واژه تبليغ : به معناي پخش كردن ، انشاء‌ كردن ، چيزي را شناساندن
تعريف تبليغات ( تبلغ ) : تلاشي است سازمان يافته و آگاهانه به منظور دستكاري در احساس و ادراك و تغيير نگرش در رفتار مخاطب در جهت اهداف خاص مبلغ
اهداف تبليغات :
1- شكل دهي به برداشت ها
2- دستكاري ادراكات
3- هدايت رفتارهاي خاص
اركان يا چهار ركن اصلي تبليغات:
1-گوينده و نويسنده پيام كيست ؟ ( پيام رسان )
2- چه ميگويد و چه مينويسد ؟ (‌پيام )
3- چه وسيله اي براي گفتن و نوشتن به كار مي برد؟ (‌وسيله ارتباطي )
4- براي چه كساني مي گويد و مي نويسد؟ و تاثير اين گفتن و نوشتن چيست؟ ( پيام گيران )


تاریخچه تبلیغات :
قبل از ایجاد صنعت چاپ که شروع تازه‌ای از تبلیغات بود، تبلیغات به 3 صورت وجود داشت:
1- علائم تجاری :
افتخار و غروری که استادکاران زمان های قدیم داشتند آنها را تشویق می کرد تا علائم مشخصی از خودشان روی مصنوعاتشان (کاسه یا کوزه های سفالی و قلم کاری شده و ...) بگذارند.
2- نشان و تبلیغ روی دیوارها:
وسیله دیگر تبلیغات جمله‌ای بود که روی سنگها دیوارهای جنب محلی که اجناس مختلف به فروش می رسید نوشته می شد که از جنس مورد نظر به نوعی تمجید و تعریف می کردند.
3- جارچی‌های شهر:
در عصر طلایی یونان جارچیهای شهر وظیفه مهمی داشتند مردهایی بودند که وظیفه شان این بود که در شهر بگردند و اخبار مهم و مورد علاقه مردم را به آنها اعلام نمایند.
سبک های تبلیغاتی اولیه:
1- تبلیغات چاپی :
هنگامیکه صنعت چاپ به وجود آمد دیگر لازم نبود که با آن زحمت و رنج بسیار برای کسب یک نسخه دیگر از نوشته‌ایی ماه ها وقت برای نوشتن صرف شود . البته حروف چینی در ابتدای کار مشکل بود و به کندی انجام می گرفت ولی همین که حروف چیده شد و دستگاه آماده شد به آسانی صدها نسخه از آن تهیه می شد تا در سال 1885 صنعت چاپ به تندی پیشرفت کرد و در این سال بود که شکل مکانیکی تنظیم حروف پیشرفت کرد و لاین تایپ به وجود آمد و به ثبت رسید.
2- تبلیغات رادیویی:
قبل از اینکه رادیو به وجود آید تبلیغات به صورت چاپ شده بود و تنها افراد باسواد می توانستند از آگهی‌ها استفاده کنند با توسعه صنعت چاپ روز به روز بر تعداد مجلات و روزنامه ها افزوده شد. مخصوصاٌ در آمریکا که اولین روزنامه خود را در 5 سپتامبر سال 1960 منتشر کردند که فقط یک شماره به چاپ رسید. از این تاریخ به بعد و پس از به وجود آمدن رادیو تبلیغات به صورت رادیویی همزمان با تبلیغات چاپی مورد بهره برداری قرار گرفت.
3- تبلیغات تلویزیونی :
گرچه تلویزیون پس از جنگ جهانی دوم به وجود آمد ولی در حقیقت قبل از جنگ تبلیغ شده و برای استفاده آماده بود و در سال 1945 پس از خاتمه جنگ کارخانه های تلویزیون سازی شروع به تولید کردند تعداد زیادی از ایستگاه های رادیو چون به اهمیت تلویزیون آگاهی داشتند فرراً از این صنعت جدید استفاده کردند و بسیاری از آگهی دهندگان و صاحبان کارخانه ها و شرکتهای تجاری به جای رادیو آگهی‌های خود را به تلویزیون دادند.
تاریخ تبلیغات جهان:
به طور خلاصه تاریخ تبلیغات در جهان به 3 دوره طولانی تقسیم می شود.
1- دوران ماقبل از بازاریابی:
از زمان آغاز مبادله کالا بین افراد از دوران ماقبل تاریخ تا اواسط قرن 18 خریداران و فروشندگان به شکل بسیار ابتدایی با هم ارتباط برقرار می کردند. در اغلب این دوران رسانه هایی نظیر: علائم تجاری – تبلیغ روی دیوارها و جارچی ها بهترین وسایل برای ایجاد ارتباط به منظور مبادله کالا و خدمات محسوب می شدند در اوخر این دوران بود که صنعت چاپ آن هم در ابتدایی‌ترین شکل آن پا به عرصه وجود گذاشت .
2- دوران ارتباطات انبوه :
از سال 1700 تا دهه های اول قرن 20 تبلغ کنندگان به شدت می توانستند به بخشهای بزرگی از بازار دست یابند که این کار نخست با استفاده از مطبوعات و سپس با استفاده از رسانه های صوتی و تصویری میسرمی شد.
3- دوران پژوهش :
در خلال 50 سال گذشته کارشناسان تبلیغ به شکل نظامند تکنیک های شناسایی و رسیدن به مخاطب را با استفاده از پیام هایی که به طور خاص برای آن تنظیم شده است را بهبود بخشیده و مورد استفاده قرار می دهند تکنولوژی جدید ارتباطی رسیدن به فضای بهینه تبلیغاتی را میسرتر کرده است.
پیشینه تبلیغ در ایران:
نخستین وسایل آگهی رسانی در ایران نصب تابلو و اعلان جارچی ها بوده است و استفاده از آگهی در ایران به ادوار گذشته بر می گردد اما پیشینه آگهی در تاریخ معاصر نخست به صورت دیوارکوب و درج در نشریه ها باب شد و سپس رواج پیدا کرد.
پیشینه آگهی در رسانه های جمعی ایران بدین ترتیب بوده است.
1- دیوار کوب
2- نشریه های ادواری
3- کتاب
4- سینما
5- رادیو
6- تلویزیون
افزون بر اینها نشر آگهی های مستقیم به تقلید از سایر کشورها به شیوه های دگیری از جمله : انتشار کتابچه یا بروشور؛ کتالوگ و ... مرسوم بوده است.
در سال 1316 هیچ گونه شرکت تبلیغاتی در کشور تاسیس نشده بود ولی از سال 1316 به بعد اولین شرکت ها و آژانس های تبلیغاتی شروع به کار کردند و تا سال 1337 – 18 موسسه و آژانس تبلیغاتی ثبت شدند.
از تبلیغات تا بازاریابی :
بازاریابی یعنی طور دیگری دیدن، روش بهتری خلق کردن و روی هم رفته بازاریابی همان خلاقیت مستمر در ارائه کالا و خدمات بهتر است اصلاً بازاریابی مدیریت تغییر است روشی است برای رسیدن به وضعیت بهتر و ارائه کالا و خدمات موفق. از این رو «تغییر» اسم دیگر بازاریابی است اما تغیییری که در جهت کمال باشد بازاریابی یعنی کار کن، متفاوت باش، پیشرفت کن.
مک کارتی: در سالهای آغازین دهه 1960 (اصطلاح آمیخته یا آمیزه بازاریابی) را که مرکب از 4 عامل عمده:
1- کالا
2- قیمت
3- توزیع
4- ترویج
را پیشنهاد کرد که اینها را چهار پی که مخفف 4 واژه با شروع حرف Pاست. همانطور که گفته شد یکی ازP ها ترویج است که نقش بسیار اساسی در فرایند بازاریابی بازی می کند و در واقع حلقه ارتباط با مشتری است به عبارت دیگر بازاریابی با مفهوم تبلیغات پیوندی ریشه ایی و موثر دارد. مواردی که در ترویج می توان طبقه بندی کرد به 5 گروه تقسیم می شود:
1- تبلیغات
2- روابط عمومی و عمومی سازی
3- پیشبرد فروش
4- فروشندگی شخصی
5- بازاریابی مستقیم
این ابزارهای 5 گانه تبلیغ به شرح زیر توصیف می شود:
1- تبلیغات:
هر گونه ارائه و عرضه ایده ها و کالاها یا خدمات که یک واحد تبلیغاتی فرد یا موسسه خاص انجام می دهد که مستلزم پرداخت هزینه است تبلیغات گویند.
2- روابط عمومی:
ایجاد مناسبات مطلوب، با جوامع مختلفی است که با سازمان سرو کار دارند از طریق کسب شهرت، ایجاد تصویر ذهنی کلی مطلوب و برخورد مناسب با برطرف کردن مسائل، شایعه ها و وقایع نامطلوب.
3- پیشبرد فروش:
محرک های کوتاه مدت برای تشویق فروش یا خرید محصول و خدمات .
4- فروشندگی شخصی:
فرایند فروش به شکل فردی که شامل ارائه حضوری و فرد به فرد یک کالا از یک فروشنده به یک خریدار است.
5- بازاریابی مستقیم:
استفاده از ارتباط مستقیم در جهت رسیدن به مصرف کننده و مخاطب عمدتاً از طریق بهره گیری از شیوه های نوین ارتباطی
ویژگیهای تبلیغات:
1- یک سویه بودن ارتباط منبع با مخاطب
2- مشروعیت استفاده از راه ها و ابزارهای مختلف برای رسیدن به هدف
3- توجه صرف به منابع سازمان
4- تحمیل عقاید به مخاطب
5- تغییر مستمر در جریان تبلیغ منطبق با منافع سازمان
6- توجه به اقناع در شیوه های متعالی تبلیغ
انواع تبلیغات :
1- تبلیغ آشوب آفرین یا هیجانی:
در این نوع تبلیغ سعی می شود مخاطب به سوی اهداف معین هدایت شود.
2- تبلیغ وحدت بخش:
در این نوع تبلیغ تلاش منبع در راستای منفعل کردن مخاطب است.
3- تبلیغ سفید:
در این نوع تبلیغ علی رغم اینکه منبع مشخص است و اطلاعات پیام ارسالی از طرف او صحت دارد تلاش منبع ایجاد اعتبار در نزد مخاطب است.
4- تبلیغ خاکستری:
در این نوع تبلیغ منبع مشخص و یا نامشخص است و احتمال دارد اطلاعات پیام نیز درست یا نادرست باشد.
5- تبلیغ سیاه:
در این نوع تبلیغ اطلاعات پیام نادرست و ساختگی بوده و هدف منبع نیرنگ آمیز است.
مبانی انفکاک روابط عمومی و تبلیغات:

