پروپاگاندا به چه معنی است
از کجا گرفته شده
ریشه این کلمه چیست و به چه معناست

پروپاگاندا در لغت به معنای تبلیغات است و در معنای اصطلاحی عبارت است از: كوشش برای ترویج نظرات خاص سیاسی از طریق بیان واقعیات با گزارش‌های غیر واقعی به قصد تأثیرگذاشتن بر ذهن مخاطب و ترغیب به رفتار خاص. این عمل بوسیله دولت‌ها و احزاب و گروه‌ها صورت می‌گیرد و هدف اصلی آن جهت‌دهی افكار عمومی و القاء اندیشه‌ها و افكار خاص و مقبولیت بخشی عملكردها در نزد توده‌های مردم و افكار جهانیان است.
پروپاگاندا در اشكال گوناگون، همواره در جوامع بشری وجود داشته است. این واژه در كلیسای كاتولیك كه مسئولیت تبلیغ دین را داشت، ریشه دارد. در این زمان پروپاگاندا به معنای ترویج اعتقاد به نیروهای فوق طبیعت به كار رفته است

اين واژه تبليغات از ريشه لاتين poropager به معناي كاشتن و نهال زدن ميآيد و از انجا كه اين كلمه ابتدا از كليساي كاتوليك در واتيكان گرفته شده و انگيزه اين جماعت اشاعه باورهاي واتيكان در قاره امريكا و در جهت مخالفت با پروتستان‌ها بوده
تبليغ به معناي بيطرف خود را از دست داده و معناي كنترل را تدايي ميكند كه امروزه منظور از پروپاگاندا تبليغات سياسي است

" بسمه تعالی "

" با عرض سلام و احترام و خدا قوت خدمت استاد گرانقدر و ارجمند سرکار خانم حاج علی "


پروپاگاندا چیست؟


تبلیغات گوبلزی سیاسی (دروغی و وقیحانه) :

دروغهای وقیحانه سیاسی برای فریب افکار عمومی (تبلیغات سیاسی) در علوم اجتماعی و سیاسی اصطلاحا" پروپاگاندا نامیده میشود. این تبلیغات فریب دهنده گونه ای ارتباط است که در آن، اطلاعات هماهنگ و جهت‌دار برای بسیج افکار عمومی از طریق تبلیغات سیاسی پخش و فرستاده می شود. تبلیغات سیاسی دروغین، شکلی از ارتباط است که هدف آن نفوذ بر گرایش یک جمع یا جماعت به موضع و دلیل دلخواه مبلغ سیاسی است. پروپاگاندا برخلاف تهیه اطلاعات ناجانبدارانه، در اصلی ترین معنای خود، دادن اطلاعات غلط یا نیمه درست (یک دروغ کامل!) با هدف نفوذ و فریب یک مخاطب است. در این راستا، اغلب اوقات، واقعیت ها به طور گزینشی بیان و بازنمایی می شوند(درحالی که نادرستی آن برگوینده روشن و آشکار است) تا از سوی مخاطب، واکنش و رفتاری احساسی و نه آگاهانه وخردمندانه سربزند. نتیجه این امر، تغییر گرایش دلخواه به سوی هدفی است که برای مخاطب هدف گیری شده و به منظور پیشبرد یک برنامه سیاسی، درنظرگرفته شده است. افزون براین، پروپاگاندا می تواند در شکل یک نبرد و جنگ افروزی سیاسی نیز تلقی شود.

ریـــــــــــــــشه :

تبلیغات سیاسی یا پروپاگاندا شکلی از ارتباط است که با ترغیب یا اقناع متفاوت است، زیرا هدفش این است تا به پاسخی دست یابد که قصد مبلغ را تداوم بخشد. اقناع یا ترغیب، به مثابه یک فعال کننده دوسویه عمل می‌کند و هدفش آن است که به نیازهای ترغیب کننده و ترغیب شونده پاسخ دهد. یک مدل تبلیغ (پروپاگاند) نشانگر آن است که چگونه می‌توان عناصر اطلاع رسانی و ارتباط اقناعی را در تبلیغات با یکدیگر تلفیق کرد. تبلیغات سیاسی ممکن است افکار عمومی و رفتار افراد را تحت تاثیر قرار دهد و آنها را دگرگون سازد.»

روش‌هــــــــا :

الف- برچسب زدن (Name Calling): این روش به منظور برانگیختن وحشت یا تعصب افراد جامعه برعلیه یک گروه مخالف استفاده می‌شود. این روش باعث می‌شود که نیازی به ایجاد بحث استدلالی با گروههای مخالف نباشد یکی از این روش‌ها استهزای مخالفان با کاریکاتور می‌باشد.

