آپولون»یکی از معروفترین و سرشناس ترین ارباب انواع یونان است.شاید از خدای خدایان گذشته فقط آرس(مریخ) خداوند جنگ و آفرودیته (زهره یا ونوس) الهه عشق از او مشهورتر باشند،به همین جهت از روز اول «آپولون» خداوند هنروذوق و بسیار چیزهای دیگر،قهرمان داستان ها و افسانه های بیشمار قرار گرفت و منبع الهام آثار فراوان ذوق و هنر در دنیای قدیم و جدید شد.
شعرا،نویسندگان،نقاشان،مجسمه سازان،داستان سرایان، از «آفرودیت» (ونوس) گذشته، به هیچ خدایی به اندازه او علاقه نداشتند،زیرا وی خدای مستقیم خود ایشان بود و هرجا که پای ذوق و هنر به میان می آمد پای آپولون نیز ناخواه در میان بود.
آپولون را گاه یکی از خدایان آسیائی دانسته اند که اصلا از آسیای صغیر یا عربستان به یونان رفته،گاه نیز یکی از خدایان شمالی اروپا شمرده اند که کشتی رانان یونانی آئین پرستش آن را به یونان آورده اند.به هر حال وی از لحاظ اصل و ریشه یک خدای یونانی نیست، و ممکن است اصولا خدایی آریائی هم نباشد،ولی یونانیان او را آنقدر با افسانه و خیال در آمیخته اند که اندک اندک به صورت یکی از اصیل ترین خدایان اولمپ در آمده است.
آپولون در اصل خدای نور و روشنائی بود. بدین دلیل او را در یونان «فبوس» phoebus می نامیده اند که معنی درخشان می دهد.به وی«خدای زرین مو» نیز لقب داده اند،زیرا وی چون مردم شمال اروپا گیسوانی کمرنگ و طلایی داشته است؛ هم چنین وی را خدای محصول ، خدای میوه ها و کشتزار ها می دانستند که همۀ آنها به خورشید و نور وابسته بودند. او را خدای کماندار نیز می نامیدند و همین جنبۀ وی هم ارتباط با خورشید داشت.زیرا کمانداری او،مظهر کمانداری خورشید بود که تیر های اشعۀ خود را به سمت زمین پرتاب می کند.
آپولون خدای غیبگوئی و پیش بینی نیز بود. معابد او در همه یونان دارای غیبگویان معروفی بود که «سیبیل» نام داشتند و مردم برای تفأل و اطلاع بر آینده و کسب تکلیف به آنها رجوع می کردند. معروف ترین این معابد ، معبد «دلف» بود که در همه دنیای قدیم شهرت داشت؛ یکی از غیب گوئیهای معروف آن غیبگوئی شومی است که کاهنۀ معبد دلف کرزوس پادشاه لیدی در مورد شکست او در برار کورش کبیر کرد.
آپولون خدای شبانان نیز بود و مأموریت حفظ و حراست گله ها و گوسفندان را داشت،بدین جهت در افسانه ها غالباً نام او با نام شبانان و ماجراهای تلخ و شیرین آنان در آمیخته است.
اما مهمتر از این همه،آپولون خدای موسیقی بود و قسمت اعظم شهرت«خدائی» وی مربوط به همین جنبه اوست. وی رب النوع ساز و آواز بود و قدرت او از این لحاظ چنان بود که در برابر آواز و ساز او،پرندگان خاموش می شدند و آب ها در جویبار ها از حرکت می ایستادند و گاهی خدایان المپ چنان مجذوب می شدند که حتی خدای خدایان نیز زمین و توجه بدان را فراموش می کرد،و در این موقع بود که هر چه در روی زمین در حرکت بود از رفتار باز می ماند،تا وقتی که آپولون دست از نوازندگی بردارد و خدایان دوباره به یاد وظائف و مسئولیت های خویش بیافتند.آپولون با این نیروی موسیقی خود می توانست همه را مطیع ارادۀ خویش کند و دلهای زنان زیبا را بدام خود اسیر سازد.
بالاخره،آپولون خدای ساختمان و خدای آبادانی نیز بود، واین صفت اخیر او موجب می شد که یونانیانی که به سرزمین های دوردست می رفتند و در آنجا مستعمراتی کوچک بنیاد می کردند، بیدرنگ معبدی به افتخار آپولون می ساختند.