییر یافته .

بعنوان مثال هندوستان ، یکی از کشورهاي موفق در این زمینه بوده که از رسانه هاي ارتباط جمعی نظیر رادیو و تلویزیون براي نشر دانش استفاده نموده است . رادیو ، تلویزیون و تلفن هاي ثابت از جمله عناصر موجود در زیرساخت فن آوري اطلاعات و ارتباطات،می باشند کانال هاي نشر اطلاعات . انقلاب سبز ، اولین تجربه موفقیت آمیز در زمینه استفاده از فن آوري اطلاعات و ارتباطات در آسیا می باشد.
مدير دسترسي عمومي براي نوشتن را غيرفعال كرده.
كاربر(ان) زير تشكر كردند: فوزیه خالدی
مدیران انجمن: فوزیه خالدی