دانــــــــــــــــــــــــــایـــی تـــــوانـــــایـــی مـی آورد

● چرا اینقدر استفاده از ماهواره حساسیت پیدا کرده است؟
● مگر ماهواره نیز مانند اینترنت یک رسانه نیست؟؟؟
● دغدغه ها و چالش های استفاده از ماهواره را می شناسیم؟؟؟
● آیــــــــــــــــا مـــا سـواد رســـانـه داریـم؟؟؟
● آیا با بروز و مدرن کردن ظاهر شخصیت ما تحت تاثیر قرار می گیرد؟؟
● آیا با مسائلی مثل خیـــانـت و دروغ می توان به یک هیجان خوب و رضایت بخش رسید؟؟؟
● آیــــــــــــــا تلویزیون جایگزین اعضای خانواده و تنها همدم و اسباب آرامش و سرگرمی ما شده است؟؟؟
آیــــــــــــــا عدم تامین نیازهای افراد سبب شده که به تلویزیون و تسکین دادن این نیازها به وسیله آن روی بیاورند؟

** انتخاب کنیم قبل از آنکه دیر شده باشد .....

---

سوال – نظر شما در مورد اینکه ماهواره هم برنامه های خوب دارد و هم برنامه های بد چیست ؟
پاسخ- در اینکه ماهواره برنامه های بد و برنامه های خوب دارد تردیدی نیست. یعنی ما برنامه های خوب ماهواره را انکار نمی کنیم. در این هم تردیدی نیست که بعضی از خانواده ها هستند که در نهایت وقار، شخصیت و احترام به خانواده برنامه های خوب ماهواره را تماشا می کنند تردیدی نیست. ما باید با دید احترام به این خانواده ها نگاه می کنیم. پس ما این خانواده ها را انکار نمی کنیم. دیگر اینکه مسلم است که برنامه های منفی ماهواره بیشتر از برنامه های مثبت است. هیچ کس این نکته را انکار نمی کند حتی اگر با ما مخالف باشد . برنامه هایی که با فرهنگ دینی ما سازگار نیست در ماهواره خیلی بیشتر از برنامه های مثبت است. نباید تردید کرد که الان در جامعه ی ما استفاده منفی از ماهواره بیشتر از استفاده ی مثبت از ماهواره است. یعنی خیلی از خانواده ها، استفاده ی مثبتی از ماهواره ندارند. اینها به برنامه های ماهواره اعتماد کاذب کرده اند. همه ی خانواده ها فرزند و همسرشان را دوست دارند وقتی از اثرات منفی ماهواره روی فرزندان شان آگاه می شوند، آنرا کنار می گذارند. خطر ماهواره چیزی نیست که بتوانیم براحتی از کنار آن بگذریم، زیرا دارد بنیان خانواده را متزلزل می کند. ریشه ی خانواده را مورد هدف قرار داده است. چاقو دست را می برد و نهایت آن چند بخیه است.
بعضی از مردم ماهواره را با چاقو، موبایل و اینترنت مقایسه کرده اند . آیا ضرورت ماهواره در خانه به اندازه ی ضرورت چاقو، موبایل و اینترنت است. اگر ماهواره در خانه نباشد چه اتفاقی می افتد؟ اگر در خانه موبایل یا اینترنت نباشد بسیاری از کارهای اداری مختل می شود. شما چقدر اطمینان دارید همه ی خانواده ها از ماهواره استفاده ی خوب می کنند؟ شما چقدر اطمینان دارید که باز هم در آینده از ماهواره استفاده ی خوب می کنید؟ منفعت هایی که شما از ماهواره می گیرید چه اندازه ضرورت دارد که این ریسک بزرگ که خانواده را به خطر می اندازد را انجام می دهید؟ چه مقدار منفعت هایی که شما از راه ماهواره بدست می آورید از راه های دیگر قابل دسترسی نیست و تنها راهش ماهواره است؟

---

سوال – چرا ماهواره در بعضی از خانواده های امروزی رواج پیدا کرده است؟
پاسخ – علل مختلفی دارد. یکی از علت ها، عدم اشراف کامل بعضی از خانواده ها بر نتایج آثار برنامه های ماهواره بر خانواده هاست. وقتی برنامه های ماهواره درخانواده جا افتاد ، روابطی که در خانواده های سنتی وجود دارد، از بین می رود. مثل احترام بین پدر و مادر یا طلاق، ترویج بی وفایی زن و شوهر، خیانت به یکدیگر و ارتباطات خارج ازعرف و شرع که همه روی آن حساس هستند حتی خانواده هایی که تقید مذهبی چندانی هم ندارند.

