اینترنت چیست?
اینترنت، در ساده ترین تعریف، عبارتست از کامپیوترهایی که در سراسر دنیا به هم متصل هستند، شبکه ای که این کامپیوترها را به یکدیگر متصل می سازد، و متدهای انتقال اطلاعات روی این شبکه.
اینترنت یک چیز مستقل نیست که دیگران کامپیوترهایشان را به آن متصل کنند. بلکه اینترنت خود حاصل بهم پیوستن این کامپیوترهاست. در واقع وقتی به کامپیوترهای یک سرویس دهنده اینترنت (ISP) متصل می شوید، کامپیوتر شما هم جزئی از اینترنت می شود. در سایر مقالات سایت ایران کالا مطالب مفصلی در مورد اینترنت وجود دارد توصیه می کنم برای درک تمام مفاهیم اینترنت آنها را مطالعه کنید. در واقع اینترنت به انواع بسیار گوناگونی از سرویس های مخابراتی ، از خطوط ساده تلفنی گرفته تا کابل های نوری پر سرعت و کانال های ماهواره ای، متکی است. اگر این کانال های مخابراتی را بزرگراه اینترنت بدانیم، مسیریاب ها ( routers ) کامپیوترهایی که بر انتقال اطلاعات بین نقاط مختلف نظارت می کنند، پلیس های راهنمایی آن هستند.

تبلیغات اینترنتی چیست

صفحه روزنامه را که بازکنیم غیر از محتوای رسانه ای اش چه می بینیم؟ در تاکسی نشسته ایم و همینطور که به رادیو گوش می دهیم بعد از صدای مجریان و آهنگ ها و اخبار چه چیزی می شنویم؟ تلویزیون را روشن می کنیم که اخبار ببینیم یا سریال محبوب مان یا برنامه دیگری که در انتظارش هستیم. اما در زمان انتظارمان با چه مواجه می شویم؟

حدستان درست است. تبلیغات همان چیزی است که در لحظه های انتظار، چشم و گوش مان را درگیر می کند . در دنیایی زندگی می کنیم که خواسته یا ناخواسته برخورد با آگهی های بازرگانی را بالاخره تجربه می کنیم. اما انتظار کشیدن در یک لحظه خاص برای بسیاری از ما آشناست و آن زمانی است که منتظر بارگذاری یک سایت اینترنتی هستیم. احتمالا آن جا هم با بنر های دیجیتالی تبلیغاتی با رنگ و لعاب خاص و نقش و نگار به اصطلاح چشمک زنی روبه رو می شویم که گاه بی اختیار جذبش می شویم و گاه وسوسه کلیک کردن به روی این تبلیغات، بر انتظار طولانی تری که برای بارگذاری سایت باید بکشیم غلبه می کند.

کاربران اینترنتی در دنیا و به تبع آن در ایران روز به روز در حال افزایش است و شرکت های تجاری با توجه به قابلیت های فضای سایبر و گستره آن متمایل به عرضه کالا و خدمات خود در این محیط می شوند.اما در باره اینکه قابلیت های محیط مجازی چیست و اثر گذاری تبلیغ در این فضا به روی مخاطبان نسبت به سایر رسانه ها چه تفاوت هایی دارد می توان دیدگاه های تخصصی مختلفی را جست.


● پنجره های همیشه باز فضای سایبر

دکتر سعیدرضا عاملی، عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران ، از متخصصانی است که به سوالاتم در این زمینه پاسخ گفت. وی با اشاره به اینکه رسانه هایی چون رادیو ، تلویزیون و روزنامه هم با استفاده از فن آوری دیجیتال رو به پیشرفتند گفت : «در این بحث اما از این رسانه ها در مقابل اینترنت به عنوان رسانه های سنتی یاد می کنیم. شباهت ها و تفاوت های این دو نوع تبلیغ بازمی گردد به وجوه تفاوت و تشابه محیط مجازی با رسانه های سنتی. اهمیت آگهی چه در فضای مجازی و چه در فضای آنالوگ بر میزان دسترسی به آن آگهی مبتنی است.پس برای مثال اگر روزنامه ای تیراژ بالاتر داشته باشد تبلیغات بیشتری می گیرد چراکه بیشتر در دسترس مردم است و از این لحاظ با وبگاهی که میزان مراجعینش بالاست مشابه است.

