موضوع تحقیق: تاریخچه تبلیغات در ایران
استاد محترم : سرکار خانم غمخوار
تهیه کنندگان: طاهره حیاتی- اکرم السادات رضوی-
سارا ایزد پناه- سهیلا نایب پور
فهیمه ابرقویی

مردادماه 1392

تبلیغ به چه معناست ؟
تبلیغ یعنی " ایجاد نیاز در مردم برای خریداری کالاها و خدمات تولیدی . "
اما ما انقدر شیفته خودمان هستیم انقدر در خود غرق شده ایم که به مشتریان فکر نمی کنیم چرا ؟ چون فکر می کنیم که همه چیز را می دانیم ... در نتیجه وقتی تبلیغ می کنیم فقط کارکنان قدیمی بانک پیام تبلیغ را درک می کنند و از ان لذت می برند .
ازمایش قورباغه را یادتون هست که یه نفر یه قورباغه انداخت توی یه کاسه اب گرم ، قورباغه فورا پرید بیرون و فقط پاهاش سوخته بود . اما یه قورباغه بدبخت دیگه رو انداخت توی یه کاسه سرد و انوقت گذاشتش روی اجاق و اب اروم اروم گرم شد قورباغه یواش یواش مرد بدون اینکه بفهمه چه بلائی سرش می اد .
موسسه ها هم هینطوریند خطری را که ارام نزدیک می شه را درک نمی کنند تا اینکه خطر روی سینه موسسه نشست و گلوی انرا فشار داد و نفسش به شماره افتاد به فکر چاره می افتادند .
تبلیغات یعنی " کشف نظرات و سلایق مشتریان و لحاظ نمودن آنها در تولید کالا ها و خدمات "
پس دست نگه دارید قبل از تبیلغ نظر سنجی کنیم ببینیم مردم از بانک ملی چه می خواهند ؟ چه چیز را دوست دارند ؟ همان را تولید کنیم . من فکر می کنم انوقت نیازی به تبلیغ نخواهیم داشت
به هر حال تبلیغ فعلی را اگر انجام ندهیم هم هزینه هامان کمتر می شه و هم اینکه جوانان این کشور ما را نخواهند شناخت .نشناخته ماندن بهتره تا..

چرا تبلیغات بعضی از شرکت ها و تولید کنندگان، در کشور اسلامی ایران، بی حجاب است؟
هشداری به شرکت ها و تولید کنندگانی که اینگونه تبلیغات می کنند:
بر طبق قرآن کریم (۲) این جور تبلیغات، که با تصاویر زنان بی حجاب خارجی، که در بعضی موارد بسیار دور از اخلاق و شأن اسلامی است، صورت می گیرد، نوعی ترویج فساد و فحشا می باشد، که خود یک عمل حرام است.
و آن تولید کننده محترم به وسیله یک عمل حرام، کالاهایش را به فروش می رساند و پول و سرمایه حلال خود را مخلوط به حرام می کند.
یادمان نرود که منشاء بسیار از فساد و فحشا در جامعه، تزریق شدن مال حرام در زندگیها می باشد.
(۱)- تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی تشکیل دهنده جرم عدم رعایت حجاب شرعی است . به موجب این ماده ” هرکس علناً در انظار عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید علاوه بر کیفر عمل به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می گردد و در صورتیکه مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نمی باشد ولی عفت عمومی را جریحه دار می نماید ، فقط به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد”.
(۲)- إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ((همانا کسانى که دوست مى‏دارند که زشتکارى در میان آنان که ایمان آورده‏اند فاش و آشکار شود، آنها را در این جهان و آن جهان عذابى است دردناک و خدا مى‏داند و شما نمى‏دانید. )) نور /۱۹

تبلیغات (به انگلیسی: Advertising)‏، (به فرانسوی: Publicité)‏ تبلیغ ریشه درزندگی اجتماعی انسانها دارد عملی است که در آن فروشنده یا تولید کننده‌ای با انجام امری سعی می‌کند که خریدار بالقوه را از تولید این محصول آگاه کند.انجام این عمل با روش‌های گوناگونی انجام می‌شود.
معناشناسی
اصطلاح تبلیغات ریشه در واژه‌های (کنگر گاتیو دی پرو پا گاندا فید) یا کنگره ترویج ایمان دارد که در سال ۱۶۲۲ کلیسای کاتولیک برپا نمود. این کنگره بخشی از اقدامات ضد اصلاح طلبی کلیسا بود مطابق تعریف لاسول در کتاب «فنون تبلیغات در جنگ جهانی» تبلیغات منحصرا به کنترل عقیده با نمادهای مهم نظیر گزارشها شایعات تصاویر و دیگر اشکال ارتباط جمعی می‌پردازد

تاریخچه
آنچه که امروز به عنوان تبلیغات نو و جدید می‌شناسیم، ریشه در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم در ‏کشور ایالات متحده دارد. اما به طور کلی برای تبلیغات اعم از سیاسی یا تجاری می‌توان سه دوره تاریخی قبل از ‏انقلاب گوتنبرگ و اختراع و تکمیل ماشین چاپ در سال ۱۴۵۰ را در نظر گرفت
1.دوره علایم حجاری شده بر روی کاسه‌ها، کوزه‌های سفالی و...
2.نشانه‌ها و تبلیغ روی دیوارها و سنگ نبشته‌ها
3.جارچی‌های شهر
البته تمام فرهنگها وتمدنهای گذشته هر کدام به شیوۀ خود تبلیغات را داشته اند، به عنوان مثال راههای تبلیغ دین در ادیان مختلف بسیار زیرکانه است وپس از گذشت قرنها صیقل خورده وحرفه ای است، مثل آئین سخنوری وخطابه وهمچنین متون مذهبی که به عنوان ادعیه واحادیث متداول است.

