به نام خدا



موضوع پژوهش :
مقایسه موفقیت –تحصیلی دردانش آموزان دبیرستانی وهنرستانی ها
استاد راهنما : سرکار خانم مدیری
پژوهشگر : محبوبه پیمانی


مقدمه :
هدف از پژوهش حاضر،بررسی تاثیرانتخاب دانش آموزان پایه اول دبیرستان منطقه 13درسال 91-92 برای ادامه تحصیل دردبیرستان یاهنرستان است وعلت گرایش آنهابه انتخابی که کردند پرداخته می شود.ونیزمقایسه درصدقبولی دانش آموزانی که به دبیرستان روی آوردندودانش آموزانی که به هنرستان می روندبررسی میشود.
بیان مسئله:
به دبیرستانی هابهای بیشتری داده می شود وبرای همه ،جاافتاده است که دبیرستانی هادرس خوان ترازهنرستانی هاهستندوهمین مسئله باعث شدآنهایی که حتی علاقه به رشته های فنی حرفه ای وکاردانش دارندبه صورت اجباربه دبیرستان بروندواین هم طرزفکراشتباهی است که ازطریق کادرمدرسه وخانواده به دانش آموزان منتقل می شودحتی اگرباوجوداین شرایط دانش آموزبه هنرستان روی بیاوردونمره های درس اوبالاباشنداین اصطلاح رابرای اوبه کارمی برندکه توحیف هستی برای هنرستان این طرزفکرباعث مشکلاتی می شوند:
.1.دانش آموزان کمتری به هنرستان روی می آورند.
.2.دانش آموزان بااستعداد،استعدادشان سرکوب میشود.
.3.دانش آموزان که بامیل خود به هنرستان رفته اند چون دیگران اورادرمرتبه پایین می پندارندانگیزه هنرجوفروکش می کند.
.4.به دلیل اینکه دبیرستان شرط معدل بالاتری از هنرستان رابرای ورودملاک قرارمی دهدافرادنتیجه های غیرصحیحی می گیرند.
.5.دانش آموزانی هم که به زوربه دبیرستان می روندوبدون علاقه ونمی توانندپیشرفت کنندوخیلی ازآنهاازدرس زده می شوندوادامه تحصیل نمی دهند.
.6.برخلاف تصورمردم که می پندارنددبیرستان درس هایشان سخت تراست اینطونیست هنرستانی هاهم بایددرس های تئوری خودرابخوانندوهم به کارهای عملی خودبرسنددرصورتی که که وظیفه دبیرستانی هافقط خوادن است.
.7.وازجمله دلایلی که باعث می شودبه هنرستانی هابه چشم دیگرنگاه شودمحیط بازی است که آنهاازآن برخوردارندودانش آموزان بامعلمان رابطه ای صمیمی تردارند.
اگرافرادی که به شکل نادرست به هنرستان می نگرند به صورت علمی تری به موضوع نگاه کنندمتوجه می شوندکه اگرهیچ دانش آموزی به هنرستان نرود جامعه دچارمشکل می شود،همانطورکه جامعه نیازبه دکتر داردبه معمارهم نیازمند.
سوال=.1.دلیل آن که خانواده ها نیازبه آموزش دارندبرای موفقیت تحصیلی دانش آموزان؟
.2.دلیل آن که دانش آموزان قبل ازرفتن به هنرستان یادبیرستان نیاز به آگاهی دارند؟
.3.چرادانش آموزان نیازبه پیشرفت تحصیلی دارند؟
.4.چرادانش آموزانی که پدرومادرآنهاتحصیلکرده هستندمی توانندانتخاب بهتری داشته باشند؟
.5.آیارابطه ای میان درس خوان نبودن هنرستانی ودرس خواندن بودن دبیرستانی هاوجوددارد؟
6.راه های کاهش ترک تحصیل دانش آموزان چیست؟
7.آیارابطه ای بهتروالدین بادانش آموزان تاثیری درپیشرفت آنان درتحصیل دارد؟
پیشینه تحقیق=
نویسنده : زلیخااحمدی : ۱٢:٢٤ ‎ق.ظ ; ۱۳۸٧/۱۱/۱۳