جدول انفکاک روابط عمومی و تبلیغات
معیار تفکیک روابط عمومی تبلیغات
هدف تعامل با مخاطب و جلب وفاداری تسلط بر مخاطب
ماهیت مشارکت آمیز سلطه آمیز
ضوابط اخلاق حرفه‌ای دارد ندارد
نقش مخاطب فعال و هوشمند بی نقش و منفعل
الگوی ارتباطی دوسویه یک سویه
وضوح نیت منبع روشن است مبهم است

تبلیغات مستقیم و غیر مستقیم:
1- تبلیغات مستقیم: پیام دهنده پیام خود را با رنگ و لعاب و صریح وبی پروا به مخاطبان خود ابلاغ میکند در این روش مخاطبان متن یا تصویری را بعنوان پیام و اطلاعیه تبلیغی با محتوای کالا یا خدمات خاص دریافت می کند و پیام دهندگان آن نیز در مقام مبلغ قرار گرفته شناخته می شوند.
2- تبلیغات غیر مستقیم: از عنوان آن پیداست که این نوع تبلیغات نمود و ظهور علنی و صریح ندارد با این شیوه اهداف تبلیغی پیام های غیر مستقیم بصورت پنهانی و غیر محسوس صادر و منتقل می شود.
ابزارهای تبلیغات تجاری:
1- آگهی دیواری و توزیعی : مشخصات و مزایای کالا با تصویر و آرم تبلیغی معروف به صورت آگهی (تراکت) چاپ شده و بر دیوار یا جایگاه‌های ویژه شهری نصب می گردد.
2- پستی: آگهی ها و اطلاعیه ها به وسیله پست برای اشخاص که قبلا نشانی آنها یادداشت شده ارسال می‌شود.
3- بروشور و کاتالوگ: مشخصات و ویژگیهای کالا در یک ورق کاغذ چند لتی بصورت جزوه چاپ می شود که اکثرا همراه با عکس، توضیحات ضروری و نشانی های مرکز فروش و خدمات پس از فروش می باشد.
4- مطبوعاتی: درج آگهی در مطبوعات رایج و متداول است روزنامه های کثیر الانتشار برد تبلیغاتی وسیع تری دارند.
5- رادیویی: برای جلسه توجه مردم و کالا از رادیو استفاده می شود، متن آگهی و کیفیت صدای پخش کننده و نوع موزیک همراه آن و زمان پخش نکاتی است که برای اثربخشی پیام رادیویی باید محاسبه و در نظر گرفته شود.
6- تلویزیونی: یک وسیله بسیار معتبر و جالب تبلیغاتی است زمان در تلویزیون محدود است آگهی ها بیش از چند ثانیه وقت احتیاج ندارند می بایست تنظیم و تدوین یک تیزر تبلیغاتی چند ثانیه ایی بسیار حرفه ایی ،علمی ، و اثر گذار صورت پذیرد که بتواند تاثیر پذیری حداکثری داشته باشد.
7- سینمایی: در سینما پیش از شروع فیلم اصلی تیزرهای تبلیغاتی کوتاه از پرده سینما تاثیرگذاری ژرف و موثری دارد.
8- پوستر: معمولاً عنوان کلی و شعار محوری یک آگهی همراه با تصویر در کاغذی مرغوب و ابعادی متنوع تهیه می شود که تاثیر گذاری مناسبی بر روی مخاطبان ایستا یا در حال گذر دارد.
موقعیت های تبلیغاتی:
برخی امکان موثر و موقعیت های ماندگار در تبلیغ عبارتند از:
1. جاده ها: بیندگان تابلوها و نوشته های تبلیغاتی جاده‌ایی را در حال سکون و آرامش معمولاً با نشاط و به دور از غوغای درون شهری با توجه بیشتری مشاهده می کنند.
2. اماکن عمومی: میادین ورزشی سالنهای ورزشی، رستورانها، ترمینالها، فرودگاهها، مساجد، مدارس، دانشگاهها و بسیاری دیگر از اماکن عمومی که به طور دائمی یا مقطعی محل تجمیع مخاطبان است.
3. وسایل نقلیه عمومی: اتوبوس‌های شهری و بین شهری، قطارها، متروها، از جمله وسایل و اماکنی هستند که مورد استفاده تبلیغات تجاری هستند.
4. تاسیسات عام المنفعه: برخی از شرکتها و موسسات بزرگ تجاری که از امکانات خوبی برخوردار هستند در مناطق محروم یا عمومی ساختمان‌هایی از قبیل پرورشگاه، کتابخانه، بیمارستان، سینما و امثال آن تاسیس می نمایند و آنها را با نام موسسه و سازمان مطبوع خود در اختیار دولت و شهرداری ها قرار می‌دهند.
5. جشن های مناسبتی: در منطقه‌ایی که به مناسبت‌های مختلف ملی و منطقه‌ایی و بین‌المللی مراسماتی برگزار می شود فرصت های تبلیغاتی متنوعی پدید می‌آید.
6. نمایشگاه : محلی است خاص تبلیغات کالایی و خدماتی به عنوان یک فرصت مشخص تبلیغاتی.
7. افراد مشهور: بعضی از آژانسهای تبلیغاتی با تمهیداتی به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به طرزی زیرکانه در خصوص تبلیغات یک کالا یا خدمات تائیدیه می گیرند و کار تبلیغاتی انجام می‌دهند.
8. هدایا و جوایز: موقعیت‌هایی که می‌توان مبادرت به اهداء هدایای تبلیغاتی نمود بسیار است باید طراحان و مجریان تبلیغاتی با هماهنگی‌های لازم تناسب نوع هدیه با سن؛ جنس، شکل، موقعیت و تحصیلات گیرندگان آن را مشخص نمایند تا تاثیرگذاری به حداکثر ممکن افزایش یابد.

