نقش صنایع فرهنگی در فناوري اطلاعات
چکیده
صنایع فرهنگی نتیجه عوامل محسوس و نا محسوس است که خلاقیت مردم از طریق آن متجلی می شود.این عوامل عبارتند از: زبان ، آداب و رسوم مذهبی ، باورها، مکان ها و یادمان تاریخی، ادبیات ، کارهاي هنري ، آثارموجود در آرشیو ها و مراکز اسناد و کتابخانه ها و نظایر آن ، که در قالب صنایع فرهنگی می توان آنها را ارائه کرد. افراد انسانی براي کسب قابلیت هاي لازم براي زندگی در قرن بیست و یکم که مملو از فناوري هاي اطلاعاتی و ارتباطی است باید علاوه بر یادگیري موضوعات نظري و تخصصی یعنی کسب سواد عمومی و علمی به سواد اطلاعاتی و سواد فناوري نیز مجهز شوند. یک فرد با سواد از نظر فناوري اطلاعاتی داراي توانائی هاي زیر است: به خوبی می داند که پایه و اساس هر گونه تصمیم گیري هوشمندانه که منجر به تحقق هدف شود دسترسی و برخورداري از اطلاعات دقیق است. بنابر این به ضرورت وجود اطلاعات براي انجام درست امور آگاهی دارد.براي انکه فناوري اطلاعات بتواند به بهترین وجه ایفاي نقش کند نباید بطور مستقل و در خلاء مورد توجه قرار گیرد بلکه باید در تمام گستره محیط آموزشی وجود داشته باشد.
مقدمه:
دورکهایم و آدورنو در کتاب "دیالکتیک روشنگري" گفته اند که هر اندازه موقعیت صنعت فرهنگ مستحکم تر باشد، به همان نسبت سریع تر می توان به نیازهاي مصرف کننده پاسخ گوید و به تولید ، کنترل و تنظیم این نیازها بپردازد.
عصر قدرت نمایی ماشین و خستگی دنیاي دیجیتال، احتیاج به اقتصادي دارد که با ماهیتی متفاوت، روح انسان ها راآرامش داده و عرصه رقابت اقتصادي را نیز مدیریت کند. این گونه است که نام "صنایع فرهنگی" در رده اولبرنامه ریزي هاي اقتصادي کشورها قرار می گیرد.
سازگاري فناوري در داخل نظامهاي اجتماعی اقتصادي و موسسات کشورهاي در حال توسعه عامل بزرگ موفقیتدرانتقال فناوري است. فرایند انتقال فناوري را به عنوان یک پدیده سه مرحله اي تعریف میکنند.این سه مرحله عبارتنداز :فراگیري , سازگاري و توسعه. بدیهی است که سازگاري یک پیش فراگیري است که نقش تعیین کننده اي در هر
پیشرفتی در مراحل جذب , آشفتگی و توسعه فناوري دارد. فناوري پیشرفته اي که به کشورهاي در حال توسعه منتقل شده است , نیازمند تسهیلات اثر بخشی بروي عوامل انسانی و تولید است. بنابراین فناوري اطلاعات, فناوري مشکل و پیچیده اي است که از دهه 1980 در بخشهاي عمومی و خصوصی نظامهاي اقتصادي جهان سوم ظاهر شده است و باید به گونه اي مناسب مورد توجه قرار گیرد. این نظا مها که ممکن است در کشورهاي در حال توسعه مورد استقبال قرار گیرند, همیشه ممکن نیست در موقعیت هاي گوناگون سازگار باشد. با کاربرد مهندسی عوامل انسانی, مشکلات بسیا ري از قبیل هزینه زیاد اجرا , تولید کم, میزان سطح بالاي تصادفات, سودمندي اندك فناوري اطلاعات, مشکلات طراحی و تعمیر و نگهداري, فشار هاي جسمی و محیطی بیش از اندازه و مشکلات سطحی فناوري اطلاعات ممکن است حل شود.
