سه استراتژي اصلي كه در آزمون نيز كاربرد فراواني دارند عبارتند از:

Skimming

Scanning

Reading for detail

هدف اصلي استفاده از استراتژي هاي مختلف در خواندن، صرفه جويي در زمان است. به خوبي مي دانيم كه ما بايد به 40 سئوال در مدت 60 دقيقه پاسخ دهيم. يعني هر سئوال يك و نيم دقيقه به اضافه خواندن متن كه جمعاً از حدود 2700 كلمه تشكيل شده اند. در طول دوره آماده سازي آزمون شما بايد با خواندن هر روزه متون مختلف اولاً سرعت متوسط خواندن را بالا ببريد؛ سرعت مطلوب خواندن حدوداً 250 كلمه در دقيقه است. آيا تاكنون سرعت خواندن خود را اندازه گرفته ايد؟ يك متن فارسي و يك متن انگليسي انتخاب كنيد و به خود يك دقيقه زمان بدهيد. پس از اتمام وقت تعداد كلمات خوانده شده را شمارش كنيد. با چه سرعتي مي خوانيد؟ راه دوم اين است كه كل متن را تا انتها بخوانيد و زمان خواندن را به دست آوريد سپس تعداد كلمات متن را شمرده و سرعت متوسط خود را محاسبه كنيد (براساس تعداد كلمات خوانده شده در دقيقه)

هم زمان با بالا بردن سرعت خواندن بر روي سه استراتژي ذكر شده در بالا تمرين كنيد. در ابتدا با اين تكنيك ها بيگانه ايد و احساس راحتي نمي كنيد. دوست داريد متن را از ابتدا تا انتها به دقت بخوانيد و به درك كامل از متن برسيد ولي فراموش نكنيد كه در امتحان هدف اصلي پاسخ دادن به سئوالات در مدت زمان كوتاه است. با تمرين هر روزه با اين سه استراتژي اصلي آشنا مي شويد و به آنها عادت مي كنيد. اينك به شرح مختصر هر استراتژي مي پردازيم و در درس هاي كتاب دائماً از شما خواسته مي شود تا آنها را تمرين كنيد.

1-Skimming : نگاه كلي به متن و سئوالات

اين تكنيك يعني خواندن سريع اما هدف، خواندن جزئيات نيست بلكه شما در واقع به آناليز كليات متن مي پردازيد. حتماً عنوان متن را بخوانيد. تعداد پاراگراف ها بشماريد. جمله اول هر پاراگراف (يا قسمت هاي مختلف متن) را بخوانيد و موضوع كلي پاراگراف را حدس بزنيد.به كلماتي كه در هر پاراگراف زياد تكرار شده اند توجه كنيد.

به خاطر داشته باشيد كه با اين استراتژي شما مي توانيد به نقشه كلي متن دست پيدا كنيد كه خود از اهميت زيادي برخوردار است. پس از يكي دو دقيقه زمان با اين روش مي توانيد به سئوالات زير پاسخ دهيد:

1- موضوع كلي متن چيست؟

2- چند پاراگراف يا بخش در متن وجود دارد؟

3- موضوع هر پاراگراف يا بخش چيست؟

با استفاده از اين استراتژي شما نمي توانيد جواب سئوالات را بدهيد (به استثناي يك نوع سئوال). پس فايده اين روش چيست؟ صرفه جويي در زمان و استفاده از نقشه متن. به عبارت ديگر اين تكنيك به شما كمك مي كند تا بتوانيد مكان تقريبي هر سئوال را در حد پاراگراف به دست آوريد. مثلاً مي­توانيد بگوييد جواب سئوال 4 بايد در پاراگراف C باشد.

نوع ديگري از اين تكنيك وجود دارد كه شما فقط سئوال هاي مطرح شده را مي خوانيد و بر اساس نوع سئوالات و اطلاعات موجود در آنها به نقشه تقريبي متن دسترسي پيدا مي كنيد.

اين نوع بخصوص وقتي در تنگناي زمان به سر مي بريد مي تواند راهگشا باشد. مهارت يافتن در هر كدام از اين انواع نياز به تمرين و ممارست هر روزه و مرتب دارد.

پس بياييد از هم اكنون هرگاه متني در دست داشتيد ابتدا نگاه كلي به عنوان و زيرعنوان ها، پاراگراف ها كرده و بعد سئوالات مربوط به متن را بخوانيد. سپس سعي كنيد به سه سئوال مطرح شده در بالا (اهداف skimming

) پاسخ داده و به نقشه كلي متن برسيد. زماني كه به اين روش اختصاص مي دهيد نبايد بيشتر از 4-3 دقيقه باشد (بله زمان كوتاهي است!)

