مقدمه
مركز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور ارتقای سطح علمی و عملی متقاضیان محترم تاسیس موسسات فرهنگی دیجیتال دست به تهیه این راهنما زده است.
امید است با مطالعه و به كار گیری مفاد آن ، علاوه بر نهادینه شدن مقررات در حوزه رسانه های دیجیتال ، بستر سازی های لازم جهت كار آفرینی ، تولیدات فاخر و شكوفایی صنعت نرم افزاری را در كشور شاهد باشیم.

فصل اول : کلیات

متقاضیان تاسیس و مدیر یا مدیران مسئول موسسات فرهنگی دیجیتال باید آشنایی مناسبی با برخی مسائل عمومی و تخصصی مرتبط با حوزه فعالیت موسسات فرهنگی دیجیتال داشته باشند. میزان آشنایی با این موضوعات از طرق مختلفی نظیر مصاحبه، آزمون و ... سنجیده می شود. برخی از سرفصلهای كلی كه ممكن است میزان آگاهی از آن بررسی شود عبارتند از:

1- آگاهی های كلی دینی و مذهبی

2- آگاهی درمورد انقلاب اسلامی ، امام خمینی و دفاع مقدس

3- آگاهی از فعالیت های فرهنگی، هنری، رسانه ای نظیر:
ü آشنایی با تاثیر رسانه بر جامعه
ü آشنایی با اشکال مختلف هنرهای نمایشی و تجسمی، سبک ها، ابزارها و شیوه های اجرای هریک از آنها
ü آشنایی با اشکال مختلف فعالیت ها، مشاغل و اماکن فرهنگی
ü آشنایی با اشکال مختلف رسانه ها و فعاالیت های تبلیغی و اطلاع رسانی
ü آشنایی با هنرمندان و آثار ارزشمند فرهنگی و هنری داخلی و خارجی

4- آگاهی درمورد ابزار های مبتنی بر فناوری نوین ارتباطات و اطلاعات نظیر:
ü آشنایی با سیستم های عامل
ü آشنایی با ابزارها و فناوری های برنامه نویسی
ü آشنایی با ابزارها و فناوری های تبادل داده
ü آشنایی با ابزارها و فناوری های پردازش متن، تصویر، صدا و ویدیو
ü آشنایی با سامانه های نرم افزاری کاربردی

5- آگاهی درمورد رسانه های دیجیتال نظیر:
ü آشنایی با اشکال مختلف رسانه های برخط
ü آشنایی با اشکال مختلف بسته های نرم افزاری رسانه ای
ü آشنایی با ابزارهای تهیه رسانه های برخط و بسته های نرم افزاری
ü آشنایی با تخصص های مختلف مورد نیاز برای تهیه بسته¬های نرم افزاری رسانه ای و برپایی رسانه¬های برخط
ü آشنایی با بسته های نرم افزاری رسانه¬ای و رسانه های برخط فاخر داخلی و خارجی و تهیه کنندگان آنها

6-آگاهی از قوانین و مقررات حوزه رسانه های دیجیتال مانند
ü قانون تعطیل مؤسسات و واحدهای آموزشی ، تحقیقاتی ، فرهنگی و هنری که بدون اخذ مجوز قانونی دایر شده و میشود مصوب 7/10/72 مجلس شورای اسلامی
ü قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیرمجاز می نمایند مصوب 1372 و اصلاحی 16/10/1386
ü قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب ۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی
ü قانون حمایت از حقوق مولفین و مصنفین
ü ضوابط و مقررات تأسیس مراكز، مؤسسات، كانونها و انجمنهای فرهنگی و نظارت بر فعالیت آنها

7- آگاهی از ابلاغیات مرتبط با مراكز تكثیر حاملهای دیجیتال



فصل دوم: قوانین و دستورالعملها


2-1- ضوابط و مقررات تأسیس مراكز، مؤسسات، كانونها و انجمنهای فرهنگی و نظارت بر فعالیت آنها
(‌مصوب جلسه مورخ 75.6.27 شورای مشترك كمیسیونهای شورای عالی انقلاب فرهنگی)

به استناد "‌اهداف و وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی" به ویژه بندهای 2 و 3 و 4 و تبصره بند 3 از قسمت ( ب) مصوبه مورخ 64.12.5 شورای‌عالی به منظور تحقق اهداف و اجرای وظایف قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصوب 65.12.12 خصوصاً 16-17-19-22-23-24- ماده2 قانون، ضوابط و مقررات تأسیس مراكز، مؤسسات، كانونها و انجمنهای فرهنگی و نظارت بر فعالیت آنها بدین شرح تصویب می‌شود:

فصل اول - كلیات وتعاریف
‌ماده 1- مراكز، مؤسسات، كانونها و انجمنهای فرهنگی، تشكیلاتی است كه با اهداف و مقاصد فرهنگی اعم از انتفاعی یا غیر انتفاعی (‌بر طبق ماده584 قانون تجارت و آیین نامه اصلاحی ثبت تشكیلات و مؤسسات غیر تجاری مصوب 1337) و بر اساس شرایط مندرج در این ضوابط به مسئولیت‌اشخاص حقیقی یا حقوقی اعم از دولتی، عمومی و خصوصی، افراد واجد شرایط برای فعالیت در یك یا چند قلمرو فرهنگی، هنری و سینمایی و‌مطبوعاتی با سرمایه ایرانی تشكیل می‌دهند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز تأسیس، نظارت بر فعالیتها و انحلال آنها را صادر می‌كند.
‌ماده 2- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر طبق مقررات و شرایط مندرج در این ضوابط پس از بررسی صلاحیت مؤسس یا مؤسسان و مدیر یا مدیران‌مسئول و با توجه به اهداف و موضوعات فرهنگی مندرج در اساسنامه آنها كه مصادیق و قلمرو آن حسب مورد از سوی وزارتخانه مشخص خواهد شد‌نسبت به صدور مجوز تأسیس تصمیم خواهد گرفت.
‌ماده 3- تأسیس مراكز فرهنگی اقلیت‌های دینی رسمی كشور در محدوده امور فرهنگی آن اقلیت نیز منوط به اخذ مجوز طبق این ضوابط است.
‌ماده 4- تأسیس مراكز فرهنگی موضوع این ضوابط از طرف سفارتخانه‌های كشورهای خارجی و سازمانهای آزادیبخش یا اشخاص غیر ایرانی با رعایت‌قوانین راجع به خارجیان مقیم ایران و تأیید وزارت امور خارجه طبق آیین نامه‌ای خواهد بود كه به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌رسد.
‌ماده 5- اهداف فرهنگی مصرح در اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران الهام بخش فعالیتها و هدفهای پیش بینی شده در اساسنامه مراكز،‌مؤسسات و كانونها و انجمنهای فرهنگی است و این قبیل مراكز باید در اساسنامه تنظیمی به رعایت كامل قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران‌و ضوابط فرهنگی ملزم شوند و فعالیت آنها منافاتی با مبانی فرهنگ عمومی نداشته باشد.

