حقوق فرهنگی
برای اینکه بتوانیم تعریف کاملی از حقوق فرهنگی داشته باشیم وآن را درک کنیم لازم است ابتدا با بعضی از مفاهیم حقوقی آشنا شویم .
مفاهیمی چون :
حقوق : مجموعه حقوق ، امتیازات و تکالیف حاکم درجامعه که در قالب قوانین و مقررات بیان میگردد.
قانون اساسی : سازمان حقوقی دولت و اختیارات قوای سه گانه ، روابط آنها با یکدیگر و بامردم را تعیین می نماید.
منابع قانون اساسی : قانون ، عرف وعادت ، رویه قضایی – عقاید علما و حقوقدانان
حقوق عمومی : مجموعه قوائدی است که بر روابط دولت ومامورین دولتی با مردم حکومت می کند و تشکیلات و وظایف سازمانها ی دولتی را تعیین میکند.
حقوق اساسی : پایه و مبنای حقوق عمومی است زیرا در آن ساختمان حقوقی دولت و روابط سازمانهای دولتی با یکدیگر مطرح می شود.
انواع حقوق عمومی : حقوق اساسی – حقوق اداری – حقوق مالیه – حقوق جزا
حقوق خصوصی و انواع آن:
- حقوق مدنی : به قواعد حاکم بر روابط خصوصی اشخاص از این جهت که درجامعه زندگی می نمایند می پردازد.
- حقوق تجارت: مجموعه قواعد حاکم بر روابط تجار و عملیات تجارتی می باشد.
حقوق داخلی : مجموعه قواعد حاکم بر یک سرزمین مشخص ( قلمرو هر کشور) بدون مداخله هیچ عامل خارجی می باشد.
حقوق بین الملل : مجموعه قواعدی است که رابطه دولت با سایر دولتها وسازمانهای بین المللی ، همچنین روابط اتباع دولت ها با یکدیگر را درصحنه بین المللی تعیین می نماید.
و بلاخره حقوق فرهنگی: مجموعه حقوق وتکالیف وامتیازات حاکم درجامعه در امور فرهنگی که درقالب قوانین ومقررات تصویب شده را حقوق فرهنگی می گویند.
حقوق جانبی ( حقوق مجاور ): در مورد آثار سینمایی ، موسیقی و اجراها می باشدو درحقیقت حقوق تهیه کنندگان ، کارگردانان، بازیگران، نوازندگان، خوانندگان و استودیو های ضبط و تولید کنندگان این دسته از آثار می باشد.
مالکیت فکری: یا مالکیت معنوی حقوق قانونی است که افراد بواسطه فعالیتهایی که در زمینه هایی از قبیل صنعتی ، علمی ، ادبی و هنری و غیره به دست میآورند.
مالکیت فکری بر دو بخش است : مالکیت صنعتی – مالکیت ادبی وهنری
مالکیت ادبی وهنری : یکی از انواع مالکیت فکری است که به حقوق مولفان ، مصنفان ، هنرمندان و پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای و حقوق جانبی می پردازد. به عبارت دیگر مالکیت ادبی هنری به حقوق مادی ومعنوی پدید آورندگان آثار ادبی و هنری
گفته می شود.ماکیت ادبی و هنری به دو دسته تقسیم می شود:
حقوق مادی:به طور کلی ، هر انتفاع مادی برای اثر متصور باشد منحصر به پدید آورنده است چون پدید آورنده دارای حق و مالک اثر است . ویژگی این حقوق ، قابلیت انتقال اختیاری به غیر و محدودیت مدت آن هاست .برای مثال : حق نشر و تکثیر
حقوق معنوی: این حقوق محدود به زمان ومکان نیست و غیر قابل انتقال به غیر است . مانند حق انتساب اثر به پدیدآورنده و همچنین حق حرمت و تمامیت اثر (یعنی حق اعتراض به هرگونه تغییر یا اقدامی که موجب لطمه به حسن شهرت پدیدآورنده باشد.)