یکشنبه, 16 ارديبهشت 1403

 



موضوع: روانشناسی استرس

روانشناسی استرس 10 سال 4 ماه ago #50557

مقدمه:
هرچیزی که باعث شود ما مضطرب عصبی ناامید عصبانی ویا غمگین شویم باعث بروز استرس میشود.
ممکن است این وضعیت بخاطر مثلا فکرامتحان رانندگی در هفته،
ملاقات با یک شخص مهم ،انتخاب یک خانه جدید برای اسباب کشی، ازدواج، تصادف، مجروح شدن، فشارکاری طاقت فرسا ویا مرگ یکی ازاعضای خانواده باشد.
درواقع وجود مقداری استرس برای همِه ما خوب است وقتی که مامجبور می شویم که با یک مشکل یاچالش روبرو شویم ویا وقتی مارا مجبور میکنند که کارهایی انجام دهیم که خودمان میلی به انجام آنها نداریم دراغلب اوقات از پس این کارها به نحو مطلوبی بر می آئیم، در چنین مواقعی احساس خیلی بهتری خواهیم داشت که این کاررا انجام داده ایم.
روبرو شدن بامشکلات وغلبه کردن برآنها باعث میشوندکه ما احساس یکنواختی وبی حوصلگی نداشته باشیم درواقع بسیاری از افراد بطورعمدی برای خودشان کمی استرس در زندگی شان ایجاد می کنند تا از یکنواخت بودن زندگی شان خارج شوند،با این حال استرس بسیار زیاد برروی سلامت فرد اثر گذاشته وممکن است در شغل وزندگی اجتماعی او مشکل ایجاد نماید.
استرس های مکرر، دائمی وشدید دارای یک اثر ضعیف کننده ومأیوس کننده هستند که ممکن است انجام هر کاری برای برطرف کردن عوامل ایجادکننده این استرس ها را مشکل تر نماید.
1
نحوه ی پاسخ دادن ما به فشارهایی که بر ما وارد می شود بر اساس ویژگی ها،توانایی هاوناتوانایی های ما می باشد.
این ویژگی ها یقین می کنند که چگونه ما به مشکلاتی که در روابطمان چه در خانه وچه در محیط کار ایجاد میشوند ویا به مشکلاتی که در مورد پول،کار وخانه ایجاد می گردند واکنش نشان دهیم.
برای اینکه با استرس ها یی که در زندگی مان ایجاد می شوند با موفقیت زندگی کنیم نیاز داریم که مدت زمانی را برای شناسایی منابع استرس در زندگی مان صرف نمايیم وببینیم که آیا پاسخ ها وواکنش هایی که ما به این استرس ها می دهیم منطقی ومفید هستند ویا اینکه این واکنش ها باعث جلوگیری از کنارآمدن وغلبه کردن براسترس میشوند،گرچه تحقیقات نشان می دهند که توانایی افراد در مقابله با استرس ها تا حدود زیادی ذاتی می باشند،اما نحوه ی تربیت وآموزش هایی که افراد در طی زندگی می بینند در نحوه ی مقابله با استرس بسیار مؤثرمی باشد. روشهای ساده ومؤثری وجود دارند که می توان برای کاهش استرس وغلبه برآن انجام داد ودر اکثر موارد این راه حل های ساده بسیار هم موفقیت آمیز هستند.
در این تحقیق ابتدا به توضیحاتی در رابطه با منابع استرس ومیزان استرس زایی وقایع زندگی پرداخته شده سپس نشانه های هشدار دهنده وقوع استرس بررسی وواکنشهای احساسی، بدنی ورفتاری که انسان بدنبال استرس تجربه می کند مرور می شودو بدنبال آن راهکارها وروشهایی برای مقابله با استرس بیان می شود، ودر نهایت راهکارهای مختلف درمان استرس بصورت مختصر بررسی میگردد.
2
میزان کلی استرس بستگی به تعادل پیچیده و بعرنجی دارد که روی وقایع استرس زا، نحوه ی پاسخ ما بر این وقایع واینکه چقدراین وقایع برای مااهمیت دارند حساب میکند.
برای مثال، اگر آقای "الف" که دارای زن وسه فرزند می باشد وباید هر ماه قسط خانه اش را به بانک بپردازد شغل مناسبی هم دارد که از این شغل لذت می برد اگر روزی از کارش اخراج شود تحت استرس زیادی قرار خواهد گرفت، این واقعه برای اواهمیت زیادی خواهد داشت وممکن است باعث ناراحتی های جسمی(بی خوابی وبی اشتهایی) و ناراحتی های روحی(عصبانیت وتحرک پذیری) شود که بر نحوه ی رفتار او تاثیر می گذارد.