ارتباط دختر و پسر یک مسئله ی شرعی دارد که ما به آن کاری نداریم. در تمام دنیا این پذیرفته شده است که اگر ارتباط دختر و پسر در سنین نوجوانی افسار گسیخته شد، آن جامعه هم از نظر عملی و هم از فرهنگی پسرفت می کند. در غرب هم در محیط های علمی مثل مدرسه و دانشگاه معتقد هستند که اگر این ارتباط افسار گسیخته شد ، نتیجه اش پایین آمدن سطح بازدهی علمی و امنیت اخلاقی می شود که در آنجا هم یکسری آموزش ها وجود دارد.
یکی از نتایج تماشای مستمر برنامه های ماهواره ای و سریال ها در شبکه های فارسی زبان این است که آرام آرام قبح این ارتباط ریخته می شود. در جوامع سنتی دو تا مانع برای ارتباط بین دختر و پسر وجود دارد که اجازه نمی دهد این قدر افسار گسیخته بشود. مانع اول نگرانی از عصمت دخترانه و مانع دوم نگرانی از بارداری است. در بسیای از فیلم ها و سریال های ماهواره بصورت مستقیم وغیرمستقیم بشدت روی این دو مسئله جوری کار می کنند که نه تنها نگرانی از ذهن دختر و پسر برطرف بشود بلکه برای این کار جسور بشوند.

وقتی ما می بینیم در بعضی از آنها با ظرافت خاصی به دختر امروز می گویند که اصلا نگرانی از عصمت دخترانه نداشته باش زیرا تفکر عصر حجری است که انسان های عقب مانده نگران آن هستند. وقتی این تفکر را جا انداختند نتیجه اش می شود زیادشدن ارتباطات نامشروع و بارداری های نامشروع و سقط جنین.
در بعضی از کشورها سالیانه پانصد هزار کودک نامشروع بدنیا می آید. این یک فاجعه است. بعضی از آنها واقعا از پدرشان بی خبر هستند. خیلی از این کشورها که برای ما برنامه می سازند خودشان دنبال راه کاری هستند که با این فاجعه چکار کنند. وجود کودک نامشروع یعنی از هم گسیختگی خانواده. الان صدای افراد مقدس جامعه های غربی هم درآمده است. نتیجه ی این خواهد شد که دیگر خانواده ای وجود نخواهد داشت. در این چند سال اخیر سن ارتباط دختر و پسر پایین آمده است. تعداد این ارتباطات چقدر شده است؟ آیا خویشتن داری که قبلا در این ارتباطات وجود داشت الان وجود دارد؟