مقدمه:
در گذشته آموزش مهارت های زندگی به کودکان برای ورود به زندگی اجتماعی توسط خانواده ها صورت می گرفت اما از زمانی که آموزش فرزندان به عهده نهادهای آموزشی قرار گرفت، نقش والدین هم در امور آموزشی کودکان کم رنگ تر شد. ولی امروزه با افزایش آگاهی ها، والدین می کوشند تا شرایط پیشرفت تحصیلی فرزندشان را خارج از محیط مدرسه نیز فراهم کنند. امروزه بهره گیری از آموزش های مدرسه و پیشرفت تحصیلی از اهمیت به سزایی برخوردار است و خانواده ها برای موفقیت درسی و علمی فرزندان شان بسیار تلاش و مبالغ هنگفتی به این منظور هزینه می کنند برای پیشرفت تحصیلی صرف هزینه های هنگفت و امکانات آموزشی و سیستم های مدرن و ... کافی نیست بلکه زمینه ها و شرایط خاصی برای پیشرفت درسی فرزندان لازم است
یکی از عاملهای بسیار مهم در تکوین شخصیت نوجوان و جوان مدرسه می باشد. مدرسه بعد از خانواده مهمترین نقش را در فرایند اجتماعی کردن نوجوان به عهده دارد. مدرسه از طریق آموزش مهارتهای علمی و فنی و فراهم آوردن زمینه همکاری گروهی و مسئولیت پذیری نوجوان و جوان موجبات رشد همه جانبه و متعادل شخصیت آنان را فراهم می سازد. گرچه مدارس وقت خود را صرف ایجاد آمادگی در نوجوانان و جوانان به منظور کسب مدارج عالی تحصیل می کنند با وجود این بسیاری از نوجوانان بدون دریافت مدارج عالیه مستقیماً به زندگی وارد شده و چون فاقد آمادگی لازم برای ورود به آن می باشند. احساس شکست و درماندگی نموده به بهداشت و سلامت روانی آنان آسیب وارد می شود . علاوه بر آن فاکتورهای دیگری نیز وجود دارد که در موفقیت و یا عدم موفقیت دانش آموزان در مدرسه ودر نتیجه در زندگی آینده آنها تاثیر دارد که به ذکر پاره ای از آنها می پردازیم.

اهمیت تأثیر پیشرفت تحصیلی در سلامت روانی دانش آموزان به حدی است که برخی از متخصصان آن را حداقل تا نیمه دوم دوره نوجوانی معیار اساسی برای تشخیص عملکرد سالم دانسته اند. به عقیده ایشان نوجوانانی که علی رغم برخورداری از هوشبهر طبیعی کارکرد رضایت بخشی در مدرسه نداشته باشند، مسائل روانی قابل ملاحظه ای نشان خواهند داد. وپیشرفت تحصیلی را به عنوان شاهدی برای سلامت روانی دانش آموزان ارزیابی نموده اند.
سیف (۱۳۶۳) به نقل از بلوم می نویسد: هنگامی که محیط مدرسه شواهدی حاکی از شایستگی و لیاقت برای دانش آموز در طی چند سال اول فراهم کند و در چهار پنج سال بعد نیز همین تجارب موفقیت آمیز تکرار شود، نوعی مصونیت در برابر بیماریهای روانی برای مدتی نامحدود در فرد ایجاد می شود. چنین فردی قادر خواهد بود که به راحتی بر فشارها و بحرانهای زندگی غلبه کند.
باور شکست در امتحان به هر حال موجب تأثر و تألم خاطر کودکان و نوجوانان می گردد. افراد شکست خورده به افسردگی، ناراحتی، ناسازگاری و بیقراری مبتلا می گردند. یکی از علل اساسی شکست در امتحان عدم آشنایی دانش آموزان با شرایط و نحوه برگزاری امتحان است. ترس دانش آموزان از شکست در امتحان همچنین موجب ارتکاب تقلب می گردد


تعریف مفهومی: آزمون هایی که برای سنجش مهارتهای پرورش یافته ساخته شده اند و نشان می دهند که شخص در حال حاضر قادر به انجام دادن چه کارهایی است .
میزان تحقق اهداف آموزشی در عملکرد دانش آموزان نشانگر پیشرفت تحصیلی آنها است.
تعریف عملیاتی :نمرهای که آزمودنی در یک ترم تحصیلی به عنوان معدل دریافت می کند .
پیشینه تحقیق:
بین توانائی های قبلی دانش آموزان ، خود تحصیلی دانش آموزان ، طبقه اجتماعی ، میزان مطالعه ، گذراندن دوره کودکستان با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. همچنین با کنترل طبقه اجتماعی ، بین تعداد دانش آموزان هر کلاس و پیشرفت تحصیلی آن کلاس رابطه معکوس وجود دارد

