دانشگاه جامع علمی – کاربردی
مرکز آموزش علمی کاربردی واحد 31 فرهنگ و هنر
عنوان پروژه
تجارت الکترونیک
استاد راهنما : آقای امینیان
نگارش : غلامعلی شفقی
پروژه مخصوص گذراندن پودمان سرپرستی واحدهای کسب و کار
تابستان 3131
تجارت الکترونیک
تاریخچه
در واقع، یک پیشرفت تکنیکی باعث .ارتباط بین تجارت و تکنولوژی دیر زمانی است که وجود داشته و ادامه دارد
رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتی بود. در حدود ۰۲۲۲ سال قبل از میلاد، فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را
بکار بردند تا از دریا بگذرند و به سرزمین های دور دست یابند. با این پیشرفت، برای اولین بار مرزهای جغرافیایی
برای تجارت باز شد و تجارت با سرزمین های دیگر آغاز گشته و روشهای خلاقانه ای بصورتهای گوناگون به آن
اضافه شد تا امروز که یکی از محبوبترین روشهای تجارت خرید اینترنتی در دنیای وب است. شما می توانید در
زمانهای پرت، در هر زمان و مکان حتی با لباس خواب می توانید اینکار را بکنید. به معنای واقعی هر کسی می تواند
صفحه اینترنتی خود را ساخته و کالاهای مورد نیازش را در آن ارایه دهد. البته تاریخچه تجارت الکترونیک با
تاریخچه اختراعات قدیمی مثل کابل، مودم، الکترونیک، کامپیوتر و اینترنت پیوند خورده است. تجارت الکترونیک
به شکل کنونی در سال ۱۹۹۱ محقق شد. از آن زمان هزاران هزار کسب و کار و تجار وارد این دنیا شده اند. در ابتدا
تجارت الکترونیک به معنای فرایند انجام اعمال تراکنش الکترونیکی مورد نظر را انجام دادن بود.درواقع تجارت
الکترونیک برای اسان سازی معاملات اقتصادی به صورت الکترونیک تعریف شد. استفاده از این فناوری مانند
Electronic Data Interchange (EDI) تبادل الکترونیکی اطلاعات و Electronic Funds
TRANSFER (EFT) انتقال الکترونیکی سرمایه، که هر دو در اواخر ۱۹۹۲ معرفی شده اند. و به شرکتها و
سازمان ها اجازه ارسال اسناد الکترونیکی را داد. و اجازه تجارت کردن با ارسال اسناد تجاری مثل سفارشهای خرید
یا فاکتورها را به صورت الکترونیکی، می دهد. با رشد و پذیرش کارت اعتباری، (ATM) Automated teller
machine ماشین تحویلدار خودکار و تلفن بانک در دهه ۱۹۹۲ باعث فرم گیری تجارت الکترونیک شد. نوع
دیگر تجارت الکترونیک سیستم رزرواسیون هواپیمایی بوسیله Sabre در امریکا و Travicom در بریتانیا، ارایه
به بعد تجارت الکترونیک شامل اضافاتی مثل شده است. از دهه ۱۹۹۲ enterprise resource planning
system (ERP) ، سیستم برنامه ریزی منابع سرمایه data mining ، داده کاوی data warehousing انبار
، داده شده است. در ۱۹۹۲ Tim Bermers-lee مرورگر وب جهان گسترده را اختراع کرد و شبکه ارتباطی
اکادمیک را به سیستم ارتباطی هرروز و برای هر شخص در جهان وسیع دگرگون ساخت که اینترنت یا www
خوانده می شود. سرمایه گذاری تجاری بروی اینترنت بخاطر کافی نبودن سرمایه گذاری کاملا محدود شده بود.
اگر چه اینترنت محبوبیت جهانی گسترده ای در حدود ۱۹۹۱ با استفاده از مرورگر وب Mosaic . پیدا کرده بود
معرفی پروتکلهای امنیتی و DSL ( اشتراک خط دیجیتال( که ارتباط مستمر را با اینترنت را اجازه می داد حدود ۵
سال طول کشید.. البته در سال ۰۲۲۲ بحران The dot-com bust باعث برشکستگی خیلی از شرکت های تجاری
بزرگ و نتایج ناگواری را بوجود اورد، باعث بازبینی قوانین و افزایش مزایا و امکانات تجارت الکترونیک کردند و
تا انتهای سال ۰۲۲۲ ، خیلی از شرکتهای تجاری امریکایی و اروپایی سرویس هایشان را از طریق اینترنت ارایه دادند.