2ـScanning

اين تكنيك يعني خواندن سريع براي پيدا كردن جزئيات. با استفاده از تكنيك اول شما توانستيد حدس بزنيد كه جواب مربوط به يك سئوال مثلاً در پاراگراف دوم است اما دقيقاً كجاي پاراگراف؟ اينك بايد به اسكن كردن پاراگراف يا بخشي از متن بپردازيد. در اين روش شما فقط به دنبال اطلاعات خاص مي گرديد و چشم هاي خود را به سرعت بر روي متن حركت مي دهيد. فراموش نكنيم كه كلمات موجود در سئوال هميشه در متن تكرار نمي شوند بلكه از كلمات ديگر هم معني استفاده مي شود، پس در اين روش به دنبال جزئيات مورد نظر و گاهي كلمات كليدي موجود در سئوال بگرديد. اين تكنيك بخصوص زماني كه سئوال از شما درباره جزئيات، نام افراد، مكان ها و ... مي پرسد، بسيار مفيد است. همانند خواندن كلي، با اين روش نيز نمي توانيد به جواب دقيق و قطعي سئوالات برسيد. پس فايده اين روش چيست؟ صرفه جويي در زمان. روش اسكن به شما كمك مي كند تا بتوانيد مكان تقريبي هر سئوال را در حد جمله به دست آوريد. در واقع روش اول محدوده خواندن را در سطح پاراگراف تعيين مي كند و روش دوم به شما مي گويد جواب بايد در اين يك يا دو جمله پاراگراف باشد. پس از محدود كردن دايره خواندن به سطح جمله، اينك وقت استفاده از استراتژي سوم فرا مي رسد يعني :

3ـ خواندن جزئیات (Reading for detail)

در اين استراتژي شما به خواندن دقيق جملات و كلمات آنها پرداخته و به معني آنها مي­انديشيد. استراتژي اول و دوم به شما كمك مي كنند كه براي پيدا كردن جواب سئوال ها كجاي متن را به دقت بخوانيد.

اين سه استراتژي از هم جدا نبوده و به مراحل مختلف تقسيم نمي شوند، بلكه شما بايد بتوانيد در هر لحظه از يك تكنيك به تكنيك ديگر برويد و از آنها به شكل دائمي استفاده كنيد. همان طور که ذكر شد در ابتدا آنها براي شما غريبه اند ولي مثل هر مهارت ديگري با تمرين،پس از مدتي به شكل خودكار از آنها استفاده خواهيد كرد.

به موارد زير توجه كنيد:

- هميشه نگاهي به زمان داشته باشيد. هيچ سئوالي بيش از يك و نيم دقيقه ارزش سرمايه گذاري ندارند. (زمان به سرعت مي گذرد)

- هميشه از متن اول شروع كنيد كه ساده تر است و به تدريج جلو برويد. اگر در جواب دادن به سئوالي به مشكل برخورديد آن را رها كرده و به سئوال بعدي بپردازيد. جلوي سئوال رها شده علامت بگذاريد، بعداً در صورت داشتن زمان به آن مراجعه خواهيد كرد.

- به تمام سئوالات پاسخ بدهيد، حتي اگر در مورد جواب سئوالي مطمئن نبوديد. در آزمون نمره منفي براي پاسخ هاي اشتباه منظور نمي گردد.

- دستورالعمل هر دسته سئوال را به دقت بخوانيد. معمولاً پس از مدتي بخصوص اگر تجربه زيادي در مورد تست زدن داشته باشيد، با يك نگاه متوجه نوع سئوالات خواهيد شد. با اين وجود دستورالعمل ها را بخوانيد. چرا كه ممكن است با تجربه قبلي شما متفاوت باشند.

- هدف، پاسخ دادن به حداكثر سئوال مي باشد؛ اگر بخشي از متن را به درستي و دقت نفهميديد، مهم نيست.

- به حداكثر تعداد واژه جواب ها، كه در دستورالعمل ذكر مي شود، توجه كنيد.

- به ديكته كلمات بخصوص زماني كه پاسخ ها را در پاسخ نامه وارد مي كنيد، توجه داشته باشيد.

- از سه استراتژي خواندن در طول آزمون حداكثر استفاده را ببريد.

- اگر در متن با واژه هاي جديد مواجه شديد، نگران نشويد. آنها را رها كنيد. اگر در جمله اي كه جواب سئوال در آن مي باشد واژه­ي ناآشنا وجود داشت، معني آن را حدس زده و بر روي يافتن پاسخ متمركز شويد.