ب- شعارهای فریبنده (Glittering Generalities): دراین روش سعی می‌شود که بادادن شعارهایی با مفهوم مبهم و کلّی توجه افکار عمومی به پیام مبلغ جلب شود. این پیام‌ها برای مخفی کردن بمب ساعتی موجود در آن، اغلب بصورت فریب بر حول محور ارزش‌هایی همچون شرافت، دین، افتخار میهن دوستی - بشر دوستی، حقوق بشر یا ارزشهای خانوادگی می‌باشد.

انواع پروپاگاندا (دروغهای وقیحانه سیاسی برای فریب افکار عمومی)

1. پروپاگاندای سفید: دراین نوع پروپاگاندا، منبع کاملاً مشخص و معین است و پیام به گونه‌ای ارائه می‌شود که از دقت بالای اطلاعات برخوردار باشد. این نوع پروپاگاندا، نوعی ارتباط دوستانه برقرار می‌کند.

2. پروپاگاندای خاکستری: در اینجا منبع، واضح و صریح نیست و اطلاعات دقیقی ارائه نمی‌شود. در این نوع پروپاگاندا، با آن که جنگ تبلیغاتی برقرار نیست، اما صلح تبلیغاتی نیز حاکم نیست. اخبار، اعلامیه و اطلاعاتی که در آنها از عنوان یک منبع موثق، منابع مطلع و امثال آن استفاده می‌شود، در زمره پروپاگاندای خاکستری قرار می‌گیرند. تبلیغات علیه کمونیست‌ها به هنگام حمله شوروی به افغانستان، نوعی پروپاگاندای خاکستری به شمار می‌رود.

3. پروپاگاندای سیاه: در پروپاگاندای سیاه، منبع و دقت اطلاعات مشخص نیست و در آن هر گونه جعل و تخریب صورت می‌گیرد. تمام قواعد در این نوع پروپاگاندا، به کار گرفته می‌شود. بسیاری از فرستنده‌های رادیویی در طول جنگ، براساس این نوع پروپاگاندا عمل می‌کنند.

یک نمونه از پروپاگاندا با استفاده ابزاری از جنسیت!

** خيلي دقت كنيم كه فريب اين دروغ ها را نخوريم **
گوبلز : وزیر تبلیغات هیتلر ( تاثیر گذارترین سخنران در یک سیستم حکومتی )

..............................................................................................................................

پروپاگاندا (Propaganda) :

پروپاگاندا در لغت به معنای تبلیغات است و در معنای اصطلاحی عبارت است از: كوشش برای ترویج نظرات خاص سیاسی از طریق بیان واقعیات با گزارش‌های غیر واقعی به قصد تأثیرگذاشتن بر ذهن مخاطب و ترغیب به رفتار خاص. این عمل بوسیله دولت‌ها و احزاب و گروه‌ها صورت می‌گیرد و هدف اصلی آن جهت‌دهی افكار عمومی و القاء اندیشه‌ها و افكار خاص و مقبولیت بخشی عملكردها در نزد توده‌های مردم و افكار جهانیان است.
پروپاگاندا در اشكال گوناگون، همواره در جوامع بشری وجود داشته است. این واژه در كلیسای كاتولیك كه مسئولیت تبلیغ دین را داشت، ریشه دارد. در این زمان پروپاگاندا به معنای ترویج اعتقاد به نیروهای فوق طبیعت به كار رفته است.
در نیمه اول قرن بیستم نازی‌ها و فاشیست‌ها از این واژه در تبیین كنترل اجتماعی و مشروعیت سازی حكومت بهره بردند. در دوران جنگ جهانی دوّم نیز، دولت‌های درگیر جنگ با بكارگیری ابزارهای مختلف تبلیغی در جهت نیل به اهداف سیاسی خود همچون تقویت روحیه مردم و بسیج نیروها و تضعیف روحیه دشمن تلاش كرده‌اند. از همین دوران بود كه پروپاگاندا به معنای تبلیغات سیاسی رواج یافت. در دوران جنگ سرد نیز، دو بلوك شرق و غرب به طور بسیار گسترده‌ و پیشرفته از تبلیغات در جهت گسترش حوزه نفوذ خود علیه جبهه مقابل استفاده كرده‌اند.
پروپاگاندا در جهان كنونی و در عصری كه عصر انفجار اطلاعات خوانده می‌شود در سیاست جایگاه ویژه‌ای دارد. گسترش وسایل ارتباط جمعی و رسانه‌های گوناگون، تبلیغات سیاسی را پیچیده و روز افزون كرده است. از همین رو همۀ دولت‌ها و گروه‌ها و احزاب سیاسی در تلاش هستند با بكارگیری همۀ ابزارهای تبلیغی همچون: مطبوعات، فرستنده‌های قوی، ماهواره، سایت‌های اینترنت، سخنرانی‌ها، سینما و .... ایده‌ها و اندیشه‌های خویش را به مخاطبین انتقال دهند و در دستیابی به قدرت بیشتر بوسیله جلب رضایت مردم تمام همت خود را به كار بسته‌اند.
امروزه پروپاگاندا بخش پایداری از كوشش هر دولت و حزب سیاسی را تشكیل می‌دهد، دولت‌ها با تأسیس ارگان‌هایی با نام‌های گوناگون مانند: وزارت تبلیغات، اداره نشر و توسعه ارزش‌ها و اندیشه‌ها، سازمان انتشارات و تبلیغات و غیره فعالیت‌ها و تلاش‌های تبلیغی خود را در جهت‌‌دهی افكار عمومی و مشروعیت بخشی اعمال دولت نهادینه كرده‌اند.

