مـوضوع: مشاركت سيـاسي



نام درس: ارتباطات سياسي
استاد: جناب آقاي حاج علي ابراهيمي


توسط : نيلوفر محبي





مشاركت سياسي
مشاركت سياسي، تركيب وصفي است كه دخالت مردم در امور سياسي يعني حكومت داري را معنا مي‌كند.
مشاركت سياسي در پی فرايند اجتماعي شدن انسانها و دخالت در امور مديريت سياسي كشورها وارد ادبيات سياسي نظريه پردازان دنياي سياست شد.
از قرن شانزدهم میلادی و به دنبال فرو پاشي نظام سياسي كليسا و ورود نظريه قرارداد اجتماعي به مباحث سياسي و تأكيد متفكران عصر روشنگري بر دخالت مردم در تعيين سرنوشت خود، بحث مشاركت سياسي و جامعه مدني وارد ادبيات سياسي مغرب زمين شد؛ و بر پايه آموزه‌هاي عصر روشنگري و نظريه قرارداد اجتماعي مشاركت سياسي به معناي درگير شدن فرد در سطوح مختلف فعاليت در نظام سياسي با اجتماعي شدن سياست رابطۀ نزديكي پيدا كرد
اجتماعي شدن و مشاركت سياسي در نظام سياسي عصر نوين همراه با مدرنيته، لازم و ملزوم يكديگر در امر حاكميت و حكومت در دنياي نوين دانسته شده‌اند.
در بين انديشه‌هاي حاكم بر جامعۀ نوين، مشاركت سياسي دخالت هر چه بيشتر مردم و گروههاي اجتماعي در مسائل سياسي به صورت مستقيم یا غيرمستقيم دانسته مي‌شود. مشاركت سياسي در اين معنا نوعي اختيار و آزادي عمل فردي است كه بوسيله آن نوعي اعمال اراده و قدرت تصميم گيري جمعي كه مشروعيت حكومت را تضمين مي‌كند، ديده مي‌شود.
كنار گذاشتن خشونت و نارضايتي و عمل كردن فرد بر اساس رفتارها و فراگردهاي جمعي كه نوعي برابري همگاني را مي‌طلبد جداي از سياست مربوط به دخالت شركتها و يا كليسا در امور سياسي مشاركت سياسي ناميده مي‌شود رابطه متقابل و انتظار از يكديگر حوزۀ گسترده‌اي براي مشاركت سياسي فراهم ساخته كه عملكرد فرد در سازمانها و نهادهاي جامعه را در گسترۀ مشاركت سياسي قرار مي‌دهد.
مشاركت سياسي داراي دو تقسيم بندي يا نوع است: 1- مشاركت مستقيم؛ 2- مشاركت غيرمستقيم.
دخالت در تعيين سرنوشت وانتخاب ونظارت بر نظام سياسي حاكم بر خود به صورت رأي دادن در چارچوب احزاب فراگير را مي‌توان مشاركت سياسي مستقيم ناميد، همچون انتخابات مجلس و رياست جمهوري در ايران؛ اما مشاركت سياسي غيرمستقيم، راهكاري برای دخالت مردم در امور سياسي است به طوری که در اين سيستم سياسي، فعاليتهاي حزبي اولويت اول را داراست. در اين سيستم، نظام سياسي و دولت حاكم بر آن، برآمده از راي مستقيم و انتخاب رهبر سياسي كشور به وسيله مجلس مي‌باشد، مانند انتخاب رئيس جمهور در آمريكا و چين. در آمريكا به عنوان نظام سياسي دو حزبي، مشاركت سياسي در قالب دو حزب نمود مي‌يابد و در چين فعاليت در حزب كمونيست و انتخاب دبير كل حزب به عنوان رهبر سياسي از ديگر مصاديق مشاركت سياسي است.
در نظام جمهوري اسلامي ايران مشاركت سياسي به معناي حق دخالت مردم در تعيين سرنوشت خود با توجه به آموزه‌هاي سياسي – ديني است. بر همين اساس دخالت مردم در امر تصميم‌گيري‌هاي سياسي و نظارت بر آنها با توجه به اصل اول قانون اساسي به رسميت شناخته شده است اين مشاركت مبتني بر اصول‌ قانونی، مذهبی و عرفي حاكم بر روابط اجتماعي مردم ايران، لازمۀ حفظ و انسجام نظام جمهوري اسلامي ايران است.
مي‌توان گفت كه مشاركت سياسي هر گونه رفتار و عمل فردي است كه هدف آن تحت تأثير قرار دادن سياست گذاريهاي عمومي يا انتخاب رهبران سياسي و يا اعمال نظر رهبران بر مردم يا به طور خلاصه‌ حوزۀ تصميم گيري و تقاضا در بين مردم و دولت است.