از ان موقع مردم به کلمه ای به عنوان تجارت الکترونیک با توانایی خرید کالاهای گوناگون از طریق اینترنت با
استفاده از پروتکل های امنیتی و سرویس های پرداخت الکترونیکی که در ان مشارکت کردند، اشنا شدند. واز این
زمان رقابت شدید بین شرکت ها و سازمانها شدت گرفتو با گذشت زمان هم اینرقابت تنگتر شده است. جالب این که
تا پایان سال ۰۲۲۱ بیش از ۰۰۲ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاری بر روی اینترنت انجام
پذیرفته است و در همین سال مدل تجارت الکترونیک B۰B دارای در حدود ۹۲۲ میلیارد تراکنش بود. و در سال
۵٫۱ % اعلام ، ۰۲۲۹ سهم تجارت الکترونیک در خرده فروشی کل دنیا ۳٫۱ % بوده است که انرا در سال ۰۲۱۲
.نمودند که این امار رشد سریع این شیوه تجارت کردن را می رساند
سیر زمانی
۱۹۹۹: Michael Aldrich خرید آنلاین را اختراع کرد
۱۹۹۱: Thomson Holidays اولین خرید انلاین B۰B .را در بریتانیا ایجاد کرد
۱۹۹۰: Minitel سیستم سراسر کشور را در فرانسه بوسیله France Telecom و برای سفارش گیری انلاین
.استفاده شده است
۱۹۹۱: Gateshead اولین خرید انلاین B۰C را بنام SIS/Tesco و خانم Snowball در ۹۰ اولین فروش
.خانگی انلاین را راه انداخت
۱۹۹۵: Nissan فروش ماشین و سرمایه گذاری با بررسی اعتبار مشتری به صورت انلاین از نمایندگی های فروش
۱۹۹۹: Swreg شروع به فراهم اوردن ومولف های اشتراک افزار و نرم افزار به منظور فروش انلاین محصولاتشان
.از طریق مکانیسم حسابهای الکترونیکی بازرگانی
۱۹۹۲: Tim Berners-Lee اولین مرورگر وب را نوشت، وب جهان گستر، استفاده از کامپیوترهای جدید
راهبر وب گرد : ۱۹۹۱ : Netscape در اکتبر با نام تجاری Mozilla ارایه شد . Pizza Hut در صففحه وب
سفارش دادن انلاین را پیشنهاد داد. اولین بانک انلاین باز شد. تلاشها برای پیشنهاد تحویل گل و اشتراک مجله به
صورت انلاین شروع شد. لوازم بزرگسالان مثل انجام دادن ماشین و دوچرخه به صورت تجاری در دسترس قرار
گرفت . Netscape در اواخر ۱۹۹۱ با رمزگذاری ۱.۲ SSL .که تعاملات مطمئن را ایجاد می کرد، معرفی شد
۱۹۹۵: Jeff Bezos ،Amazon.com و اولین تجارتی ۰۱ ساعته رایگان را راه انداخت. ایستگاه های رادیوی
اینترنتی رایگان، رادیو HK ورادیو های شبکه ای شروع به پخش کردند . Dell و Cisco به شدت از اینترنت برای
تعاملات تجاری استفاده کردند . eBay توسط Pierre Omidyar برنامه نویس کامپیوتر به عنوان وب سایت
.حراج بنیانگذاری شد
توانایی خریداری و بارگذاری تمبر پستی الکترونیکی برای چاپ از اینترنت. گروه : ۱۹۹۹ Alibaba در چین با
خدمات B۰B و C۰C, B۰C .را با سیستم خود تاییدی تاسیس شد
۱۹۹۹: Business.com به مبلغ ۹٫۵ میلیون دلار به شرکتهای الکترونیکی فروخته شد. که در سال ۱۹۹۹ به
۱۱۹٬۲۲۲ دلار خریداری شده بود. نرم افزار اشتراک گذاری فایل Napster راه اندازی شد. فروشگاه های ATG
.برای فروش اقلام زینتی خانه به صورت انلاین راه اندازی شد
۰۲۲۲: The dot-com bust
میلیون دلار بدست اورد ۱٫۵ برای پی پال ای بی : ۰۲۲۰ . Niche شرکت های خرده فروشی و فروشگاه های CSN
و فروشگا های شبکه ای را با منظور فروش محصولات از طریق ناحیه های هدف مختلف نسبت به یک درگاه
.متمرکز
۰۲۲۳: Amazon.com .اولین سود سالیانه خود را اعلان کرد
۰۲۲۹: Business.com بوسیله R.H. Donnelley .با ۳۱۵ میلیون دلار خریداری شد
۰۲۲۹: Zappos.com توسط Amazon.com تقارب خرده فروشان و .با قیمت ۹۰۹ میلیون دلار خریداری شد
خرید اپراتورهای فروش وبسایتهای خصوصی RueLaLa.com بوسیله GSI Commerce به قیمت ۱۹۲
.میلیون دلار بعلاوه سود فروش از تا سال ۰۲۱۰
۰۲۱۲: Groupon را رد کرده است. در عوض این گروه طرح خرید گزارش داد پیشنهاد ۶ میلیار دلاری گوگل
وب سایتهای IPO .را تا اواسط ۰۲۱۱ دارد
۰۲۱۱: پروژه تجارت الکترونیک امریکا و خرده فروشی انلاین به ۱۹۹ میلیارد دلار رسیده است که نسبت به ۰۲۱۲
افزایش ۱۰ درصدی داشته است . Quidsi.com, parent company of Diapers.com توسط
Amazon.com .میلیون بدهکاری و تعهدات دیگر خریداری شد به قیمت ۵۲۲ میلیون بعلاوه ۱۵
چکیده
تجارت الکترونیکی را می توان انجام هرگونه امور تجاری بصورت آنلاین و ازطریق اینترنت بیان کرد. این تکنیک
در سالهای اخیر رشد بسیاری داشته است و پیش بینی می شود بیش از این نیز رشد کند. تجارت الکترونیکی به
هرگونه معامله ای گفته می شود که در آن خرید و فروش کالا و یا خدمات از طریق اینترنت صورت پذیرد و به
تجارت الکترونیکی معمولاً کاربرد وسیع تری دارد، یعنی نه .واردات و یا صادرات کالا ویا خدمات منتهی می شود
تنها شامل خرید و فروش از طریق اینترنت است بلکه سایر جنبه های فعالیت تجاری، مانند خریداری، صورت بردار
ی از کالاها، مدیریت تولید و تهیه و توزیع و جابه جایی کالاها و همچنین خدمات پس از فروش را در بر می گیرد.