فصل دوم - شرایط مؤسسان و مدیر مسئول
‌ماده 6- مؤسس یا مؤسسان و مدیر مسئول تشكیلات فرهنگی موضوع ماده 1 باید واجد این شرایط باشند:
1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2- نداشتن سوء پیشینه كیفری مؤثر به تأیید مراجع ذی ربط و برخورداری از حسن شهرت.
3- محجور نبودن و عدم ورشكستگی به تقلب و تقصیر.
4- دارا بودن 25 سال سن و متأهل بودن .
5- انجام خدمت وظیفه عمومی و یا ارائه برگ معافیت دائم.
6- داشتن امكانات كافی مناسب به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
7- داشتن مدرك كارشناسی یا معادل آن به تشخیص مراجع ذی ربط.
8- صلاحیت علمی و تخصصی یا تجارب كافی متناسب با موضوع (‌برای تقاضای مراكز تك منظوره)
9- داشتن 6 ماه سابقه مؤثر فعالیت در مؤسسات و مراكز فرهنگی چند منظوره (‌برای تقاضای مراكز چند منظوره)
‌ماده 7- كارگزاران نظام گذشته اعم از: نخست وزیران، وزیران، استانداران، امری ارتش و شهربانی و ژاندارمری، رؤسای سازمانهای دولتی، نمایندگان‌مجلسین، سفرا، فرمانداران، شهرداران، رؤسای انجمنهای شهر و شهرستان تهران و مراكز استانها و اعضای ساواك، رؤسای حزب رستاخیز در تهران و‌مراكز شهرستانها و استانها و وابستگان رژیم سابق كه در فاصله زمانی پانزدهم خرداد 1342 تا بیست و دوم بهمن 1357 در آن مشاغل بوده و همچنین‌كسانی كه در این مدت از طریق مطبوعات، رادیو، تلویزیون یا سخنرانی در اجتماعات،‌خدمتگزاران تبلیغاتی نظام گذشته بوده‌اند و همچنین توطئه گران‌و اقدام كنندگان علیه اسلام و جمهوری اسلامی ایران، از تأسیس مراكز فرهنگی موضوع این ضوابط محرومند.
‌ماده 8- وزارت فرهنگ و ارشد اسلامی با مصاحبه‌ها و بررسیهای لازم و كافی ظرف یك ماه درباره تأیید صلاحیت یا عدم پذیرش تقاضا اعلام نظر‌خواهد نمود و در صورت اعلام موافقت اصولی با تقاضا، مؤسس یا مؤسسان موظفند در مدت یكماه از تاریخ اعلام نسبت به ارائه اساسنامه و تحقق‌شرایط مندرج در آن كه در این ضوابط به آن تصریح شده اقدام نمایند.
‌ماده 9- مؤسس یا مؤسسان در قبال سیاستهای فرهنگی و خط مشی كلی و مدیر مسئول در قبال فعالیتها و امور اجرایی مركز فرهنگی مسئولند و‌وظایف و مسئولیتهای هر یك باید به تفكیك اساسنامه پیشنهادی منظور شود.

فصل سوم - شرایط و ضوابط مندرج در اساسنامه
‌ماده 10- اساسنامه مركز فرهنگی موضوع این آیین نامه باید واجد این نكات باشد:
1- ذكر اهداف فرهنگی ومصادیق فعالیتها و انطباق آنها با شرایط مندرج در این ضوابط و شیوه نامه‌های صادر شده در محدوده وظایف و اختیارات‌وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
2- ذكر نام و نوع فعالیت (‌غیر تجاری انتفاعی یا غیر انتفاعی). تابعیت و سرمایه و مدت فعالیت و التزامات قانونی مركز فرهنگی.
3- اركان و تشكیلات مركز(‌مؤسس یا مؤسسان، هیأت مدیره و مدیر عامل یا مدیر مسئول، مجامع عمومی و نحوه تشكیل جلسات و رسمیت آنها و‌نصاب مقرر برای تصمیم‌گیری با تعیین حدود و وظایف و اختیارات و مسئولیتهای هر یك به تفكیك).
4- سرمایه اولیه و منابع تأمین درآمد و دارایی و وضع امور مالی و محاسباتی و نحوه تقسیم سود(‌در مورد مراكز انتفاعی) یا تخصیص درآمدها(‌درمورد‌مراكز غیر انتفاعی) و چگونگی تأمین هزینه‌ها و زیانهای احتمالی.
5- چگونگی اداره و عضو پذیری مراكز فرهنگی در آینده.
6- شرایط انحلال و تعیین تكلیف اموال مركز فرهنگی پس از انحلال .
7- سایر شرایط و ضوابط با توجه به ضوابط و اهداف فرهنگی و بر اساس مقررات حاكم بر مؤسسات غیر تجاری كه با مقاصد فرهنگی و در قلمرو یك‌یا چند فعالیت پیش بینی شده در ماده یك فعالیت می‌كنند.
‌تبصره 1- اساسنامه پیشنهادی متضمن موارد یاد شده در ماده 10 باید در دو نسخه تنظیم و به همرانه صورت جلسات پس از امضا به تأیید وزارت‌فرهنگ و ارشاد اسلامی برسد.
‌تبصره 2- در انجمنهای فرهنگی (‌ادبی،‌هنری) كه نوع فعالیت آنها غیر انتفاعی است تعداد مؤسسان نباید از 3 نفر كمتر باشد ولی در مؤسسات فرهنگی‌كه در قلمرو یك فعالیت فرهنگی تأسیس می‌شوند رعایت این شرط الزامی نیست و مؤسسات و مراكز فرهنگی كه در قلمرو دو فعالیت موضوع این‌ضوابط تأسیس می‌شوند تعداد مؤسسان نباید از تعداد فعالتیهای فرهنگی پیش بینی شده در اساسنامه آنها كمتر باشد.