از سوی دیگر، خانم"ب" 23 ساله، دارای تحصیلات دانشگاهی خوب، بدون مسؤلیت خاصی درزندگی ودارای یک شغل کسل کننده است که
اگر اورا از کارش اخراج نمایند اوممکن است اصلا ناراحت نشود در عوض ممکن است احساس نماید که این واقعه باعث شده است که او مجبور شود دنبال یک کار بهتری بگردد که مناسبش باشد، در این صورت استرس یک جنبه مثبت در زندگی این خانم داشته است وباعث ایجاد تغییر بهتری در زندگی اوداشته است.
از این دو مثال فوق متوجه می شویم که یک استرس مشابه (اخراج شدن از محل کار) برای دو نفر ممکن است واکنشها وپاسخ های متفاوتی را ایجاد نماید.
3
هرچند تعداد این وقایع استرس زا که در زندگی ما اتفاق می افتد در یک محدوده زمانی مشخص (مثلا در عرض یکسال) بیشتر باشدوهر چه میزان ترکیب آنها بیشتر باشداحتمال بیشتری دارد که ما دچار یک پاسخ استرسی (جسمی یا روحی) شویم، به علاوه شدت پاسخ استرس معمولا بستگی به اهمیت واقعه وتغییرات ایجاد شده دارد.
استرس می تواند براثروقایعی که معمولا دلپذیروخوش آیند هستند مثل ازدواج، برنده شدن در قرعه کشی بانک وتولد فرزند نیز ایجاد شود، همانگمونه که براثر وقایع ناخوشایند وناگوارا مثل اخراج شدن از کار، تصادف کردن ویا بیماری یکی از اعضای خانواده ایجاد می گردد.
بسیاری از وقایع زندگی وتغییرات اجتماعی می توانند باعث استرس شوند.
وقایعی که باعث استرس خیلی زیاد می شوند عبارتنداز:
1- مرگ همسرویا مرگ یکی از اعضای نزدیک خانواده
2- طلاق
3- ازدواج کردن
4- محکوم شدن به زندان
5- بیماری یاصدمه دیدن
6- از دست دادن شغل
7- عوض کردن خانه
4
وقایعی که باعث استرس زیاد می شوند عبارتنداز:
1- بازنشستگی
2- بیماری شدید یکی ازاعضای خانواده ویا مرگ یکی از دوستان صمیمی
3- حاملگی و به دنیا آوردن کودک
4- مشکلات جنسی
5- مشکلات مالی
وقایعی که باعث استرس متوسط می شوند عبارتنداز:
1- دعواهای خانوادگی
2- بدهکاری مالی زیاد
3- تغییرمسئولیت در محل کاریا مشکل داشتن با رئیس محل کار
4- ترک کردن یکی از فرزندان از خانه
5- شروع یا پایان یافتن تحصیلات
وقایعی که باعث استرس کم می شوند عبارتنداز:
1- تغییرات در محیط کاری ویاساعات کار
2- عوض شدن مدرسه
5
3- تغییردرفعالیتهای اجتماعی
4- بدهکاری مالی کم
5- تغییردرعادات خواب ویا غذا خوردن
6- تغییر در نحوه ی تماس با خانواده
دلیل استرس ممکن است برای ما واضح باشد که در چنین مواردی واکنش ما نیزروشن بوده وبستگی به سازگاری های عملی وروانی ما دارد، در این شرایط ممکن است راحت باشد که بدانیم چه موقعی از دیگران طلب کمک نماییم.
با این حال اغلب منبع استرس کاملا آشکارو واضح نمی باشدوممکن است لازم باشد که در این مورد به دقت فکرشود وبا دیگران صحبت شود تا موضوع کاملا روشن گردد.
نشانه ها وعلایم هشداردهنده ای که استرس ممکن است برروی سلامت انسان اثر نامطلوب بگذارد از شخصی به شخص دیگر فرق میکند،با این حال اکثر افراد دارای واکنش ها وپاسخ های معمولی به استرس هستنداین پاسخ های معمول ممکن است در نفر سردرد باشد ویا اینکه پوستش کهیر بزند ویا در شخص دیگری ممکن است اسهال بر اثر استرس ایجاد شود.
معمولا اولین نشانه ها وعلایم استرس، تغییراتی هستند که در روحیه ورفتار افراد، ایجاد می شوند که این تغییرات می تواند برای سایر افراد قابل توجه تر باشند تا خود شخصی که دچاراین مشکلات است.
6

