پنج شنبه, 13 ارديبهشت 1403

 



موضوع: خلاصه درس تشکیلات و سازماندهی استاد دانیالی

خلاصه درس تشکیلات و سازماندهی استاد دانیالی 10 سال 7 ماه ago #36104

لاصه جلسات اول تا سوم

تعریف سازمان :

عبارتست از مجموعه افرادی که دارای هدف هستند و با علایق وسلایق مختلف با استفاده از منابع مختلف برای رسیدن به این هدف مشترک تلاش می کنند .
مثلث سازمانی شامل اهداف ، تاکتیک ( روش رسیدن به هدف )و منابع یاابزار می باشد .
منابع از طریق نیروی انسانی و غیر انسانی در سازمانها تامین می شود بخش انسانی از طریق سخت افزاری مانند گوش و چشم و...و نرم افزاری از طریق تفکر واندیشه است .
منابع در بخش غیر انسانی از طریق سخت افزاری (فناوری).و نرم افزاری (سیستم عامل ها و برنامه های هوشمند) هستند.
تعریف سازماندهی :

توزیع مسئولیت و تقسیم کار بین افراد در گروههای کاری و هماهنگی بین آنها برای کسب اهداف مشترک.فرایندی مستمر نیست بلکه دوره ای وتحت تاثیر شرایط می باشد .


تعریف فراگرد سازمانی :

1- تعیین و تعریف مشاغل ، چه کارهایی باید انجام شود
2- تعیین مناسب ، جایگاهها ی سازمانی
3- ایجاد هماهنگی و ارتباط بین مشاغل و مناسب

سطوح راهبردی :

1- چشم انداز 2- دکترین (آموزه) 3 - استراتژی (راهبرد) 4 -عملیات 5- تاکتیک

طراحی ساخت سازمانی :

طراحی مجموعه ای که با استفاده از نیروی انسانی و منابع موجود به هم افزایی و افزایش کارایی سازمان جهت رسیدن به اهداف مشترک کمک می کند.

ساختار سازمانی تحت تاثیر عوامل زير است.
1- محيط: بر چگونگی چینش سازمانی تاثیر می گذارد.

انواع محیطها : 1 - محیط درون فردی 2- محیط محلی 3-محیط منطقه ای 4-محیط ملی 5- محیط فراملی 6- محیط بین المللی 7- محیط جهانی

2- اندازه : محیط گسترش شمول سازمانی باعث اندازه ساختار می شود.

3- راهبرد : سازمان برای رسیدن به هدف خاص باید براساس راهبرد باشد .راهبرد هدف نیست بلکه راهنما است .


4- توزیع و قدرت کنترل : توزیع مسئولیت ومنابع وتخصیص آن باید متناسب باشد .





تعریف ساخت سازمانی :

ساخت هر سازمانی تعیین کننده میزان توان در پاسخگویی به چالشهای محیطی است.

challenge چالش در اصل بار مثبت وبه مبارزه کشیدن و از بین بردن موانع و مشکلات.

challenger چالش گر برای رسیدن به پیروزی مبارزه می کند.

symmetry تقارن روبروی هم قرار گرفتن یک چیز

asymmetry عدم تقارن ، رسیدن به هدف از راههای غیر معمول که همراه با خلاقیت است .

asymmetric approach رویکرد عدم تقارن ، از راه دور زدن به نتیجه برسیم.

رسیدن به هدف از راه غیر معمول با خلاقیت و نوآوری به نتیجه می رسد


ساختهایی که ساختار سازمان را می سازند :

1-ساخت فیزیکی:
موقعیت قرار گرفتن ساختارهای ملموس برای راه اندازی سازمان برای هر سازمانی باید موقعیت مکانی ان در نظر گرفته شود
که متناسب با اهداف سازمان باشد.

2-ساخت رویه ای ( رسمی( :
شرح وظایف و مسئولیت وخط مشی سازمانی (راه و روش ) و همچنین رفتار کارکنان برحسب جایگاه و شغل و مسئولیتشان در سازمان

3-ساخت الگویی ( غیر رسمی):
روابط تعریف نشده درون سازمان که به صورت دوستانه انجام می پذیردتا روابط رسمی راحتتر اجرا شوند .

سازمان رسمی : هر چیزی که در آن سازمان تصویب و قانونی شده است و شرح وظایف ،بودجه و اختیارات و خط مشی و اهداف سازمانی را در برداردو ساختار ووظایف رسمی است وروابط سازمان به صورت کتبی ابلاغ می شود.اما لزوما دولتی نیستند .