تاریخچه تبلیغات در ایران
به دو دسته تقسیم میشود:
1. عصر باستان
2. دوران جدید

تبلیغات در دوران باستان
از دوران ما قبل تاریخ، تصاویری بر روی دیواره غارهای قدیمی نقش بسته که مربوط به سازندگان اشیای ابتدائی است و به نوعی نمایش وتبلغ توانائی‌ها وکالاهای آنان بوده است.

تبلیغات در قرن حاضر
البرت لاسکر را عنوان پدر تبلیغات نوین معرفی می‌کنند لاسکر در دهه ۱۹۲۰ تبلیغات را اینگونه تعریف می‌کند (تبلیغات عبارت از فروشنده در پشت دستگاه چاپ) آنچه مابه عنوان تبلیغات نو و جدید می‌شناسیم ریشه در اواخر قرن نوزدهم و اوائل قرن بیستم در کشور ایالات متحده دارد زمان ظهور آژانسهای تبلیغاتی به صورت سازمان یافته و به وجود آمدن مجلات و کتابهای تبلیغاتی در سال ۱۹۳۰ مجله عصر تبلیغات گشایش یافت این مجله به صورت رنگی چاپ می‌شد.
وقتی که صحبت از تبلیغات در قرن حاضر می‌شود، نمی‌توان نامی از تبلیغات اینترنتی نیاورد. تبلیغاتی که مزایای بسیاری در خود دارد: ارزان است، فراگیر است، ماندگار است، هوشمندانه‌است، شبانه روزی است، هر زمان که شما بخواهید، قابل تغییر است و... کارکرد این نوع تبلیغات به خصوص زمانی که شرکتها از لحاظ منابع مالی با مشکلات مواجه هستند کاملا پر رنگ تر می‌شود. شاهد این امر بررسی رشد تبلیغات اینترنتی در بحران مالی کنونی (سال ۲۰۰۹) است.
تبلیغات را می‌توان یک فرآیند خواند نه یک مسیر یا شیوه خاص تبلیغ را می‌توان مجموعه فعالیت‌هایی دانست که که در آن امتیازات و برتری‌های محصولی را اعلام می‌کند و در تلاش است که خریدار را به خرید متقاعد کند.

تبلیغات پست مستقیم
یک اسلحه واقعا کارا جهت هدف گرفتن بخش خاصی از از بازار هدف است.
شما می‌توانید کارت پستال، کاتالوگ، بروشور، خبرنامه و یا یک نامه ساده را برای مشتریان خود بفرستید. هدایایی درون پاکت قرار دهید که نشانگر اهمیت شما به مشتریان خود باشید.
فن نوشتن متون تبلیغاتی یک تخصص کامل است. سعی کنید خود را به جای خواننده قرار دهید و ببینید اگر شما به جای خواننده بودید خواندن این آگهی شما را تا چه حد به خرید ترغیب می‌کرد.
این رسانه وسیله‌ای مناسب برای اطلاع رسانی در زمینه‌هایی مانند: فروشهای فوق العاده، تخفیفات فصلی، یادآوری اینکه شرکت مشتریان قبلی خود را از یاد نبرده‌است و شیوه‌ای مناسب جهت اطلاع رسانی بی واسطه و جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان کنونی است.
مزایای این نوع تبلیغات
•در سرویس پست مستقیم تبلیغات با ماندگاری بیشتری صورت می‌گیرد و اطلاعات زیادی را از این طریق به مشتریان می‌توان منتقل کرد
•در این نوع تبلیغات میتوان بازار هدف را شناسایی کرد و تنها برای این دسته از مشتریان تبلیغات کرد که باعث کاهش هزیته‌ها می‌شود.
•در این روش تبلیغات می‌توان از بانک اطلاعاتی مراکز پستی نیز استفاده کرد در سازمان پست ایران واحدی بنام پست مستقیم وجود دارد

تاریخچه تبلیغات در ایران

تاریخچه تبلیغات در ایران را مي توان به طور كلي بر دو دوره تاریخي تقسیم كرد:‏
الف: دوره باستان ب: دوره عصر جدید الف: تبلیغات دوره باستان كه به طور كلي تحت تأثیر كشاورزي و ویژگي‌هاي آن مي‌باشد یك نوع ارتباطات ‏شفاهي است و مانند سایر كشورهاي دیگر باستان علایم تجاري، دیوار نوشته‌ها و جارچیها مهمترین شیوه هاي ‏پیام‌رساني و آگهي به شمار مي روند.
ب: عصر جدید با ورود دستگاه چاپ به ایران و انتشار اولین روزنامه (كاغذ اخبار) در عصر قاجاریه، اندك اندك ‏آگهي هاي تجاري نیز به نشریات راه یافتند. بدین ترتیب آگهي در رسانه‌هاي جمعي ایران از دیواركوب شروع شد ‏و به نشریه هاي ادواري، كتاب، سینما، رادیو و سرانجام تلویزیون راه یافت.