عوامل موثر برپیشرفت تحصیلی
1- اهمیت امنیت و آرامش در محیط زندگی
محیط زندگی باید سرشار از آرامش، آسایش و امنیت باشد تا بچه ها احساس ناامنی و اضطراب نکننددرس خواندن در محیط ناآرام و ناامن خانه بسیار دشوار است و والدین می توانند با فراهم کردن محیطی سرشار از آرامش، به پیشرفت تحصیلی فرزندشان کمک کنندبرخلاف تصور عموم، سکوت بیش از اندازه؛ نه تنها برای درس خواندن مناسب نیست بلکه آرامش فرد را هم مختل می کند و تاثیر هرچیزی اگر به طور متعادل باشد، بیشتر است.
2- انگیزه کافی
ا نگیزه در پیشرفت تحصیلی اهمیت ویژه ای دارد و وجود این شرط تمام عوامل مخل و مضر را از سر راه برمی دارد. حذف عوامل مزاحم در منزل می تواند به درس خواندن دانش آموزان کمک کند زیرا خانواده های پرتنش، پر سر و صدا و پررفت و آمد موانع بسیاری برای پیشرفت تحصیلی فرزندان شان ایجاد می کنند.
3- پرنبودن اوقات والدین و رسیدگی کردن به امور فرزندان
والدین باید برای رسیدگی به امور درسی فرزندان خود برنامه های منظمی داشته باشند و بین گفته ها و نظرات معلم و والدین نباید تفاوتی وجود داشته باشد و آموزش در محیط مدرسه باید همراه و هم گام با محیط خانه و با نظارت و هم فکری مربیان و والدین صورت گیرد زیرا هماهنگ نبودن اولیا ومربیان، دانش آموزان را دچار تردید می کند. والدین باید مسائلی را که باعث کاهش انگیزه تحصیل در فرزندان شان می شود، حذف کنند و توجه داشته باشند که تشویق به موقع، به افزایش انگیزه دانش آموزان کمک می کند
4- معلم ها، محیط مدرسه و دوستان و هم کلاسی ها را نیز در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثردانست محیط مدرسه تقویت کننده اصلی انگیزه هاست و به طور حتم محیط های درسی کسل و خسته کننده و معلمان بدون نشاط نمی توانند انگیزه مناسبی برای تحصیل ایجاد کنند
5- استفاده از وسایل کمک آموزشی
این وسایل باید به گونه ای انتخاب شوند که خلاقیت و ابتکار را از دانش آموز نگیرند بلکه آن را تقویت کنندوالدین باید در کنار پیشرفت تحصیلی فرزندان، احساس خلاقیت و نوآوری را نیز در آن ها رشد دهند و در این زمینه تلاش کنند. متاسفانه بیشتر والدین، پیشرفت تحصیلی را فقط در درس خواندن طولانی مدت می دانند ولی این روش غلط باعث خستگی و کاهش علاقه و بازدهی مناسب می شود.