مثل گوگل که ۳۳ میلیارد مراجعه در ماه دارد و آگهی و تبلیغات زیادی هم دارد. شباهت دیگر به جز دسترسی مردم، کیفیت و جاذبه های تبلیغات است. در هر دو مورد گرافیک ، زیبایی و جذابیت تبلیغات به یک میزان اهمیت دارد.» دکتر عاملی تفاوت های این دو نوع آگهی را هم به قابلیت های ذاتی فضای مجازی و فضای فیزیکی مربوط دانست و افزود:«در فضای فیزیکی، تولید آگهی هم یک تولید شیئی محسوب می شود و دارای محدودیت هایی است.

مثلا در فضای آنالوگ چون با شیئی فیزیکی سر و کار داریم ویرایش به سادگی اتفاق نمی افتد. وقتی صفحه روزنامه چاپ شد دیگر نمی توان تغییری در آگهی منتشر شده ایجاد کرد اما قدرت ویرایش پذیری محیط دیجیتال به خاطر سروکار داشتن با اعداد تقریبا نا محدود است.» وی محیط فیزیکی را مکان محور و محیط مجازی را به اصطلاح « غیر مرکزی» و متمایل به بی نهایت خواند و گفت: «تفاوت دیگر ، ماهیت قلعه ای رسانه های سنتی نسبت به ماهیت به اصطلاح «پنجره های باز » و یا هایپرلینک بودن محیط مجازی است. در رسانه های سنتی آگهی در یک صفحه محدود روزنامه یا در فریم های محدود تلوزیونی بسته می شود. اما در اینترنت با دنیایی از لینک ها مواجه ایم و این قابلیت آگهی را بالا می برد.» سعیدرضا عاملی قابلیت دیگر رسانه دیجیتال را تعامل پذیری آن دانست و تاکید کرد که به خاطر صنعت همزمانی موبایل و تلفن این امکان تا حدی در رسانه های سنتی هم وجود دارد گفت: «اما تا دو دهه قبل این رسانه ها کاملا یک سویه بودند.

اما در اینترنت به راحتی بازخورد یک آگهی در زمان کوتاهی منتقل می شود حتی قبل از تولید یک کالا می توان نظر مردم را گرفت. برای مثال معاون اول کارخانه فورد، تولیدات کارخانه را قبل از روانه شدن به خط تولید در وبلاگش می گذاشت و از دیدگاه های مردم در اصلاح طرح ها کمک می گرفت و به این شکل به این کارخانه کمک بزرگی کرد.» وی با مقایسه حافظه دیجیتال با آرشیو های فیزیکی گفت:« وقتی در وب آگهی خاصی از نمایش خارج شود در حافظه دیجیتال باقی می ماند و بازگشت پذیر است. و این تفاوت باز می گردد به ماهیت زمان فیزیکی یا خطی و زمان مجازی .

در واقع ما در واقعیت با مرگ زمان خطی رو به روییم اما به نوعی در محیط مجازی ، زمان از ابدیت نسبی برخوردار است.» در زمینه تفاوت های تبلیغ در محیط مجازی و سایر رسانه ها از نظر دکتر سیدرضا نقیب السادات ، عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی نیز بهره گرفتیم. نقیب السادات مهم ترین تفاوت تبلیغات در رسانه های ارتباط جمعی مثل رادیو ، تلوزیون و مطبوعات و محیط مجازی را دراین دانست که در این رسانه ها امکان نظارت و پیگیری تخلفات هست اما در محیط مجازی این امکان کم است و در باره تفاوت های دیگر گفت: «تبلیغ در فضای مجازی به خاطر قابلیت تعاملی بودن این محیط می تواند پویاتر باشد.