سازمان غیر رسمی : روابط ایجاد شده بین افراد در سازمانهای رسمی میباشد.ودر نتیجه تعامل کارکنان بوجود می آید ساختار ووظایف شخصی است ومنافع تعیین کننده است .روابط سازمان به صورت شفاهی ابلاغ می شود.که باعث تعادل سازمان است.


سازماندهی وضرورت تغییر :

سازماندهی به صورت دوره ای و با توجه به اقتضای شرایط تغییر می کند تغییر ضرورت سازماندهی است هر چه سازمان بزرگتر باشد تغییرات سازمانی آن بیشتر است .
منطقه جغرافیایی در ساختار سازمانی تاثیر میگذارد.تغییر در سازمان یکی از عواملی است در ساختار سازمان تاثیر دارد .



ابزارهای رسمی کردن سازمان :

1- نمودار سازمانی و 2- راهنمای سازمان

اصول پایه در طراحی نمونه سازمانی:
1-برای نشان دادن واحدهای سازمانی از کادر مستطیل استفاده می شود.
2- مهمترین واحد سازمانی را معمولا در بالای نمودار قرار می دهند به طوری که فاصله هر واحد از بالاترین واحد معرف میزان قدرت و اهمیت میزان آن واحد است.
3-خطوطی که بین واحدهای سازمانی رسم می شود باید نشان دهنده روابط سازمانی باشد.
4- اگر خط ارتباطی میان دو واحد فقط مبین اعمال بخشی از قدرت باشد آن را با خط چین نمایش می دهند.
5-اگر متمایز ساختن واحدهای صفی از ستادی مدنظر باشد واحدهای ستادی را درکنار خط فرماندهی ترسیم می کنند.

نمودار سازمانی موارد زیر را نشان نمی دهد:
1-تفاوت میان مسئولیت ها و اختیارات منصب های سازمانی هم سطح و مسئولان هم رده
2-تمایز واحدهای صفی و ستادی
3-معیار مقایسه میزان اهمیت و شان مقام ها و منصب های سازمانی
4-مجاری ارتباطی فرعی مابین واحدهای جزء
5-مجموعه کامل روابط اصلی واحدهای سازمانی
6-سازمان غير رسمي و مجموعه روابط غير رسمي

نمودار سازمانی که منعکس کننده موارد ذیل میباشد :
1- روابط سرپرستی
2-مسیرهای ارتباطی در سازمان
3-سطوح مدیریت
4-تقسیم کار با منصب ها و عناوین افراد
5- واحدهای فرعی عمده که زیرنظر مدیر است

راهنماي سازمان معرف وضعيت رسمي سازمان است و در برخي از سازمان هاي بزرگ براي معرفي ساختار سازمان سازمان رسمي از آن استفاده مي شود . راهنماي سازمان به معرفي اهداف ،‌شرح وظايف ،‌وظايف مديران و تاريخچه سازمان ميپردازد .
راهنمای سازمان نشان دهنده موارد ذیل است :
1-خط مشی ها و رویه ها
2-اهداف سازمانی
3- شرح شغل مدیران اجرایی اصلی
4-رهنمودهایی در مورد وظایف مدیران اجرایی
5-نمودارها
صف و ستاد:
واحدهای ستادی برای پشتیبانی از واحدهای صفی ایجاد می شوند و وظیفه و کارهای صفی به طور مستقیم با اهداف سازمان سروکار دارد. ولی واحدهای ستادی به طور غیرمستقیم.
واحدهای ستادی به دو دلیل در سازمان مورد توجه قرار می گیرند.
1- از نظر افزایش پیچیدگی در فراگردها، جریان کارها ،روش ها و عناصرسازمانی
2- توسعه یافتن سازمان و مطرح شدن نیاز به بخش های پشتیبانی برای حمایت از بخشهای عملیاتی

مزایای استفاده از واحدهای ستادی:
1-صرفه جویی ناشی از تمرکز فعالیت خدماتی در واحدهای تخصصی ویژه
2-ارتقاء سطح مهارت کارکنان متخصص برای ارائه خدمات تخصصی موردنظر

معایت استفاده از واحدهای ستادی:
1-دست یافتن به کارآیی به قیمت از دست دادن اقتدار منطقی مورد نیاز در واحد صفی
2-ایجاد امکان سوءاستفاده از قدرت در واحدهای ستادی
3-افزایش احتمال بروز اختلاف در روند ارائه خدمات ستادی به واحدهای صفی

در سطوح راهبردي چشم انداز ، آموزه و راهبرد و در بخش ستاد و عمليات و تاكتيك در بخش صف توصيف مي شو
مدير دسترسي عمومي براي نوشتن را غيرفعال كرده.
مدیران انجمن: سیاوش دانیالی