تصمیمات اساسی در حوزه تبلیغ:
پنج تصمیم اساسی در حوزة تبلیغ وجود دارد که عبارتند از:
1- هدف اساسی
2- پول
3- پیام
4- رسانه
5- ارزیابی
که به ترتیب مورد بررسی قرار می گیرند:
1- هدف اساسی :
در جوامعی که به اصطلاح استراتژیک‌گرا هستند و مدیر نقش یک استراتژیست را دارد مقوله هدف نقش بنیادین را بازی می‌کند اگر قرار است تبلیغ موفق شود باید دانست هدف از ارائه آن چیست.
تبلیغات از نظر تکنیکی:
هر نوع معرفی غیر شخصی و ترویج ایده ها، کالاو یا خدمات که یک فرد یا موسسه مشخصی آن را انجام می دهد.
این تعریف 4 بخش دارد که جداگانه بررسی می کنیم:
1- غیرشخصی:
وقتی کالایی با ملاقات حضوری فروشنده به فروش برسد را فروش شخصی می‌گویند در حالیکه آگهی مکمل یا جانشین فروش شخصی است که به طور غیر شخصی بوسیله واسطه‌ها و یا وسایل تبلیغاتی مانند: مطبوعات، رادیو، تلویزیون، صورت می پذیرد.
2- ترویج ایده ها، کالا و خدمات :
تبلیغات فقط مربوط و منحصر به ترویج اجناس ملموس نیست خدماتی که بانکها، شرکتهای بیمه، خطوط‌هوایی و غیره به مردم پیشنهاد می‌کنند نیز نیازمند تبلیغ است.
3- در مقابل پرداخت وجه:
با اضافه کردن این قید آن دست از اطلاع‌رسانی‌هایی که شرکت انجام می‌دهد و برای آن وجه نمی پردازد از شمول تبلیغات خارج می شود، نظیر بعضی از فعالیتهای روابط عمومی.
4- فرد یا سازمان مشخص:
5- وقتی که منبع یک ایده معلوم نیست برای دریافت کننده آگهی مشکل است که ارزش آن را ارزیابی کند.
تعیین هدف :اولین گام در تهیه برنامه تبلیغاتی مشخص کردن اهداف تبلیغات است این گونه تصمیم ها غالب تحت تاثیرتصمیم های قبلی درباره بازار هدف ، تعیین جایگاه در بازار و ترتیب عناصر قرار می گیرد . یک هدف تبلیغاتی یک وظیفه ارتباطی خاص است که باید ظرف مدت زمانی خاص و با مخاطبان ، هدف خاصی برقرار گردد اهداف تبلیغاتی را میتوان بر اساس غرض و مقصود سازمان از تبلیغات به شرح ذیل تقسیم کرد .
1- آگهی اطلاع دهنده و آگاه کننده
2- آگهی متقاعد کننده
3- آگهی یاد آوری کننده
1- آگهی اطلاع دهنده و آگاه کننده شامل :
الف : اطلاع رسانی درباره محصول جدید
ب : پیشنهاد استفاده های جدید از محصول
پ : مطلع کردن بازار درباره تغییر در قیمت
ت: شرح چگونگی کاربرد محصول
ث: توصیف خدمات موجود
2- آگهی متقاعد کننده شامل :
الف : ایجاد ترجیهات برای مارک مشخص
ب: تشویق به خرید مارک شرکت بجای مارک دیگر
پ: ترغیب مشتریان به خرید امروز بجای فردا
3- آگهی یاد آوری کننده شامل :
الف : یادآوری این موضوع به مشتریان که محصول ممکن است در آینده ای نزدیک مورد نیاز باشد
ب: یادآوری محل جدید خرید محصل به مشتریان
پ: یادآوری مواقع خرید در زمانهای خارج از فصل
ث: حفظ یا تداوم مشتری با محصول و شرکت
مزایای تبلیغ در جامعه:
1- تبلیغات به تعالی فرهنگ عمومی کمک می کند.
2- باعث افزایش فروش،سود، اعتبار و حیثیت سازمانی می شود.
3- حجم داد و ستد را افزایش داده باعث رونق بازار می شود.
4- باعث تنوع محصول و نوآوری می شود.
5- برخورد کاسب کارانه را به برخورد علمی – اقتصادی تبدیل می‌کند.
6- هزینه‌های حمل و نقل و توزیع را کاهش می‌دهد.
7- محدودة جغرافیایی بازار را گسترش می‌دهد.
8- تقاضای جدید خلق می‌کند.
9- رسانه‌ها را سازمان می دهدو تقویت می‌کند.
10- باعث ایجاد رقابت می شود.
11- مشتری مردد را به مشتری مصمم تبدیل می‌کند.
12- مشوق بهبود دائم کیفیت کالاست.
2- پول (بودجه بندی تبلیغات) :
در تبلیغ این که چقدر پول خرج می کنیم مهم است اما مهمتر آن است که چطور پول خرج می کنیم. عنصر کلیدی در تبلیغات خلاقیت است. که این موضوع یعنی این که کاری را انجام بدهیم که دیگران نمی کنند یا این که الزاما کاری را که دیگران انجام می‌دهند را ما انجام ندهیم و پیاده سازی این ایده هزینه زاست پس از آنکه قدم اول یعنی هدف از تبلیغات روشن شد باید نسبت به تعیین بودجه تبلیغاتی اقدام کنیم بودجه تبلیغات یا پول دومین گام در تصمیمات اساسی تبلیغ بشمار می‌رود متخصصان بازاریابی و تبلیغات چند روش عمده را برای تعیین بودجه تبلیغاتی تشریح می‌کنند. دقت سه روش اول نسبتا پایین دقت روش چهارم میانه و دقت روش پنجم نسبتا بالا ست منتها توصیه می شود برای تبلیغات از روش پنجم استفاده می شود این روش ها عبارتند از :
1- روش در حد استطاعت
2- روش درصدی از فروش
3- روش برابری با رقبا
4- روش رتبه بندی
5- روش هدف و انجام کار
1- روش در حد استطاعت :
بسیاری از شرکت ها بودجه اختصاصی به تبلیغات را به اندازه‌ای تعیین می کنند که به تصور آنها شرکت از لحاظ مالی استطاعت تحمل آن را دارد .
2- روش درصدی از فروش :
یعنی بودجه تبلیغات این شرکتها درصد مشخصی از فروش جاری یا پیش بینی فروش آنهاست.
3- برابری با رقبا :
برخی از شرکتها بودجه تبلیغاتی خود را با هزینه های تبلیغاتی سایر رقبا یکسان در نظر می گیرند.
4- روش رتبه بندی :
اگرقیمت هر میزان رتبه بندی در ساعت مورد نظر مثلا در تلویزیون 50000 تومان باشد و ما بدانیم که 30 بار این تبلیغ باید نشان داده شود تا اثر بخشی داشته باشد لذا 1500000 تومان بودجه تبلیغاتی تلویزیونی ما خواهد شد .
5- روش هدف و انجام کار :
با استفاده از این روش بازاریابان بودجه تبلیغات خود را مطابق فرایند زیر تعیین می‌کنند:
1- تعیین اهداف خاص
2- تعیین کارهایی که انجام آن برای رسیدن به این اهداف لازم است
3- برآورد هزینه های مورد نیاز برای انجام این کارها
جمع این هزینه ها همان بودجه تبلیغاتی مورد نیاز است .