‏ اولین روزنامه‌اي كه مبادرت به درج آگهي كرد روزنامه وقایع اتفاقیه در سال 1267 شمسي بود.
‏در عهد قاجار، آگهي، حداقل سه نام داشت ابتدا اعلانها و اشتهارنامه كه قبول عامه نیافته است سپس اعلان كه ‏مصدر باب افعال است به معني آشكار شدن و علني ساختن است و به دنبال تشكیل فرهنگستان ایران در سال ‏‏1314 واژه آگاهي جایگزین اعلان شد اما سرپاس مختاري رییس وقت اداره كل شهرباني طي نامه‌اي از ریاست ‏وزرا درخواست كرد كه چون كلمه آگاهي براي تأمینات اداره كل شهرباني تعیین شده است به تمام وزارتخانه‌ها ‏و دوایر دولتي دستور صادر شود كه از استعمال كلمه آگاهي به جاي اعلان خودداري نمایند، لذا از این پس آگهي ‏جاي آگاهي را گرفت.‏

ظهور كانون‌هاي آگهي و تبلیغاتي
اولین كانون آگهي در سال 1316 با عنوان كانون تبلیغاتي زیبا به مدیر مسؤولي حمزه نعمتي راه اندازي شد و ‏نخستین مؤسسه تبلیغاتي ایران است كه به طور رسمي به عضویت اتحادیه مؤسسات تبلیغاتي انگلستان و ‏اتحادیه بین‌المللي تبلیغات ایالات متحده درآمد و در سال 1319 شمسي اداره كل تبلیغات و انتشارات توسط عیسي ‏صدیق در خانه سیدالعراقین تأسیس شد و به‌ دنبال آن باید شروع فعالیت تبلیغات تجاري به معني واقعي را سال ‏‏1325 دانست چنان‌كه در سال 1337 هجري شمسي در تهران 18 كانون آگهي مشغول فعالیت بودند.

‏تبلیغات در ایران از دهه 42 تا 52 بر محور سیاست هاي اقتصادي رژیم در معرفي كالاهاي مصرفي و رویدادهاي ‏روبنایي زندگي متمركز بود. از اواسط سال هاي 42 تحت تأثیر این شرایط جدید پس از قیام مردمي 15 خرداد، آن ‏سال دولت به تمركز برنامه‌هاي تبلیغاتي و توسعه امكانات ارتباطي توجه خاصي پیدا كرد. به همین دلیل در اواخر ‏همان سال وزارت اطلاعات تأسیس شد و به دنبال آن اقدام براي ایجاد تلویزیون دولتي كه در آغاز سازمان ‏تلویزیون ملي ایران نامیده شد و چند سال با ادغام رادیو در آن، عنوان سازمان رادیو تلویزیون ملي ایران به ‏خود گرفت، شروع شد.‏
در پي این تحولات سازمان‌هاي تبلیغاتي به منظور حفظ و حمایت از حقوق خود و تحكیم اصول همكاري بین افراد ‏صنف و به منظور بهبود وضع خود، اتحادیه‌‌اي به نام «اتحادیه دارندگان سازمان هاي تبلیغاتي»، تشكیل شد. قابل ‏ذكر است اولین جشنواره فیلم هاي تبلیغاتي نیز در سال 1349 در شیراز برگزار شد.‏

