عقود دو تعهدی و یک تعهدی :
عقود دو تعهدی عقودی هستند که تعهدات متقابل برذمه ی طرفین قرارداد ایجاد میکنند. در این قراردادها هر یک از طرفین هم متعهد و هم متعهد له است و تعهد یک طرف جهت (علت) برای تعهد طرف دیگر است. مثلاً بیع ، اجاره و قرارداد کار از طرف عقود دو تعهدی به شمار می آیند.
عقود یک تعهدی آن دسته از قرار داد ها هستند که فقط تعهد یا تعهداتی بر ذمه ی یک طرف به وجود می آورند : در عقد یک تعهدی متعهدله در برابر متعهد چیزی را به عهده نمی گیرد. مثلاً قرض ، ودیعه ، وعده ی پرداخت ، وعده ی قرارداد ، وکالت مجانی و ضمان مجانی ، از حقوق یک تعهدی محسوب می شوند.
تقسیم عقود به دو تعهدی و یک تعهدی دارای اهمیت بسیار می باشد و از فواید زیر برخوردار است :
1 – هرگاه یکی از متعاقدین از اجرای تعهد خودداری کند، طرف دیگر نیز میتواند از اجرای تعهد خویش سرباز زند .
2 – هرگاه یکی از طرفین قرارداد از اجرای تعهد خودداری کند ، طرف دیگر میتواند حکم انحلال قرارداد را از دادگاه بخواهد .
3 – هرگاه به علت قوه قاهره یعنی حادثه ای که غیر قابل پیش بینی و غیر قابل دفع باشد ، مانند زلزله و سیل ، یکی از طرفین قرارداد نتواند تعهد خود را اجرا کند ، تعهد طرف دیگر نیز ساقط خواهد شد و قرارداد منفسخ خواهد شد.

منبع : کتاب حقوق مدنی ، دکتر سید حسین صفایی.