3- پیام :
اگر قرار است که مخاطب تصویری شفاهی از پیام ما را دریافت کند اول لازم است که خود تصویر شفاهی از آن چه می خواهیم ببینیم داشته باشیم. پس از اینکه مشخص شد هدف از تبلیغی که قصد آن را داریم چیست و بعد از آن که مقدار بودجه را تعیین کردیم نوبت به پیام می‌رسد. اطلاعاتی که تهیه کننده آگهی تبلیغاتی باید در مورد کالا یا خدمت کسب نمایید به قرار زیر است:
1- اطلاعات اساسی در مورد کالا :
این اطلاعات را باید از کسانی که جنس را تولید می‌کنند و به فروش می‌رسانند و کسانی که آن جنس و اجناس مشابه آن را مصرف می‌نمایند بدست آوریم پاسخ به هفت سوال زیر اطلاعات مقدماتی و لازم را برای آغاز تهیه آگهی مناسب بدست می‌دهد :
1- چه لوازم و مواد و عواملی در جنس به کار رفته است.
2- با چه کیفیتی ساخته شده است.
3- چه استفاده‌ای دارد.
4- چگونه با کالای رقبا مقایسه می شود.
5- وسیله شناسایی آن در فروشگاه چیست.
6- قیمت کالا چقدر است.
7- حقایق مهم درباره خریداران احتمالی را بدانید که خود پنج قیمت دارد:
الف : جنسیت: این کالا مخصوص زنان – مردان یا هر دو است.
ب: سن: چه سنینی بیشتر این کالا را مصرف می کند.
پ: در آمد: درآمد جنس در چه حدود است.
ت: گروه های مرجع: چه کسانی در تصمیم خرید نفوذ دارند.
ث: سایر اطلاعات: اطلاعات دیگری که برای تهیه کننده آگهی لازم است مانند ملیت و نژاد، مذهب، تحصیلات نسبی.
ویژگیهای منبع پیام عبارتند از :
1- اعتبار منبع
- جذابیت فیزیکی و ظاهری
3- مورد علاقه مخاطب بودن
4- معنادار بودن منبع
ر ادامه پنج تصمیم اساسی در تبلیغ و پس از تشریح هدف اساسی، پول، پیام در چهارمین تصمیم نوبت به رسانه می رسد.
4ـ رسانه :
بازاریابی و تبلیغات در طول دوران حیات خود ادوار گوناگون را پشت سرگذاشته اند و رسانه های مختلفی را تجربه کرده اند اما با روی کار آمدن رسانه های دیجیتال و عرصه بزرگراه های اطلاعاتی تبلیغات تحولی انقلاب گونه را پیش رو دارد که متأثر از تسلط رسانه ها بر جوامع بشری است.
مهمترین گامها در انتخاب رسانه مناسب به منظور تبلیغات عبارتند از :
1ـ تعیین سطح پوشش، فراوانی رویت پیام و نحوه تأثیر.
2ـ انتخاب در میان انواع رسانه‌های متنوع عمده.
3ـ انتخاب وسیله خاص ناقل پیام.
4ـ تصمیم درباره زمانبندی رسانه.
رسانه های متنوعی به عنوان سیال های تبلیغاتی مورد استفاده مجریان تبلیغ قرار می گیرد که به طور مختصر به برخی از آنها اشاره می‌نمائیم:
1ـ تلویزیون رسانه‌ای کامل:
تلویزیون به عنوان یکی از رسانه های بسیار اثر بخش و در عین حال متداول مزایا و معایبی دارد.
مزایای تبلیغ در تلویزیون :
1ـ ترکیب صدا ، تصویر ، حرکت
2ـ جاذبه برای حواس
3ـ توجه، پوشش و دسترسی بالا
معایب تبلیغ در تلویزیون:
1ـ هزینه زیاد
2ـ تراکم بالای تبلیغات
3ـ گزینش ضعیف مخاطبان
4ـ سرعت تبلیغ
2ـ رادیو رسانه‌ای ارزان :
رادیو به عنوان رسانه ای ارزان قیمت و در دسترس به منزله یکی از ابزارهای تبلیغی مهم و اثرگذار تلقی می شود که مزایا و معایبی خاص خود دارد.
مزایای تبلیغ در رادیو:
1ـ استفاده همگانی و عمومی
2ـ امکان گزینش عالی از نظر جغرافیایی و جمعیت شناسی
3ـ هزینه ای نسبتاً پائین در مقایسه با تلویزیون.
معایب تبلیغ در رادیو:
1ـ سمعی بودن صرف
2ـ توجه کمتر به آن نسبت به تلویزیون
3ـ پخش سریع
3ـ مجلات رسانه‌ای معتبر:
مجله به عنوان رسانه ارتباطی موثر از اهمیت بسزایی در عرصه تبلیغات برخوردار است و نظیر هر رسانه تبلیغی دیگر مزایا و معایبی دارد.
مزایای تبلیغ در مجلات :
1ـ در اختیار داشتن فرصت برای توضیح بیشتر
2ـ اعتبار بالا در نزد خوانندگان
3ـ عمر طولانی آگاهی در مجلات
4ـ انتخاب مخاطب
معایب تبلیغ در مجلات :
1ـ کیفیت نسبتاً ضعیف چاپ
2ـ هزینه بالا
4ـ مطبوعات رسانه‌ای به هنگام :
در حال حاضر روزنامه ها نقش بسیار مهمی را در تبلیغات بازی می کنند که البته مزایا و معایبی نیز دارد.
مزایای تبلیغ در روزنامه :
1ـ قابلیت انعطاف خبری
2ـ به هنگامی
3ـ مقبولیت عمومی
4ـ قابلیت زمانبندی
معایب تبلیغ در روزنامه:
1ـ کیفیت چاپ نامطلوب
2ـ عمر کوتاه آگهی
5ـ اینترنت رسانه ای جهانی : اینترنت رسانه ای با توان بسیار گسترده و بالاست که موسسات باید بتوانند از آن به شکل موفقیت آمیز بهره برداری کرده و در جهت مقاصد تبلیغی خود به کارگیرند این رسانه نیز مزایا و معایبی دارد.
5- تبلیغات در اینترنت:
مزایای تبلیغات در اینترنت:
1ـ گستردگی بازار هدف
2ـ تنوع درطراحی پیام
3ـ قابلیت تعاملی بالا
4ـ دسترسی سریعتر و کاملتر به اطلاعات
5ـ قابلیت فروش بالا
6ـ خلاقیت بالا
7ـ توان بالقوه بازار
معایب تبلیغات در اینترنت:
1ـ مشکلات اندازه گیری اثربخشی
2ـ نامشخص بودن ویژگی مخاطبان
3ـ دشواری برقراری ارتباط شبکه ای
4ـ ازدحام و حجم رویت کنندگان
5ـ قابلیت تولید افکار منفی (فریب دادن)
6ـ هزینه بالا
7ـ کیفیت تولید محدود
5ـ ارزیابی:
آخرین تصمیم اساسی در تبلیغ، ارزیابی تبلیغ است ما تبلیغ می کنیم تا اثربخشی خود را سرعت دهیم بنابراین اگر تبلیغی نتواند علارقم نکات هنری و علمی قابل تأمل اثر پایداری نداشته باشد آن تبلیغ ناموفق است و نمی تواند در مخاطب حرکت و اقدامی ایجاد کند.
اندازه گیری آثار ارتباطی: با اندازه گیری آثار ارتباطی می توان دریافت که آیا به آگهی تبلیغاتی به خوبی ارتبات برقرار شده است یا خیر؟
تمهیدات تبلیغ :
تمهیدات تبلیغ عبارت است از: ابعادی که بر مبنای آن یک تبلیغ مخصوصا تبلیغات تجاری شکل می گیرد این ابعاد در بردارنده فرم و محتوا هستند و به شرایط و ویژگیهای پیام گیر نظر دارند به نظر صاحبنظران (دکتر محسنیان راد) معتقدند که تبلیغ بازرگانی با در نظر گرفتن تمهیداتی بر روی مخاطبان اثر گذاری دارد.
تمهیدات تبیلغ عبارتند از :
1- آمادگی ذهنی مخاطب
2- تبین نتایج تبلیغ
3- تکرار در محور تبلیغ
4- پیوستگی و ارتباط موضوعات برای تداعی معانی در تبلیغ
5- دوام
6- ایجاد زمینه مناسب با در نظر گرفتن زمینه‌های اجتماعی واقتصادی جامعه
7- تشویق وایجاد انگیزه
8- شرکت دادن پیام گیرندگان در روند تبلیغ
9- توجه به قواعد و اصول
اصول و قواعد تبلیغ که از مهمترین تمهیدات تبلیغ است اساس تبلیغات را در حوزه تجاری، بازرگانی شکل می‌دهد و کارگزار تبلیغ با استفاده از این قواعد اقدام به تبلیغ می‌کند.
همان صاحب نظر حوزه تبلیغات قواعدی برای تبلیغ در نظر گرفته به شرح زیر است:
قواعد تیلیغات :
- اغراق و بزرگنمایی
- موقعیت شناسی
- تکرار
- تکیه برارزش‌های جامعه
- استفاده از معتقدات قبلی جامعه
- سادگی و وضوح پیام
- استفاده از جاذبه‌های تصویر ورنگ
- تکیه بر جنبه‌های عاطفی و ترکیب احساس مخاطبان
- مخاطب قرار دادن گروه‌های مختلف
- اعتبار بخشی به فرستنده (منبع)
- اثبات ادعا
چهارچوب تبلیغات یکی دیگر از الزامات اساسی تبلیغ است که بر جنبه‌های مشترک و عملکرد در رسانه تاکید دارد.
چهارچوب تبلیغات:
1- سرعت تبلیغ: آماده سازی سریع و به موقع تبلیغات بازرگانی در چهارچوب مشخص شده از سوی سفارش دهنده
2- مداومت تبلیغ: استمرار در تبلیغ و تداوم با نگاه اطمینان بخش و جالب مشتری
3- وسعت حوزه تبلیغ: پوشش محیطی در حوزه جغرافیایی تبلیغ
4- تنوع و گوناگونی محتوای تبلیغ : استفاده از جاذبه‌های بصری و شیوه‌های مختلف ارائه پیام
کارکردهای تبلیغات :
1- هدف نهایی تبلیغات فروش به مصرف کننده است:
آگهی‌ها بر جنبه مهم امتیاز یک کالا تاکید می‌کند و همواره در این تاکید ارزشهای اجتماعی جامعه مد نظر است.
2- آگهی ها بازارهای مصرف تازه ای پدید می‌آورند:
تبلیغات برای کالاهای گذشته کاربردهای تازه‌ای ارائه می‌کنند و برای کالاههای تازه کارکردهایی برای دل مشغولی‌های گذشته ارایه می‌دهند.
3- تبلیغات قیمت کالای مصرفی را کاهش می‌دهد:
آگهی‌ها باعث رونق فروش و به همین سبب موجب کاهش قیمت می‌شود اما گاهی تولید کننده بسیار بیشتر از صرفه‌ایی که از رونق فروش بالا می‌برد باید به هزینه آگهی بیافزاید.
4- آگهی‌ها به طور دائم باعث بهبود کیفیت تولید می‌شوند:
به طور معمول کالاهای وا خورده را نمی‌توان به زور تبلیغ فروخت تاثیر آگهی‌ها این طور است که بازار رقابت به ناچار فضا را برای کالاهای بی‌کیفیت تنگ می‌کند.
5- آگهی رقابت را در تولید بسط و گسترش می‌دهد:
تبلیغات در بازار مصرف امروز دنیا ضروری است ودر چنین بازاری همواره قیمت و کیفیت 2 شاخه محوری هستند و توجه به هر عامل یعنی رقابت پیش برنده
6- تبلیغات بازرگانی باعث رشد پژوهشهای علمی در کشور می شود:
با ارتباط تبلیغات و پژوهشهای علمی می‌توان تولید تکامل بازاریابی و فروش کالا را در مقیاسی وسیع تردر نظر گرفت در نتیجه این توجه مصرف کننده قادر می شود تا از تحول و نوسازی در انواع کالا و در بازاریابی که تبلیغات را پویا و بازسازی می‌کند سود ببرد. این کارکردهای تبلیغات کمک می‌کند تا در راستای علمی‌تر مفهوم تبلیغات و بهرمندی از نتایج پنهان آن قدم‌های موثری در جامعه برداشت شود.
ويژگيهاي پيام رسان (‌گوينده و نويسنده پيام ) :
الف )‌اعتبار : اعتبار پيام رسان يعني ميزان پذيرش او به وسيله مخاطبين در دو بعد 1- كفايت 2- قابل اعتماد بودن
1- متخصص و قابل اعتماد بودن
2- ظاهرا طوري وانمود نمايد كه نفع شخصي ندارد
2- تحت تاثير قراردادن افراد
3- دوست داشتن و تمايل مخاطب به پيام رسان
ب)‌ جذابيت: علاقه مخاطب را جلب و جذب نمايد .
1- همانند سازي يا مشابهت مسائلي چون سن ،‌شغل ، جنس ، تحصيلات و ...
2- آشنايي و محبوبيت (‌استفاده از چهره هاي آشنا و محبوب و جذاب )
ج)‌ وسيله ارتباطي : ( ماهيت پيام ) :1- ساختار پيام استدلال و اثر تقدم و تاخر در پيام ( روشن بودن و ابهام نداشتن پيام --< درك و بر انگيختن احساسات مخاطبان
2- سبك پيام : قابل فهم بودن ، تكرار پيام ، تنوع در محتواي پيام 3- جاذبه پيام : ترغيب ، صريح بودن ، تحريك احساسات