كانون‌هاي آگهي و تبلیغاتي پس از انقلاب اسلامي
با پیروزي انقلاب اسلامي در سال 1357 فعالیت شركت هاي تبلیغاتي عملاً به نوعي متوقف شد. ولي با این وجود ‏در سال 1358 شوراي انقلاب با تصویب آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر نحوه كار و فعالیت كانون‌هاي آگهي و ‏تبلیغاتي بر فعالیت جدید كانون‌هاي تبلیغاتي صحه گذاشت، اما ا‌ین اقدام حركت جدیدي را به تناسب میزان و ‏وضعیت فعالیت آنان در قبل از انقلاب موجب نشد، چون ساختار عمده اقتصاد ایران بر محور كالاهاي مصرفي ‏تحت مشاركت یا سرمایه‌گذاري شركت‌هاي خارجي واقع بود و بخش عمده‌اي از كالاهاي مصرفي كه قابلیت تولید ‏در داخل كشور را نداشتند از خارج وارد مي شد، عملاً دستخوش تغییر شدند و نوعي توقف حاصل شد.‏
سال‌هاي 1357 تا 1359 شور و شوق انقلابي سراسر كشور را فرا گرفته بود و از نظر روان شناسي یك نوع ‏بي‌نیازي به لحاظ شعارهاي اولیه انقلاب بین مردم وجود داشت، این بي‌نیازي از مسایل اقتصادي با ارایه روحیه ‏همكاري به تعاون، مساعدت، كمك و اطمینان و اعتماد به آینده بهتري، معني پیدا مي كرد كه این موضوع منجر به ‏كم رنگ شدن فعالیت‌هاي تبلیغاتي شد و به دنبال آن با شروع جنگ تحمیلي عمده فعالیت و نظر رسانه‌هاي داخلي ‏بر محور اخبار مربوط به دفع تهاجم دشمن و حفظ كشور شد، در این دوران با نگرش خاص احزاب، سازمان‌ها و ‏گروه‌هاي مختلف كشور روي این رویداد مهم، فضاي جامعه بر فضاي بدون تبلیغات بازرگاني مبدل شد و ‏تبلیغات به طور طبیعي در اختیار جنگ قرار گرفت.
‏
تبلیغات بازرگاني پس از جنگ تحمیلي
با خاتمه جنگ تحمیلي و با آغاز دوران سازندگي و رشد فعالیت‌هاي اقتصادي در سال هاي 70 – 69 تبلیغات ‏تجاري افزایش چشمگیر و قابل توجهي یافت به طوري كه در مدت دو سال، توجه مسؤولان معاونت امور ‏مطبوعاتي و تبلیغاتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي را بخود معطوف كرد و این معاونت نیز از سال 1372 امر ‏ساماندهي فعالیت كانون‌هاي تبلیغاتي را مطابق وظایف قانوني خود در دستور كار قرار داد و بر این اساس اداره ‏كانون هاي تبلیغاتي تشكیل و موظف به ساماندهي موضوع تبلیغات بازرگاني و امور مربوط به آن شد.
‏نگاهي به فعالیت‌هاي اداره كانون‌هاي آگهي و تبلیغات بازرگاني
اداره كانون هاي تبلیغاتي پس از تشكیل، ابتدا نسبت به شناسایي كانون‌هاي فعال كه به طور غیرقانوني در سطح ‏كشور به ویژه تهران فعالیت داشتند، اقدام نمود. این اداره در اولین گام با اعلام موجودیت و پذیرش تقاضا براي ‏صدور مجوز، بیش از هفتصد كانون را مورد شناسایي قرار داد و با تكیه بر اهداف فرهنگي نظام جمهوري ‏اسلامي ایران به سر و سامان دادن آنها پرداخت. در حال حاضر صدور مجوز فعالیت براي كانونهاي آگهي ‏توسط اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان‌ها انجام مي‌شود.‏
طي ا‌ین سال‌ها اداره كانون‌هاي آگهي و تبلی‍غات بازرگاني با تدوین دستورالعمل‌هاي پیشنهادي و ارسال آن به ‏كمیته مركزي سازمان‌هاي تبلیغاتي (كه عالي‌ترین مرجع رسیدگي به امور تبلیغات بازرگاني كشور است) پس از ‏تصویب برخي دستورالعمل‌ها در كمیته مذكور و ارسال این مصوبات و آیین‌نامه‌ها به وزارتخانه‌ها و مراجع ‏ذیربط، سعي در ملتزم نمودن مؤسسات تبلیغاتي به رعایت مفاد قانوني آیین‌نامه و سیاست هاي وزارت فرهنگ و ‏ارشاد اسلامي داشته است.‏
هم اكنون اداره كانون هاي آگهي و تبلیغات بازرگاني كه بخشي از اداره كل تبلیغات و اطلاع‌رساني معاونت ‏مطبوعاتي و اطلاع‌رساني است براي ایجاد هماهنگي دقی‍ق و اعمال منظم سیاست‌ها اقدام به جمع‌آوري آمار و ‏اطلاعات قابل اعتماد از كمیت و كیفیت شركت‌هاي تبلیغاتي كرده است چنانكه از سال 1373 تا پایان سال 1384 ‏طبق آمار بدست آمده در مجموع 3564 هزار كانون تبلیغاتي در سراسر كشور مشغول فعال‍یت هستند.‏

تأثير تابلوهاي تبليغاتي در كلان شهرها
تصور شما از يك شهر بزرگ جهان سومي چيست؟ اگر در انديشه ي خود به ترسيم يك شهر بزرگ بپردازيد، خطوط پر رنگ و برجسته ي آن كدام است؟ طبعاً ساختمان هاي چند طبقه ، برج هاي بلند سر به آسمان تيره و پر دود برده، چراغ هاي پرنور ،خيابان هاي آسفالته ي گسترده، بزرگ راه ها و پل ها، نئون هاي رنگارنگ مغازه ها ، سوپر ماركت ها ، سينماها و سرانجام ماشين هاي آخرين مدل شيك كه در پي هم‌،به تندي رد مي شوند يا دقايق طولاني پشت چراغ هاي قرمز مي ايستند و در پايان انديشه ي شما ، هياهو ،سروصدا ، بوق هاي گوش خراش و فريادهايي كه در اين هياهوي بسيار شنيده مي شود، در ترسيم شما و خطوط پر رنگي كه در انديشه از يك كلان شهر مي كشيد، تبليغات يا اصلاً جايي ندارد يا بسيار كم رنگ ترسيم مي شود، آن گونه كه به چشم نمي آيد.
گذشته از سيماي درهم و برهم يك راسته ي تجاري ، اصولاً كيفيت پايين فعاليت هاي تبليغاتي، از پرده هاي تكه پاره و تابلوهاي كثيف گرفته تا به خصوص آگهي هاي چسبيده بر ديوارها كه در بهترين حالت جلوه اي دو روزه دارند- سيماي شهرهاي ما را به شدت ناهنجار مي كنند.
اين تحقيق با هدف ايجاد هويت مستقل و معين و منطبق با فرهنگ و هويت بومي در عرصه ي تبليغات شكل گرفته است. در ابتدا به معرفي اصل واژه ي تبليغات، پيشينه چند هزار ساله، مشكلات اساسي و شيوه تبليغات در ايران پرداخته مي شود . سپس به اختصار تأثير اجزاي تشكيل دهنده ي تابلوهاي تبليغاتي ( طرح و رنگ خطوط ، ابعاد ، محدوديت سطح و ارتفاع، تأثير اجزاي بصري محيط و آلودگي هاي تصاوير) بررسي مي شود و در پايان پيشنهادهايي جهت ارتقاي سطح كيفي تبليغات در ايران ارائه مي شود.

