جمعه, 28 ارديبهشت 1403

 



موضوع: * " بررسی نیازهای گردشگران فرهنگی " *

* " بررسی نیازهای گردشگران فرهنگی " * 10 سال 10 ماه ago #15200

بررسي نيازهاي گردشگران فرهنگي در ارتباط با محل و شناخت ظرفيت هاي جديد گردشگري فرهنگي

" به نام یگانه هستی بخش "

مقدمه :

مباني نظري :

يکي از صاحب نظران در يک تعريف ساده ، گردشگري را ارائه ي خدماتي مي داند که به گردشگران مربوط مي شود ( فنل ، 2000:4) در تعريفي که سازمان ملل متحد ارائه نموده ، گردشگر فردي است که بيش از يک روز و کمتر از يک سال در محلي غير از محل اقامت خود بماند ( گودنر، 2000:724) در تعريفي ديگر ، گردشگري به جابه جايي موقت مردم به خارج از محل زندگي و کار معمولي شان اطلاق شده به طوري که مسافران در مدت اقامت در مقصد ، فعاليت هايي انجام مي دهند و براي رفع نيازهاي آن تسهيلات ويژه اي فراهم مي شود ( ماتيسون و وال ، 1982 : 6) هم چنين مي توان گردشگري را فعاليتي اجتماعي دانست که در برگيرنده ي رفتار انساني ، استفاده از منابع ، تعامل با ديگران ، اقتصاد و محيط است .( هولدن ، 2000:3 )

در وسيع ترين معنا ، کل گردشگري خواه داخلي و يا بين المللي ، يک بُعد فرهنگي دارد .( اقتصاد و فرهنگ –تراسبي ،ديويد 1382 : تهران )

نيروي محرکه ي مصرف کنندگان براي مسافرت به مکان هاي جديد ممکن است صرفاً گذراندن اوقات فراغت يا کنجکاوي باشد ، ولي تجربيات آنان در اين مکان ها بي ترديد در يک بافت فرهنگي قرار مي گيرد و آکنده از پيام هايي فرهنگي است که ممکن است فهميده شوند يا نشوند ، با وجود اين در يک معناي خاص تر ف گردشگري را مي توان به نوبه ي خود نه چندان يک صنعت فرهنگي بلکه يک کار بر محصولات ديگر صنايع درون بخش فرهنگي دانست.

توجه به خواسته ها و نيازهاي گردشگران ، يکي از عواملي است که علاوه بر تأثير بر نحوه ي رفتار و عملکرد آنان در طي مدت اقامت ، تأثير به سزايي در پايدارسازي بخش گردشگري و به ويژه اقتصاد گردشگري دارد . آلدوفر ادعا مي کند نيازها فردي است .آلدوفر نيازها را در سه مجموعه جاي مي دهد : مجموعه نيازهاي وجودي ، مجموعه نيازهاي اجتماعي و مجموعه نيازهاي رشد ( نوغاني و ديگران ، 1386 : 149 )

نکته حائز اهميت ديگر انگيزه است .انگيزه را مي توان بيان نيازهاي شخص ناميد ( ديوس ، 1375 : 116 ) .بنابراين توجه به نيازهاي فرد ، رضايت را به دنبال خواهد داشت .توجه به رضايت مندي گردشگران ، مستلزم شناخت نيازها و خواسته هاي گردشگران است .حال اين سوال مطرح مي شود که منظور از رضايت مندي و خواسته چيست ؟

گروهي از پژوهشگران ، رضايت مندي را واکنشي احساسي تعريف کرده اند ( 1993 و et al و yenkins 1996 ) در حالي که گروه ديگري از پژوهشگران ، رضايت مندي را واکنشي شناختي يا درک متقابل دانسته اند ( 1998 – 1995 و et al و Trawick) در سال هاي اخير بيشتر محققان ، رضايت مندي را به عنوان مقوله اي احساسي ( عاطفي ) بررسي کرده اند ( رسول اف و ديگران ، 1379 )

با توجه به مطالب فوق به نظر مي رسد :

· اگر نياز گردشگر برآورده شود ف وي تعادل رواني خود ( حداقل نسبت به يک امر ) را تجربه مي کند .

· به وجود آمدن اين تعادل ، بستگي به نحوه ي ارزيابي گردشگر از ميزان ارضاي نياز دارد که به آن منظور انجام شده است ، هر قدر ارزيابي فرد بهتر باشد ، رضايت او بيشتر خواهد بود.

· ملاک اين ارزيابي ، باورها ،ارزش ها و انتظارات ناشي از اين باورها ،ارزش ها است .بنابراين « رضايت مندي » احساسي مثبت است که امکان دارد به دنبال نوعي « شناخت و ارزيابي » به وجود آيد .اين ارزيابي ، ارزيابي از « ميزان ارضاي نياز » است که بر اساس انتظاري که از قبل وجود داشته ، شکل مي گيرد .