فصل چهارم - نحوه بررسی تقاضای تأسیس و نظارت بر مراكز فرهنگی و چگونگی رسیدگی به تخلفات
‌ماده 11- به منظور بررسی تقاضاهای دریافتی و تحقیق و رسیدگی به صلاحیت متقاضیان و مدیران مسؤل و صدور موافقت اصولی تأسیس مراكز‌فرهنگی و نظارت بر عملكرد آنها و نیز رسیدگی به موارد تخلف و تعلیق یا لغو جواز صادر شده هیأتی به تشخیص و تعیین وزیر فرهنگ و ارشاد‌اسلامی متشكل از افراد و مسؤلان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحت عنوان "‌هیأت رسیدگی به امور مراكز فرهنگی" تشكیل می‌شود.
1- وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی یا نماینده تام الاختیار وزیر (‌رئیس هیأت)
2- معاونان امور فرهنگی، هنری، مطبوعاتی، سینمایی و سمعی و بصری و پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
3- سه نفر از صاحبنظران امور هنری، فرهنگی و سینمایی به انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی.
‌ماده 12- اعضای هیأت با حكم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب میشوند و مدت عضویت افراد منتخب 2 سال و تجدید انتخاب آنان برای‌دوره‌های بعدی بلامانع است.
‌ماده 13- جلسات هر 15 روز یكبار تشكیل خواهد شد؛ دعوت از اعضاء و تنظیم دستور جلسه و تهیه صورت جلسات و امور اجرایی هیأت نسبت به‌پذیرش تقاضاها و بررسی مدارك و طرح شكایات را دبیر هیأت كه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به این سمت منصوب می‌كند انجام خواهد داد و دبیر‌خانه هیأت به تعداد كافی كارمند دفتری و كارشناس امور حقوقی و فرهنگی خواهد داشت.
‌تبصره: مصوبات با امضاء رئیس هیأت ابلاغ می‌شود.
‌ماده 14- دبیر هیأت تقاضاهای دریافتی را پس از تكیمل مدارك در جلسات هیأت مطرح و نتایج را در صورتجلسات منعكس می‌كند و پس از امضای‌اعضاء و تصویب و تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، تصمیمات را رییس هیأت ابلاغ خواهد كرد.
‌پروانه فعالیت مراكز، مؤسسات، كانونها و انجمنهای فرهنگی با امضای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌شود.
‌ماده 15- به تخلف‌ها در هیأت رسیدگی می‌شود و در صورت اثبات تخلف، حسب مورد مجازاتهای اخطار شفاهی یا كتبی، تعلیق جواز یا تعطیل‌موقت مركز فرهنگی از 3 ماه تا یكسال، تعطیل دائم و لغو مجوز، اعمال و توسط دبیر هیأت ابلاغ خواهد شد.
‌تبصره: متقاضیانی كه صلاحیتشان از سوی هیأت تأیید نشده یا مؤسسات فرهنگی ك به علت ارتكاب تخلف به یكی از مجازاتهای پیش بینی شده در‌ماده 16 (‌تعلیق و یا تعطیل موقت یا دائم مركز فرهنگی) محكوم می‌شوند می‌توانند از تاریخ رؤیت تصمیم هیأت در مدت 20 روز اعتراض خود را با‌ذكر دلایل و ارئه مدارك به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تسلیم كنند. رأی وزیر در رد اعتراض یا قبول آن قطعی و لازم الاجرا است.
‌ماده 16- هرگاه عمل ارتكابی مركز فرهنگی، عناوین تخلف و جرائم پیش بینی شده در قوانین مجازات اسلامی و سایر مقرات و قوانین جزایی كشوری‌را توأماً دارا باشد پس از بررسی پرونده موضوع به مراجع صالح قضایی احاله و تا صدور حكم قطعی از فعالیت مركز فرهنگی جلوگیری خواهد شد.
‌ماده 17- مراجع انتظامی ذی صلاح مكلفند به تقاضای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ادامه فعالیت مراكز فرهنگی مذكور در مواد 15‌و16 بدون‌مجوز یا مراكزی كه جواز آنها لغو شده جلوگیری كنند.

فصل پنجم - مقررات عمومی
‌ماده 18- هر گاه مدیر مسئول شرایط مندرج در ماده 8 را از دست بدهد یا استعفاء دهد یا فوت شود مؤسس یا هیأت مؤسسان موظفند موضوع را به‌دبیر خانه هیأت گزارش دهند و در مدت 2 ماه فرد واجد شرایطی را به هیأت معرفی كنند.
‌در غیر این صورت هیأت می‌تواند جواز صادر شده را معلق یا لغو كند.
‌تبصره 1- تا زمانی كه صلاحیت مدیر مسئول جدید به تأیید نرسیده مسئولیتهای او به عهده مؤسسان یا مؤسس خواهد بود.
‌تبصره 2- اعلام نظر هیأت مبنی بر تأیید یا رد مدیر جدید باید درمدت یك ماه از تاریخ معرفی مدیر مسئول جدید به مركز فرهنگی ذی ربط ابلاغ شود.
‌ماده 19- مراكز فرهنگی موظفند با به كارگیری نامها و نشان های مناسبی كه مركز فرهنگی دیگری ثبت نكرده باشد، در تولیدات و انتشارات خود، نام‌مركز، شماره ثبت ومجوز تأسیس و نشانی مركز را در محل مناسبی درج كنند.
‌ماده 20- مراكز، مؤسسات، كانونها و انجمنهای در حال فعالیت و فاقد مجوز، موظفند از تاریخ تصویب این ضوابط در مدت 6 ماه وضع خود را با این‌مقررات تطبیق دهند. و مدارك لازم را همراه اساسنامه جدید طبق ضوابط وشرایط مندرج در ماده 6 ارائه دهند و پس از تأیید و صدور مجوز جدید‌نسبت به ثبت آن اقدام كنند، در غیر این صورت با آنها طبق ماده 17 رفتار خواهد شد.
‌تبصره: مؤسساتی كه تا تصویب این ضوابط با نامها و نشان های معینی فعالیت داشته‌اند در ثبت اسامی و مشخصات خود اولویت دارند مشروط بر این‌كه طبق مفاد ماده 20 عمل كنند.
‌ماده 21- هر مركز فرهنگی باید دفاتر محاسباتی مهر و موم شده بر طبق قانون تهیه و مخارج و درآمدهای خود را در آن ثبت كند، وزارت فرهنگ و‌ارشاد اسلامی هر وقت لازم بداند می‌تواند دفاتر مالی مراكز فرهنگی را بازرسی كند.
‌ماده 22- مراكز فرهنگی پس از تأیید صلاحیت مؤسسان و مدیر مسئول و تصویب اساسنامه و صدور مجوز باید نسبت به ثبت آن بر طبق اساسنامه‌اي‌كه به تأیید هیأت رسیده اقدام و نسخه‌ای از اساسنامه ممهور به مهر اداره كل ثبت شركتها و مؤسسات غیر تجاری را به ذكر شماره ثبت و به دبیرخانه‌هیأت تسلیم كنند و سازمان ثبت نیز موظف است نسبت به ثبت مراكز فرهنگی موضوع این ضوابط بر طبق اساسنامه مورد تأیید وزارت فرهنگ و ارشاد‌اسلامی اقدام نماید.
‌تبصره 1: سازمان ثبت اسناد باید از ثبت مراكز، مؤسسات، كانونها و انجمنهای فرهنگی فاقد مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خودداری نماید.
‌تبصره 2: هرگاه پس از صدور مجوز در مدت 6 ماه نسبت به ثبت مراكز فرهنگی اقدامی نشود مجوز مركز فرهنگی بی اعتبار می‌شود و با این قبیل مراكز‌ثبت نشده به عنوان فاقد مجوز برخورد قانونی خواهد شد.
‌ماده 23- آیین نامه و روشهای اجرایی این ضوابط نسبت به چگونگی تحقیقات و بررسی صلاحیت متقاضیان و وظایف دبیرخانه و نحوه عمل هیأت‌حسب مورد از سوی معاونتهای ذی ربط تهیه و پس از تنقیح و تدوین در هیأت موضوع ماده 11 و تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌شود.
‌ماده 24- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مأمور اجرای این ضوابط و مقررات است و از تاریخ تصویب آن مقررات مغایر ملغی است و درباره سایر‌مسائلی كه در این ضوابط پیش بینی نشده با توجه به وظایف و اختیارات و مسئولیتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به شرح مندرج در قانون‌اهداف و وظایف این وزارتخانه مصوب 65.12.12 مجلس شورای اسلامی رفتار خواهد شد.
‌ماده 25- وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند اجرای تمام یا قسمتی از این ضوابط را نسبت به مراكز فرهنگی كه در قلمرو یك فعالیت فرهنگی‌تأسیس می‌شوند حسب مورد به معاونتهای ذی ربط یا ادارات كل ستادی یا اجرایی در تهران یا مراكز استانها محول و قسمتی از وظایف و اختیارات‌هیأت و دبیرخانه هیأت را به آنها تفویض كند.
‌ماده 26- این ضوابط مشتمل بر 5 فصل و 26 ماده در جلسه مورخ 75.8.8 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تأیید رسید و جایگزین ضوابط عام‌مصوب جلسات مورخ 1.22 و 13 و 1367.2.20 شورای مشترك كمیسیون‌های شورای عالی و مصوبه دویست و شصت و دومین جلسه مورخ70.8.7 شورای عالی درباره نحوه تشكیل و صدور مجوز تأسیس انجمنهای فرهنگی (‌ادبی، هنری) شد و هرگونه تغییری در آن منوط به پیشنهاد وزیر‌فرهنگ و ارشاد اسلامی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی است.