6-برنامه ریزی دقیق و افزایش اطلاعات و آگاهی های والدین
باید به اهمیت برنامه های غیردرسی در پیشرفت تحصیلی اشاره باید کرددانش آموزان در کنار درس خواندن نیاز به تفریح، ورزش، شادی، سرگرمی و بازی دارند و والدین نباید آن ها را از مطالعه کتب غیردرسی، برقراری ارتباط کنترل شده با دوستان و آشنایان و تفریح و بازی منع کنند. حفظ تعادل در همه کارها و برنامه ریزی و دقت نظر عامل موفقیت و پیشرفت است و نباید با سخت گیری های نابه جا باعث دور شدن از هدف اصلی و عدم موفقیت فرزندان خود شد
7- روابط معلم و دانش آموز
8- مهارت معلمان
9- شرایط آموزشی و امتحانات مطلوب تحصیلی
10- ارزشیابی و انجام ان به شیوه درست
11- کتابهای درسی و مواد آموزشگاهی
12- تقویم و ساعت آموزشی
13- فضای کلاس و تسهیلات مدرسه
14- عدم تعویض مکرر معلمان
15- تقویت قدرت تمرکز در دانش آموزان
16- هماهنگی برنامه و روشهای آموزشی
17- تقویت فعالیتهای مثبت دانش آموزان و ارج نهادن به زحمات دانش اموز در امور درسی باعث افزایش اعتماد به نفس و علاقمندی بیشتر به درس خواندن می شود.
18- اشنا کردن دبیران با روشهای فعال تدریس به صورت کاربردی نه تئوری
19- روابط حسنه بین والدین در خانواده
20- مناسب بودن تعداد دانش اموزان در کلاس درس
21- جو عاطفی مدرسه نیز در پیشرفت تحصیلی شاگردان تأثیر دارد.
تحقیقات نشان داده که دانش آموزان در جوی که فشار روانی کمتری داشته باشد. جوی که در آن راهنمایی شده و احساس امنیت کنند، بیشتر سود می برند. دانش آموزان بیشتر از آنکه به عواملی چون امکانات فیزیکی، تعداد کتابهای کتابخانه، اندازه مدرسه و هزینه سرانه توجه نمایند. به عوامل زیر توجه دارند
معلم و جهت گیری آنها به سمت پیشرفت شاگرد، وجود نظم در دادن تکالیف منزل- اوقاتی که معلم صرف تدریس می کند و نه صرف حفظ نظم و انضباط، حساس بودن معلم نسبت به ارائه بازخوردبه دانش آموزان در مقابل عملکرد خوب .
مطالعه دیدگاههای دانش آموزان گویای این است که برخی خصوصیات معلمین از قبیل همدردی و همفکری- انعطاف پذیر بودن- خوش خلقی- آمادگی برای قبول اظهار نظرها و گوش دادن به پرسش های دانش آموزان و علاقه مند بودن به کار و انضباط و به کارگیری روش تدریس مناسب از ویژگیهای معلم خوب وکارامد است
22-پیش فرضهای معلمان در مورد شاگردان
بسیاری از معلمان به هنگام تدریس فرض می کنند که دانش آموزان مطالب قبلی را یاد گرفته اند چنین فرضی در اغلب دانش آموزان صدق نمی کند. زیرا گروهی از آنها تنها به این دلیل که پیش نیاز های لازم را برای شروع و ادامه درس جدید ندارند آن را یاد نمی گیرند و در نتیجه به خیل عقب ماندگان تحصیلی می پیوندند و باورشان می شود که برای جبران عقب ماندگیهای خود قادر به هیچ کاری نیستند
نگرش معلم 23-
نگرش معلم بر عملکردوی تأثیر داردپژوهشگران در یک تحقیق یک کلاس عادی را به معلمی واگذار نمودند و به او یادآور شدند که این دانش آموزان از استعدادهای خوبی برخوردارند در پایان سال عملکرد آنها نسبت به گروه همسان بهتر شده بود.این بدین معنی است که اگر معلم نگرش مثبتی برکلاس داشته باشد با برخورد های امید بخش بهتر می تواند در تعلیم وتربیت آنها پیشروی نماید.
24- عقب ماندگی آموخته شده
وقتی نوجوان بر این باور باشد که هیچ کدام از فعالیتهای وی تغییری در موقعیت ایجاد نمی کند. یا اینکه وی به اندازه کافی با هوش نیست. و یا اینکه تکالیف تعیین شده برای او دشوار می باشد. و یا اینکه معلم او را دوست ندارند در آینده نیز برای خود انتظار شکست دارد و کسانیکه شکست را به صورت متوالی تجربه کنند. ممکن است که به این باور برسند که شکست آنان در هر فعالیتی حتمی و غیرقابل اجتناب است. چنین افرادی دچار درماندگی آموخته شده می شوند. نگرشی که احتمال دارد زمینه های شکست بیشتری را برای آنان فراهم آورده و مانع تلاش ایشان برای پیشرفت گردد. در چنین حالتی ضرب المثل شکست شکست می آورد مصداق پیدا می کند
در مقابل هر قدر دانش آموز بیشتر در امر تحصیل موفق شود و در کلاس درس قدرت و مقبولیت بیشتری بدست آورد عزت نفس وی نیز افزایش می یابد. چنین فردی در موفقیت های جدید تلاش کرده و موفقیت های تازه ای کسب می کند که سبب افزایش عزت نفس می شود. اینجاست که ضرب المثل موفقیت موفقیت می آورد مصداق می یابد.پژوهشگران در یک مطالعه تحقیقی آزمایشی انجام دادند. که درآن دو معلم یکی مسایل قابل حل ودیگری غیر قابل حل به دانش آموزان کلاس پنجم ارائه می کردند. آنها دریافتند معلمی که مسائل غیرقابل حل به دانش آموزان ارائه می کرد. هنگامی که مسائل قابل حل را ارائه کرد برخی از دانش آموزان علی رغم اینکه مسائل داده شده قابل حل بودند دیگر آنها را حل نکردند.