خواسته ها يا انتظارات ارزشي ، کالاها ، خدمات و شرايط زندگي هستند که مردم خود را مستحق آن ها مي دانند ( حسيني و ديگران ، 1386 : 237 )

بررسي نيازهاي خدماتي گردشگران

در جمع آوري اين نيازها عمدتاً اين عنوان ها به چشم مي خورد:

عناوين خواسته ها و نيازهاي گردشگران ( در اين بين گردشگران خارجي نيز در نظر گرفته شده است .)

· سهولت در اخذ ويزا : دفتر خدمات مسافرتي در اين بين خدمات ارائه مي کنند .اگر عملکرد اين دفاتر ضعيف باشد ، گردشگران سعي خواهند کرد که از خدمات تورهاي مسافرتي صرف نظر کنند.

· تهيه آسان بليت پروازهاي داخلي در ايران : رزواسيون اينترنتي بليت هاي هواپيما حتي درمراکز اقامتي در اين مقوله به چشم مي خورد و هم چنين بي ثبات نبودن قيمت ها و نظارت و کنترل بر چگونگي تهيه بليت هواپيما بايد مدّ نظر باشد .

· آشنايي با شهر مورد نظر به ويژه اماكن تاريخي ، چشم اندازهاي طبيعي و اماكن مذهبي : در اين مورد جمعيت هلال احمر ، شوراي شهر و شهرداري هر شهر مي تواند با تهيه بولتن ، پلاکارد ، فيلم هاي مستند به معرفي موارد فوق بپردازد و در اختيار گردشگران قرار دهد .

· حل آيين نامه ها ، قوانين و مقررات گمركي

· رسيدگي به شكايات و درخواست هاي گردشگران

· افزايش سطح كيفي و استاندارسازي خدمات شهري : عملکرد بخش هاي تشکيل دهنده ي حوزه ي گردشگري يک شهر ( اعم از عملکرد نيروي انساني چون کارکنان و پرسنل فعال اين بخش ، مديريت شهري و... در کنار استانداردهاي کيفي فضاها ، اماکن و تجهيزات گردشگري ) در ارائه ي خدمات و رفع نيازهاي گردشگران تأثير به سزايي در جذب گردشگران داشته و بهتر آن است که با استانداردهاي بين المللي فاصله نداشته باشد .

· افزايش سطح بهداشت و نظافت مراكز اقامتي ، هواپيما ، سطح شهر، مراكز زيارتي و.... اين امر به کارايي خدمات رساني به گردشگران کمک شاياني خواهد کرد تا در اين مورد رفاه لازم را به دست آورند .

· برخورد شايسته ي كاركنان و مديران محل هاي اقامتي با گردشگران

· بهبود كيفي تغذيه و ارائه ي غذاهاي متناسب با فرهنگ گردشگران

· رفع مشكلات مربوط به تبادلات ارزي ( سيستم بانكي ) و عمل صرافي

· نظارت بيشتر مسولان بر قيمت اجناس و جلوگيري از گران فروشي و فروش اجناس تقلبي

· افزايش فرهنگ عمومي شهروندان براي برخورد شايسته با گردشگران

· افزايش پايگاه هاي اطلاع رساني در شهر براي حل مشكلات گردشگران

· افزايش سرعت حمل و نقل به ويژه كاهش تأخير در پروازها ، شبكه ي ريلي و اتوبوسي

· استفاده از هتل ها و مراكز اقامتي ، مراكز سياحتي و زيارتي و تجاري از مترجمين

· برخورد قانوني و شايسته ي مسؤلان امنيتي ، انتظامي و نظامي با گروه هاي غير رسمي مخالف توسعه ي گردشگري و آزاردهندگان و مزاحمان گردشگران

· ساير موارد هم شامل جمع اوري متكديان و افراد ولگرد از سطح شهر ، امكان استفاده از ماهواره در مراكز اقامتي ، تلاش براي ايجاد سامانه بانكي مبتني بر كارت هاي اعتباري ، تغيير در چشم اندازهاي شهري را در اين بين مي توان گنجاند.