همچنین ظرفیت بالاتری برای استفاده از جاذبه های مختلف و انواع طرح ها و رنگ ها را دارد.رسانه های ارتباط جمعی غالبا یک سویه بوده و تبلیغات نیز گستردگی کمتری دارد.» دکتر عاملی درباره اینکه تبلیغات در این دو محیط متفاوت به لحاظ اثر گذاری روی مخاطبان چه تفاوت هایی دارد به تهران امروز گفت: «دیدن تبلیغات در صفحه بزرگ تلوزیون یا سینما با دیدن آن در مانیتور رایانه های خانگی متفاوت است و تصویر بزرگ ، قابلیت اثرگذاری بالاتری برای نزدیک شدن به واقعیت دارد. البته نظام فراگیر کامپیوترهای دستی و دسترسی به اینترنت از طریق موبایل به نوعی آگهی در حال حرکت را به مخاطبان ارائه می دهد که در واقع جبران نقص ذکر شده است.»

● خلأ قانون ، یک چالش بزرگ

بنابر این در مقایسه با تبلیغات سـنتی، تبلـیغ در اینترنت از مزیت های قابل ملاحظه ای برخوردار است . از آن جمله می توان به ایجاد ارتباط دو طرفه با مخاطب (تعامل پذیری)، قابلیت ویرایش پذیری ، غیرمرکزی و هایپرلینک بودن و برخورداری از حافظه دیجیتال ، ایجاد دسترسی جهانی و شبانه روزی و ارسال و نگهداری و به روزرسانی آسان اشاره کرد . به علاوه هزینه تبلیغ در اینترنت نیز به مراتب کمتر از رسانه های دیگر است. اما نکته ابهام در مورد تبلیغ در فضای سایبر، قوانین و اصولی است که بر آن حاکم است یا بهتر بگوییم فوانینی که حاکم نیست ! در واقع خلأ قوانین هم زمینه پرسش های دیگری را فراهم کرد سعیدرضا عاملی درباره تفاوت اعمال خط قرمزها ، استاندارد ها و قوانین حاکم بر تبلیغات در این دو محیط با تاکید بر نیاز شدید بر قانونمندی فضای مجازی گفت:«متاسفانه اینترنت بی قانون ترین محیط هاست.

ما شدیدا نیاز داریم فضای مجازی ایرانی تابع مقررات فضای واقعی شود وگرنه مجبوریم با معضلات بسیار اجتماعی دست و پنجه نرم کنیم اما خب محیط مجازی مقاومت زیادی در همه دنیا برای قانونمند شدن می کند. یکی از کشورهایی که به شدت به دنبال حکمرانی تک محورانه محیط مجازی است کشور آمریکاست، آمریکایی ها نمی خواهند در حکمرانی محیط مجازی با کسی در دنیا شریک شوند و همیشه از این بحث فرار می کنند. ما نیاز داریم به صورت جدی حکمرانی ایرانی محیط مجازی را با توجه به هنجارهای جامعه مان داشته باشیم.

در مورد تبلیغات هم این قوانین محدودیت خاصی ایجاد نمی کند . محدویت ها به حساسیت های اخلاقی باز می گردد.» در این زمینه اما دکتر نقیب السادات ابتدا مختصری به ماهیت و تعاریف مختلف تبلیغات اشاره کرد و گفت: «تبلیغات هم خودشان با هم متفاوتند هم بر اساس ماهیت رسانه ای که در آنجا می گیرند دارای تفاوت هایی هستند. تبلیغ در واقع عرضه ایده به مفهوم بذر پاشیدن و گزارش کردن است و اگر مضمون آن، کالا یا خدماتی باشد تبلیغ بازرگانی محسوب می شود و اگر رویکرد دینی یا سیاسی داشته باشد اصطلاحا به آن پروپاگاندا گویند.»

وی در پاسخ به این سوال که چه قوانینی برای نظارت بر تبلیغات در محیط مجازی وجود دارد به تهران امروز گفت : «برای تبلیغات قانون مشخصی نداریم. اما انجمن های صنفی و تصدیق نامه ۱۲ ماده ای امکان نظارت و کنترل را فراهم می کند.ولی در محیط مجازی این نظارت به حداقل می رسد. کنترل، نظارت ،امنیت شبکه،امنیت کاربران و .... بحث هایی است که نه تنها در ایران که درکل دنیا در مورد فضای مجازی وجود دارد.» رضا نقیب السادات در پاسخ به اینکه آیا قانونی شدن حریم مجازی در ارائه تبلیغات محدودیت ایجاد می کند گفت : «اینترنت دنیای گسترده ای است و این در اختیار ما نیست که بخواهیم قانون خاصی بر همه چیز نظارت کند.در واقع ما در بیشتر مواقع فقط از اینترنت بهره برداری می کنیم. اما به طور کلی قانون ، نظام مندی است نه محدودیت. وضع قانون متناسب با حریم های آن جامعه سلب آزادی محسوب نمی شود. اصولا این نگاه که قانون را