مهمترین تغییراتی که در استرس ها دیده می شوند عبارتند از:
اضطراب، عصبانیت، تندخویی، بی حوصلگی، بداخلاقی، داشتن روحیه متغیرودمدمی مزاجی.
درمواقعی که استرس فرد زیاد باشد حتی کوچکترین تحریکات یا مشکلات نیز باعث میشوند که فرد به میزان زیادی ناراحت شده واز کوره دربرود.
همچنین ممکن است تغییراتی در اشتها ووزن ایجاد شود، بعضی از افراد اشتهای خود را به غذا از دست می دهند در حالی که بعضی دیگر در چنین مواقعی دوست دارند که دائما در حال خوردن غذاباشند.
توانایی انسانها در غلبه وکنار آمدن با مشکلات که درمحل کار یا خانه وجود دارد ممکن است تغییر نماید.
بعضی از مثال های انواع واکنشهای احساسی نسبت به استرس شامل موارد زیر می باشند:
1- احساس تحت فشاربودن
2- احساس عصبی ومضطرب بودن
3- احساس تحلیل رفتن ذهن
4- دائما دچارترس ونگرانی بودن
5- افزایش تحریک پذیری وشکایت از همه چیز
6- احساس تضاد ودرگیری داشتن
7- ناامید بودن وپرخاشگر شدن

7
8- بی قرار بودن وعدم توانایی در تمرکز داشتن برروی یک چیز
9- عدم توانایی در تمام کردن یک کار باسرعت مناسب
10- افزایش حالت گریه کردن
11- ایراد گیرشدن، افسرده شدن ویا سوء ظن داشتن به دیگران
12- عدم توانایی در گرفتن تصمیمات
13- داشتن تمایل به فرار وپنهان شدن
14- ترس از غش کردن ،به زمین افتادن ویا مردن
15- ترس از شکست یا دچار مشکل شدن در اجتماع
16- عدم توانایی در احساس لذت داشتن

واکنش هایی که بدن به احساسات وهیجانات شدید نشان می دهد به این خاطر در بدن ماایجاد شده اندکه درزمانهای قدیم که انسان زندگی ساده وخطرناک غارنشین را تجربه میکرد اورا از خطرات حفظ نمایند برای انسان های عصر حجر این واکنشهای بدنی باعث میشد که بدن آنها آماده ی هرگونه عملی برای جنگ وگریز باشد.
هنگامی که پاسخ های بدن به استرس به مدت زیادی طول می کشند ویا اینکه بطور مکرر تکرار می شوند ممکن است منجر به بروز احساسات ناخوشایند گوناگونی در ما شوند تعداد وماهیت این احساسات ناخوشایند در افراد مختلف تفاوتهای زیادی دارد اما شایعترین آنها عبارتنداز:
گرفتگی عضلات، افزایش تعداد ضربان های قلب، تنفس سریع وسطحی، عرق کردن، گشادشدن مردمک چشمها، هوشیارترشدن
8
بیش ازحد، تغییردر اشتها، ضعف یا لرزش عضلات، احساس ناراحتی در معده، مشکلات خواب، عصبی شدن، سردرد، ضعف دستها وپاها،بطور مکرر احساس نیاز به رفتن دستشویی برای ادرار، دردسینه، بروز دردهای عجیب وغریب وجور واجور، دچار شدن به یبوست واسهال، بدتر شدن دردهایی که از قبیل داشته اند، پشت دردوکمردرد، خواب رفتگی یا سوزن سوزن شدن دستها وپاها، خشک شدن دهان وگلو، دلهره ودلشوره داشتن.

