نكات اساسي درباره ارتباطات

ارتباطات خود يك فراگرد يا جريان مداوم است :
مفهوم فراگردي بودن ارتباطات خود مبين اين نكته است كه ارتباطات پديده اي پويا و مبتني بر تغييرات يا دگرگونيها است0 همه چيز در گذر و قابل تغيير است 0 همان طوركه بعداً نيز خواهد آمد تمام اجزاء فراگرد ارتباطي در تغييراند و هيچ كدام به عنوان جزيي ثابت و غيرقابل دگرگوني ديده نمي شوند0 شايد سخن «هراكليتوس» فيلسوف نامدار عهد باستان در اين مقوله سخن بجايي باشد كه گفته است : «شما نمي توانيد از يك رودخانه دو بار عبود كنيد0» و شايد اين فكر بسيار قابل تعمق تر باشد كه بگوييم، «شما نمي توانيد از يك رودخانه بخصوص حتي يك بار عبود كنيد»، چرا كه در فاصله تفكر و عمل هم رودخانه تغيير كرده است و هم شما0 بنابراين حتي براي يك بار شما كه خود تغيير پذيريد، و ديگر شماي فعلي نيستيد و رودخانه كه خود در گذر است و ديگر رودخانه فعلي نيست نمي توانيد از رودخانه اي كه مورد نظر است عبور كنيد0 اين مفهوم بيان كننده تغيير مداوم است 0
براي تجزيه و تحليل يك فراگرد، لازم است كه آن را متوقف كرد و به اجزاءكوچكتر تجزيه كرد، در حالي كه يك فراگرد، همانطور كه اشاره شد، در گذر است و توقفي بر آن متصور نيست و اين مشكل اساسي در تجزيه و تحليل يك فراگرد وجود دارد و كار را بر محقق بسيار دشوار مي سازد0 براي تجزيه و تحليل يك فراگرد تنها راهي كه وجود دارد اين است كه ، اول رابطه بين اجزاء آن را مشخص كرده، سپس تاثير و تاثر متقابل آنها در نظر گرفته شود0 اغلب تصور ما از جهان و آنچه در اوست، اين است كه ساكن است و هنگامي فعال ميشود كه محركي آن را به حركت درآورد0 از اينرو، تحرك و عمل فراگردي عموماً كمتر در نگرش ما نسبت به جهان در نظر گرفته ميشود و اين خود باعث آن ميشود كه وقتي ما در مورد يك مفهوم فراگردي مي انديشيم، مي بايد مفاهيم و اصطلاحات ساكن را به كار گيريم0 نتيجه روشن اين نوع نگرش آن است كه در هنگام بررسي يك فراگرد، اندكي درنگ فراگرد را از حالي به حال ديگر متحول كرده و كار بررسي را بسيار دشوار و حتي غيرممكن مي- سازد. به عبارت ديگر فراگرد، خود تغيير كردني است 0 البته بايد در نظر داشت كه پديده ها خود به خود تغيير نمي كنند، بلكه همواره عاملي كه آنها را به مرز تغيير نزديك ميكند وجود دارد، كه بايد آن را به دقت مورد بررسي قرار داده و دليل تغيير آنرا يافت0
اين اعتقاد فراگردي بودن ارتباطات ، آن را به گونه اي طرح ميكند كه ارتباط غيرقابل برگشت و يك شرايط ارتباطي تكرار ناپذير است 0 همواره يك پديده ارتباطي از شرايط حاكم بر خود برمي خيزد و بر پديده ارتباطي بعدي تاثير مي گذارد0 بدين معني كه پديده ها چون دانه هاي زنجير به يكديگر پيوسته اند و هر حلقه ، حلقه ديگري را به همراه خود مي آورد و آن حلقه به حلقه بعدي تا آخر متصل است 0 در اين راستا، برخي از صاحب نظران ارتباطات ، ارتباطات را پديده اي تكاملي مي دانند كه به گونه فراگردي از افراد و نظام اجتماعي كه در آن زيست ميكنند، نشات گرفته و خود به نوبه خود بر آنها تاثير مي- گذارد0 از طريق اين جريان يا فراگرد، انسانها و نظامهاي اجتماعي تكامل مي يابند، تغيير مي پذيرند، خود را با شرايط منطبق ميكنند، جايگزين مي شوند، رشد مي كنند، با كهنگي از ميدان به در مي روند و نهايتاً خاموش مي شوند0
فراگرد ارتباطي نظام گراست :
هر چند با نگاه اول ممكن است ساختار يك فراگرد ارتباطي نامعلوم و غيرمشهود به نظر آيد، اما تعداد زيادي از صاحب نظران بر اين اعتقاداند كه فراگرد ارتباطي پديده اي است كاملاً نظام گرا و تابع نظام ما مي توانيم سيستم يا نظام را مجموعه اي از عوامل و عناصر پيوسته به يكديگر بدانيم كه با يكديگر به صورت يك كل پيوسته اند و براي يك هدف و منظور خاص فعاليت ميكنند0
مفهوم نظام گرايانه ارتباطات در برگيرنده پيوستگي و تعامل ميان اجزاء و عناصر ارتباطي با يكديگر است 0 اين مفهوم بيانگر اين است كه چگونه اعضاء با يكديگر عمل ميكنند و بر يكديگر اثر ميگذارند و در نهايت به يك نتيجه خاص دسترسي پيدا مي كنند0 به نظر صاحب نظران ارتباطات انساني كه بر اين مقوله واقف و معتقداند، در اين راستا هيچ تفاوتي ميان ارتباطات و ساير رشته هاي علوم كه با ويژگي نظام گرايانه بررسي مي شوند وجود ندارد0