2-2- قانون تعطیل مؤسسات و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی كه بدون اخذ مجوز قانونی دائر شده و می‌شود

ماده واحده - اشخاصی كه بدون اخذ مجوز از مراجع قانونی اقدام به ایجاد مؤسسات و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی از قبیل دانشگاه،‌مؤسسه آموزش عالی یا تحقیقاتی، مدرسه و آموزشگاه كه از وظایف وزارتخانه‌های فرهنگ و آموزش عالی، آموزش و پرورش، كار و امور اجتماعی،‌بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌باشد نمایند و بعد از صدور دستور انحلال طبق ضوابط مقرر مؤسسه یا واحد مربوطه‌را دائر نگاهدارند در حكم كلاهبردار محسوب و در صورت شكایت وزارتخانه مربوطه تحت تعقیب قانونی قرار خواهند گرفت.

تبصره 1 - در مورد اشخاص حقوقی، مؤسسان و مدیران عامل و هیأت مدیره و یا بالاترین مقام اجرایی تحت تعقیب و مجازات قرار خواهند‌گرفت.

تبصره 2 - مؤسسات و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی و سایر عناوین مشابه كه قبل از تصویب این قانون بدون اخذ مجوز ایجاد شده‌اند‌چنانچه ظرف مدت شش ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون جهت اخذ مجوز اقدام ننمایند مشمول این قانون خواهند بود.

تبصره 3ـ آیین‌نامه اجرائی این قانون توسط وزارتخانه‌های ذیربط ظرف مدت سه ماه تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و سه تبصره در جلسه روز سه شنبه هفتم دی ماه یك هزار و سیصد و هفتاد و دو مجلس شوری اسلامی تصویب و در‌تاریخ 1372.10.15 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی - علی‌اكبر ناطق نوری



2-3- قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان (مصوب 1348.10.11)

فصل یكم - تعاریف
‌ماده 1 - از نظر این قانون به مؤلف و مصنف و هنرمند "‌پدیدآورنده" و به آن چه از راه دانش یا هنر و یا ابتكار آنان پدید می‌آید بدون در نظر گرفتن‌طریقه یا روشی كه در بیان و یا ظهور و یا ایجاد آن به كار رفته "‌اثر" اطلاق می‌شود.
‌ماده 2 - اثرهای مورد حمایت این قانون به شرح زیر است:
1 - كتاب و رساله و جزوه و نمایشنامه و هر نوشته دیگر علمی و فنی و ادبی و هنری.
2 - شعر و ترانه و سرود و تصنیف كه به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
3 - اثر سمعی و بصیری به منظور اجراء در صحنه‌های نمایش یا پرده سینما یا پخش از رادیو یا تلویزیون كه به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا‌نشر شده باشد.
4 - اثر موسیقی كه به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
5 - نقاشی و تصویر و طرح و نقش و نقشه جغرافیایی ابتكاری و نوشته‌ها و خطهای تزیینی و هر گونه اثر تزیینی و اثر تجسمی كه به هر طریق و‌روش به صورت ساده یا تركیبی به وجود آمده باشد.
6 - هر گونه پیكره (‌مجسمه).
7 - اثر معماری از قبیل طرح و نقشه ساختمان.
8 - اثر عكاسی كه با روش ابتكاری و ابداع پدید آمده باشد.
9 - اثر ابتكاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی و نقشه قالی و گلیم.
10 - اثر ابتكاری كه بر پایه فرهنگ عامه (‌فولكلور) یا میراث فرهنگی و هنری ملی پدید آمده باشد.
11 - اثر فنی كه جنبه ابداع و ابتكار داشته باشد.
12 - هر گونه اثر مبتكرانه دیگر كه از تركیب چند اثر از اثرهای نامبرده در این فصل پدید آمده باشد.

فصل دوم - حقوق پدیدآورنده
‌ماده 3 - حقوق پدیدآورنده شامل حق انحصاری نشر و پخش و عرضه و اجرای اثر و حق بهره‌برداری مادی و معنوی از نام و اثر او است.
‌ماده 4 - حقوق معنوی پدیدآورنده محدود به زمان و مكان نیست و غیر قابل انتقال است.
‌ماده 5 - پدیدآورنده اثرهای مورد حمایت این قانون می‌تواند استفاده از حقوق مادی خود را در كلیه موارد و از جمله موارد زیر به غیر واگذار نماید:
1 - تهیه فیلمهای سینمایی و تلویزیونی و مانند آن.
2 - نمایش صحنه‌ای مانند تئاتر و باله و نمایشهای دیگر.
3 - ضبط تصویری یا صوتی اثر بر روی صفحه یا نوار یا هر وسیله دیگر.
4 - پخش از رادیو و تلویزیون و وسائل دیگر.
5 - ترجمه و نشر و تكثیر و عرضه اثر از راه چاپ و نقاشی و عكاسی و گراور و كلیشه و قالب‌ریزی و مانند آن.
6 - استفاده از اثر در كارهای علمی و ادبی و صنعتی و هنری و تبلیغاتی.
7 - به كار بردن اثر در فراهم كردن یا پدید آوردن اثرهای دیگری كه در ماده دوم این قانون درج شده است.
‌ماده 6 - اثری كه با همكاری دو یا چند پدیدآورنده به وجود آمده باشد و كار یكایك آنان جدا و متمایز نباشد اثر مشترك نامیده می‌شود و حقوق‌ناشی از آن حق مشاع پدیدآورندگان است.
‌ماده 7 - نقل از اثرهایی كه انتشار یافته است و استناد به آنها به مقاصد ادبی و علمی و فنی و آموزشی و تربیتی و به صورت انتقاد و تقریظ با ذكر‌مأخذ در حدود متعارف مجاز است.
‌تبصره - ذكر مأخذ در مورد جزوه‌هایی كه برای تدریس در مؤسسات آموزشی توسط معلمان آنها تهیه و تكثیر می‌شود الزامی نیست مشروط بر این‌كه جنبه ا نتفاعی نداشته باشد.
‌ماده 8 - كتابخانه‌های عمومی و مؤسسات جمع‌آوری نشریات و مؤسسات علمی و آموزشی كه به صورت غیر انتفاعی اداره می‌شوند می‌توانند‌طبق آیین‌نامه‌ای كه به تصویب هیأت‌وزیران خواهد رسید از اثرهای مورد حمایت این قانون از راه عكسبرداری یا طرق مشابه آن به میزان مورد نیاز و‌متناسب با فعالیت خود نسخه‌برداری كنند.
‌ماده 9 - وزارت اطلاعات می‌تواند آثاری را كه قبل از تصویب این قانون پخش كرده و یا انتشار داده است پس از تصویب این قانون نیز كماكان مورد‌استفاده قرار دهد.
‌ماده 10 - وزارت آموزش و پرورش می‌تواند كتابهای درسی را كه قبل از تصویب این قانون به موجب قانون كتابهای درسی چاپ و منتشر كرده‌است كماكان مورد استفاده قرار دهد.
‌ماده 11 - نسخه‌برداری از اثرهای مورد حمایت این قانون مذكور در بند 1 از ماده 2 و ضبط برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی فقط در صورتی كه برای‌استفاده شخصی و غیر انتفاعی باشد مجاز است.