بهترین راه برای مقابله با این واکنش های بدنی که نسبت به استرس ایجاد می شود استفاده از نفس کشیدن های عمیق وکنترل شده ونیز استفاده از ریلکسیشن (آرامش) می باشد.
رفتارافراد در هنگامی که تحت استرس قرار می گیرند می تواند به میزان زیادی تغییر نماید،اغلب آنها از اینکه تنها بمانند نفرت دارند وتلاش می کنند که حمایت خانواده ودوستانشان را بدست بیاورند،
بعضی از افراد ممکن است منزوی وگوشه گیروبی تفاوت بشوند.
آنها به نظر می رسد که علاقه خود را نسبت به دیگران از دست داده اند وحتی شروع به رد کردن دعوت دیگران می کنند زیرا حوصله انجام آن را ندارند.آنها دائما به دنبال آن هستند که در کاری که می خواهندانجام دهند اطمینان داشته باشند وبعد ازمدتی ممکن است به افرادی مردد وبدون قدرت تصمیم گیری مبدل شوند آنها تصمیمات خود را دائما عوض میکنند وممکن است در یک لحظه طوری از کسی حرف بزنند که انگارشیفته اوهستند ودرزمانی دیگر آن فرد را کاملا بی فایده توصیف نمایند.
9
این افراد ممکن است افرادی زودرنج، گریان وشاکی باشند واغلب از دیگران انتظار دارند که آنها را بیش ازحد درک درک کنند.در فعالیتهای جنسی این افراد ممکن است تغییراتی ایجاد شود واگر این افراد قبلا رفتار ملایمی داشته اند اکنون دارای رفتارتهاجمی وپرخاشگرانه میشوند.
شخصی که قبلا نسبتا آرام بوده ممکن است اکنون به فردی جدی، سختگیرو وسواسی تبدیل شود وبرای مثال، بطور دائم قفلهای دررا چک کند وببیند که آیا باز است یابسته ویا اینکه بطور مرتب اجاق گاز را درساعت سه نیمه شب تعمیر کند در حالی که قبلا سالی یک بار فقط این کار رامی کرد.
انجام کارهایی از این قبیل ممکن است به این خاطرانجام شود که نظم وترتیبی در چیزهای اطرافشان که از نظر آنها درهم برهم وآشفته است ایجاد گردد.
اغلب فردی که تحت استرس قرار دارد وجود این تغییرات رفتاری را در خودش انکار میکند اما این تغییرات معمولا از نظرسایرافرادی که با این شخص درارتباط هستند بسیار واضح وآشکار می باشد.
روش هایی برای مقابله بااسترس:
انجام اقدامات زیرمی تواند درپیشگیری ومقابله بااسترس کمک کننده باشند.
1- خواب بیشتری داشته باشید.
2- خلاقیت داشته باشید.
10
3- از تنهابودن بپرهیزید.
4- بررسی کنید که آیا بیماری استرس زا دارید؟
5- بیشترگریه کنید، بیشتر بخندید ویاد بگیرید که بخشش داشته باشید.
6- اعصاب خود را با داروهای گیاهی آرام کنید.
7- برای کاهش استرس خوب غذا بخورید.
8- تنفس عمیق بکشید.
9- کافئین کمتری مصرف کنید.
10- سیگار کشیدن را ترک کنید.
راههای مختلف درمان استرس:
برای درمان استرس راههای مختلفی وجود دارد.
1- مشاوره وحمایت
در مشاوره به شما کمک می شود که بفهمید چرا این احساس ها را دارید وچگونه باید با واقعیتهای موجود برخورد نماید. با بحث کردن ومشاوره در مورد مشکلات فعلی شما و راه حل هایی که برای آنها وجود دارد به شما کمک می شود که زندگی بهتری داشته باشید.
2- رفتار درمانی
در این روش، اعتقاد براین است که رفتارهرفرد، چیزی است که آن را آموخته وکسب کرده است وبنابراین می توان آن رایاد نگرفت ویا
11
اینکه آن را تغییر داد. دررفتاردرمانی هدف آن است که رفتارهای غلط شما متوقف شده وبه جای آن، الگوهای جدید رفتاری آموزشی داده شود تا زندگی لذت بخش تری داشته باشید.
3- روان درمانی
در روش روان درمانی، صحبت کردن اصلی ترین وسیله درمان می باشد وروشهای مختلف آن، صحبت کردن در مورد جنبه های مختلف وضعیت شما را حمایت می کند، جلسات روان درمانی معمولا هفته ای یک بار وبه مدت 6 تا9 ماه انجام میشود.
4- خانواده درمانی:
در این روش چگونگی ارتباط اعضای خانواده یا گروه با یکدیگر وبا خویشاوندان بررسی می شود.هدف از خانواده درمانی، رفع ناراحتی ها ودرگیری های افراد بدون انداختن تقصیرها به گردن کسی می باشد واز روشهای خانواده درمانی در طی چندماه استفاده میشود.
5- گروه درمانی
در روش گروه درمانی، گروهی از افراد که هیچ سابقه آشنایی قبلی با هم ندارند درکنارهم جمع میشوند ویک درمانگربه آنها کمک میکند که مشکلات یکدیگر راحل نمایند.افراد یک گروه ممکن است دارای مشکل مشابهی باشند ویا اینکه مشکلات متفاوتی داشته باشند.
6- شناخت درمانی
اساس کار در شناخت درمانی بر روی فرضیه ای است که می گویند: تغییرات در احساس ها و رفتارهای ما براثر افکار و
12
تصوراتی که ما در مورد وقایعی که رخ می دهند داریم ایجاد می شوند.اگرما همیشه یک نگاه تیره وترسناک به زندگی داشته باشیم هر چیزی که در زندگی مان اتفاق می افتد را به طریق منفی تفسیر میکنیم.هدف شناخت درمانی، کمک به شما در شناسایی وتغییر افکارمنفی وغیر مفید میباشد.میانگین دوره های شناخت درمانی،12 تا 20 جلسه است.
7- روانکاوی
در روانکاوی اعتقاد بر این است که وضعیت روحی ورفتاری ما از وقایع وتجربیاتی که در کودکی داشته ایم منشاء می گیرد.
روشهای مختلف روانکاوی، معنای آن چیزی را که شما به گونه ای دیگر می گوئید را تفسیر می کنند.جلسات روانکاوی هفته ای چند بار وبه مدت چندین سال طول می کشد.
نتیجه گیری:
طبیعت، همه حیوانات را به گونه ای مجهز کرده که بتوانند از عهده ی استرس برآیند، دربدن همه ما "عکس العمل استرس" برنامه ریزی شده است.هورمون استرس موجی از آدرنالین است، دکمه ی قرمز ستیز وگریز مارا فشار می دهدو بدین وسیله انرژی زیادی به ما می دهد تا ازعهده ی حادثه ای که با آن مواجه هستیم برآئیم.
تمام پاسخ های فیزیکی به استرس از جمله: خشکی دهان، تپش قلب، تسریع ادرار وتند نفس کشیدن، از روشهایی است که به طور خودکاربدن ما را آماده می کند تا از عهده ی موفقیت هایی که در محیط بیرونی ما پیش می آید وممکن است خطرناک باشد برآئیم.
13