تبليغات
ارتباط غير حضوري كه از طريق رسانه ها در يك زمان مشخص و با يك نيت مشخص و براي يك قشر مشخص ارسال مي شود. تبليغات خياباني،علامت‌،نشانه و نوشته هايي را شامل مي شود كه براي اهداف اقتصادي به طور شخصي و يا دولتي نصب مي شوند و در معرض ديد مردم قرار مي گيرند.

پيشينه ي چندين هزار ساله ي تبليغاتي در ايران
آن چه امروز مي توان ردپايي از آن ديد، تپه هاي طبيعي يا مصنوعي يا دست ساخته از شن و گل است كه با ارتفاع مناسب در فواصلي يكسان و يك اندازه بر سر راه هاي اصلي ساخته مي شدند كه بر فراز اين تپه ها با روشن كردن مشعل و حركت دادن آن به شيوه هاي از پيش قرار داده شده هر منزل راه از آن چه در منزل پيشين گذشته است آگاهي مي دهند.
در پيشينه ي تبليغات ايران، جارچي ها و كساني كه با صداي بلند به تبليغ كالا مي پرداختند ادامه داشته است صداي گوش خراش بلندگوهايي كه روي وانت نصب شده و از هر كوچه پس كوچه اي شنيده مي شود پژواك ديگري است از تبليغ در گذشته هاي بسيار دور ....
هنگامي كه انتشار روزنامه از انحصار دولت ها بيرون آمد، نخستين و قديمي ترين آگهي هايي چاپي به عرصه ي ظهور رسيد.
نزديك به هشتاد سال پيش چسباندن دست نويس تبليغاتي بر سر هر كوي و برزن آغاز شد.
زماني كه صنعت چاپ در ايران به رشد و توسعه دست يافت، روزنامه ها و مجلات هر سال بيش از سال پيش منتشر شد و آگهي، اصلي ترين عاملي بود كه انتشار آنها را مداوم ، پاي برجا و زنده نگاه مي داشت.

مشكلات اساسي تبليغات در ايران
كشور ما از نظر بافت شهري و عناصر تشكيل دهنده ي آن ، مبلمان هاي موجود در خيابان ها و بوستان ها و ساختمان هاي تشكيل دهنده ي شهر ، فاقد يك هويت مستقل و مشخص است. چرا كه هر كوي و برزني به صورت دلخواه و اتفاقي و سليقه اي طراحي و نمود پيدا كرده است و شايد زياد صحيح نباشد كه انتظار داشته باشيم كه ساختارهاي تبليغاتي از يك هويت مشخص و معين پيروي كند ولي مي توان اين پيكره ها را در قالب هاي علمي و ارگانوميكي آن تعريف كرد.
1)تابلوها هيچ هماهنگي با نوع تبليغي كه در آن ها انجام مي گيرد، ندارد.
2) پيام تبليغي ، ابتدايي و غير منطقي است و مرتبطين را متأثر نمي كند اصولاً به واسطه ي تبليغ سعي مي شود كه در ذهن مخاطب تصوير همه پسند و مثبتي از محصول و كالا تعريف شود، غافل از اين كه شيوه و نوع تبليغ در كشورهاي گوناگون ، بايد با توجه به فرهنگ حاكم در اين مرز و بوم نمود پيدا كند.
3) عامل غالب تبليغ، تصوير است و از ساير عوامل ارتباطي كم تر استفاده مي شود ( نور و صدا) گذشته از آن تابلوها از نظر علم ارتباط تصويري نيز ، ضعيف و داراي اشكال است.
4) ابعاد و اندازه ي تابلوها با محيط هاي نصب ،هماهنگ نيست. از طرفي مكان نصب به صورت علمي و مستدل انتخاب نمي شود. پيش بيني استقبال از مترو ، هر بازرگان، توليد كننده، سياست مدار ، بازارياب، گرافيست و هنرمندي را بي اختيار به ياد انبوه مخاطبيني مي اندازد كه مي توانند مورد نظر او باشند.
5) رنگ هاي استفاده شده در پيكره ثابت و نامتناسب با يك استند تبليغات است.
نخستین آگهی در شماره 6 سال اول روزنامه وقایع اتفاقیه در تاریخ 10 جمادي الاول 1267 ه . ق منتشر شد. به این ترتیب، تبلیغات بازرگانی در مطبوعات ایران، چهارده سال پس از انتشار نخستین روزنامه کشور یعنی کاغذ اخبار و پانزده سال بعد از رواج کاربرد آگهی در مطبوعات غربی متداول شد. انتشار مستمر این روزنامه، توجه عمومی را به موضوع تبلیغات بازرگانی جلب کرد و از شماره 22 این روزنامه، درج آگهی تقریباً رسمیت یافت. با گسترش نسبی انتشار آگهی هاي مطبوعاتی در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار، تشکیلاتی با عنوان دیوان اعلا تأسیس شد تا براي تدوین و انتشار آگهی ها و سازماندهی فرایند اعلان بازرگانی، اقدام کند. نخستین قیمت گذاري آگهی در ایران را به دیوان مذکور نسبت میدهند. بر اساس حکم این دیوان، قیمت گذاري آگهی ها در روزنامۀ وقایع اتفاقیه با عبارات زیر تعیین شده بود: بیشتر از چهار سطر نباشد، یکهزار دینار، کمتر هم باشد یکهزار دینار و اگر بیشتر باشد »از قرار هر سطر پنج شاهی» و ... تجار و غیره را اعلام میشود که هر کس چیزي فروختنی داشته باشد و بخواهد به خلق اعلام نماید در این روزنامه درج میشود درج اعلان بازرگانی ابتدا توسط مدیران مطبوعات و سپس به وسیله مراجع دولتی قیمتگذاري میشد از مباحث تبلیغات تجاري در دوره مشروطه، تبلیغات تجاري پس از جنگ جهانی اول، دوران تنوع و تکامل رسانه هاي تبلیغاتی، و عناوین ج) ایران معاصر پس از انقلاب اسلامی با ارجاع خوانندگان محترم به منبع می گذرم و با تقویم تاریخی تبلیغات بازرگانی در ایران معاصر این مبحث را به اتمام می رسانم.