فصل سوم - مدت حمایت از حق پدیدآورنده و حمایتهای قانونی دیگر
‌ماده 12 - مدت استفاده از حقوق مادی پدیدآورنده موضوع این قانون كه به موجب وصایت یا وراثت منتقل می‌شود از تاریخ مرگ پدیدآورنده سی‌سال است و اگر وارثی وجود نداشته باشد یا بر اثر وصایت به كسی منتقل نشده باشد برای همان مدت به منظور استفاده عمومی در اختیار وزارت‌فرهنگ و هنر قرار خواهد گرفت.
‌تبصره - مدت حمایت اثر مشترك موضوع ماده 6 این قانون سی سال بعد از فوت آخرین پدیدآورنده خواهد بود.
‌ماده 13 - حقوق مادی اثرهایی كه در نتیجه سفارش پدید می‌آید تا سی سال از تاریخ پدید آمدن اثر متعلق به سفارش دهنده است مگر آن كه برای‌مدت كمتر یا ترتیب محدودتری توافق شده باشد.
‌تبصره - پاداش و جایزه نقدی و امتیازاتی كه در مسابقات علمی و هنری و ادبی طبق شرایط مسابقه به آثار مورد حمایت این قانون موضوع این‌ماده تعلق می‌گیرد متعلق به پدیدآورنده خواهد بود.
‌ماده 14 - انتقال گیرنده حق پدیدآورنده می‌تواند تا سی سال پس از واگذاری از این حق استفاده كند مگر این كه برای مدت كمتر توافق شده باشد.
‌ماده 15 - در مورد مواد 13 و 14 پس از انقضای مدتهای مندرج در آن مواد استفاده از حق مذكور در صورت حیات پدیدآورنده متعلق به خود او و‌در غیر این صورت تابع ترتیب مقرر در ماده 12 خواهد بود.
‌ماده 16 - در موارد زیر حقوق مادی پدیدآورنده از تاریخ نشر یا عرضه به مدت سی سال مورد حمایت این قانون خواهد بود:
1 - اثرهای سینمایی یا عكاسی.
2 - هر گاه اثر متعلق به شخص حقوقی باشد و یا حق استفاده از آن به شخص حقوقی واگذار شده باشد.
‌ماده 17 - نام و عنوان و نشانه ویژه‌ای كه معرف اثر است از حمایت این قانون برخوردار خواهد بود و هیچ كس نمی‌تواند آنها را برای اثر دیگری از‌همان نوع یا مانند آن به ترتیبی كه القاء شبهه كند به كار برد.
‌ماده 18 - انتقال گیرنده و ناشر و كسانی كه طبق این قانون اجازه استفاده یا استناد یا اقتباس از اثری را به منظور انتفاع دارند باید نام پدیدآورنده را با‌عنوان و نشانه ویژه معرف اثر همراه اثر یا روی نسخه اصلی یا نسخه‌های چاپی یا تكثیر شده به روش معمول و متداول اعلام و درج نمایند مگر این كه‌پدیدآورنده به ترتیب دیگری موافقت كرده باشد.
‌ماده 19 - هر گونه تغییر یا تحریف در اثرهای مورد حمایت این قانون و نشر آن بدون اجازه پدیدآورنده ممنوع است.
‌ماده 20 - چاپخانه‌ها و بنگاه‌های ضبط صوت و كارگاهها و اشخاصی كه به چاپ یا نشر یا پخش یا ضبط و یا تكثیر اثرهای مورد حمایت این قانون‌مي‌پردازد باید شماره دفعات چاپ و تعداد نسخه كتاب یا ضبط یا تكثیر یا پخش یا انتشار و شماره مسلسل روی صفحه موسیقی و صدا را بر تمام‌نسخه‌هایی كه پخش مي‌شود با ذكر تاریخ و نام چاپخانه یا بنگاه و كارگاه مربوط بر حسب مورد درج نمایند.
‌ماده 21 - پدیدآورندگان مي‌توانند اثر و نام و عنوان و نشانه ویژه اثر خود را در مراكزی كه وزارت فرهنگ و هنر با تعیین نوع آثار آگهی مي‌نماید به‌ثبت برسانند. آیین‌نامه چگونگی و ترتیب انجام یافتن تشریفات ثبت و همچنین مرجع پذیرفتن درخواست ثبت به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
‌ماده 22 - حقوق مادی پدیدآورنده موقعی از حمایت این قانون برخوردار خواهد بود كه اثر برای نخستین‌بار در ایران چاپ یا پخش یا نشر یا اجرا‌شده باشد و قبلاً در هیچ كشوری چاپ یا نشر یا پخش و یا اجرا نشده باشد.