ويژگيهاي مخاطبان :
1- جنسيت : (‌زن و مرد ) --< نقطه نظرات مشترك يا مخالف ، نظريه هاي سنتي در خصوص تحصيلات و ...
2- عزت نفس : (‌بلند نظري ، تغيير عقيده به سختي )
3- تجربه پيشين مخاطب : ( محيط آرام زندگي ، شخصي خوشحال و آسوده ، پيام راحت و بر عكس )
شيوه هاي مختلف تبليغ و اقناع:
1- روش همراهي 2- روش انگيزش تفكر 3- روش الگويي 4- روش تمثيلي 5- روش تدريجي و مرحله به مرحله
6- روش استدلالي 7- روش غير مستقيم : (1- روش شايعه پراكني 2- روش خبر رساني ) 8- روش تداعي معاني( از طريق شبيه سازي ،‌تكرار پيام تبليغي ،‌تحريم ‌تشويق شونده ، ترساندن تبليغ شونده ،‌اثر جمع به فرد )
9- روش شعاري
رعايت موارد ذيل براي بكار گيري هر يك از شيوه هاي تبليغ:
1- شناخت و بكار گيري نظرات و استعدادهاي نهفته انسانها
2- بكارگيري وجدان اخلاقي و بيدار كردن وجدان
3- استفاده از روشهاي محسوس (‌حكايت ، تمثيل ، نمايش ،‌سمعي و بصري )
4- طرح و برنامه ريزي جامع و شامل حال تمامي دسته ها و گروه ها
5- متناسب با مخاطبين (‌كودكان ،‌جوانان ، و ... فرق كند )
6- بايد متين ، سخن نرم و سرشار از مهر و محبت