تبليغات شهري در ايران
گروه جامعه‏شناسي شهر انجمن جامعه‏شناسي ايران در آخرين نشستي كه در سال 1386 برگزار كرد، موضوع "تبليغات شهري" را مورد بررسي قرار داد. در اين نشست ابتدا فيلمي مستند با عنوان “ايران در اعلان“ درباره تاريخچه تبليغات در كشور، ساخته خانم فرحناز شريفي، نمايش داده شد كه در واقع مروري بر تاريخچه تبليغات در ايران محسوب می شد. اين فيلم به خوبي نشان داد كه روند تبليغات در ايران چگونه ابتدا از روزنامه آغاز شده و تا سينما ادامه يافته و سپس در تلويزيون گسترش پيدا كرده است . طی این دوره همواره از فضای شهر و خیابان نیز برای تبلیغات استفاده شده است. تبلیغات شهری برای کالاهای تجاری پس از انقلاب به مدت حدود ده سال، یعنی در دوره ای كه همه ارزش‏هاي مصرفي غربي تلقی می ‏شد، به كلي كنار گذاشته شد.
مدلهاي حکمراني شهري در تبليغات انتخابات شوراهاي شهر تهران
پس از نمايش فيلم "ايران در اعلان"، دكتر حسين ايماني جاجرمي عضو هيأت علمي دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران، در سخنراني خود با عنوان "مدل‌هاي حكمراني شهري در تبليغات انتخابات شوراهاي شهر تهران" به ارائه نتايج پژوهشي پرداخت كه توسط دكتر فيروزآبادي، دكتر صديق و او در اين زمينه و در زمان برگزاري سومين دوره انتخابات شوراهاي شهر در تهران انجام شده بود.
ايماني در مقدمه سخنان خود، توضيح داد كه از آنجا كه از بعد از انقلاب، در فواصل زماني بسيار كوتاه شاهد برگزاري انتخابات گوناگون در كشور بوده‌ايم و آمارها حاكي از حضور قشر نسبتاً وسيعي از مردم در اين حركت سياسي است، بررسي ابعاد اجتماعي و به‌ ويژه،‌ رفتارهاي انتخاباتي مردم از اهميت بسزايي برخوردار است.
وي گفت: در اين پژوهش كه با عنوان "بررسي سياست‏هاي انتخاباتي در شهر تهران" صورت گرفته، از يك سو، شعارها و تبليغات كانديداهاي انتخاباتي كه به نوعي حاكي از برداشت آنها از مردم و علايق و سلايق آنها است، مورد بررسي و مطالعه قرار گرفته و از سوي ديگر، نگرش مردم نسبت به اين كانديداها و شعارهاي آنها با توجه به انتخاب نهايي‌شان مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر اين، در سطح ديگري از مطالعه، شعارها و پيام‌هاي كانديداها از جهت تطابق آنها با مدل‌هاي حكمراني شهري نيز بررسي شده است.
ايماني افزود: انتخابات محلي را مي‌توان از جمله عرصه‏هايي دانست كه در آن، به نوعي خواسته‏هاي شهروندان، در قالب شعارهاي سياسي از طرف گروه‏هاي مختلف، منعكس مي‌شوند. بدين ترتيب، مطالعه شعارها و گفته‏هاي كساني كه در انتخابات شركت‏ مي‏كنند و به زعم خود نماينده مردم هستند، مي‏تواند علاوه بر نمايان كردن موضع‏گيري‏هاي گروه‏هاي مختلف، نوعي مطالعه محلي جامعه باشد. به بيان ديگر، از آنجا كه نتيجه انتخابات، جابه‌جايي برخي افراد صاحب قدرت است، گفته‌هاي انتخاباتي را مي‌توان نوعي رفتار سياسي قلمداد كرده و آنها را در قالب رهيافت‌هاي نظريه رأي دادن تحليل كرد.
وي در معرفي بيشتر رهيافت‌هاي نظريه رأي دادن، نخست به رهيافت جامعه‏شناسانه اشاره كرد كه در آن، بيشتر ويژگي‏هاي اقتصادي – اجتماعي افراد مورد توجه قرار مي‌گيرند و در ادامه گفت: دومين رهيافت، رهيافت برون‏شناختي است كه بيشتر مسائل جغرافيايي و حوزه‏هاي رأي دادن را بررسي مي‏كند. سومين رهيافت نيز با عنوان رهيافت روان‏شناسي اجتماعي بيشتر تحليل را در سطح فرد و گروه‏هاي واسط اجتماعي انجام مي‌دهد و بالاخره آخرين رهيافت، رهيافت عقلاني – انتخابي است كه طي آن گفته مي‏شود افراد در انتخاب خود هزينه‏ها و فايده‏ها را بررسي كرده و عاقلانه انتخاب مي‏كنند. اين بدان معناست كه مردم به گروه‏ها يا كانديداهايي رأي مي‏دهند كه فكر مي‏كنند بيشترين فايده را براي آنها دارد كه در پژوهش ما نيز اين رهيافت بيشتر مورد توجه قرار گرفته است.