فصل چهارم - تخلفات و مجازات‌ها
‌ماده 23 - هر كس تمام یا قسمتی از اثر دیگری را كه مورد حمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدیدآورنده بدون اجازه او و یا عالماً عامداً به‌نام شخص دیگری غیر از پدیدآورنده نشر یا پخش یا عرضه كند به حبس تأدیبی از شش ماه تا 3 سال محكوم خواهد شد.
‌ماده 24 - هر كس بدون اجازه ترجمه دیگری را به نام خود یا دیگری چاپ و پخش و نشر كند به حبس تأدیبی از سه ماه تا یك سال محكوم‌خواهند شد.
‌ماده 25 - متخلفین از مواد 17 - 18 - 19 - 20 این قانون به حبس تأدیبی از سه ماه تا یك سال محكوم خواهند شد.
‌ماده 26 - نسبت به متخلفان از مواد 17 - 18 - 19 - 20 این قانون در مواردی كه به سبب سپری شدن مدت حق پدیدآورنده استفاده از اثر با‌رعایت مقررات این قانون برای همگان آزاد است. وزارت فرهنگ و هنر عنوان شاكی خصوصی را خواهد داشت.
‌ماده 27 - شاكی خصوصی مي‌تواند از دادگاه صادركننده حكم نهایی درخواست كند كه مفاد حكم در یكی از روزنامه‌ها به انتخاب و هزینه او آگهي‌شود.
‌ماده 28 - هر گاه متخلف از این قانون شخص حقوقی باشد علاوه بر تعقیب جزایی شخص حقیقی مسئول كه جرم ناشی از تصمیم او باشد‌خسارات شاكی خصوصی از اموال شخص حقوقی جبران خواهد شد و در صورتی كه اموال شخص حقوقی به تنهایی تكافو نكند مابه‌التفاوت از اموال‌مرتكب جرم جبران مي‌شود.
‌ماده 29 - مراجع قضایی مي‌توانند ضمن رسیدگی به شكایت شاكی خصوصی نسبت به جلوگیری از نشر و پخش و عرضه آثار مورد شكایت و‌ضبط آن دستور لازم به ضابطین دادگستری بدهند.
‌ماده 30 - اثرهایی كه پیش از تصویب این قانون پدید آمده از حمایت این قانون برخوردار است اشخاصی كه بدون اجازه از اثرهای دیگران تا تاریخ‌تصویب این قانون استفاده یا بهره‌برداری كرده‌اند حق نشر یا اجرا یا پخش یا تكثیر یا ارائه مجدد یا فروش آن آثار را ندارند مگر به اجازه پدیدآورنده یا‌قائم‌مقام او با رعایت این قانون. متخلفین از حكم این ماده و همچنین كسانی كه برای فرار از كیفر به تاریخ مقدم بر تصویب این قانون اثر را به چاپ‌رسانند یا ضبط یا تكثیر یا از آن بهره‌برداری كنند به كیف مقرر در ماده 23 محكوم خواهند شد.
‌دعاوی و شكایاتی كه قبل از تصویب این قانون در مراجع قضایی مطرح گردیده به اعتبار خود باقی است.
‌ماده 31 - تعقیب بزه‌های مذكور در این قانون با شكایت شاكی خصوصی شروع و با گذشت او موقوف مي‌شود.
‌ماده 32 - مواد 245 و 246 و 247 و 248 قانون مجازات عمومی ملغی است.
‌ماده 33 - آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون از طرف وزارت فرهنگ و هنر و وزارت دادگستری و وزارت اطلاعات تهیه و به تصویب هیأت وزیران‌خواهد رسید.
‌قانون فوق مشتمل بر سی و سه ماده و سه تبصره پس از تصویب مجلس سنا در تاریخ دوشنبه سوم آذر ماه 1348 در جلسه روز پنجشنبه یازدهم دی ماه‌یك هزار و سیصد و چهل و هشت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رییس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی



2-4- قانون حمایت از حقوق پدید آورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای

ماده 1 - حق نشر، عرضه، اجرا و حق بهره برداری مادی و معنوی نرم افزار رایانه‌ای متعلق به پدید آورنده آن است. نحوه تدوین و ارائه داده‌ها در‌محیط قابل پردازش رایانه‌ای نیز مشمول احكام نرم‌افزار خواهد بود. مدت حقوق مادی سی (30) سال از تاریخ پدید آوردن نرم‌افزار و مدت حقوق‌معنوی نامحدود است.

ماده 2 - در صورت وجود شرایط مقرر در قانون ثبت علایم و اختراعات ، نرم‌افزار به عنوان اختراع شناخته مي‌شود، آئین‌نامه مربوط به این ماده به‌تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

ماده 3 - نام، عنوان و نشانه ویژه‌ای كه معرف نرم افزار است از حمایت این قانون برخوردار است و هیچ كس نمي‌تواند آنها را برای نرم افزار دیگري‌از همان نوع یا مانند آن به ترتیبی كه القای شبهه كند بكار برد در غیر این صورت به مجازات مقرر در ماده (13) این قانون محكوم خواهد شد.

ماده 4 - حقوق ناشی از آن بخش از نرم‌افزاری كه به واسطه نرم‌افزارهای دیگر پدید مي‌آید متعلق به دارنده حقوق نرم‌افزارهای واسط نیست.

ماده 5 - پدید آوردن نرم‌افزارهای مكمل و سازگار با دیگر نرم‌افزارها با رعایت حقوق مادی نرم‌افزارهای اولیه مجاز است.

ماده 6 - پدید آوردن نرم‌افزارها ممكن است ناشی از استخدام و یا قرارداد باشد در این صورت :
‌الف - باید نام پدید آورنده توسط متقاضی ثبت به مراجع یاد شده در این قانون به منظور صدور گواهی ثبت، اعلام شود.
ب - اگر هدف از استخدام یا انعقاد قرارداد، پدید آوردن نرم‌افزار مورد نظر بوده و یا پدید آوردن آن جزء موضوع قرارداد باشد، حقوق مادی مربوط‌و حق تغییر و توسعه نرم‌افزار متعلق به استخدام كننده یا كارفرما است، مگر اینكه در قرارداد به صورت دیگری پیش بینی شده باشد.

ماده 7 - تهیه نسخه‌های پشتیبان و همچنین تكثیر نرم‌افزاری كه به طریق مجاز برای استفاده شخصی تهیه شده است چنانچه به طور همزمان مورد‌استفاده قرار نگیرد، بلامانع است.

ماده 8 - ثبت نرم‌افزارهای موضوع مواد (1) و (2) این قانون پس از صدور تأییدیه فنی توسط شورای عالی انفورماتیك حسب مورد توسط وزارت‌فرهنگ و ارشاد اسلامی و یا مرجع ثبت شركتها انجام مي‌پذیرد.

ماده 9 - دعوای نقض حقوق مورد حمایت این قانون ، در صورتی در مراجع قضایی مسموع است كه پیش از اقامه دعوی ، تأییدیه فنی یاد شده در‌ماده ( این قانون صادر شده باشد. در مورد حق اختراع ، علاوه بر تأییدیه مزبور ، تقاضای ثبت نیز باید به مرجع ذی ربط تسلیم شده باشد.

ماده 10 - برای صدور تأییدیه فنی موضوع ماده ( در مورد نرم افزارهایی كه پدید آورنده آن مدعی اختراع بودن آن است، كمیته‌ای به نام "‌كمیته‌حق اختراع" زیر نظر شورای عالی انفورماتیك تشكیل مي‌شود. اعضای این كمیته مركب از سه كارشناس ارشد نرم‌افزار به عنوان نمایندگان شورای عالي‌انفورماتیك، نماینده سازمان ثبت اسناد و املاك كشور و یك كارشناس حقوقی به انتخاب شورای عالی انفورماتیك خواهد بود.

ماده 11 - شورا مكلف است از صدور تأییدیه فنی برای نرم‌افزارهایی كه به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خلاف اخلاق اسلامی و‌عفت عمومی و سلامت شخصیت كودكان و نوجوانان باشند خودداری كند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید ظرف دو هفته راجع به استعلام كتبي‌شورای عالی انفورماتیك اعلام نظر كند.

ماده 12 - به منظور حمایت عملی از حقوق یاد شده در این قانون ، نظم بخشی و ساماندهی فعالیتهای تجاری رایانه‌ای مجاز، نظام صنفی رایانه‌اي‌توسط اعضای صنف یاد شده تحت نظارت شورا به وجود خواهد آمد. مجازاتهای مربوط به تخلفات صنفی مربوط، برابر مجازاتهای جرایم یاد شده در‌لایحه قانونی امور صنفی - مصوب 1359.4.13 و اصلاحیه‌های آن - خواهد بود.

ماده 13 - هركس حقوق مورد حمایت این قانون را نقض نماید علاوه بر جبران خسارت به حبس از نود و یك روز تا شش ماه و جزای نقدی از ده‌میلیون (000 000 10) تا پنجاه میلیون (000 000 50) ریال محكوم مي‌گردد.
‌تبصره - خسارات شاكی خصوصی از اموال شخص مرتكب جرم جبران مي‌شود.