همه روزه استرس با مشکلات حل نکردنی یکنواخت بررسی می شود وبا موفقیت های یکنواخت بدون پاداش روبروست. زمانی که ما احساس کنیم موضوع اصلی را از دست داده ایم یا درزندگی مان اتاقی برای احساس های متعددمان وجود ندارد، در همان لحظه استرس به وجود می آید.

دنیای اطراف ما در قرن بیست ویکم، منابع استرس بسیاری را دربردارداز جمله: صدا، آلودگی، ترافیک، فشارهای مالی، محیط کاری رقابتی و... که عده ی کمی از ما می توانند ازآنها بگریزند.
به هرحال همیشه باید به خاطر داشته باشیم که:
اگر استرس بطور صحیح اداره شود جنبه های مثبت وسودمندی را دربر می گیرد وبه انگیزه ی ما کمک میکند تا توانایی ما به بهترین شکل ایفا گردد.







14
پيوست:
مدير دسترسي عمومي براي نوشتن را غيرفعال كرده.
كاربر(ان) زير تشكر كردند: حجت مداحی شاهخالی

روانشناسی استرس 10 سال 4 ماه ago #51012

باسلام خیلی خوب بودهفته جاری ارایه شود
مدير دسترسي عمومي براي نوشتن را غيرفعال كرده.
مدیران انجمن: حجت مداحی شاهخالی