علل ترک تحصیل
مطالعاتی که درباره ویژگیهای ترک تحصیل کنندگان صورت گرفته نشان می دهد که آنان نسبت به فارغ التحصیلان ، هویت و تصور از خود نامشخص تری دارند. مشکلات عاطفی نیز در ایشان بیشتر بوده و اطمینان کمتری به ارزش خود دارند. آنان همچنین احتمال بیشتری دارند که نسبت به اقتدار، از هر نوع که باشد، عناد، خشم و بیزاری بیشتری داشته باشند. به علاوه، ایشان از نوعی احساس بیهودگی که سعی در فرار از آن دارند، رنج می برند. همچنین فاقد هدفهای بلند مدت بوده، مایلند در زمان حال زندگی کرده، کمتر نقشه بریزند و در فعالیتهای هدفمند شرکت کنند
این افراد دنیا را مکانی غیر قابل پیش بینی، فریبکار، متخاصم و جنگجو می دانند. به علاوه،داشتن هدفهای بلندمدت برایشان بی معنی بوده و احتمال می دهند که نقشه هایشان به خطا رفته و محکوم به شکست می باشد. همچنین برای آنان ارتباطات انسانی شکننده، تصادفی، بی برنامه، فاقد گرمی و صمیمیت و استثمارگرانه می با
ضمنا عوامل متعددی در ترک تحصیل و افت تحصیلی تأثیر دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می گردد
عوامل اقتصادی و اجتماعی- نبودیکی از والدین به ویژه مادر- نداشتن جای مناسب برای مطالعه- مردود شدن- کم آموز بودن- فقدان انگیزه – ناسازگاری عاطفی- کمبود محبت - شخصیت دانش آموز ورنجش آنها- عوامل درون خانواده ای از قبیل ناخشنودی والدین از ازدواج با یکدیگر- استانداردهای بسیار سخت یا سهل انضباطی- محافظت بیش از اندازه والدین- مجرم بودن ایشان- دوره های طولانی یا منقطع جدایی فرزند از والدین و ارتباط ضعیف اعضای خانواده با یکدیگر- فقر- بیکاری- الکلیسم -اعتیاد- اختلافات خانوادگی- نبود انضباط و فقدان علاقه والدین به تعلیم و تربیت

راههای کاهش شکست در تحصیل
فراهم کردن کمکهای جبرانی برای دانش آموزانی است که قادر نیستند از عهده انجام امور تحصیلی خود بر آیند در چنین حالتی اولین قدم فرصت دادن به دانش آموز است تا موفقیت را هرچند در سطحی پایین تجربه کنند .این امر کمک می کند تا عزت نفس آنان افزایش یافته ونگرش مثبت تری را نسبت به مدرسه کسب نمایند
تشخیص این نکته که آیا مشکل کودک ناشی از مشکلات اساسی تر شخصیتی است یا خیر اهمیت خاصی دارد زیرا دراین قبیل موارد لازم است تا ابتدا چنین مشکلاتی بر طرف گردد . شواهدی وجود دارد که ناسازگاری در مدرسه وضعف تحصیلی خود معلول عاملهای دیگری هستند .
مثلا وجود رفتارهای ضد اجتماعی که منجر به ایجاد مشکلاتی در رابطه معلم وشاگرد می شود وسرانجام به ایجاد رفتارهای ضد اجتماعی می انجامد در حالی که تجربه وموفقیت اغلب تاثیر مفیدی بر رفتارهای ناسازگارداشته وموجب بهبود امورتحصیلی می گردد .به نوشته سیف (۱۳۶۱)بیان دقیق هدفهای آموزشی ،استفاده از تشویق های کلامی ،بهره گیری از آزمونها ونمرات به منظور ایجاد انگیزش ،ارائه محرکهای جالب وتازه ،ارائه مطلب از آسان به مشکل ،پرهیز از ایجاد رقابتهای نامناسب در بین دانش آموزان ،استفاده از روشهای متنوع تدریس می تواند به معلمان در ایجاد انگیزه در دانش آموز کمک موثری بنماید .


