باسمه تعالي
عنوان مقاله : نقش نيروي انساني و تجهيزات در حفظ ارتقاء ايمني فرودگاهها
نويسنده :بهروزوفادار

مقدمه :
با عنايت به پيشرفت سريع علم و تكنولوژي و استفاده بشر از ماحصل اين پيشرفت ها كه در عرصه هاي مختلف زندگي نمود مي كند مي توان گفت همراه با اين تعالي نگرانيها و خطرات ، نيز ايمني و سلامت انسانها را تهديد مي كند كه اين مهم به نوبه خود جاي تأمل و تفكر دارد .
حال با عنايت به تهديدات و عواقب ناشي از آنها بايستي انديشيد و تدابيري ارائه كرد كه در راستاي برقراري ايمني و آسايش و به حداقل رساندن خسارات ناشي از اين تهديدات و همينطور تحقق كلام خداوند كه مي فرمايند هركس نفسي را حيات بخشد جامعه اي را حياط بخشيده ، مفيد واقع شوديم و كارائي عوامل درگير با اين خطرات را بالا ببرديم . لذا پرداختن به نكاتي كه يك به يك به عنوان بازواني توانا در رسيدن به هدف اصلي كه همان نجات جان انسانهاي درگير در يك سانحه است ، را سهل تر مي نمايد از اهميت ويژه اي برخوردار بوده و هست . اميد آنكه با سعي و تلاش و اتكاء به خداوند و باور تقدس حرفه امداد ، نجات و آتش نشاني بتوانيم در اين راستا قدم برداشته و در عرصه زندگي پرخطر شغلي خود با موفقيت روبه جلو حركت كنيم . انشاء ا... .

روش مطالعه و گرد آوري اطلاعات براي ارائه مقالات متفاوت بوده و در هر مقاله با توجه به عنوان آن جمع آوري مطالب را به شيوه خود خواهان است درخصوص تهيه اين مقاله با استفاده از اسناد معتبر سازماني جهاني هواپيمائي ICAO و همچنين اطلاعات و يافته هاي داخلي و تأمل و تعمق در تجربيات حاصل در اين صنعت طي 50 سال گذشته و همچنين بررسي سوانح رخ داده در چند سال گذشته در كشورمان ، سعي شد با يك جا نگري و بررسي كامل به يك جمع بندي رسيده و كليه نكات ضروري در اين خصوص بيان شود.
يافته ها و نكات قابل طرح :
1. تجهيزات كه شامل :
 خودروها : شامل ماشين آلات از جمله كفسازها ، تانكرها، نجات و پيشرو كه بايستي سعي شود از بهترين و مجهزترين آنها استفاده و در قالب استانداردهاي جهاني براي فرودگاههاي كشور تأمين مي گردد . لذا ضروري است با تحقيق و مطالعه و تدوين مشخصات فني لازم و استاندارد سعي شود در ابتداء به آنچه نياز داريم پي برده شود و با برنامه ريزي دقيق و حركت به سمت تجهيز فرودگاهها اين خودروها دلايل لازم را براي توجيه خريد اين امكانات از خارج كشور گردآوري كرده و رفته رفته خود را به استانداردها نزديك كنيم.
 انفرادي : ضرورت مجهز كردن يك آتش نشان به تجهيزات حفاظت انفرادي از جمله كلاه ، ماسك ، دستگاه تنفسي ، كت و شلوار دفع حريق ، دستكش و چكمه از بديهيات است با توجه به مسائل بهداشتي و رعايت نظافت فردي اين لوازم به گونه اي بايد تهيه و در سطحي فراگير خريد و افراد تجهيز شوند كه هر آتش نشان در حين كار آتش نشاني و نجات از اين وسايل به شكل كاملاً شخصي استفاده كند ، چرا كه در غير اينصورت نه تنها تعدد استفاده كنندگان از يك وسيله مي تواندمنجر به عدم كارائي مناسب آن گردد بلكه به عنوان تهديدي براي سلامت نفرات امداد رسان محسوب مي شود . برنامه ريزي صحيح و گرد آوردي آمار مدون و به روز از پرسنل و سايز لباسها و تجهيزات انفرادي از احتياجات مهم در رسيدن به تجهيز كامل پرسنل مي باشد.
 تجهيزات جانبي : تنوع كار در محيطهاي مختلف و كثرت شكل يك سانحه هوائي به حدي است كه فرد نجاتگر و آتش نشان را در شرايط گوناگون قرار مي دهد لذا لازم است يك ايستگاه آتش نشاني در فرودگاه به كليه تجهيزات جانبي كه مي تواند شامل صدها قلم باشد ، تجهيز شود تا در زمان ضرورت فرد درگير در سانحه بدون درنگ به آن ابزار دست پيدا كرده و از كارائي خاص آن به جهت رسيدن به هدف خود و جلوگيري از افزايش خسارات اقدام كند رعايت نكات و دستورات سازمانهاي جهاني و پيروي از استانداردها در اين خصوص خيلي مهم مي باشد .
2. نيروي انساني كه شامل :
دقت در رعايت استانداردهاي موجود درخصوص جذب نيرو از جمله سلامت جسم و روان ، تيزهوشي ، مدرك تحصيلي مناسب و عبور از فيلترهاي لازم در بحث نيروي انساني بسيار حائز اهميت مي باشد ، لذا تدوين و تهيه يك سيكل منظم و دقيق و سعي در رعايت تمام آئين نامه ها و مقررات كمك مي نمايد تا شخصي كه به عنوان يك نجاتگر و آتش نشان مي خواهد وارد اين حرفه حساس شود به واقع كسي باشد كه با رعايت تمام موازين جذب شود و به عنوان يك آيتم خيلي مهم بتواند در مواقع حادثه و بروز سوانح هوايي در تقليل خسارات جاني و مالي تأثير گذار باشد .
 آموزش :
دست يابي به دانش روز و جهاني در ايمني و آتش نشاني ، و برنامه ريزي مدون و اصولي براي انتقال اين دانش به داخل كشور و ارائه آن به كارآموز اين حرفه ، از ابزار ضروري و حياتي مي باشد.
گستردگي علوم در اين حرفه و حركت در چهارچوب استانداردهاي جهاني نياز به يك تشكيلات آموزشي بسيار منسجم و كارآمد را توجيه مي كند لذا بايد تلاش شود تا يك نفر كارآموز پس از انتخاب در قالب تعريف شده و استاندارد، با گذراندن دوره هاي لازم و فراگيري تمام علوم مرتبط با حرفه ايمني و نجات در فرودگاهها پا در عرصه كار و فعاليت بگذارد . لذا داشتن يك مركز آموزش مجهز و با الگو گرفتن از مراكز آموزشي معتبر در دنيا در كشور خيلي تأثيرگذار خواهد بود و در واقع تجهيز اين مركز و ارائه برنامه كاري و مديريت قوي در بحث آموزش جاي خود را در ميان اهرمهاي لازم براي رسيدن به هدف واقعي باز مي كند .
 انگيزه براي پرسنل :
فراهم كردن شرايط مناسب شغلي براي يك شخصي كه وارد اين حرفه مي شود داراي جايگاهي بسيار مهم است چرا كه با فراهم كردن تجهيزات مناسب، جذب و آموزش استاندارد ، فرد آتش نشان در شرف شروع به كار قرار مي گيرد حال با نگرشي اصولي و منطقي بايد شرايط استخدام به گونه اي فراهم شود كه انگيزه هاي لازم شغلي را ايجاد كند و يك آتش نشان پس از عبور از مراحل مختلف با احساس اينكه ضمانت شغلي مناسب براي او فراهم است و نگراني از آينده شغلي براي او بي معنا است با تمام توان و قوا خود را در اختيار كار خود و حرفه حساس و پرخطر قرار دهد پس از حصول اطمينان از ضمانت شغلي فرد در حين كار و طول مدت خدمت خود همواره بايد روبه رشد و جلو حركت كند در كنار شرايط استخدامي پايدار ، تدوين برنامه هاي آموزشي و طي نمودن دوره هاي لازم براي آتش نشانان ضروري است لذا اگر به اين مهم توجه كافي شود پس از گذراندن مدتي از شروع به كار بايستي اجراي دوه هاي آموزشي حين خدمت شروع و رفته رفته عليرغم مرور آموزشهاي طي شده مقدماتي
دوره هاي تكميلي نيز در برنامه آموزشي براي آنان ديده شود و اين منجر به ارتقاء شغلي براي فرد شود و يك نفر كه از نقطه صفر كار را شروع كرده پس از گذشتن چند سال بتواند به صلاحيت لازم شغلي برسد و در نهايت با گرفتن حقوق و مزاياي مرتبط با اين دوره ها از حق طلاحيت شغلي (ريتينگ) برخوردار گردد. قطعاً رسيدن به اين مهم نقش بزرگي را در داشتن يك نيروي توانا و با انگيزه ايجاد مي كند .