مساوی محدودیت می بیند نگاه درستی نیست

وی با اشاره به تلاش های کشور های دیگر در باره وضع قوانین در محیط مجازی گفت: «جالب همین است که اکثر کشورهای دنیا به دنبال قانونی کردن این فضا هستند.البته تفاوت هایی در نگاه شان به قوانین وجود دارد.برخی کشورها موافق قوانین ماقبلی هستند. یعنی اخذ مجوز قبل از انتشار و برخی دیگر به دنبال قوانین مابعدی هستند به معنای اینکه انتشار هر مطلبی آزاد است اما بعد از انتشار، قوانینی برای تنبیه و ایجاد محدودیت وجود داشته باشد.»


روزنامه چیست ؟

اين واژه، نام عمومي نشرياتي است كه براي انتشار اخبار، آرا و نظرها، اعلانات، و ديگر اطلاعات مورد توجه مردم در فواصل زماني منظم (اغلب روزانه)، در صبح يا عصر يا هردو نوبت انتشار مي‌يابد؛ درباره موضوع‌هاي روز به بحث مي‌پردازد؛ و مخاطب آن ممكن است ساكنان شهري كوچك يا بزرگ، استان، كشور، و حتي يك قاره يا كل كره زمين باشد . به دليل فوريت طرح مسائل و نيز وسعت بازتاب اجتماعي، روزنامه‌ها همواره وسيله‌اي سبك‌تر و سريع‌تر نسبت به كتاب بوده‌اند . امروزه روزنامه‌ها، علاوه بر ارائه گزارش وقايع، ديگر مطالب مورد توجه عموم را نيز دربردارند .

تاريخچه در جهان. پيش از پيدايش روزنامه به معني كنوني آن، ملل متمدن وسايلي براي كسب خبر و اطلاعات داشته‌اند و بيشتر حكومت‌ها پيوسته به آگاه كردن مردم از رويدادها و نظرات رسمي حكومت اصرار مي‌كردند. به‌طور مثال، روزنامه وقايع روزمنعكس‌كننده زندگي در رم باستان بود و در آن، اخبار كوتاهي درباره جنگ‌ها، انتخابات، آيين‌هاي ديني، بازي‌ها، و آتش‌سوزي‌ها درج مي‌شد و روزنامه وقايع سنانيز اخبار، مصوّبه‌ها، و وقايع سناي رم را گزارش مي‌كرد. اين روزنامه، گرچه پيشرو روزنامه‌هاي نوين به شمار مي‌آيد، نشريه‌اي دولتي بود . "پائو" نشريه اخبار دربار چين نيز حدود هزار و سيصد سال بي‌وقفه براي تحصيل كردگان دولت پكن منتشر مي‌شد .