عملکرد عالی مدارس مرتبط با خانواده و جامعه:
مدارسی که در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثرند از سه الگوی زیر پیروی می کنند؛
الف- ایجاد تمرکز براساس روابط هماهنگ میان دبیران، خانواده و جامعه
ب- درک و توجه به نیازهای هر خانواده با در نظر گرفتن تفاوت های فرهنگی
ج- پایه ریزی تفکر همکاری، جهت تقسیم مسئولیت ها بین خانواده و مدرسه
سازماندهی تلاش های خانواده و جامعه باعث رشد و تعالی مدارس می شود. (علی رغم) روش سنتی که هدف والدین از همکاری با مدرسه تنها بهبود نمرات دانش آموزان بوده و بس، اکنون این نوع همکاری که پا از چارچوب مدارس فراتر نهاده به تعامل میان مدرسه، خانواده و جامعه منجر می شود و هدف آن اصلاح عملکرد ضعیف مدارس، سازماندهی جامعه و تمرکز بر مهارت اجتماعی خانواده می باشد مطالعات اخیر نشان می دهد که تغییرات اساسی در مدارس موجب تحول جامعه نیز می شود. چند نمونه از این دگرگونی ها به قرار زیر است؛
1- ارتقای تسهیلات در مدارس
2- بهبود وضعیت سرپرستی و پرسنل مدارس
3- آماده کردن برنامه های آموزشی با کیفیت بالا برای دانش آموزان
4- فراهم نمودن منابع و برنامه های جدید برای توسعه دوره آموزشی و تدریس
5- ارائه برنامه منسجم به دانش آموزان در اوقات فراغت بعد از مدرسه
در نهایت والدینی که فرزندانشان در چنین مدارسی تحصیل می کنند، از آنها انتظار دارند که خوب درس بخوانند و برای ورود به دانشگاه و مراحل تحصیلی بالاتر تلاش کنند. همکاری خانه و مدرسه هم سبب ارتقای تحصیلی دانش و کاهش موانع می شود. در بسیاری از جوامع، خانه و مدرسه با هم ارتباطی ندارند. دلایل بسیاری برای این عدم ارتباط وجود دارد .گاهی اوقات والدین از حضور در مدرسه احساس خوشایندی ندارند. اغلب برنامه های شغلی اولیا، مشکلات خانوادگی، نداشتن تحصیلات و فرهنگ مناسب موجب این قطع رابطه می شود. از یک طرف اولیایی که در کودکی با مدرسه مشکل داشته و به آن اعتماد نداشته اند، این حس را به فرزند خود منتقل کرده و باعث تنش میان دانش آموز و مدرسه می شوند .از طرف دیگر بعضی از مدارس نیز علاقه ای به حضور والدین در مدرسه ندارند و روی خوش به آنها نشان نمی دهند و از والدین برای شرکت در فعالیت های مدرسه دعوت نمی کنند. این عدم ارتباط سبب تنها ماندن دانش آموزان و بیگانگی آنها با مدرسه می شود .
نحوه حمایت مدرسه از شرکت خانواده در فعالیت های فرهنگی:
1- برقراری ارتباط بهتر
گاهی اوقات، خانواده ها از نحوه برخورد مسئولین مدرسه شکایت داشته، اظهار می دارند که آنها از موضع بالاتر صحبت می کنند. مسئولین مدرسه و دبیران باید در برقراری رابطه دو طرفه و روشن با خانواده ها تلاش کنند و به سخنان آنها گوش دهند. بهترین راه برای آشنایی والدین با قوانین مدرسه، توضیح دادن قوانین برای آنهاست.
امروزه در مدارس غیرانتفاعی و برخی مدارس که با مشارکت اولیا اداره می شوند و از سطح علمی بالایی برخوردارند، از کلاس های آموزش خانواده و مشاوره برای آشنایی اولیا با مدرسه استفاده می کنند.
2- تشویق والدین به همکاری با مدرسه
مدرسه می تواند با دادن مسئولیت بیشتر به خانواده ها و مشورت با آنها در مورد مسائل مهم توان تصمیم گیری خانواده را افزایش دهد. بسیاری از مدارس نیز با ارتقای کیفی پرسنل، مزایای همکاری خانه و مدرسه را افزایش می دهند. این ارتقا تکنیک های رابطه دو طرفه خانه و مدرسه را بهبود می بخشد.
مراجعه دیرهنگام اولیا به مدارس باعث عدم اعتماد دوطرف می شود و نتیجه این عدم اعتماد، ایجاد تنش میان مدرسه و خانه است. مدرسه در ابتدای سال تحصیلی با برقراری رابطه بهتر وارائه برنامه منسجم دیدار با اولیا در روشن نمودن مواضع خود و تبیین وظایف هر فرد به عنوان دبیر، والدین و دانش آموز در کاهش این تنش موثر است.
3- جامعه
نیز می تواند با آموزش مهارت های فردی وارائه برنامه های تابستانی مناسب و کلاس های فوق برنامه این ارتباط را افزایش دهد. آموزش مهارت های والدین باید از سالهای جوانی آنها آغاز شود تا با شرکت در این کلاسها راههای برقراری رابطه با فرزندان خود را یاد بگیرند. برنامه های آموزش خانواده سبب پیوند خانواده با جامعه و فرزندان خویش می شود و گاهی اوقات والدین نقش معلم را در خانه ایفا می کنند. کلاس های تابستانی، کانون های فرهنگی و... موجبات تقویت روحیه دانش آموزان و درست گذراندن اوقات فراغت آنها را فراهم می سازند، البته این کلاسها باید مرتبط با آموزش های مدرسه باشد تا دانش آموزان هر آنچه را که به صورت تئوری فرا گرفته اند، تجربه کنند. این کلاسها برای دانش آموزان کم بضاعت و افرادی که توانایی خرید کامپیوتر و وسایل کمک آموزشی را ندارند، بسیار مفید است و بدین ترتیب دانش آموز کم بضاعت نیز در کنار دیگران رشد می کند و از ناهمگونی جامعه جلوگیری می شود .