---

- در مورد برنامه های ماهواره ای صحبت کنید مردم نمی دانند چه بلایی دارد سرشان می آید. شما هر چقدر هم که در مورد خانواده صحبت کنید دیدن چند برنامه از سریال های ماهواره ای حرف های شما را خنثی می کند. من خودم از کسانی هستم که زندگی ام را بخاطر ماهواره از دست داده ام.
أ‌- پیامک- از وقتی که پای ماهواره به خانه ی ما باز شده است زندگی ندارم، شوهرم خسته از سر کار می آید و یک راست به سراغ ماهواره می رود. خوابش هم کم شده است و هر وقت هم که بچه ها به سراغش می روند حوصله ندارد و با من هم صحبت نمی کند.
ب‌- پیامک- پسر 28 ساله ای دارم که می خواستم برایش زن بگیرم. چند وقت پیش بدون هماهنگی با ما ماهواره خریده و از وقتی ماهواره تماشا می کند می گوید که من زن نمی خواهم. با اینکه پسر مقیدی بوده حالا با خیلی از دخترها دوست شده و دختر 18 ساله ای دارم که از وقتی ماهواره می بیند حجاب و رفتارش بد شده است.
ت‌- سوال – چرا در سالیان اخیر ، در کشور ما تعداد کسانی که از برنامه های شبکه ی ماهواره استفاده می کنند زیاد شده است؟
ث‌- پاسخ – کسانی که موافق یا مخالف ماهواره هستند، سعی کنند که این برنامه را نگاه کنند. کسانی که ماهواره دارند یا تصمیم دارند که ماهواره بگیرند یا اصلا تصمیم ندارند که ماهواره بگیرند، این برنامه را ببینند. امروزه ماهواره برای خانواده های ما یک مسئله است و ماهواره برای خانواده های ما برنامه دارد . پس ما موظف هستیم که در مورد آن صحبت کنیم. شما می توانید تجربیات و پیشنهادات خودتان را به ما بگویید.
ج‌- یکی از دلایل استفاده از ماهواره می تواند ناآگاهی از ابعاد مختلف ماهواره باشد. ماهواره چه اتفاقی در خانواده ی ما تولید می کند؟ شیوه و روشی که برنامه های ماهواره ای و سریال ها برای نفوذ در خانواده ها دارند چیست ؟ چه کسانی پشت پرده ی شبکه های ماهواره ای هستند؟ کم نیستند افرادی که نسبت به این مسائل آگاهی ندارند.
ح‌- یکی دیگر از دلایلی استفاده از ماهواره، جو زدگی است که در بعضی از خانواده ها وجود دارد. بعضی بخاطر اینکه خواهر یا برادر یا اقوام شان تلویزیون ال سی دی دارند آنها هم این نوع تلویزیون را می خرند. این دلیل خوبی برای خرید تلویزیون ال سی دی نیست. در مورد ماهواره هم همین طور است یعنی می گویند که چون دوستم یا همسایه مان ماهواره گرفت ما هم گرفتیم که احساس کمبود نکنیم. بعضی ها می خواهند شبکه مذهبی آنرا ببینند و بعضی ها می خواهند اخبار را ببینند.
خ‌- گاهی دلیل دیدن ماهواره بیکاری است یعنی فردی بازنشسته است یا اینکه جوان است یا خانم خانه داری است که وقت اضافی دارد و برنامه های ملی او را راضی نمی کند.
د‌- دلیل دیگر یک شکست خاص باعث می شود که فرد نیازهای طبیعی خودش را در فیلم های مستهجن ماهواره ای ارضا بکند. دلیل دیگر دور بودن از فضاهای معنوی است. وقتی حس معنوی انسان قوی نشد یعنی لذت گرا شد، بطور طبیعی عادت می کند به سمت چیزهایی برود که لذت های مادی را در حد اعلی ارضا می کند.
ذ‌- دلیل دیگر این است که خانواده ها خیلی تلویزیونی شده اند . بعضی از خانواده ها روزانه بیش از حد استانداردهای جهانی برنامه های تلویزیونی تماشا می کنند و به تلویزیون عادت کرده اند. تلویزیون عضو خانواده شان شده است. رئیس خانواده تلویزیون است که می گوید : چه موقع بخواب و چه زمانی بیدار شو، چه زمانی غذا بخور و چه زمانی به میهمانی برو .