تبلیغات سیاسی به دو دسته تقسیم می‌شود:
الف) تبلیغ سفید: در این شیوه با استفاده از رسانه‌های جمعی، سیاست‌ها و عملكردهای دولت و یا حزب خاصی تشریح و تبیین می‌گردد و نگرش مثبت نسبت به آن القاء می‌گردد.
ب) تبلیغ سیاه: در این شیوه دولت و یا گروهی كه وسایل ارتباط جمعی را در اختیار دارند در تلاشند رقیب خویش را در عرصه سیاسی تضعیف كرده و ناكارآمد جلوه دهند و نسبت به آن نگرش منفی ایجاد نمایند؛ به این شیوه از پروپاگاندا «جنگ روانی» و یا «جنگ تبلیغاتی» نیز اطلاق می‌گردد.
جنگ تبلیغاتی امروزه بیش از گذشته با پیشرفت رسانه‌های جمعی و ارتباطی در عرصه رقابت‌های سیاسی نمودار شده است. در دوران جنگ سرد میان دو ابرقدرت شرق و غرب، جنگ تبلیغاتی بیش از گذشته نمایان شد و در عرصه داخلی کشورها همیشه گروه های چپ و راست از این شیوه تبلیغی علیه هم استفاده کرده اند.

از جمله مفاهیمی که ارتباط نزدیکی با مفهوم تبلیغات دارد، ارشادگری است. ارشاد و ارشادگری به رهبری و هدایت در زمینه‌های اخلاقی و دینی گفته می‌شود. هدف از ارشاد راهنمایی و جهت دهی انسان به راه راست و زدودن خرافات و آموزه‌های غیر واقعی از اعتقادات است. ارشاد ضد اضلال است. پروپاگاندا برخلاف ارشاد، تلاش در جهت تغییر نظرات و عقاید مخاطبان و واقعی جلوه دادن امور غیر واقعی در جهت منافع دولت‌ها و گروه‌های خاص است.


منابع:

1- صدری، غلامحسین و نسرین حكمی و نسترن حكمی؛ فرهنگ گزیده فارسی، بی جا، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ دوم، 1384، ص 59.
2- رشتی، سید مصطفی؛ معارف و معاریف، قم، چاپ دانش، جلد دوم، چاپ 1376 ، ص 92
3- علی بابایی، غلامرضا؛ فرهنگ علوم سیاسی، تهران، 1369، چاپ دوم، ص 391.
4- آكسفورد؛ فرهنگ علوم سیاسی، حمید احمدی( مترجم) ، بی جا، نشر المیزان، زمستان 1381، چاپ اول، ص667.
5- آشوری، داریوش؛ دانشنامه سیاسی، بی جا، انتشارات مروارید، چاپ اول، 1366، ص 95-94.
6- فرهیخته، شمس الدین؛ فرهنگ فرهیخته( واژه‌‌ها و اصطلاحات سیاسی- حقوقی)، بی جا، انتشارات زرین، 1377، چاپ یكم ، ص 272.
7- مك لین، ایان؛ فرهنگ علوم سیاسی آكسفورد، حمید احمدی، بی جا، نشر المیزان، چاپ اول، زمستان 1381، ص 667.

خانم شیرازی
پاسخ شما کامل نیست

متشکرم
پاسخ شما درست است
آقای شریفیان