واژه "نيوز پيپر" نخستين‌بار در سال 1670 م. مورد استفاده قرار گرفت . در اروپا، پس از فروپاشي رم غربي ، توزيع اخبار به‌وسيله انتشارات نامنظم، مانند ورق اخبار، كه دستنويس بود، انجام مي‌گرفت. كتاب اخبار يا كتابچه اخبار، كتابچه‌اي چاپي چهار، هشت، يا شانزده صفحه‌اي بود كه اطلاعات خاصي چون جنگ، سوگواري، تشيع‌جنازه شاهان، جشن و سرور، و مانند آنها را عرضه مي‌كرد. به اين كتابچه‌ها كه به‌تدريج انتشار منظمي يافتند به زبان لاتيني "رلاسيون"مي‌گفتند . خبرنامه نيز كه شكل رايج درج اخبار ميان مقامات دولتي بود به وسيله‌اي براي اشاعه منظم اخبار مبدل شد. پس از اختراع چاپ و گسترش سواد، انتشار نشريه‌هاي منظم و ادواري عملي گرديد . از اواسط قرن هفدهم ميلادي، روزنامه‌ها انتشار مقاله‌هاي تفسيري و خبري در تمام زمينه‌هاي زندگي اجتماعي و فرهنگي را آغاز كردند. در اين دوران، نشريات هم تخصصي شدند و هم بر اثر رقابت، افزايش يافتند. سرانجام با اعمال مميزي از سوي دولت‌ها به قدرتي سياسي بدل شدند و متناسب با مشي دولت‌هاي گوناگون از كيفيتي متفاوت برخوردار گرديدند. تحول مطبوعات در قرن هفدهم به‌طور طبيعي و برحسب كشورها متفاوت بود. اين تحول در انگلستان سريع، در فرانسه كند و سپس شتابان، و در اروپاي مركزي و جنوبي كند بود . با نفوذ و توسعه هر چه بيشتر جرايد متنوع در بخش‌ها و لايه‌هاي مختلف جامعه، فرهنگ عامـه رفته رفته مغلوب و مجذوب ژورناليسم گرديد و مطبوعات رسمآ متولي افكار عمومي جامعه شدند. مردم القائات مطبوعات را تكرار مي‌كردند و مطبوعات نيز خود را زبان مردم مي‌دانستند .

در دو ثلث ابتداي قرن نوزدهم، مطبوعات به پيشرفت‌هاي در خور توجهي دست يافتند. روزنامه‌ها از لحاظ موضوع، افزايش و تنوع پيدا كردند و برشمارگان آنها افزوده شد كه اين رشد به موازات تحولات عمومي جهان غرب صورت مي‌گرفت. مهم‌ترين علل رشد روزنامه‌ها در جهان غرب عبارت بود از: تحول سياسي به دليل وسعت زمينه‌هاي انتخاباتي و پيشرفت مجلس‌گرايي؛ تعميم سريع آموزش؛ رشد شهرنشيني؛ صنعتي شدن كه منجر به كاهش قيمت روزنامه‌ها شد؛ و ظهور صنعت چاپ و ديگر عوامل فني مانند توليد مركب چاپ، استفاده از كاغذ چوب به‌جاي كاغذ شيفون، و استفاده از نيروي بخار كه موجب گرديد، به‌طور مثال، در سال 1814 يك هزار و يكصد نسخه روزنامه در يك ساعت چاپ شود. همچنين تحول در حمل و نقل و سريع‌تر شدن پست؛ اختراع تلگراف؛ و ظهور خبرگزاري‌هايي چون "هاواس" (1832) در فرانسه، "وولف" (1842) در برلين، "رويتر" (1851) در انگليس، و آسوشيتدپرس (1859) در امريكا نيز از علل رشد روزنامه به‌شمار مي‌رفت.

شدت پيشرفت فنون چاپ چنان بود كه در سال 1914 پنجاه هزار نسخه از روزنامه‌اي دوازده صفحه‌اي در يك ساعت چاپ مي‌شد .

در آغاز، ادعاي خوانندگان جرايد از يك سو و رونق بازار شخصيت‌هاي روزنامه‌اي كه، به‌عنوان انديشمند و دانشمند، گروه كثيري "مريد" از ميان جوانان و زنان را گرد خود آورده بودند از سوي ديگر، بسياري از نويسندگان جدي و اهل نظر را از مطبوعات گريزان ساخت؛ و مشاهير اهل قلم و بيان، از روسو و ولتر گرفته تا ديدرو و دالامبر، يا هرگز در روزنامه مطلبي ننوشتند يا ندرتآ به آن تن دادند . دهه‌هاي 1950 و 1960 دوره زوال روزنامه‌ها بود؛ در اين دو دهه به‌تدريج خوانندگان روزنامه‌ها كاهش يافته و روزنامه‌هاي بزرگ، يا بسته شدند و يا در هم ادغام گرديدند . با اين همه، روزنامه‌نگاري به‌عنوان يكي از ضرورت‌هاي دنياي جديد با آثار مثبت و منفي‌اش همچنان توسعه يافت تا آنجا كه بر بسياري از دانشگاه‌ها و مراكز علمي نيز سايه افكند . در سده‌هاي 19 و 20 انواع نشريات در اروپا و ديگر كشورها چنان رشد بي‌سابقه‌اي يافته است كه امروزه تصور جامعه مدني بدون مطبوعات تقريبآ غير ممكن است .