فرهنگ :
فرهنگ را مجموعه اي از توانایی ها، » عبارت فرهنگ در بعد عمومی نشأت گرفته از همان اندیشه تایلر است که شناخت، باورها، اشیا، فنون،و هنرها ، و قوانین می دانند که هر انسانی از جامعه اي که در آن عضو است، دریافت می این تعریف قابل نقد بوده است اما کسی نتوانسته است که آن را رد کند. در بعد تاریخی فرهنگ به عنوان یک «. کند میراث انسانی - اجتماعی و سنتی مورد توجه قرار گرفته است؛ که نسل به نسل آن را توسعه داده اند، و به سایر نسل ها اشاعه و انتقال داده شده است. در بعد رفتاري فرهنگ را باید یکسري از رفتارهاي مشترك نشأت گرفته از هنجارها و ارزش هاي جامعه دانست که افراد جامعه از همان کودکی به آموزش و یادگیري آن پرداخته اند؛ و در قالب فرایند اجتماعی شدن می توان آن را مورد بررسی و مطالعه قرار داد. فرهنگ در قالب ارزشی اشاره به مجموعه اي از ارزش هاي جامعه و ضوابط اجتماعی می کند؛ که باید دریک جامعه براي رسیدن به سعادت و توسعه افراد آن را به کار برد.
صنایع فرهنگی
همایش ملی صنایع فرهنگی و نقش آن در توسعه پایدار
مفهوم " صنایع فرهنگی" نخستین بار طی جنگ جهانی دوم و در مکتب فرانکفورت براي توصیف صنعت قدرتمند فیلم سازي آمریکا به کار رفت. طبق تعارف متداول ، صنایع فرهنگی محصول بنگاه هایی است که براي عموم مردم، اطلاعات و سرگرمی آموزشی ، علمی و فرهنگی ، در قالب هاي مختلف تکثیر شدنی ، طراحی و تهیه می کند .
صنایع فرهنگی بهتري منبعی است که براي روشن شدن فرهنگ و هویت کشورها بررسی می شود، پایه و اساس تمدن هر کشوري است که نسل هاي انسانی در زمان حیات خود از آن بهره می جویند و با اتکا به آن ، به زندگی و فعالیت هاي روزمره خود در کنار یکدیگر شکل می دهند.
در نگرش جدید ، صنایع فرهنگی جزئی از زندگی روزمره انسان ها شده اند ، به طور که آن را می توان عاملی هویت بخش نامید . بیانگر چیستی و کیستی یک جامعه یا شهر و روستاست و چون با زندگی مردم عجین می شود ، میراث فرهنگی زنده خواهد ماند.
صنایع فرهنگی و شاهراه هاي اطلاعاتی
دیجیتالی شدن اشکال مختلف اطلاعات ، اعم از متن، عدد، نمودار،صدا، تصویر، و فیلم ، یکپارچه سازي انواع
اطلاعات در قالب محصولی واحد را میسر ساخته است . به علاوه به مدد تکنیک هاي فشرده سازي می توان
اطلاعات را با سرعت بسیار زیاد و به راحتی از طریق شبکه هاي بی سیم و با سیم و خطوط ماهواره اي از جایی به جاي دیگر منتقل کرد.
تحلیلگران بر این باورند که چنین فناوري هاي نوین فقط در صورتی مفید و مقروت به صرفه هستند که محتواي انتقال یافته بر علاقه منی مشتریان یا نیازمندي هاي خاص جوامع منطبق باشد. به نظر می رسد در مورد احترام به چند فرهنگی و مشارکت آزاد همه جوامع در این گفتمان بین فرهنگی در دهکده جهانی مشکلات عمده اي وجود دارد ، در واقع باید تضمین نمود که در شاهراه هاي اطلاعاتی ، عدالت فرهنگی یا اقتصادي ، چه در ورودي یعنی گوناگونی محتوا ها و چه در خروجی ، یعنی امکانات دسترسی ، رعایت گردد.