3. ايستگاهها :
فراهم كردن امكانات تجهيزاتي و پرسنل آماده و توانا ، در محيطي اثر گذار خواهند بود كه محل استقرار و
نگه داشتن اين پرسنل و امكانات داراي شرايط مطلوب كاري باشد . لذا لحاظ استانداردهاي جهاني درخصوص ساختمانهاي ايمني و نجات از حيث محل استقرار پرسنل و امكانات رفاهي لازم ، استقرار خودروها ، انبار تجهيزات جانبي ، ديد مناسب به سطوح پروازي و سهل الوصول بودن تمام تجهيزات براي نفرات از بديهيات مي باشد .
4. مدرسين :
از اهرمهاي پرتوان و با جايگاهي برجسته در ميان نكات قابل طرح در اختيار داشتن اساتيدي مجرب و ماهر در اين صنعت مي باشد لذا براي دستيابي به اين مهم و در قالب استانداردهاي جهاني مي توان از مراكز آموزشي معتبر دنيا بهره گرفت و يا در شكل ديگر با بهره گيري از مدرسين خارجي در مراكز آموزشي داخلي به اين مهم يعني تربيت مدرس دست يافت كه به جرأت مي توان گفت اين آيتم نياز به توجه فوق العاده و ويژه را دارد .
در مجموع مي توان از آتيم هاي ذيل به عنوان عوامل تأثير گذار در ارتقاء ايمني در فرودگاهها نام برد.
1. تجهيرات
2. پرسنل
3. آموزش
4. مدرس
5. ايستگاهها
6. صلاحيت شغلي
اميد است با نگرش بلند از سوي مديران ايمني در سطوح كشور ، تلاش و پشتكار فراوان از جانب تمامي همكاران عزيزمان در فرودگاهها و همكاران اداره كل ايمني شركت فرودگاههاي كشور ، شاهد رشد و تعالي در تمام جوانب باشم و به روزي بنگريم كه در صورت بروز يك سانحه هوايي به نحوي عمل شود كه مزد اين همه تلاش ، تحقيق و برنامه ريزي ، آن باشد كه شاهد كمترين خسارات و هدر رفتن سرمايه هاي ملي چه جاني و چه مالي باشيم. انشاءا...
و من ا... التوفيق
بهروزوفادار

با تشکر و امتنان