تاريخچه در ايران. واژه روزنامه و روزنامچه در متون كهني چون يتيمه‌الدهر ثعالبي و معجم‌الادباء به كار رفته است، اما روزنامه در آن دوران حاوي بيان وقايع مهم دربار شاهان و شرح زندگاني وزرا و بزرگان بود و تنها در يك نسخه منتشر مي‌شد و تا اوايل دوران قاجار نيز روزنامه به همين مفهوم به‌كار مي‌رفته است. در عصر قاجار، در معني واژه روزنامه تغييري پديد آمد و به گزارش‌هاي وقايع‌نگاران دولتي كه اخبار جاري شهرها را براي دولت مركزي مي‌نوشتند نيز روزنامه گفته مي‌شد .

روزنامه به معناي امروزي گرفته شده از Newspaper(كاغذ اخبار) است و براي نخستين بار ميرزا صالح شيرازي، يكي از محصلان اعزامي به انگلستان، در تاريخ 25 محرم 1253 ق. نخستين شماره آن را منتشر ساخت . البته بايد توجه داشت كه نخستين روزنامه‌هاي فارسي در شبه قاره هند، افغانستان، عثماني، وقفقاز به چاپ رسيدند.

به‌طور كلي، مطبوعات در ايران هشتادونه سال عمر خود را در دوره قاجار، پنجاه و سه سال را در دوره پهلوي، و بيست و دو سال را در دوران جمهوري اسلامي گذرانده‌اند و انتشار آنها همواره با فرازونشيب‌هايي همراه بوده است. به‌طور مثال، در دوره اول مشروطه (1324-1327ق.)، 58 نشريه در ايران و حدود 20 نشريه فارسي زبان در خارج از ايران و در دوره دوم مشروطه (1327-1339 ق.)، باوجود محدوديت‌هاي فراوان، گذشته از روزنامه‌هاي قديمي بيش از 32 روزنامه جديد منتشر شد . در دوره سلطنت رضا شاه، تعداد اندكي روزنامه منتشر گرديد. از 1320 تا 1326 حدود 30 عنوان روزنامه انتشار يافت. دوره نخست وزيري محمد مصدق (1322-1330) را مي‌توان عصر آزادي مطبوعات دانست، زيرا در اين دوره كوتاه، حدود 377 روزنامه موافق و مخالف دولت منتشر مي‌شد. از سال 1332 تا 1357، به جز دوره‌اي كوتاه (1339-1342)، دولت سانسور بي‌سابقه‌اي را اعمال كرد و تعداد اندكي از روزنامه‌ها اجازه انتشار داشتند. پس از انقلاب اسلامي دوره نويني در زندگي اجتماعي و فكري ايران پديد آمد و روزنامه‌هاي بسياري انتشار يافتند. در سال 1376، تعداد 100 عنوان و در سال 1377، 72 عنوان روزنامه منتشر گرديد . در سال 1378 تعداد 66 روزنامه انتشارشان متوقف شد، در عوض 80 عنوان روزنامه جديد به خيل جرايد پيوست

اهميت روزنامه. روزنامه، در واقع، رويدادها را همانند كتاب يا راديو و تلويزيون نشر نمي‌دهد؛ زيرا نه همچون كتاب فرصت و فضاي كافي براي تحليل و ارزيابي اخبار دارد و نه مانند راديو و تلويزيون با شتابزدگي همراه است ؛ بلكه در حدفاصل اين دو قرار مي‌گيرد. به‌علاوه، روزنامه در صفحات متعدد خود مي‌تواند صدها خبر گوناگون را درج كند و چند برابر راديو و تلويزيون مطلب ارائه دهد (16: 2، 3). در روزنامه مي‌توان با توجه به گروه‌هاي مختلف خوانندگان و علايق گوناگون آنان، متون، صفحات، و حتي چاپ‌هاي جداگانه توليد كرد و انواع خبرهاي عمومي، سياسي، اقتصادي، ورزشي، فرهنگي، و جزآن را به چاپ رساند .