سبک (Style)
واژه ای اصلاْ عربی و به معنی زر و نقره.
واژه فرهنگی Style از لغت لاتينی به نام Stilus مشتق گرفته شده ابزاری بوده که برای نقش کردن حروف بر روی الواح مومی به کار گرفته می شده.
در سينما سبک روشی است که هنرمند (به خصوص کارگردان) برای بيان و نمايش موضوع خود استفاده می کند. سبک همان شيوه اجراست.
در سينما، سبک بيشتر از زمان نظريه مؤلف گروه کايه دو سينما که بعدها در موردش بيشتر صحبت می کنيم مطرح شد. آنان معتقد بودند هر کارگردان دارای جهان بينی خاصی است که در انتخاب موضوع، نوع ميزانسن، دکوپاژ، بازی و ... ديده می شود.
مکتب (School)
دسته ای از هنرمندان که در خلق آثار خود بر اصل معينی توافق می کنند، به تدريج باعث ايجاد مکتبی می شوند. گاهی اين اصول به شکل بيانيه ای صادر می شود. در صورتی که يک مکتب، فراگير شده و کشورهای پيرامون خود را تحت تأثير قرار دهد، به آن «نهضت» می گوييم.
برای اينکه تفاوت ميان سبک و مکتب کاملاْ ‌مشخص شود، در چند مورد اين و را با هم مقايسه می کنيم:
- مکتب بر پايه اصول فکری آگاهانه ای است که توسط گروهی هم فکر ايجاد می شود. فردی و نا خودآگاه که تحت تأثير : جهان بينی فردی، گذشته، نوع خانواده، طبقه و گرايشات روحی و ... است.
-در مراحل شکل گيری مکتب، ابتدا اصول پايه گذاری می شود و سپس مکتب جنبه رسمی پيدا می کند، در حالی که برای اينکه سبک يک هنرمند را تشخيص دهيم بايد ابتدا چندين اثر از او را ببينيم و سپس با توجه به ويژگی های مشترک در آثارش آن ها را دسته بندی کرد.
-مکتب تأسيس می گردد. اما سبک همراه و گام به گام با نويسنده شکل می گيرد.
-مکتب نقطه شروع اوج و فرود دارد،‌ در حالی سبک يک هنرمند به تدريج به تکامل می رسد.
نکته: در مکاتب سينمايی دو چيز که به دفعات به چشم می خورد:
۱) معمولاْ‌ مکاتب سينمايی ريشه در هنرهای ديگر بخصوص هنر نقاشی دارند.
۲) مکاتب سينمايی بيشتر در اروپا شکل گرفته اند تا در امريکا (هاليوود)ژانر ( Genre )
مفهوم ژانر ، بر گرفته از کلمه فرانسوی به معنای « نوع » ، « دسته » و مشتق از واژه لاتین genus است.
تا پیش از قرن بیستم نام های ژانری به عنوان رده هایی عام برای تنظیم و دسته بندی شمار زیادی از متون ، کاربرد گسترده ای داشتند. به ویژه این مفهوم نقش مهمی در طبقه بندی و ارزش گذاری ادبیات ایفا کرده بود.
در بررسی های ادبی ، اصطلاح ژانر به اشکال مختلف به کار می رود تا به تمایزهای میان انواع متن اشاره کند:
نوع نمایشی ( حماسی/ تغزلی / دراماتیک) ، نوع رابطه با واقعیت ( داستانی/غیرداستانی ) ، نوع پی رنگ ( کمدی/ تراژدی ) ، ماهیت محتوا ( رمان احساساتی / رمان تاریخی / رمان ماجرایی ) و ...
با ریشه دار شدن سینما و تنوع موضو ع ها و سبک ها کم کم نیاز به دسته بندی فیلم ها ، موجب شد تا اصطلاح ژانر درسینما نیز مورد استفاده قرار گیرد.
در صنعت فیلم ، نظام ژانری و ژانرها مفاهیمی انتزاعی هستند که بر اساس توافقی اعلام نشده بین سازندگان و تماشاگران بنا شده اند. ژانر مجموعه ای از قواعد برای ساختار روایی و تصویری فیلم ها شکل می دهد که هم برای فیلم ساز و هم برای بیننده آشنا هستند. در واقع این خود فیلم ها هستند که به طور ضمنی مفاهیم ژانری را موجودیت می بخشند.
طی سال های آغازین تولید فیلم ، هر فیلم اغلب به وسیله طول زمانی و موضوعش شناخته می شد و اصطلاحات ژانری ، آزادانه و بی ضابطه به فیلم ها اطلاق می شدند( مثلا « فیلم های داستان دار » یا « فیلم های دعوایی » ). >br>و قتی حول و حوش 1910 عرضه فیلم سرانجام از تقاضا پیشی گرفت ، اصطلاحات ژانری به طور فزاینده برای شناسایی و تفکیک فیلم ها به کار رفتند. در حالی که ژانرهای در حوزه متون ادبی در وهله اول واکنشی بودند به پرسش های نظری یا به نیازهای عملی برای طبقه بندی ، واژگان ژانری سینمای اولیه در واقع نوعی زبان ارتباطی اختصاری رایج میان توزیع کنندگان و نمایش دهندگان فیلم ها بودند.>br>
واژگان ژانری سینمای اولیه معمولا از اصطلاحات ادبی و تئاتری اخذ شده بودند ( مانند « سینمای کمدی | کمدی)) » و « رمانس » ) یا صرفا دستمایه را توصیف می کردند ( مانند « فیلم های جنگی » ) ، اما واژگان ژانری سال های بعد اغلب از تجربیات مختص سینما به دست آمده بودند ( مانند « فیلم تروکاژی » ،« فیلم انیمیشن » « فیلم خبری» ). با ضابطه مند شدن تولید فیلم در طول جنگ جهانی اول و پس از آن ، واژگان ژانری بیش از پیش تخصصی شدند.
پیش از 1910 در آمریکا ، توزیع کنندگان و نمایش دهندگان معمولا یک صفت خاص و یک اسم عام را برای توصیف نوع فیلم به کار می بردند ( مانند « کمدی تعقیب » ، « ملودرام وسترن » ). در دوره متاخرتر نیز تنها همان صفت بود. مثلا اسلپ استیک ( کمدی بزن و بکوب ) ، فارس ، برلسک به جای این که صرفا گونه هایی از کمدی باشند بدل به ژانرهایی جداگانه شده بودند. اما به تدریج و به ویژه با مستحکم تر شدن پایه های نظام استودیویی اصطلاحات ژانری نیز طبقه بندی و قانون مندتر شدند.