دسته بندی مخاطبان:

- در یک دیدگاه مخاطبان بر مبنای دیدگاه "جمعیت شناختی" دسته بندی می شود. ویژگی هایی نظیر سن، جنس، شغل، اندازه خانوار، درآمد، آموزش، موقعیت جغرافیایی، مذهب، نژاد و ملیت را دربر می گیرد. مثلا اطلاع رسانی برای نوجوانان 14 تا 18 سال، مردان 45 تا 65 سال یا زنان 55 تا 70 ساله، مواردی هستند که می توان از این رویکرد استفاده کرد.
- در دیدگاهی دیگر مخاطبان بر حسب "باورها" دسته بندی می شود. به عبارتی دیگر مردم بسته به تجربه ها و تاثیرات محیطی، فضای پیرامون خود را به شکل های گوناگون درک می کنند. هر پدیده ای نزد افراد مختلف معانی متفاوتی دارد. مثلا در ساخت برنامه ای در خصوص غذا و عادت غذایی باید توجه کرد که غذا نزد اشخاص چه معنایی دارد. زیرا بعضی آن را راهی برای زنده ماندن می دانند. برخی دیگر روشی برای سلامتی و گروهی هم یک رویکرد اجتماعی می پندارند. بنابراین با گروه بندی مخاطبان می توان به ساخت و برنامه ریزی پیام ها اقدام نمود.
- دسته بندی براساس "نگرش" نوع دیگر از دسته بندی مخاطبان است. مخاطبان یک رسانه دو نگرش نسبت به آن رسانه دارند، یا اینکه با نظرات و پیام های مطرح شده از آن رسانه موافقند و یا با آن پیام ها هیچ موافقتی ندارند. مخاطبان را بر اساس نگرش هایشان می توان در زمینه هایی چند دسته بندی کرد. پرسی و روسیتر نگرش مخاطبان را در خصوص محصول معین به دسته های: افراد غیر خبره، افرادی که طالب بهترین محصولند و افراد تازه کار تقسیم کرده اند.
اما محققان دیگر، نگرش مخاطبان در قبال یک محصول خاص را در پنج بخش افراد مشتاق، مثبت، بی تفاوت، منفی و متخاصم قسمت بندی کرده اند.
در بخش پیکارهای سیاسی، مخاطبان به سه دسته حامیان، بی طرف ها و مخالفان بخش بندی شده اند و در بخش بهداشت و ترافیک مخاطبان به دو دسته خطر پذیر و گریزان از خطر.
- محققان دیگری چون "والس زیگموند" (Wals Zikmund) و "دامینیکو" (Daminicko) ویژگی هایی چون "سبک زندگی" را مبنایی برای دسته بندی مخاطبان قرار داده اند که به الگوی "والس" معروف شده است . براساس این الگو جمعیت بر اساس سبک زندگی به چهار دسته مصرف کننده تقسیم می شوند:
1- نیازمندان: افرادی که زندگی آنان به دلیل محدویت مالی بیشتر تابع نیاز است تا انتخاب.
2- افرادی که از بیرون هدایت می شوند: کسانی که در جریان زندگی خود به پیام ها و اشاره های واقعی یا خیالی دیگران واکنش نشان می دهند.
3- افرادی که از درون هدایت می شوند: کسانی که مطابق با نیازها و تمایلات درونی خود زندگی می کنند، نه بر طبق ارزشهای دیگران.
4- اهل اعتدال: کسانی که بین جنبه هدایت از درون و هدایت از بیرون تعادلی حاصل کرده اند.
تحلیل روش زندگی، رفتار فردی را منعکس می کند، رفتارها هم ممکن است از دیدگاه فرهنگی و یا از یک شیوه خاص تر رفتاری مصرف کننده تحلیل شوند. این تحلیل در کمک به بازاریابان برای شناخت مخاطب، رفتار خریدار و زمان اوقات فراغت افراد و نیز در فراهم آوردن اطلاعات برای پیش بینی ها و اهداف ارتباطی آینده مفید می باشد.
- مخاطبان در دسته بندی دیگر بر اساس وضعیت های احساسی به دسته های مختلف عاطفی شامل علاقه/توقع، تعجب، تنفر/حقارت، خشم، ترس/اضطراب، شرم، گناه، غمناکی، فعال سازی، بی تحرکی، اجتماعی/عاطفی، و انگیزه ها طبقه بندی شده اند.
دسته بندی دیگر مخاطبان، براساس اصل "دسترسی" است. در این شیوه دسته هایی که دسترسی به آنان آسان تر است در اولویت قرار می گیرد و سایر دسته ها یا کنار گذاشته می شوند و یا در اولویت های بعدی قرار می گیرند.
دسته بندی بر اساس "منابع اقتصادی مصرف کنندگان یا مخاطبان"، نوع دیگر دسته بندی است. از منظری دیگر، گیرنده ی پیام باید به لحاظ اقتصادی بتواند بر طبق پیام عمل کند مثلا سعی در متقاعد کردن کشاورزان فقیر به خرید تجهیزات کشاورزی کار بیهوده ای است.
گاهی هم دسته بندی مخاطبان بر اساس "رسانه" صورت می گیرد نه خود مخاطب. وقتی برنامه ریز ارتباطی ناچار باشد که از رسانه خاصی استفاده کند، ابتدا باید ساختار مخاطبان آن رسانه را تحلیل کند.
بالاخره هنگامی که یک گروه مخاطب به عنوان "دسته" تعریف می شود، برنامه ریز ارتباطی باید پیام ها و کانال هایی را بیابد که مناسب آن دسته باشند. اما اگر برنامه ریز نتواند از طریق آن کانال ها به همه مخاطبان دسترسی یابد، باید پیام ها را دسته بندی کند. دسته بندی پیام، ساختن پیام به گونه ای است که با دسته مورد نظر متناسب باشد، اگر چه پیامی که می رسد به گروه گسترده از مخاطبان مورد نظر خواهد رسید.
یافتن تناسب کامل میان کانال ارتباطی و دسته ی مورد نظر ممکن است دشوار باشد. در این صورت ابتدا باید از "دسته بندی" تعریف نظری و یا صوری نمود. مثلا ویژگی کسانی که من می خواهم به آنان دسترسی پیدا کنم چیست؟ بعد آن تعریف را به صورت عملیاتی درآوریم، یعنی به این پرسش پاسخ دهیم که این افراد چه کسانی هستند و چگونه می توان به آنها دست یافت؟ و در نهایت تعیین کنیم که از کدام رسانه می توان به دسته ای که عملیاتی شده اند دسترسی پیدا کنیم؟ برنامه ریز ارتباطی باید رسانه ایی را بیابد که حداکثر تناسب را میان دسته عملیاتی شده و توانایی رسانه برای پوشش دادن به آن دسته داشته باشد.