خانواده 4-
خانواده به عنوان مهمترین رکن هر جامعه و اولین پایگاه تربیتی دانش آموزان، نقش مهمی در پیشرفت تحصیلی آنها دارد. چند نمونه از روش های تربیتی و تحصیلی والدین به قرار زیر است؛
مشارکت در برنامه درسی دانش آموز
در جوامع امروزی والدین به دلیل تامین معیشت خانواده وقت لازم برای رسیدگی به فرزندان خود را ندارند و بهترین راه برای بهبود این موقعیت برنامه ریزی مدون، در نظر گرفتن وقت کافی و کنترل وضعیت تحصیلی فرزندان خویش می باشد. این برنامه نباید حجیم باشد، زیرا باعث خستگی دانش آموز و بی علاقگی وی به تحصیل می شود. یک برنامه کامل، برنامه ای است که علاوه بر بهره مندی از ساعات درسی، درصدی از فعالیت های فوق برنامه دانش آموز را نیز در بر گیرد.
بسیاری از دانش آموزان از کمبود خواب رنج می برند. از نظر عوام، دانش آموزی موفق وکوشا تلقی می شود که ساعات خواب خود را صرف درس خواندن کند ولی امروزه این امر مردود است زیرا خواب کافی یکی از عوامل موفقیت دانش آموز در فعالیت های درسی می باشد، پس والدین نباید فرزندان خود را به بی خوابی بیش از حد تشویق کنند.
تغذیه مناسب در نحوه درس خواندن دانش آموز تاثیر بسزایی دارد. غذای کم انرژی و آماده، موجب خستگی مفرط دانش آموز و خواب آلودگی وی می شود. خوردن صبحانه کامل یک برنامه غذایی مناسب است. تحقیقات نشان داده است که بسیاری از دانش آموزان صبحانه نمی خورند، لذا در ساعات میانی روز توان فهم مسائل درسی را ندارند. خانواده باید از کودکی فرهنگ خوردن صبحانه را به فرزندان خود آموزش دهد. مواد غذایی مناسب برای وعده های غذایی دانش آموز متشکل از سبزیجات، میوه ها، انواع ویتامین ها و پروتئین هاست.
اهمیت دادن به تکالیف فرزندان یکی از عوامل موفقیت دانش آموزان است. افزایش مهارت و سرعت فردی هر دانش آموز، مستلزم تمرین و تکلیف بیشتر است. بنابراین والدین باید وقت بیشتری را به نظارت و کنترل تکلیف فرزندان خویش اختصاص دهند.
اهمیت دادن به فرزندان و ستایش اعمال نیک شان سبب افزایش اعتماد به نفس آنها می شود.
بسیاری از دانش آموزان، از والدین خود به خاطر عدم تشویق خویش شکایت دارند. آنها اظهار می دارند که والدینشان تنها معایب آنها را دیده به مهارت و محاسن آنها توجهی نمی کنند. خانواده ها باید کوچکترین موفقیت فرزندان خود را ستایش کنند و از اعمال قدرت بپرهیزند. موفقیت و یا تجربه حاصل از شکست برای او بسیار ارزشمند است آموزش ایجاد ارتباط صحیح به فرزندان: والدین باید قسمتی ازوقت خود را به شنیدن صحبت های فرزندان خویش اختصاص دهند و متلکم وحده نباشند. به فرزند خود اجازه دهند تا از اتفاقات مدرسه برایشان صحبت کند. این امر موجب ایجاد رابطه صادقانه میان والدین و فرزند شده، چنانچه دانش آموز در مدرسه با مشکلی مواجه شود، آن را دوستانه با خانواده مطرح کرده باعث بینش صحیح والدین نسبت به اوضاع می شود برخی از والدین با مقایسه فرزند خود با فرزندان فامیل و دوستان سبب آزار فرزند خود می شوند. والدین نباید از فرزندان خود توقع کارهای خارق العاده داشته باشند. هرکس توانایی و ظرفیت خاص خود را دارد. چنانچه دانش آموزی به اهداف مورد نظر خانواده دست نیابد، احساس سرخوردگی کرده، اعتماد به نفس خود را از دست می دهد.
والدین باید با فرزندان خود صادق باشند. الگوی ابتدایی هر دانش آموز اولیای آن دانش آموز است. بنابراین والدین باید در اعمال و رفتار خود دقت کافی مبذول دارند و در کنار موفقیت ها تجربیات حاصل از شکست های خود را نیز در اختیار فرزندانشان قراردهند.