روشهاي تبليغ:
1- نفي و اثبات : همه شيوه هاي مشابه و پيامهاي رقيب را نفي و شيوه پيام مطلوب خود را اثبات ميكند و اگر دستگاه هاي تبليغي با بي طرفي و منطقي برخورد كنند راندمان بيشتري خواهند داشت و مشهور ترين و قديمترين روش در عرصه تبليغات است .
2- شرطي سازي : اين شيوه را پاولف مطرح نموده و از طريق آزمايش ساده و معروف سگها كه يكي از روشهاي رايج و خيلي خطرناك مي باشد كه در اين روش پيام به عنوان يك عامل نامربوط مشروط شده به وسيله شرط نامربوط در جامعه تنفيذ مي شود.
3- طرح ناگهاني: بسته به موضوع پيام و زمينه اجتماعي آن مثل قطع فيلم سينمايي در سينما و تبليغ تجاري در ميان آن . و بايد سعي شود زمينه طرح و مورد علاقه و توجه شديد مخاطب باشد و داراي محدوديت است اگر مرتب و پي در پي صورت گيرد كاربردش را از دست مي دهد.
4- استدلالي: بهترين و مفيد ترين روش بوده و اساس اين روش را تعقل و تفكر تشكيل داده و اين روش موجب رشد جامعه و ارتقاي سطح فرهنگ ملي مي شود و دو شرط لازم آن :
الف) آرايش سطح دانش عمومي و كاهش بي سوادي و رشد فرهنگي ، چشمي و گوشي
ب) حقانيت پيامي كه تبليغ ميشود . ميزان آن در گرو سواد و معلومات و فرهنگ عمومي و نيز قدرت استدلال مبلغ مي باشد . در تبلطغات سياسي و اقتصادي نيز كاربرد دارد .
اقناع يا ترغيب : فرايند ارتباطي است كه هدف آن نفوذ كردن در گيرنده پيام است . ( در تغيير نگرشها به كار مي رود) و يك فرايند دو سويه كه در آن هر دو گروه يا طرف به يك پيام رويداد نزديك مي شود.
مراحل تنفيذ پيام :
1- آگاهي
2- جلب توجه و علاقه مندي ( پيام زماني موثر واقع مي شود كه مخاطب علاقه و انگيزه براي پذيرش داشته و مبلغ با استفاده از قالبهاي خاص هنري و زيبا پيام را در سطح جامعه مطرح و در غير اين صورت شايد موجب ايجاد تنش و مشكل اجتماعي شود
3- ارزيابي 4- آزمايش و تجربه 5- پذيرش و پيگيري
انواع تبليغ از نظر شيوه اجرايي و القايي :
الف) تبليغات مستقيم : در اين روش مبلغ پيام خود را به طور صريح و بي پروا هر چند با رنگ و لعاب و بوق و كرنا در قالب متن يا تصوير به مخاطبين خود ابلاغ مي كنند و مهمترين فايده تبليغات مستقيم براي گيرندگان پيام آن است كه آنها از تبليغي بودن پيام مستقيم با خبر بوده و در معرض غافلگيري قرار نمي گيرند و در پذيرش يا رد آن مختارند و همچنين گسترده بودن ميدان عمل براي عاملان آن و بكارگيري از اكثر ابزارها و وسايل در جهت تاثير گذاري سريعتري برخوردار است .
ب) تبليغات غير مستقيم : اين تبليغات نمود و ظهور علني و صريح نداشته و با اين شيوه اهداف تبليغي پيامها غير مستقيم ، پنهان و غير محسوس منتشر و صادر مي شود . براي تنظيم طرح و برنامه هاي آن نميتوان از همه امكانات استفاده كرد و نيازمند آماده سازي ، زيركي و هوشمندي و اطلاعات و تجربه زياد بوده و عوامل و شرايط و احوال مختلف را مي طلبد و ويژگي آن عبارتند از : 1- پيامها از كانالهاي نامرئي ، پنهان و يا غير منتظره عبور داده مي شوند 2- معمولا مخاطبان بارها به طور غافلگيرانه آنها را دريافت مي كنند و در واقع به آنها تحميل مي شود 3- از روش و قاعده منظم و مشخصي پيرو ي نميكند بلكه ساخت و ساز آنها بيشتر از فرصتهاي پيش آمده و حوادث پيش بيني نشده سود برده مي شود .
انواع تبليغ (‌تبليغات به طور عموم)
1- تبليغات تجاري ( بازرگاني ) : بكار بردن وسايل ارتباطي به منظور ترغيب مردم به خريد كالا يا خدمات . در واقع جايگزين رفتار شرطي به جاي رفتار عقلاني است كه منجر به كسب سود بيشتر براي تبليغ گر --< وسايل و كالاهاي تجاري يا اعتباري موسسه تبليغ مي شود.
2- سياسي : فعاليت هاي احزاب و نهضت هاي سياسي جهت همراه ساختن افكار عمومي و كسب آراء در انتخابات اقدام به ترويج آموزه هاي خود مي كنند و يا دولتها و رژيم براي افزايش مشروعيت و حيثيت خود در داخل و خارج كشور جهت حفظ روحيه مردم و تخريب روحيه مخالفان به كار مي بردند.
3- آموزشي
4- اجتماعي ،‌بهداشتي و علمي: براي پيشبرد امور بهداشتي يا فرهنگي و ... بوسيله سازمانهاي مربوطه انجام مي دهند.
عوامل دخيل در روان شناسي تبليغات :
1- تلفيق پذيري : بر آمادگي تحريك افراد به واكنش شديد عاطفي در برابر يك رويداد خاص اطلاق ميگردد و در وضعيتهايي كه دچار هيجان شده و از نظر عاطفي بر انگيخته شده باشند شدت تلفيق پذيري بيشتر است و موضوعي است اكتسابي كه از دوران كودكي تحت تاثير فرايند جامعه پذيري و شيوه هاي ترتيبي والدين و ديگران به تدريج واكنش هايي كه موافق ميل و نظر آنان بر حسب ساختار شخصيتي و رواني انسانها متفاوت بوده و در واقع هماهنگ ارزشها و هنجارهاي اجتماعي شكل پيدا ميكند.
2- هم چشمي گروهي : افراد به دليل همچشمي زود تر تحت تاثير گرفته و بدون اراده به طور غير منطقي به تقليد از ديگران كارها را انجام داده و ناخودآگاه بستگي و پيوستگي خود را با گروه ها نشان ميدهند و در واقع گرفتار شدن انساني را در انبوه خلق است .
3- تداعي معاني و انتقال : در اثر تكرار تبليغات در خصوص موضوع خاص نوعي احساس خوش بيني و خوب در مخاطب ايجاد و نوعي ترغيب جهت خريد و استفاده از آن موضوع يا كالاي خاص ايجاد ميشود .
4- مغز شويي : مغز شويي فرايند يا تكنيكي است براي تاثير گذاري در فرد تا آنكه فرد چيزهايي را قبلا باطل م يدانشت به عنوان واقعيت قبول و بر عكس چيزهايي را كه قبول داشته دروغ بپندارد و غالبا فشار و هيجان انجام مي گيرند نه تنبيه بدني