شاهراه هاي اطلاعاتی فقط در صورتی به تحقق توسعه انسان محور کمک می کنند که صرف نظر از نژاد ، ملیت ، جنسیت، محل زندگی ، شغل یا طبقه اجتماعی ، در دسترس همگان باشند.
بسیاري از صاحبنظران ، جهانی شدن متاثر از فناوري را تهدیدي براي آداب و رسوم محلی، ارزش ها و باورهاي فرهنگ هاي مختلف میدانند. به طوري مثال امروزه 90 درصد خدمات و محصولات عرضه شده در اینترنت به زبان انگلیسی است. در نتیجه یکی از موضوعات مطرح و مهم ، حفظ چند گانگی زبانی و فرهنگی در شاهراه هاي اطلاعاتی است.
مفهوم تکنولوژي اطلاعات
فن آوري عبارت است از فرایند تبدیل که ورودیهاي سازمانی را به خروجی تغییر می دهد. به تعبیر دیگر فن آوري عبارت است از هنر و علمی که در تولید و توزیع کالاها و خدمات به کار گرفته می شود.
سیستم هاي اطلاعات مجموعه سازماندهی شده اي از روشها براي پردازش ، ذخیره و توزیع اطلاعات می باشند.
فن اوري اطلاعات عبارت است از هر گونه فن آوري که براي جمع آوري، ذخیره،پردازش وبا ارتباط اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرند.اشکال جدیدي از اطلاعات در دسترس هستند که کاملا وابسته به فن آوري پیشرفته می باشند. فن آوري اطلاعات و ارتباطات مستلزم واسطه اي است که بشر توسط آن سبب ایجاد و انتقال دانش می شود.
توسعه فرهنگی و تکنولوژي
دستاوردهاي بشري در قالب تکنولوژي در 300 سال گذشته ، تاثیر مهمی بر توسعه فرهنگ مادي جوامع گذاشته است. تکنولوژي مجموعه اي از روش ها و تجربیات و علوم عملی است که مردم براي تسلط بر محیط و حل مشکلات مربوط به رابطه شان با محیط به کار می برند. تکنولوژي مناسب آن که با بنیان هاي سیاسی ، اجتماعی، اقتصادي و فرهنگی جامعه اي که از آن استفاده می کند سازگار باشد.تکنولوژي مناسب براي توسعه فرهنگی جامعه چندین مزیت دارد:
1- هر چه دستاوردهاي بشري با نظام اجتماعی جامعه سنخیت بیشتري داشته باشد، این مسئله منجر به تقویت
تکنولوژي شده و موجب از هم گسیختگی فرهنگی در جامعه گردیده است.
2- تناسب تکنولوژي با فرهنگ موجود یک جامعه آسایش مردم منطقه را تضمین می کند.( یونسکو، 1379
غالبا توسعه تکنولوژي مناسب با فرهنگ یک جامعه باعث رشد و آگاهی در آن فرهنگ شده، هر چه تکنولوژي و دستاورد بشري در ابعاد متوسط و کم هزینه براي یک جامعه تولید شود تاثیرات منفی کمتري بر زندگی فرهنگی افراد جامعه می گذارد.در کشورهاي فقیر به دلیل اینکه به تکنولوژي در مقیاس وسیع تر ، کمتر دسترسی دارند، به همین دلیل به سمت استفاده بهینه از تکنولوژي مناسب گرایش پیدا کرده اند و همچنین تکنولوژي مناسب براي حل مشکلات کشورهاي در حال توسعه عامل بسیار خوبی براي کشف و ابداع علمی است.به نظر "دان" هدف فرهنگی تکنولوژي مناسب در کشورهاي در حال توسعه ، این است که با آرزوها، فرهنگ و سنت هاي اجتماعی سازگار باشد و موجب از هم گسیختگی اجتماعی نگردد.