ماده 14 - شاكی خصوصی مي‌تواند تقاضا كند مفاد حكم دادگاه در یكی از روزنامه‌ها با انتخاب و هزینه او آگهی شود.

ماده 15 - رسیدگی جرم مذكور در ماده (13) با شكایت شاكی خصوصی آغاز و باگذشت او موقوف مي‌شود.

ماده 16 - حقوق مذكور در ماده (1) در صورتی مورد حمایت این قانون خواهد بود كه موضوع برای نخستین بار در ایران تولید و توزیع شده باشد.

ماده 17 - آیین‌نامه اجرایی این قانون شامل مواردی از قبیل چگونگی صدور گواهی ثبت و تأییدیه فنی و هزینه‌های مربوط همچنین نحوه تشكیل‌نظام صنفی رایانه‌ای، به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور و با هماهنگی وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی و دادگستری به تصویب‌هیأت وزیران خواهد رسید.

قانون فوق مشتمل بر هفده ماده و یك تبصره در جلسه علنی روز یكشنبه مورخ چهارم دی ماه یكهزار و سیصد و هفتاد و نه مجلس شورای اسلامي‌تصویب و درتاریخ 1379.10.10 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.‌

رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی كروبی



2-5- قانون نحوه مجازات اشخاصی كه درامور سمعی و بصری فعالیتهای غیرمجاز می نمایند

ماده1- هرشخص حقیقی یا حقوقی كه مبادرت به هرگونه اعمالی برای معرفی آثارسمعی و بصری غیرمجاز به جای آثار مجاز نماید و یا با تكثیر بدون مجوز آثار مجاز، موجب تضییع حقوق صاحبان اثر شود، اعم از جعل برچسب رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی الصاق شده بر روی نوار و لوحهای فشرده صوتی و تصویری(CD)و یا تعویض نوار یا محتوای داخل كاست نوار دارای برچسب ونظایر آن، برحسب مورد علاوه بر مجازات جعل و پرداخت خسارت وارده در جایی كه تضییع حق موجب خسارت مالی است در صورت مطالبه صاحبان اثر خسارت وارده را جبران مي‌كند و در هرحال به جریمه نقدی از دومیلیون (2.000.000)ریال تا بیست میلیون (20.000.000)ریال محكوم مي‌شود.
تبصره- در مرحله تشخیص عمل ارتكابی دادگاه مي‌تواند نظر كارشناسی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را ملاك عمل قرار دهد.

ماده 2- هرگونه فعالیت تجاری در زمینه تولید، توزیع ، تكثیر و عرضه آثار، نوارها و لوحهای فشرده صوتی و تصویری نیاز به أخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد. متخلفان از این امر به جریمه نقدی از ده میلیون (10.000.000)ریال تا یكصدمیلیون (100.000.000) ریال محكوم می شوند.
تبصره1- نیروی انتظامی موظف است ضمن ممانعت از فعالیت این گونه اشخاص و مراكز نسبت به پلمپ این گونه مراكز و دستگیری افراد طبق موازین قضائی اقدام نماید.
تبصره 2- در خصوص شخصیتهای حقوقی، بالاترین مقام اجرائی تصمیم گیرنده مسؤول خواهد بود.

ماده 3- عوامل تولید، توزیع ، تكثیر و دارندگان آثار سمعی و بصری غیرمجاز اعم از این كه مجوز فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته و یا بدون مجوز باشند با توجه به محتوای اثر حسب مورد علاوه بر ابطال مجوز به یكی از مجازاتهای مشروحه ذیل محكوم خواهند شد:
الف- عوامل اصلی تكثیر و توزیع عمده آثار سمعی و بصری مستهجن در مرتبه اول به یك تا سه سال حبس و ضبط تجهیزات مربوطه و یكصد میلیون(100.000.000) ریال جریمه نقدی و محرومیت اجتماعی به مدت هفت‌سال و در صورت تكرار به دوتا پنج سال حبس و ضبط تجهیزات مربوطه و دویست میلیون (200.000.000)ریال جزای نقدی و محرومیت اجتماعی به مدت ده سال محكوم مي‌شوند. چنانچه عوامل فوق‌الذكر یا افراد زیر از مصادیق مفسدفي‌الارض شناخته شوند، به مجازات آن محكوم مي‌گردند.
1- تولید كنندگان آثار مستهجن با عنف و اكراه
2- تولیدكنندگان آثار مستهجن برای سوءاستفاده جنسی از دیگران
3- عوامل اصلی در تولید آثار مستهجن
تبصره1- عوامل اصلی تولید آثار سمعی و بصری عبارت هستند از تهیه‌كننده (سرمایه‌گذار)، كارگردان، فیلمبردار، بازیگران نقشهای اصلی.
تبصره2- تعداد نوار یا لوح فشرده و مانند آن بیش از «ده نسخه» به عنوان«عمده» تلقی مي‌گردد.
تبصره 3- سایر عوامل تولید، تكثیر و توزیع موضوع بند«الف» چنانچه از مصادیق افساد في‌الارض نباشند به مجازات شلاق از سی تا هفتاد و چهار ضربه و جزای نقدی از ده‌میلیون(10.000.000) ریال تا پنجاه میلیون (50.000.000)ریال و محرومیت اجتماعی از دو تا پنج سال محكوم مي‌شوند.
تبصره 4- تكثیر و توزیع كنندگان آثار سمعی و بصری كمتر از ده نسخه حسب مورد به جریمه نقدی از یك میلیون(1.000.000)تا ده میلیون (10.000.000) ریال و سی تا هفتاد و چهارضربه شلاق محكوم خواهند شد.
تبصره 5- آثار سمعی و بصری«مستهجن» به آثاری گفته مي‌شود كه محتوای آنها نمایش برهنگی زن و مرد و یا اندام تناسلی و یا نمایش آمیزش جنسی باشد.
تبصره 6- چنانچه تولید، تكثیر، توزیع و یا داشتن آثار مستهجن از مصادیق افسادفي‌الارض نباشد مجازات مفسدفي‌الارض ندارد.
ب- تهیه و توزیع و تكثیركنندگان نوارها و دیسكتها و لوحهای فشرده شو و نمایشهای مبتذل چنانچه از مصادیق افسادفي‌الارض نباشند در مرتبه اول به سه ماه تا یك سال حبس و یا دومیلیون(2.000.000) ریال تا ده میلیون(10.000.000) ریال جزای نقدی و در مرتبه دوم به تحمل یك سال تا سه سال حبس و یا پنج میلیون (5.000.000)ریال تا سي‌میلیون (30.000.000)ریال جزای نقدی و در صورت تكرار به سه تا ده سال حبس و یا ده میلیون (10.000.000) ریال تا پنجاه میلیون (50.000.000)ریال جزای نقدی و ضبط كلیه تجهیزات مربوطه بنابه مراتب به عنوان تعزیر محكوم مي‌شوند.
تبصره1- آثار سمعی و بصری« مبتذل» به آثاری اطلاق مي‌گردد كه دارای صحنه‌ها و صور قبیحه بوده و مضمون مخالف شریعت و اخلاق اسلامی را تبلیغ و نتیجه‌گیری كند.
تبصره 2- دارندگان نوارها و دیسكتها و لوحهای فشرده مستهجن و مبتذل موضوع این قانون به جزای نقدی از پانصدهزار(500.000) ریال‌تا پنج میلیون (5.000.000)ریال و نیز ضبط تجهیزات محكوم می شوند و نوارها و دیسكتها و لوحهای فشرده مكشوفه امحاء مي‌گردد.
تبصره 3- استفاده از صغار برای نگهداری، نمایش، عرضه، فروش و تكثیر نوارها ولوحهای فشرده غیرمجاز موضوع این قانون موجب اعمال حداكثر مجازاتهای مقرر برای عامل خواهد بود.
ج - عوامل تهیه، تكثیر و توزیع نوارها و لوحهای فشرده سمعی و بصری كه برابر قانون باید دارای پروانه و مجوز عرضه و فروش باشند در صورت نداشتن پروانه نمایش و مجوز عرضه و فروش ولو آنكه فاقد صحنه‌های مستهجن و مبتذل باشد، به دو میلیون(2.000.000)ریال تا ده میلیون(10.000.000)ریال جزای نقدی و در صورت تكرار به پنج میلیون(5.000.000)ریال تا پنجاه میلیون(50.000.000)ریال جزای نقدی و ضبط كلیه تجهیزات مربوط به عنوان تعزیر محكوم مي‌شوند.