- براي وارد كردن جواب ها به پاسخ نامه، به شما زمان جداگانه­اي داده نمي شود. پس در طول تست و پس از انجام دادن هر قسمت جواب ها را به دقت منتقل كنيد.

- جواب ها را دقيقاً بر اساس آنچه دستورالعمل از شما خواسته بنويسيد. مثلاً اگر دستورالعمل از شما خواسته در پاسخ نامه از كلمه YES استفاده كنيد، نوشتن TRUE باعث ازدست دادن نمره مي شود.

- در بيشتر انواع سئوال ها، پاسخ ها نيز در متن به ترتيب قرار گرفته اند. يعني مثلاً جاي جواب سئوال دوم در متن، بين جواب سئوال اول و سئوال سوم مي باشد. در تمرينات خود اين گونه سئوال ها را در ذهن داشته باشيد.

- در برخي انواع سئوالات توجه به گرامر كلمات به علاوه معني آنها از اهميت خاص برخوردار است. در نتيجه پس از نوشتن جواب، جملات كامل شده را بخوانيد تا مشكل دستوري در آنها نباشند.

- خط كشيدن زير كلمات كليدي در برخي سئوالات مي تواند كمك كننده باشد.

- در تمرينات خود براي يافتن مكان جواب در متن فقط به دنبال كلمات موجود در سئوال نباشيد بلكه به كلمات هم معني نيز توجه كنيد.

- براي تمرين روزانه خود فقط به تست زدن اكتفا نكنيد، چرا كه گاهي بسيار خسته كننده بوده و باعث تضعيف روحيه مي شود. از منابع مختلف مثل روزنامه، مجله، كتاب هاي علمي، ژورنال هاي علمي و اينترنت استفاده كنيد و هر روز بخوانيد. سعي كنيد در هر متن 5-3 كلمه جديد كه به نظر شما مهم مي رسد، انتخاب كرده و معني آنها را در واژه نامه جستجو كنيد.

- عادت هاي قديمي خواندن را كه در آن به درك عميق و فهميدن كلمه به كلمه متن توجه مي كرديد، بايد كنار بگذارید. گرچه ترك عادت هميشه مشكل به نظر مي رسد.

- براي پيشرفت در خواندن و درك مطلب در متن، به فاكتورهاي زير توجه كنيد:

· سعي كنيد با تمرين مرتب و روزانه هر روز 10 واژه جديد ياد بگيريد. مي دانيد هرچه دانش لغت و تعداد آنها بالاتر باشد به شكل خودكار درك شما از متن بالاتر خواهد رفت.

· سعي كنيد در تمرينات خود معني كلمات جديد و ناآشنا را بر اساس اطلاعات موجود در متن حدس بزنيد و سپس معني آنها را در واژه نامه پيدا كنيد. پس از مدتي تمرين حدس زدن معني كلمات جديد براي شما عادت شده و معمولاً بالاي 80 درصد حدس شما از معني واژه، درست خواهد بود. در تمرينات حدس زدن، به پيشوندها، پسوندها و ريشه كلمات توجه كنيد.

· سعي كنيد به ساختار متن توجه كنيد. تعداد پاراگراف ها و ايده اصلي موجود در آنها در درك متون به شما كمك زيادي خواهد كرد. سعي كنيد در بالاي هر پاراگراف براي خود ايده اصلي آن پاراگراف را يادداشت كنيد و در نهايت به نقشه كلي متن برسيد. نقشه كلي متن اسكلت متن را به شما معرفي كرده و مكان جواب ها را سريع تر پيدا مي كنيد.

· از كلمات راهنما و كلماتي كه نقشه را در متن به شما نشان مي دهند (transition words) استفاده كنيد تا به جهت حركت و نيز دسته بندي اطلاعات و نظر نويسنده پي ببريد. كلمات و واژه هاي ربطي و نيز يافتن مرجع ضميرهاي به كار رفته در متن به درك شما از متن كمك خواهند كرد.

· و در آخر دانش دستور زبان خود را افزايش دهيد. جالب توجه است كه سهم گرامر در درك مطلب بسيار بالاست. زبان آموزاني كه گرامر را به خوبي مي دانند، قدرت تجزيه و تحليل جملات و متن در آنها بالاست. اگر گرامر يك جمله را خوب بدانيد، اگرچه آن جمله داراي چندين واژه ناآشنا باشد، شما توانايي پيدا كردن جواب را در اين جمله در حد بسيار بالايي خواهيد داشت.