با وجود گسترش اسلام در اقصیٰ نقاط ایران، تا مدت‌ها معمارى ایران بر عناصر گذشته استوار بود. پس از آن هنرمندان مسلمان با تکیه بر عناصر گذشته بخصوص هنر دوره ساسانى و با الحام از روح اسلامی، ابداعاتى در معمارى جدید این دوران بنیان گذاردند. با ورود اسلام و گسترش آن، نیاز به احداث بناهاى جدید، موجد بناهایى از قبیل مسجد، مدرسه، پل، کاروانسرا و ... گردید.
 از مساجد اولیه در ایران نمونه‌هاى زیادى برجاى نمانده، اما طبق متون تاریخى در قرون اولیهٔ اسلام، معمارى ایران، ادامهٔ معمارى ساسانى بوده است.
 مسجد شوش و فهرج از قدیمى‌ترین نمونه‌هاى مساجد ایران در دوران اسلامى هستند. در محوطهٔ باستانى شوش ضمن کاوش‌هاى باستان‌شناسی، بقایاى مسجدى کشف شد که طرحى ساده داشت و شبستانى ستوندار در یک طرف آن قرار گرفته بود. این بناى خشتی، فاقد تزئینات بوده است.
مسجد فهرج یزد نیز به اعتقاد معماران و محققان، متعلق به صدر اسلام است. ویژگى‌هاى این مسجد، معمارى ساسانى را بیاد مى‌آورد.
بقیه مطلب بصورت فایل پاور پوینت پیوست میباشد.
منبع:
گیرشمن، رمان، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، تهران، ۱۳۳۶.

سلام وتشکر