ماده 4- هركس با سوءاستفاده از آثار مبتذل و مستهجن تهیه شده از دیگری،
وی را تهدید به افشاء و انتشار آثار مزبور نماید و از این طریق با وی زنا نماید
به مجازات زنای به عنف محكوم مي‌شود ولی اگر عمل ارتكابی غیر از زنا و مشمول حد باشد حد مزبور بر وی جاری مي‌گردد و درصورتي‌كه مشمول تعزیر باشد
به حداكثر مجازات تعزیری محكوم خواهد شد.

ماده 5- مرتكبان جرائم زیر به دو تا پنج سال حبس و ده سال محرومیت از حقوق اجتماعی و هفتاد و چهار ضربه شلاق محكوم مي‌شوند:
الف- وسیله تهدید قراردادن آثار مستهجن به‌منظور سوءاستفاده جنسی، اخاذی، جلوگیری از احقاق حق یا هر منظور نامشروع و غیرقانونی دیگر.
ب – تهیه فیلم یا عكس از محلهایی كه اختصاصی بانوان بوده و آنها فاقد پوشش مناسب مي‌باشند مانند حمامها و استخرها و یا تكثیر و توزیع آن.
ج- تهیه مخفیانه فیلم یا عكس مبتذل از مراسم خانوادگی و اختصاصی دیگران و تكثیر و توزیع آن.

ماده 6- رابطه زوجیت مانع از اعمال مجازات مرتكب جرم تكثیر، انتشارو یا توزیع عمده اثر مستهجن نمي‌باشد.

ماده 7- زیان دیده از جرائم مذكور در این قانون حق مطالبه ضرر و زیان را دارد.
دادگاه با احراز مكره بودن بزه دیده موضوع صدر ماده(4)، ضمن صدور حكم كیفری، مرتكب را به پرداخت ارش البكاره، مهرالمثل یا هردو(حسب مورد) محكوم مي‌نماید. بزه دیده مي‌تواند دعوی مطالبه هزینه درمان و ضرر و زیان وارده را در دادگاه كیفری صالحه یا دادگاه محل اقامت خود اقامه نماید.

ماده 8- مأموران صلاحیتدار و ضابطان دادگستری، مدیران، كاركنان بخشهای دولتی، عمومی، خصوصی و قضائی كه بنابر اقتضاء شغلی آثار مستهجن در اختیار آنها قرار مي‌گیرد، چنانچه با سوء نیت یا برای استفاده مالی مبادرت به انتشار آنها نموده و از مصادیق مفسدفي‌الارض نباشند، به دو تا پنج سال حبس و ده سال محرومیت از حقوق اجتماعی و هفتاد و چهار ضربه شلاق محكوم مي‌شوند.
در صورتی كه موارد یادشده در اثر سهل‌انگاری افشاء گردد، مسامحه كننده به مجازات تا یك سال حبس و مجازات نقدی از ده میلیون(10.000.000)ریال تا بیست میلیون (20.000.000)ریال محكوم مي‌شود.

ماده 9- اماكن كسب، تولید و توزیع انواع آثار مستهجن (در صورت اطلاع قبلی مالك) به مدت شش‌ماه و در مورد آثار مبتذل به مدت سه ماه پلمپ مي‌شود. در‌صورت برائت متهم یا صدورقرار منع تعقیب، از ملك رفع توقیف می شود. این دستور ظرف ده‌روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در مرجع قضائی ذي‌صلاح مي‌باشد.

ماده 10- انتشار آثار مستهجن و مبتذل از طریق ارتباطات الكترونیكی و سایتهای كامپیوتری یا وسیله و تكنیك مشابه دیگر از مصادیق تكثیر و انتشار محسوب و مرتكب حسب مورد به مجازات مقرر در این قانون محكوم مي‌شود.

ماده 11- رسیدگی به جرائم مشروحه موضوع این قانون در صلاحیت دادگاههای انقلاب است.

ماده 12- كلیه وسایل و تجهیزات مربوطه كه براساس این قانون از محكومان ضبط مي‌گردد به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحویل مي‌شود و در خصوص وسایل و تجهیزات تحویل شده از سوی مراجع ذي‌صلاح در شهرستانها نیز به همین نحو عمل مي‌شود.

ماده13- از تاریخ تصویب این قانون كلیه قوانین مغایر با آن از جمله قانون نحوه مجازات اشخاصی كه در امور سمعی و بصری فعالیتهای غیرمجاز مي‌نمایند مصوب 24/11/1372 ملغي‌الاثر مي‌باشد.

قانون فوق مشتمل بر سیزده ماده و دوازده تبصره در جلسه علنی روز یكشنبه مورخ شانزدهم دي‌ماه یكهزار و سیصد و هشتاد و شش مجلس شورای اسلامی ‌تصویب و در تاریخ 19/10/1386 به تأیید شورای نگهبان رسید.



2-6- ضوابط فعالیت موسسات تکثیر حامل های دیجیتال

1- واحد ها و مراكز تکثیرکننده تنها مجاز به تكثیر آن دسته از آثار و محتوا (شامل فیلم، موسیقی، نرم افزار، بازی رایانه ای و ...) می باشند كه دارای پروانه انتشار یا پروانه تكثیر از مرجع ذیربط در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد.

2- متقاضی تكثیر اثر باید شخصا با ارائه اصل پروانه انتشار یا مجوز تكثیری كه به نام متقاضی می باشد به واحد یا مركز تكثیر مراجعه نموده و پس از احراز هویت توسط واحد تكثیر، ذیل فرم اعلام وصول را شخصا مهر و امضا كند.
نام واحد یا مركزتکثیر کننده حامل باید بر روی استمپر هر اثر درج شود به نحوی که پس از تولید حامل، بر روی نسخ تكثیر شده قابل مشاهده باشد.

3-