رسانه و تکنولوژي هاي اطلاعات
تمایز بین رسانه ها و تکنولوژي هاي اطلاعات در تعریف ، کار چندان دشواري نیست ولی همین تمایز در برگیرنده بعد تاریخی مهمی است . واژه تکنولوژي رسانه ها به طور سنتی به تلفن ، رادیو و تلویزیون اطلاق می شود که هر یک از در مقطعی از تاریخ ، هدف و کاربردي محدودي داشته اند. به هر حال تکنولوژي اطلاعات واژه اي است باتعبیري باز که مجموعه وسیعی از تکنولوژي ارتباطات از قبیل کامپیوتر ، ماهواره و بهره گیري جدید از رسانه هاي قدیمی تر از طریق کاست ویدئو و کاست هاي شنیداري ، ویدئو و پخش صوت هاي دیسکی و تکنولوژي هاي مخابراتی که ارتباطهاي پیچیده تر و گسترده تري را فراهم می سازند در بر می گیرد.
تکنولوژي هاي جدید رسانه هاي بزرگ و کوچک عدم توازن متفاوتی را در جوامع ایجاد می کنند. انقلاب ارتباطات به درجات متفاوتی از ارتباطات منتهی شده است:
-1 ارتباط میان انسان و ماشین که با یک سیستم تکنولوژیک به هم پیوند می خورند.
-2 ارتباط میان افراد از طریق کارگزاري سیستم هاي تکنولوژیک
-3 ارتباط میان سیستم هاي تکنولوژیک از طریق کارگزاري افراد
-4 ارتباط میان گروه ها و نظام هاي اجتماعی
نتیجه گیري:
کشورهاي جهان سوم در یک انقلاب جدید ارتباطات که بیشترین تکنولوزي الکترونیک را در بر می گیرد مشارکت دارند. این تکنولوژي ها می توانند براي مبارزه با بی سوادي ، بیماري ها، فقر ، و دیگر مشکلات توسعه مفید باشندولی در عین حال اولویت هاي متفاوت و مسائلی را براي این کشورها ایجاد می کنند. یکی از عمده ترین مسائل براي کشورهاي در حال رشد این است که انقلاب ارتباطات چه تاثیري بر آنان خواهد گذاشت و چه ارمغانی به همراه خواهد آورد.مطالعات توسعه ، طیف وسیعی از موضوعات را در بر میگیرد ولی استفاده از رسانه ها براي توسعه توجه فراوانی را به ابزار ، شیوه ها و تاثیر پیام هایی که موجب تغییر در یک کشور می شوند معطوف ساخته است.
براي بسیاري از کشورها ، استفاده از تلفن ، رادیو ، فیلم ، و تلویزیون به عنوان گشودن کانال هاي ارتباطی میان اقشار مختلف مردم تلقی می شد.
با وجود این ، تنوع تکنولوژي ها براي ملل در حال توسعه متفاوت بوده است . تکنولوژي هایی که انتقال محتواي سرگرم کننده را چنین آسان ساخته اند( مانند رادیو ، فیلم ، تلویزیون)با تکنولوزي هاي گسترده دیگري چون کامپیوتر یا ماهواره همراه شده و پیوستن رسانه هاي جانبی دیگري چون دستگاه هاي پخش ویدیویی یا دیسک هاي فشرده نقش رسانه هاي سنتی را تکمیل ساخته است.
با اطمینان می توانیم صنایع خلاق را به عنوان نامی جدید بر صنایع فرهنگی به کار گیریم. آنچه در این ارتباط اهمیت دارد این است که اولا اصطلاح صنایع خلاق روز به روز کاربرد بیشتري در مقایسه با صنایع فرهنگی پیدا می کنند، و ثانیا این که صنایع خلاق در پی خود مفاهیم نوین، ارزشمند و آینده سازي چون "صنایع خلاق"، "جامعه خلاق"، "شهرهاي خلاق" و "مناطق خلاق" را به همراه آورده است که هر کدام می توانند در حد مهم ترین گزینه ها براي شکل بخشیدن به آینده اقتصادها، جوامع و شهرها باشند.