سلام خسته نباشید

فرهنگ در همه چیز، از ابزارهای مادی گرفته تا دین، نمود می یابد و فرهنگ های متفاوت موجوداتی متفاوت هستند. در این جا محققان مختلف بر سویه های مختلفی از معنا و ارزش، هنجارها، عرف ها، عادات، فعالیت‌ها، مناسک، نمادها، مقولات، رمزگان، ایده ها، گفتارها، جهان نگریها، ایدئولوژیها و اصول تأکید نهاده اند و همین امر بر ابهام و پیچیدگی معنای فرهنگ در این نوع تحقیقات افزوده است. (میلر و مک هَول، 1998: 5)‌
در معنای دوم، مقصود از اصطلاح فرهنگ نزد جامعه شناسان فعالیت‌هایی خاص یا مصنوعاتی مادی است که ذیل عنوان فرهنگی دسته بندی میشوند: مثلاً اپرا، موسیقی رپ، آوازهای مردمی و سبکهای معماری. این جا فرهنگ از دیگر عرصه‌های زندگی اجتماعی تفکیک میشود و میتوان از مصنوعات و فعالیت‌های فرهنگیِ با ارزش و مورد نیاز و سازندۀ هویت گروهی صحبت کرد. این برداشت از فرهنگ برآمده از تغییرات اجتماعی دوران انقلاب صنعتی در انگلستان بود. در این دوران به تدریج این مضمون شکل گرفت که فرهنگ همان فعالیت‌ها و محصولات مجموعۀ خاصی از نهادها در جامعه است. تمایزپذیری اجتماعیِ حاصل از گذار از پیشامدرن به مدرن سبب تمایز و حتی تضاد دو قلمرو شد: قلمرو پراگماتیک و پر تناقض و مادیِ اقتصاد و سیاست، و قلمرو نابترِ هنر و اخلاق که بیان‌گر قابلیتها و ارزش‌های والای انسانی بود. این قلمرو دوم معیار قضاوت دربارۀ امور سطحی و مخرب جامعه مدرن بود. زمانی که دربارۀ هنر، فرهنگ عامه (popular culture)، فرهنگ مردمی ((folk culture و فرهنگ تودهای ((mass culture بحث میکنیم ایدهای را منعکس میکنیم که نخستین بار جهت تفسیر تحولات اجتماعی عظیمی به کار رفت که همزمان با پیدایش نهادهای سیاسی و اقتصادی مدرن، در جوامع اروپایی در حال وقوع بود. در جوامع سنتیتر که فاقد تمایزپذیری بودند، فرهنگ به هیچ رو قلمرو مجزایی نبود. وقتی که یکسری کردارها و اُبژه های فرهنگی را ذیل مقولۀ فرهنگِ والا (high culture) دسته بندی می‌کنیم در واقع آنها را به سبک و سیاق قرن نوزدهم از زندگی اقتصادی و سیاسی جدا میکنیم. نقد فرهنگ تودهای به عنوان فرهنگی تجاری شده مبنایی جز استناد به مفهوم فرهنگ والا ندارد.
خلاصه، جامعه شناسی فرهنگ در این معنای کلی و گستردۀ فرهنگ را در هر دو معنای فوق و به مثابه پدیدهای که واجد ابعاد و پیامدها و شاخ و برگهای مختلف است، مورد پژوهش قرار داده است. این نوع جامعه شناسی فرهنگ مبتنی بر نظریه‌ای خاص درباره فرهنگ نیست و در تحقیقاتش از روش شناسی واحدی تبعیت نمیکند.