---

بعضی ها می گویند که سریال های ماهواره ای بدی خیانت را نشان می دهد. ما چندین هزار شبکه ی ماهواره ای داریم. ولی اکثرا مشتری شبکه های ماهواره ای فارس زبان هستند .چند تا از این سریال ها که در این شبکه ها پخش می شود مقابل بی وفایی ایستاده و ترویج وفاداری می کنند؟ در بسیاری ازسریال ها بی وفایی را بعنوان یک حق معرفی می کنند و می گویند که چرا شما خودتان را محدود به یک نفر می کنید. و چرا احساس گناه می کنید. بطور طبیعی وقتی زن بی وفایی می کند احساس گناه و عذاب وجدان می کند. آنها می خواهند این عذاب وجدان را بگیرند تا زن راحت تر بی وفایی را قبول کند. حتی سریال هایی که می گویند: بی وفایی بد است و خیانت ممنوع است، بیشتر ترویج رابطه ی نادرست را می کنند تا ترویج نادرست بودن این رابطه را؟
قرآن در داستان حضرت یوسف در مورد خیانت زن به شوهر صحبت کرده است. وقتی شما سوره ی یوسف را می خوانید بیشتر نادرست بودن رابطه ی زلیخا در ذهن شما جلوه گر می شود یا رابطه ی نادرست این ارتباط؟ قرآن این رابطه ی نادرست را در پرده و متین بیان می کند تا انسان با خواندن آن تحریک نشود و در عوض زلیخا را سرزنش می کند. در یک سریال بیست قسمتی ، هجده قسمت در مورد این رابطه ی نادرست حرف می زند و مکشوف آنرا نشان می دهد. حس لذت گرایی مخاطب را تحریک می کند و در آخر فیلم پشیمانی را نشان می دهد. آیا نتیجه ی این فیلم این می شود که ما بگوییم: سراغ این کار نرویم؟ در اینجا چیزی که جلوه گری می کند زیبایی عفاف است یا زیبایی ظاهری این نوع هوسرانی ها؟ در انتهای داستان یوسف، انسان ، یوسف را ستایش می کند که عفتش را نفروخت ولی سالها زندان را خرید. آیا نتیجه ی این سریال ها این است که من باید عفیف بمانم؟ باید واقع بینانه به این سریال ها نگاه کرد.
پیامک-بنظر من موبایل خیلی خطرناک تر از ماهواره است.
پیامک-چرا همه ی برنامه های ماهواره را به یک چوب می زنید. این مثال هایی که می زنید بیشتر در مورد برخی از سریال هاست نه همه ی برنامه های ماهواره ای.
پیامک-ضعف برنامه های تلویزیونی و کم بودن تنوع فضای بسته ی رسانه ای خانواده ها را به سمت ماهواره می کشاند.البته ما خانواده ای هستیم که ماهواره نداریم.

پیامک-بااینکه من در خانه ماهواره دارم مدتی است که هیچ کدام از این سریال ها را نمی بینم زیرا فکر می کنم سازنده ی این سریال ها برای شعور مخاطبین شان هیچ ارزشی قائل نیستند ولی ماهواره را چیز ضروری می دانم.
پیامک-آسیب هایی که برخی از سریال های داخلی می زنند خیلی بیشتر از برنامه های ماهواره ای است.
پاسخ- صحبت هایی که ما در مورد برنامه های ماهواره ای می کنیم به این معنا نیست که تمام برنامه های ماهواره ای بد است و تمام برنامه های داخلی خوب است. ما نمی خواهیم بگوییم : تمام برنامه هایی که از رسانه پخش می شود، نتیجه اش خدمت به خانواده است و تمام برنامه هایی که از ماهواره پخش می شود نتیجه اش خیانت به خانواده است. ولی غلبه ی خیانت در سریال های ماهواره ای بیشتر است.

پیامک-کنجکاوی مردم برای رسیدن به حقیقت دلیل اصلی استفاده از ماهواره است.