عضو گروه جامعه‌شناسي شهر در ادامه تأكيد كرد: اگر چه ممكن است در شهرهاي كوچك به دليل روابط بسيار نزديك، مثلاً بتوان با دادن يك شام يا ناهار آراء را جمع كرد اما در كلان شهري مثل تهران، به نوعي مي‌توان گفت كه اين مسائل و حتي ويژگي‏هاي قومي و زباني چندان مؤثر نبوده و بيشتر سازوكارهاي مدرن در روند انتخابات تأثيرگذارند. بنابراين بديهي است كه در چنين فضايي، تبليغات از اهميت به سزايي برخوردار است. به تعبير ديگر، تبليغات واسطه‏اي بين مردم و كانديداهاست و آنها سعي مي‏كنند با استفاده از اين ابزار، چهره و ويژگي‏هاي خوبي را از خود نشان دهند. از همين رو، در جريان تبليغات به نوعي مدل‏هاي حكمراني و ارزش‏ها و اهداف آنها نيز تعيين مي‏شود.
وي سپس با استناد به نظريه‌اي در اين زمينه، به تشريح چهار مدل حكمراني در شهر پرداخت و در اين باره گفت: نخستين مدل، مدل مديريتي نام دارد كه عرضه‏كنندگان آن عمدتاَ مديران سازمان‏هاي ارائه كننده خدمات هستند. چنان‌چه در كشور ما طي سال‏هاي اخير، به دليل تغييراتي كه در اداره شهر صورت گرفته و طي آن، شهروند به مصرف‏كننده تبديل شده، عمدتاً سياسيون به اين مسأله توجه مي‌كنند كه چه بگويند و چه خدماتي ارائه مي‏دهند تا رفاه مصرفي افراد در شهر افزايش يابد. از اين رو، گرايشي در ميان برخي افراد گسترش يافته كه طي آن گفته مي‌شود براي اداره شهر، به جاي سياستمدار به مدير نياز داريم.
ايماني افزود: مدل دوم نوع حكمراني شراكت‏گرا است كه عمدتاً مختص كشورهاي توسعه‏ يافته‏اي است كه در آنها گروه‏هاي كوچك امكان تأثيرگذاري در عرصه عمومي را پيدا كرده‏اند و اتحاديه‏هاي كارگري و كارفرمايان سازمان يافته و دولت در يك عرصه مشخص با هم چانه زني كرده و بعد به توافق مي‏رسند. مدل سوم نيز مدل طرفداري از رشد شهري است كه در آن براي مقامات مهم است كه براي شهر خود منافع اقتصادي جذب كنند و اگر چنين مدلي در شهري حاكم باشد، الزاماً آن شهر به شدت به دولت مركزي وابسته مي‏شود. بنابراين معمولاً كساني كه از اين مدل پيروي مي‏كنند، ديدي خصمانه نسبت به كسب و كارهاي خصوصي داشته و عموماً سعي مي‏كنند با مقامات مركزي رابطه دوستي و نزديكي برقرار كنند. در نتيجه بديهي است كه در اين مدل، مقامات محلي فضاي چنداني براي تصميم‏گيري ندارند.
سخنران اين نشست در بخش ديگري از بحث خود، به بيان توضيحاتي در مورد روش تحقيق و چگونگي كار پرداخت و در اين باره گفت: روش مورد استفاده ما در اين پژوهش، روش تحليل محتوا بوده كه طي آن هر آنچه را كه كانديداها براي تبليغات خود مورد استفاده قرار داده‏ بودند را جمع‌آوري كرده و مورد بررسي قرار داده‌ايم. در واقع، براي انتخابات شوراي شهر تهران در سال گذشته، 1200 نفر كانديدا داشتيم كه همكاران ما موفق شدند اقلام تبليغاتي 440 كانديدا و 36 حزب و تشكل را جمع‏آوري كنند و با توجه به آنكه حدود يك سوم كانديداها هم اصلاَ‏ تبليغات نكردند، اين تعداد رقم نسبتاُ قابل قبولي بود.