ظرفيت هاي جديد گردشگري:

بيشتر گردشگران مي توانند ظرفيت جديدي براي صنعت گردشگري باشند . محصولات فرهنگي شامل هنرهاي نمايشي ، موزه ها و گالري ها ، مکان هاي ميراثي و نظابر آن ها .در يک سطح محلي يا منطقه اي اين صنايع فرهنگي ممکن است عنيقاً به گردشگري گره خورده باشد و دامنه اي از محصولات را براي صنعت گردشگري عرضه کند .
پديده ي گردشگري انبوه که ناشي از سقوط هزينه ي واقعي مسافرت بين المللي و افزايش پول خرج کردن مصرف کننده براي گذراندن اوقات فراغت است ، منجر به گسترش بزرگ مقياس زير ساخت ها ي گردشگري در بسياري از نقاط دنيا شده است . در يک مورد باز هم خاص تر ، گردشگري و فرهنگ در بازار مناسب به هم مي پيوندند که آن را با عنوان « گردشگري فرهنگي » مي شناسند . در حالي که گردشگري انبوه ، حجم زياد و هزينه ي پاييني دارد و يک کالاي از قبل بسته بندي شده را ارائه مي کند ، گردشگري فرهنگي حجم کم و هزينه ي بالايي دارد و مناسب تقاضاهاي فردي است.

تجربيات نمونه وار گردشگري فرهنگي شامل بازديد هاي هدف مند ( خواه به طور فردي يا بخشي از يک گروه ) از جشن هاي فرهنگي يا مکان هاي فرهنگي خاص يا گردش هاي [ تورهاي ] بلند مدت تري است که حول يک مضمون فرهنگي شکل مي گيرند – اُپرا ، مکان هايي واجد پيوندهاي ادبي ، جوامع بومي ، مکان هاي باستان شناختي ، گالري هاي هنر و مانند آن ها .
در حالي که برخي از مبلغان پرشور گردشگري از گردشگري فرهنگي به عنوان پديده اي جديد استقبال مي کنند در واقع اين پديد ه مدت هاست که وجود داشته – براي مثال ، تور بزرگ اروپا در قرن 19 شکلي از گردشگري فرهنگي بوده که توسط ثروت مندان و افراد مرفّه به منظور اهداف آموزشي و خودپروري انجام مي شد .از ميان همه ي انواع گردشگري ذکر شده در قبل ، گردشگري فرهنگي آشکارا داراي نزديک ترين رابطه با صنايع فرهنگي محل هاي ميزبان دارد يا فعاليت هاي فرهنگي و سبک هاي زندگي جوامع ميزبان است .

نتيجه گيري :

گردشگري و اقتصاد ، دو مفهومي هستند که رابطه ي تنگاتنگي با يکديگر دارند .بنابراين هر منطقه و محل مي تواند با رفع نيازهاي يک گردشگر و رفع تنگناها و نواقص موججود در زمينه ي گردشگري به خصوص فرهنگي مي توانند به پيشرفت منطقه و محل خود چه از نظر اقتصادي و چه از نظر فرهنگي بپردازند .تبادل فرهنگي در اين زمينه به رضايت مندي بيشتري در مورد جامعه ي ميزبان خواهد پرداخت .چرا که با معرفي فرهنگ و صنايع فرهنگي خود به اهميت و ارزش جامعه ي خود پرداخته ، شخصيت گرفته و رشد مي کند .کساني که در محل هايي زندگي مي کنند که گردشگران فرهنگي بيشتري را جذب مي کند ، حتي اگر در دورافتاده ترين روستا باشد ، با اعتماد به نفس ، خد را اهل آن محل معرفي خواهد کرد .

در اين بين نقش NGO ها خيلي پررنگ به نظر مي آيد و اگر مانع ها در برابر اين سازمان هاي خود جوش برداشته شده و رفع شود ، فعاليت هاي مثبتي را در اين زمينه خواهيم ديد .چرا که مردم هر منطقه علاقه مند و مايل به معرفي بيشتر محل زندگي و فرهنگ خود خواهد بود و از اين راه به منافع و هدف هاي معنوي نيز دست خواهد يافت.

منابع:

كيت ديويس ، ينواستورم ، جان (1375) رفتار سازماني در كار (رفتار سازماني ) محمد علي طوسي ، تهران :مركز آموزش مديريت دولتي

شير اسب ، راحله (1385 ) " رشد گردشگري محلي – توسعه ي گردشگري شهري " ماهنامه شهرداري ها ، شماره 78.

بيگناه ، مجيد (1385) ، صنعت توريسم ؛ چالش ها و راهكارها ،

http://www.ksbz.net/article.asp

مؤذني ، كيميا ( 1386 ) " معيارها و شاخص هاي گردشگري شهري پايدار» ماهنامه شهرداري ها ، شماره 78

تراسبي ، ديويد ترجمه ي فرهادي ، كاظم " اقتصاد و فرهنگ " تهران : نشر ني ( 1382 )

مقاله : صالحي فرد ، محمد دانشجوي دكتري جغرافيا و برنامه ريزي شهري دانشگاه پيان نور تهران ، "بررسي و تحليل تنگناها و معضلات ، نيازها و خواسته هاي گردشگران خارجي كلان شهر مشهد
مدير دسترسي عمومي براي نوشتن را غيرفعال كرده.
مدیران انجمن: کورش قلی زاده