---

تاثیرات در ضمیر ناخودآگاه + تغییرات باورها و اندیشه = تغییر اولویتها در افراد
ناآگاهی افراد از ابعاد آثار ماهواره بر خانواده در سه بُعد است. یکی از این ابعاد، ناآگاهی از ابعاد آثار مختلفی است که بر روی خانواده دارد، بُعد دیگر شیوه ی کار برنامه ها و فیلم ها برای تزریق آثار آن در خانواده هاست و بُعد دیگر ناآگاهی از کسانی است که دارند این برنامه ها را برای خانواده ی ما می سازند.
همه معتقد هستند اگر بناست جامعه ای پیشرفت کند، اصلی ترین چیزی که باید از آن مراقبت بشود خانواده است. وقتی خانواده رشد کرد، جامعه رشد می کند و وقتی خانواده سقوط کرد جامعه سقوط می کند. نتیجه ی تفکرات اندیشمندان غربی این است که باید به داد دو چیز در غرب برسیم : خانواده و معنویت. یکی از اصلی ترین مسائلی که نتیجه ی تماشای فیلم ها و سریال های ماهواره ای است ترویج خانواده های بی قید در برابر خانواده های سنتی است. در خانواده ی سنتی یکسری قواعد داریم که همه ی خانواده به آن پایبند هستند حتی اگر تقید دینی نداشته باشند. استحکام خانواده وابسته به این است که این قاعده ها حفظ بشود. اما در بسیاری از موارد می بینیم کسانی که به برنامه ها و سریال های ماهواره ای عادت می کنند، بعد از مدتی از قیدها و بندهای خانواده ی سنتی بیرون می آیند.
در خانواده های سنتی (برای بنیاد و نهاد خانواده ارزش قائل هستند و می خواهند آنرا حفظ کنند) حتی اگر تقید چندانی به مسائل دین ندارند معتقد هستند که میزانی از پوشش باید بین جنس های مونث و مذکر خانواده حفظ بشود. مثلا مادر خانواده ی جلوی فرزند پسر نمی تواند هر نوع پوششی را که دلش می خواهد انتخاب بکند. خواهر در جلوی برادر اجازه ندارد هر پوششی را استفاده بکند. گاهی پدر تقید مذهبی ندارد و حتی نماز هم نمی خواند ولی اگر دخترش پوشش زننده ای را انتخاب کند، پدر به او تذکر می دهد.زیرا در خانواده های سنتی پذیرفته ایم که جنس های مخالف حتی اگر محرم باشند باید حدودی را رعایت بکنند که اتفاقی در آینده نیفتد. در نوع برنامه ها و سریال های ماهواره ای این باور القا می شود که خانواده راحت ترین جایی است که انسان هر نوع پوششی که بخواهد انتخاب کند و اعتقاد به حریم داشتن در برابر برادر ، پدر، دایی و عمو یک اعتقاد عقب مانده است. نتیجه این می شود که دختر با دیدن این برنامه ها و القاء این مسئله در درون خودش ، یک پوششی در برابر برادرش انتخاب می کند که این می تواند مشکل ساز بشود.
در دنیای غرب خانواده هایی که برای خودشان ارزش قائل هستند برای دیدن برنامه ی تلویزیونی حریمی دارند. یعنی هر برنامه ای را در برابر فرزندان شان تماشا نمی کنند و اجازه نمی دهند که فرزندان شان هر برنامه ای را تماشا کنند ولی خانواده هایی که برای خودشان قید و بند ندارند، الان دچار ناامنی اخلاقی در فضای خانواده شده اند یعنی زیر سقفی که پدر و مادر و خواهر و برادر دارند باهم زندگی می کنند. ناامنی اخلاقی برای دخترها از طرف دایی و عمو و محارم است. اتفاق عجیبی دارد می افتد. امن ترین منطقه ی دنیا برای یک دختر تبدیل به یک منطقه ی ناامن می شود. این اتفاق نتیجه ی تماشای برنامه هایی خواهد بود که بناست این اعتقاد را القا کنند.
طلاق در اسلام حلال است ولی مبغوض است. یکی از نتایج تماشای سریال های ماهوارهای این است که قبح طلاق ریخته می شود. زیرا در آن فضا، خانواده آنچنان تقدسی ندارد که ما در خانواده های مان داریم. در این برنامه از طلاق بعنوان یک حق ترویج می شود که هر وقت خواستید می توانید از آن استفاده کنید. از سال 88 به این طرف که شبکه های فارسی زبان زیاد شد، آمار طلاق بشدت بالا رفت. در بعضی از سال ها، نرخ رشد طلاق از نرخ رشد ازدواج پیشی گرفت.



تهیه کننده علی بی غم
درس شبکه های اجتماعی
تقدیم به استاد گرامی جناب آقای الفتی