وي ادامه داد: از ميان تبليغاتي كه در اين انتخابات در شهر تهران صورت گرفته بود، نيمي از كانديداها اساساً هدفي را به شهروندان ارائه نداده بودند. يك سوم به اهداف رفاهي – خدماتي اشاره كرده بودند، 5/11 درصد اهداف مربوطه به رشد و حدود 8 درصد اهداف مديريتي را در كار خود مورد توجه قرار داده ‏بودند. در شعارهاي بيان شده نيز همچنان مقولات رفاهي – خدماتي با 5/64 درصد در رتبه اول بود. پس از آن، طرفداري از رشد شهري 8/20 درصد و مقوله مديريتي – اجرايي 7/14 درصد سهم داشت. از سوي ديگر، در اين انتخابات، سه تشكل اصلي اصلاح‏طلبان، رايحه خوش خدمت و اصولگرايان فعال بودند و نكته جالب آن بود كه اين سه تشكل از زوايايي بسيار مشابه هم تبليغ كرده بودند. يعني هر سه اهداف رفاهي – خدماتي را به عنوان اولويت خود مورد توجه قرار داده بودند. اين بدان معناست كه آنها قول‏هاي زيادي درباره تأمين رفاه و خدمات به مردم داده بودند ولي به منابع و مكانيزم‏هاي آن اشاره‏اي نكرده بودند.
ايماني همچنين در تحليل آنچه به عنوان گرايشات و خواسته‌هاي عموم مردم از طريق بررسي شعارهاي منتخبين مطرح شده بود، گفت: در ميان پانزده نفري كه به شوراي شهر تهران راه پيدا كردند، سه نفر به دليل شهرت زيادشان، در تبليغات خود هيچ هدفي را ذكر نكرده‏ بودند. يازده نفر ديگر اهداف رفاهي – خدماتي را مورد تأكيد قرار داده و فقط يك نفر به موضوع طرفداري از رشد شهري توجه كرده بود.
وي با بيان اينكه منتخبين سومين دوره انتخابات شوراي شهر تهران عمدتاً از همان سه تشكل اصلي اصلاح‏طلبان، اصولگرايان و رايحه خوش خدمت بودند، گفت: با وجود آنكه به نظر مي‌رسد اين تشكل‌ها كاملاً با يكديگر متفاوت هستند اما همه آنها در شعارهاي با مضمون رفاهي، مبارزه با انحرافات و آسيب‏هاي اجتماعي، رفع بيكاري،‏ فراهم كردن فضاي ازدواج جوانان، جوان‏گرايي، توسعه فرهنگ اسلامي، حل مشكلات زنان، توجه به امور مديريت شهري، توجه به مسائل اجرايي – اداري، شعار سياسي، تشويق به رأي دادن و جلوگيري از سياست‏زدگي با يكديگر شباهت داشتند. اين در حالي است كه در مواردي چون محيط زيست و فضاي سبز نيز در شعارهاي دو تشكل اصولگرايان و اصلاح‏طلبان مشابهت‌هايي ديده مي‌شد. بدين ترتيب، در واقع در شعارهاي انتخاباتي اين دوره شوراي شهر، تنها تفاوت موجود ميان اصلاح‏طلبان با دو تشكل ديگر در توجه اين گروه به مسأله مردم‏سالاري بود. به تعبير ديگر، شباهت بسيار زياد شعارهاي گروه‏هاي اصلاح‏طلب و اصولگرا حاكي از آن است كه نوعي بازنگري در شعارها و اهداف بيان شده در انتخابات پيشين از سوي اين دو گروه صورت گرفته و طي آن، آنها شعارهاي رقيب سياسي خود كه در انتخابات قبلي پيروز شده بود را مورد توجه و تأكيد قرار داده‌اند.
دكتر ايماني جاجرمي در پايان سخنان خود تأكيد كرد كه بنا بر نتايج حاصل از اين پژوهش، مي‌توان گفت كه در انتخابات شوراي شهر تهران فقط كساني برگزيده مي‌شوند كه عضو يك تشكل سرشناس باشند. علاوه بر اين شعارهاي رفاهي و خدماتي شهروندان براي بيشتر كانديداها از اهميت بيشتري برخوردار بوده اما عدم ذكر منابع تأمين مالي آنها، حاكي از حركت در قالب مدل‏هاي پوپوليستي و وابستگي به مقامات محلي دولتي است؛ بنابراين در چنين شرايطي، فضاي زيادي براي اعمال نظر و فعاليت منتخبين باقي نمانده و بازيگران مهم عمدتاً در حد همان مقامات دولتي مي‌مانند.

merci khob bod