فرضیه سازی:
فرضیه اول=بین توانایی های سال های قبل دانش آموزان درمقطع مختلف تحصیلی بامیزان موفقیت دردبیرستان وهنرستان رابطه دارد.
فرضیه دوم=میانگین معدل دانش آموزان دبیرستانی به نسبت دانش آموزان هنرستانی بالاتراست.
فرضیه سوم= طبقه اجتماعی می توانددرنحوه انتخاب دانش آموزان بین هنرستان ودبیرستان تاثیربگذاردودرنهایت انتخاب درست درموفقیت تحصیلی تاثیرمستقیم دارد.
متغیرها=
توانایی های سال های قبل=متغیرمستقل
موفقیت دردبیرستان وهنرستان =متغیروابسته
میانگین معدل=متغیرمستقل
طبقه اجتماعی=متغیرمستقل
انتخاب درست درموفقیت تحصیلی=متغیروابسته
پرسش نامه=
دانش آموزانی که من دراین تحقیق موردبررسی قراردادم 11نفرازدوم و11نفرازسوم هنرستان دخترانه سلمان فارسی منطقه 13و11نفرازدوم و11نفرازسوم دبیرستان دخترانه فرزانگان منطقه 13هستند.
دوم تجربی

دروس افتاده دروس تک ماده تحصیلات مادر تحصیلات پدر میانگین معدل

2نفر 1نفر 3نفر سیکل 6نفر دیپلم 16.36

3نفر دیپلم 3نفر فوق دیپلم

2نفر فوق دیپلم 2نفر لیسانس

3نفر لیسانس




سوم تجربی

دروس افتاده دروس تک ماده تحصیلات مادر تحصیلات پدر میانگین معدل

5نفر 3نفر 1نفر دوم راهنمایی 2نفر سیکل 15.67

5نفر سیکل 6نفر دیپلم

2نفر دیپلم 1نفر فوق دیپلم

1نفر فوق دیپلم 3نفر لیسانس

2نفر لیسانس

دوم کامپیوتر

دروس افتاده دروس تک ماده تحصیلات مادر تحصیلات پدر میانگین معدل

3نفر 1نفر 1نفر سیکل 2نفر سیکل 16.19

6نفر دیپلم 1نفر دیپلم

1نفر فوق دیپلم 5نفر فوق دیپلم

3نفر لیسانس 3نفر لیسانس





سوم کامپیوتر

دروس افتاده دروس تک ماده تحصیلات مادر تحصیلات پدر میانگین معدل

4نفر 1نفر 4نفر سیکل 1نفر سیکل 17.2

4نفر دیپلم 4نفر دیپلم

1نفر فوق دیپلم 2نفر فوق دیپلم

2نفر لیسانس 3نفر لیسانس

1نفر فوق لیسانس

نتیجه گیری =
از جدول صفحات قبل نتیجه می گیریم والدینی که تحصیلات بیشتری داشته اند در انتخاب رشته ی مورد علاقه فرزندان خود، توجه بیشتری نشان داده و والدینی که تحصیلات کم و درحد متوسط داشته اند بیشتر رشته های دبیرستانی راخوب دانسته و فرزندان خود رابه این رشته ها ترغیب نمودند . در صورتیکه تقریبا نتیجه میانگین معدل و همچنین موفقیت در هر دو گروه به یک میزان می باشد . تنها تفاوت این دو گروه، در دروس تئوری وعملی می باشد که در دبیرستان دروس بیشتر بصورت تئوری و سنگین ارائه می شود درصورتیکه در هنرستان اکثر دروس بصورت عملی و کاربردی کار می شود .
میزان موفقیت دانش آموز بسته به نوع علاقه وی به رشته تحصیلی می باشد که والدین نقش بسزایی در شناسایی استعدادها، علاقه ی فرزندان وتشویق آنها به انتخاب رشته ی موردعلاقه دارند .

منابع =
1. زلیخا احمدی: 12:24ق.ظ:13/11/1387
2. سیف(1361)
3. http\\:www.aftab.ir
4. روزنامه رسالت 28/1/86
5. روزنامه خراسان 6/8/87
6. دبیرستان دخترانه فرزانگان منطقه 13
7. هنرستان دخترانه سلمان فارسی منطقه 13
8. پایان نامه کارشناسی ارشد پرویز پروانه
9. عوامل موفقیت درتحصیل مرتضی نظری:انتشارات مدرسه.