.می باشد البته مفهوم گسترده تر تجارت الکترونیک کسب و کار الکترونیک
جایگاه تجارت الکترونیک در کشورهای جهان
.است این بخش نوشتار نیازمند گسترش
در مدت کوتاهی که از آغاز عمر تجارت الکترونیک در جهان معاصر می گذرد، این فعالیت رشد بی سابقه ای را در
کشورهای پیشرفته داشته است و پیش بینی می شود در آینده نزدیک با سرعت شگفت انگیزی در سطح جهان توسعه
یابد. بر اساس آمار محاسبه شده موسسات معتبر اقتصادی نیز پیش بینی شده است که گستره این فعالیت تا سال ۰۲۱۲
[ نیازمند منبع].به طور متوسط ۵۱ الی ۹۱ درصد رشد خواهد کرد که نشان دهنده شتاب دار بودن حرکت آن است
در ایران
باعث شده تا تدوین و تجارت الکترونیک در ایران بسیار نوپا و در مراحل اولیه است. اما اهمیت فناوری اطلاعات
اجرای قوانین و لوایح مورد نیاز در این عرصه همواره مد نظر مسئولان ایران باشد. اما به نظر می رسد با وجود
برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی متعدد هنوز میزان آگاهی افراد و تجار کشور از نحوه استفاده از امکانات
موجود برای تجارت الکترونیک کم است. از سوی دیگر نبود شناخت از میزان امنیت موجود در شبکه داخلی و
۰]جهانی باعث شده است که اطمینان لازم وجود نداشته باشد ]
انواع تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک را می توان از حیث تراکنش ها (Transactions) به انواع مختلفی تقسیم نمود که بعضی از
:آنها عبارتند از
 ارتباط بنگاه و بنگاه (B۰: .به الگویی از تجارت الکترونیکی گویند، که طرفین معامله بنگاه ها هستند
 ارتباط بنگاه و مصرف کننده (B۰C): به الگویی از تجارت الکترونیک گویند که بسیار رایج بوده و
.ارتباط تجاری مستقیم بین شرکتها و مشتریان می باشد
 ارتباط مصرف کننده ها و شرکتها (C۰: در این حالت اشخاص حقیقی به کمک اینترنت فراورده ها یا
.خدمات خود را به شرکتها می فروشند
 ارتباط مصرف کننده با مصرف کننده (C۰C): در این حالت ارتباط خرید و فروش بین مصرف کنندگان
.است
 ارتباط بین بنگاه ها و سازمان های دولتی (B۰A): که شامل تمام تعاملات تجاری بین شرکتها و سازمانهای
.دولتی می باشد. پرداخت مالیاتها و عوارض از این قبیل تعاملات محسوب می شوند
 ارتباط بین دولت و شهروندان (G۰C): الگویی بین دولت و توده مردم می باشد که شامل بنگاه های
این الگو یکی از مولفه های دولت الکترونیک .اقتصادی، موسسات دولتی و کلیه شهروندان می باشد
.می باشد
 ارتباط بین دولت ها (G۰G): این الگو شامل ارتباط تجاری بین دولتها در زمینه هایی شبیه واردات و
.صادرات می باشد
البته باید گفت که انواع بالا کاملا مستقل از هم نیستند و گاهی که تاکید بر خرید و فروش ندارند در قالب کسب و
۳]می آیند کار الکترونیک ]
ابزارها
 ایمیل
 فروشگاه اینترنتی
 ابزار پیام سریع
 پول الکترونیکی
جستارهای وابسته
 دولت الکترونیک
منابع
۱. ↑ Turban,E. ,lee,J. ,King,D.and Chung,H.M. ,Electronic
Commerce:Management Perspective,Prentiice Hall,۰۲۲۲ .
کندی تجارت الکترونیک در ایران، همشهری آنلاین ↑ . ۰
۳. ↑ . صنایعی، علی، بازاریابی و تجارت الکترونیکی، انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان، ۱۳۹۲