اصول يا شرايط تبليغات در دنياي جديد:
1-اصل وضع رفتار الحاقي : مبلغ ضمن تلقين ‌رفتارهايي كه موجب تائيد و استمرار آن رفتار مي باشد را بكار مي گيرد . مثل اجراي موسيقي سمفونيك برا ي جلب مشتري
2- اصل پيوستگي مطلوب: استفاده مبلغ از مناسبت هاي خاص و مطلوب مردم با هدف همراه سازي مردم به طور مستمر و پيوسته با ايجاد شرايط هيجاني نسبت به تبليغ خود اقدام مي كند.
3- اصل متقاعد ساختن : استفاده از افراد مشهور ، تبليغات تجاري ß ستارگان سينما، توجه به وضع رواني مردم
تحليل امر تبليغات مستلزم پاسخ به اين سئوالات است؟
1-تبليغ را چه كسي انجام ميدهد (‌مبلغ كيست؟)
2-چه چيز را تبليغ ميكند؟ ( پيامي كه به افراد مي دهد چيست؟)
3- مخاطبين چه افرادي هستند؟ (‌به جزئياتي چون شخصيت ، فرهنگ ، نقش اجتماعي ، طبقه ، تحصيلات ، وضع اقتصادي و ديدگاههاي هنري و ورزشي و سياسي و در نهايت نتيجه حاصل از تبليغات چيست؟

شكل گيري افكار عمومي :
در واقع اظهار نظر شخصي و گروهي از افراد جامعه در خصوص موضوع خاص و در يك مقطع زماني و محدوده جغرافيايي در پيرامون عواملي چون فرهنگي ، ‌زيستي ، ‌رواني ، ‌ليدئولوژي و ... شكل مي گيرد.

عوامل موثر در افكار عمومي : عواملي چون نظامهاي سياسي ،‌وسايل تبليغ ،‌رهبري و دولتمردان ،‌احزاب سياسي و ... بوده و مي توان اختلاف خط فكري نظامهاي سياسي حاكم و استفاده از ابزارها و امكانات رسانه اي و تبليغي مي توانند تاثير زيادي در تحت تاثير قراردادن افكار عمومي در عرصه هاي مختلف از جمله انتخابات ،‌ تورم و گراني بهره برداري لازم بنمايند.
نقش تبليغات در افكار عمومي يا پذيرش اجتماعي :
وسايل ارتباط جمعي (‌تبليغي ) چنان قدرتي دارد كه ميتواند در جامعه نسل جديدي را براي نخستين بار پديد آورد و انديشمنداني چون پل لازا رسفلد و مرتن قدرت بالقوه وسايل ارتباط جمعي در سطح وسيع و فراواني و در واقع تحريك و تقويت افكار مردم براي انجام كاري ميباشد . امروزه با برنامه ريزي و طراحي هاي بسيار مطالعه شده توانايي تغيير رفتار در انسانها و تشكيل ادراك آنها در جهت اهداف و منافع مبلغين انجام مي گيرد و خلاصه اينكه تبليغات امروزه مي تواند تصورات ،‌اعتقادات و ذهنيات تازه اي را به انسان بدهد(‌القا)
رعايت نكاتي جهت تاثير تبليغات در تفكر ذهني افراد :
1-سادگي‌بايد بيانيه ها ، برنامه ها و اعلاميه ها ، ساده و كوتاه و روشن باشد )
2-تكرار : (‌تكرار بجل و به موقع جهت درك بهتر )
3- اغراق گويي و بزرگ نمايي : ( اغراق و دروغگويي هاي بزرگ نه كوچك كه زود بر ملا مي شود.
4-ايجاد پيوستگي مطلوب: (‌استمرار و پيوستگي را ايجاد كند )
5- كلي بافي هاي فريبنده: (‌بجاي پرداختن به فرد به توصيف عقيده و سياستها پرداخته شود.)
عوامل افزايش تاثير يك پيام تبليغي :
1-واژگان بكار رفته
2- پيامهايي كه حالت حمايتي دارند.
3- تبليغ هر چه طولاني تر باشد تداوم بيشتر خواهد داشت
4-پيام دراز مدت و بيشتر تكرار شود( ملكه ذهن شود )

فنون وتکنیک های تبلیغات در روابط عمومی ها
اگر روابط عمومی را گفتمان بین سازمان و مخاطب به منظور رسیدن به تفاهم وهم فهمی با استفاده از فنون وابزارهای ارتباطی و نوشتاری وگفتاری بدانیم،در این فصل به توضیع مختصری راجع به هر یک از تکنیک های نوشتاری (نشریه دو خطی،آرشیوتخصصی ،انتشار بروشور،برگ های لایی،پاسوخگویی به مطبوعات،آگهی وگزارش آگهی)تکنیک های گفتاری (سخنرانی،سفرمطبوعاتی،معاشرت مطبوعاتی،راه اندازی هسته های مشورتی،تریبون آزاد کارکنان،برگزاری مراسم،برگزاری همایش) تکنیک های دیداری (مجله ویدئویی،فیلم متحرک،عکس واسلاید)می پردازیم.

فنون دیداری
1- نمایشگاه: برگزاری نمایشگاه یکی از فنون عمده در روابط عمومی است. (دستاوردهای س مختلف جهان)
منظور از نمایشگاه محلی است که در ان محصولات یا خدمات سازمان در معرض دید بازدیدکنندگان قرار می گیرد. در نمایشگاه می توان از سایر ابزارهای ارتباطی ازقبیل نمایش فیلم،نصب تابلو،عکس نموداری رنگی،تابلوهای گردان،تراکت و...استفاده کرد.
دریک تقسیم بندی کلی نمایشگاه هارا می توان از لحاظ مخاطب به دو نوع تقسیم کرد:
الف نمایشگاه عمومی ـ برای بازدید از این نوع نمایشگاه که معمولاً گروه خاصی را مخاطب قرار می دهد،می توان از کلیه اقشار جامعه دعوت کرد.
ب- نمایشگاه تخصصی- برای طیف خاصی از مخاطبان یک سازمان برگزار می شود.مثل برگزاری نمایشگاه کتاب پزشکی که در مقابل نمایشگاه کتاب یک نمایشگاه تخصصی به شمار می اید.
عوامل مؤفقیت در برگزاری نمایشگاهجهت بر گزاری یک نمایشگاه ایده آل)
1-اولین عامل مؤفقیت در برگزاری نمایشگاه داشتن تقویم نمایشگاهی است که به عنوان یکی از اجزای برنامه سالانه ضرورت دارد در تقویم نمایشگاهی باید توان برگزاری نمایشگاه ،مخاطبان مورد نظر،اهداف،نحوه برگزاری ومحصولات یا خدمات قابل ارائه مشخص باشند.
2-- دومین عامل در برگزاری نمایشگاه،مدیریت غرفه است. برای این منظور افزون بر طراحی اصولی غرفه به ویژه رعایت اصول سادگی ترکیب وروشنی موضوع نمایشگاه توجه به مواردی از قبیل :حظور منظم غرفه داران در غرفه،اطلاع رسانی به موقع به مردم دربارۀنمایشگاه،احترام به بازدید کنندگانیشگامی در ایجاد ارتباط با شرکت کنندگان در نمایشگاه و پاسوخگویی کامل ومشتاقانه به پرسش های بازدید کنندگان بسیار اهمیت دارد.
3- سومین عامل مؤفقیت در برگزاری نمایشگاه سازمان دهی رابطان نمایشگاهی است که در واقع نمایندگان بخشهای مختلف سازمان هستند در قالب تشکیلاتی به نام دبیر خانه دائمی نمایشگاه ها.
دستورالعمل استفاده بهنه از ابزار نمایشگاهی:
1- به هنگام عرضه محصولات یاخد مات دقت کنید به منظور ایجاد امکان دید مناسب برای مخاطب،آنهارادرفاصله بین 80تا180سانتی متری اززمین قراردهید.
2- با استفاده ازفنون هنری خاصی مثل گرافیک گروه واحدی بین غرفه های مختلف حاکم کنید.
3-ازبازدید کنندگان بخواهید نظرخودرادربارة چگونگی برگزاری نمایشگاه دربرگه های نظرخواهی خاصی که تهیه می کنید منعکس کنند.استقاده ازدفتریادبود نیز پیشنهاد می شود.
4- در طراحی غرفه سعی کنید در صورت امکان غرفه ای راکه می توان به شکل جزیره ساخت انتخاب کنید تا بازدیدکنندگان از چهار طرف بتوانند غرفه شما را تماشا کنند.
5-از نور پردازی ورنگ نهایت استفاده را برای افزایش جاذبیت نمایشگاه ببرد.
6-از مخاطبان مهم سازمان برای بازدید نمایشگاه دعوت کنید.
7-از سایر فنون روابط عمومی مثل بروشور،نمایش فیلم،تابلوهای گردان،نمودارهای رنگی،کاتالوگ نیز استفاده کنید.
8- سه روز قبل از برگزاری نمایشگاه وبرگزاری کنفرانس خبری(مطبوعات خبری)جزئیات برگزاری نمایشگاه از طریق رسانه ها ومطبوعات به اطلاع عموم مردم برسانید.
9- در پایان نمایشگاه گزارش کامل از نحوه برگزاری نمایشگاه همراه فهرست کاستی ها،دستاورد ها وانتظارات احتمالی به مدیریت سازمان منعکس کنید.
10- در نمایشگاه های بین المللی به نمایشگاه هایی که احتمالاًبازدید کننده خارجی دارند لازم است شرح عکس ها و توضیحات نمودارها به زبان انگلیسی درج شود وباید یکی از دست اندر کاران غرفه ها با این زبان اشنایی کامل داشته باشد.
11- برنامه های نمایشگاه فرصت های خوبی برای اطلاع رسانی وایجاد ارتباط با مخاطبان هستند برای این منظور برگزاری مسابقات مختلف توضیع هدایای ترویجی وتوضیع انواع انتشارات توصیه می شود.
12- برگزاری نمایشگاه های مختلف مثل نمایشگاه کتاب یا عملکرد سازمان برای کارکنان در بخش روابط عمومی داخلی از اهمیت بسیاری برخوردار است.


2 - نوار ویدئویی یا ویدئو تیپ:
از فنون جدیدی است که اخیراًاستفاده ازآن در روابط عمومی ها مورد توجه قرار گرفته است در این فن،کاربرد های ویدئو ازنمایش فیلم برای کارکنان ضبط تصویری برنامه ها ومراسم،نمایش تصویری فعالیت ها ،آموزش وپخش همزمان برنامه با استفاده از تلویزیون مدار بسته فراتر رفته است واستفاده جدیدی از آن بعمل می اید که بر این اساسی اهم اخبار وفعالیت های تصویری مربوط به سازمان در طول یک زمان معیین مثل هفته یا ماه به صورت برنامه تصویری کوتاه همراه با گفتار لازم تهیه می شود ودر محیط پر رفت وآمد سازمان مثل سالن غذاخوری یا طبقه همکف دزر معرض دید کارکنان قرار می گیرد.

3- تابلوی راهنما وراهنمایی ارباب رجوع:
راهنمای صحیح واصولی ارباب رجوع از وظایف بسیار مهم روابط عمومی است که می تواند نقش بارزی رادر جلب رضایت ارباب رجوع ایفا کند. برای این منظور نصب تابلو راهنما در ورودی سازمان از جمله فنونی است که به خدمت گرفته می شود.
تابلوی راهنما باید نشانگر وضعیت استقرار واحد های مختلف سازمان از نظر طبقه واتاق باشد.
4-عکس: هرخبرومطلبی که در رسانه های همگانی به اطلاع عموم می رسد باید با عکس همراه باشد.پیام راباید با نوشته وکلام وتصویر همراه کرد.
5-فیلم سینمای:یکی از فنون که روابط عمومی ها می توانند از آن برای دستیابی به اهداف سازمان خود وبه جهت تبلیغ ترغیب اطلاع رسانی و...بهره ببرد،ساخت فیلم سینمایی است.

6-اسلاید (فیلم استریپ)
الف:تولیداتی هستند که به کمک پروژکتور می توان تصویر ثابت آنها را بر روی پرده سفیدوصاف(اکران)منعکس نمود.
7-اطلاعیه های خبری:
شامل1- تیزر2- زیر نویس3-آنونس (مخصوص تلویزیون ورادیو)
به دلیل اینکه رادیو وبه خصوص تلویزیون ابزارهای مؤثر ومسلط ارتباطی جهان امروز هستند.

بخش دوم
یکی از فنونی که در روابط عمومی بکار گرفته می شود سخنرانی است. سخنرانی ابزاری است که می توان از آن در مدتی کوتاه پیامی را به عده ای زیاد ارائه داد.
این فن در برگزاری مراسم مختلف،آموزش واطلاع رسانی