با سلام واحترام خدمت استاد محترم جناب آقای الفتی
مقدمه
سيستمهاي نوين تبليغاتي در تغيير رويكرد مصرف‌كنندگان ايراني در هنگام خريد كالا و خدمات جايگاه چنداني ندارند.. حالي كه در كشورهاي پيشرفته، اينترنت، شبكه‌هاي ماهواره‌اي و بيلبوردهاي تبليغاتي نقش تعيين‌كننده‌اي در تبليغات كالا و خدمات دارند، اين ابزارهاي تبليغاتي تاثيرگذاري چنداني در ايران ندارند. صدا و سيما با 34.4 درصد بيشترين سهم را در بين ابزارهاي تبليغي موثر بر رويكرد مصرف‌كنندگان ايراني در هنگام خريد كالا و خدمات داشته است. خانواده، دوستان و آشنايان با اختلاف اندك يعني 34 درصد از اين لحاظ در رتبه دوم قرار گرفته و مطبوعات نيز با تنها 10.2 درصد رده سوم را به خود اختصاص دادند. به اين ترتيب مي‌توان نتيجه گرفت كه مصرف‌كنندگان ايراني بيشتر تاثير تبليغاتي را در حوزه خريد كالا و خدمات از صدا و سيما و خانواده و دوستان و آشنايان خود مي‌گيرند. قرار گرفتن خانواده، دوستان و‌آشنايان در رتبه‌ دوم موثرترين ابزارهاي تبليغاتي در كشورمان نشان مي‌دهد كه فرهنگ شفاهي در بين ايراني‌ها همچنان حرف اول را مي‌زند و شركتهاي توليدي و صنعتي مي‌توانند از اين طريق موفقيت چشمگيري در فروش محصولات خود و افزايش سهم در بازار به دست بياورند. همچنين اينترنت، بيلبوردهاي تبليغاتي، ماهواره و پيامك نيز در رده‌هاي بعدي موثرترين ابزارهاي تبليغاتي در بين مصرف‌كنندگان ايراني قرار گرفتند. جالب اينجاست كه گزينه‌اي تحت عنوان "ساير ابزارهاي تبليغي" وجود دارد كه سهم آن به تنهايي بيشتر از ابزارهاي تبليغاتي ماهواره و پيامك است. از سوي ديگر پيامك در حالي به عنوان ضعيف‌ترين و ناكارآمدترين ابزار تبليغي در ايران معرفي شده كه طي چند سال اخير بسياري از شركتهاي توليدي و خدماتي ارسال پيامكهاي تبليغاتي خود را گسترش داده‌اند كه البته بسياري از افراد نيز از ارسال بدون اجازه اين پيامكها ناراضي هستند. در ايران با وجود ورود فناوريهاي نوين و تجهيزات پيشرفته تبليغاتي ابزارهاي سنتي تبليغ مانند صدا وسيما، مطبوعات و از آنها مهمتر تبليغات دهان به دهان (خانواده، دوستان و آشنايان) همچنان موثرترين شيوه براي تبليغ كالا و خدمات است. به طوري كه اين سه روش به تنهايي حدود 80 درصد نقش در تصميم‌گيري‌ مصرف‌كنندگان ايراني در هنگام خريد دارند.
آیا تبلیغات تلویزیونی بر فروش محصولات تاثیر دارد
تبلیغات شکلی از ارتباطات است که معمولآ برای ترغیب کردن مشتری ها برای خریدن یا مصرف بیشتری از محصولی یا سرویس خاصی صورت می گیرد. تبلیغات های متفاوتی تاکنون برای فروش و شهرت محصولات مختلف در سراسر جهان ساخته شده اند. در همین راستا بسیاری از اوقات تبیلغات به غیر از پیام تبلیغی خود اطلاعاتی واقعیی نیز در اختیار می گذارد. تمامی رسانه های اصلی و عمومی دارای تبلیغات هستند از جمله تلویزیون, رادیو, سینما, مجلات, روزنامه ها, بازی های ویدیویی, اینترنت, کیف های خرید و تابلوهای اعلانات. در عصر حاضرکه مفاهیم ارتباطات رقابت، مشتری گرایی و … با هم پیوند خورده است. تبلیغات به عنوان عنصری از آمیخته بازاریابی، نقش محوری در حفظ و بقاء سازمان از طریق شناساندن و معرفی محصولات ایفا می کند، چرا که تبلیغات به عنوان یکی از ابزارهای شناخته شده بازاریابی برای گسترش و نفوذ در بازار است. تبلیغات بازرگانی بدلیل اینکه واسطه بین تولیدکننده و مصرف کننده است موجب رونق فروش می شود و رونق فروش گسترش تولید ، افزایش سطح درآمد ملی را بهمراه خواهد داشت. از طریق دیگر، نهادهای اقتصادی، تجاری و اجتماعی رسانه ها را به عنوان ابزاری برای گسترش حوزه نفوذ و جذب مخاطبان و مشتریان کالاها، محصولات، خدمات، اندیشه ها، عقاید خود مورد حمایت قرارداده اند و در این بین تلویزیون به عنوان گسترده ترین رسانه جمعی می تواند حامل مناسب در اطلاع رسانی و جهت دار کردن عقاید و خواسته هاباشد به شرطی که بتوان با بهره گیری از ویژگیهای منحصربه فرد تلویزیون در مقایسه با سایر رسانه ها-ارتباط اثربخشی با مشتریان برقرار کنیم که در نهایت می تواند به حفظ و توسعه بازارهای هدف منجر گردد. تحقیق حاضر با عنوان اثربخشی تبلیغات تلویزیونی بر فروش محصولات درصد اثبات تاثیر تبلیغات تلویزیونی بر فروش محصولات است.
هوشیارانه باید به تبلیغات نگاه کرد:
تکنولوژی به سرعت در حال پیشرفت است، چرخ‌های صنعت بی‌وقفه می‌گردند. هر روز محصولاتی تازه جای محصولات قبلی را پشت ویترین‌های جهان می‌گیرند تا راه‌های رسیدن به هدف را کوتاه‌تر کنند و زندگی را آسان‌تر. شما چه میزان از وقت‌تان را صرف شناخت محصولات تازه می‌کنید؟ اصلاً عقربه‌های ساعت چنین فرصتی را به شما می‌دهند؟ بیشتر مردم، زمان کافی برای شناخت محصولات جدید ندارند و اگر رسانه‌ها نباشند که محصولات جدید را تبلیغ کنند مسلما از قافله پیشرفت دنیا عقب می‌مانند. قلب تپنده فروش، تبلیغات است و کشف همین حقیقت باعث شده است تولیدکنندگان مبالغ کلانی را صرف آگاهی‌رسانی درباره محصولات‌شان به مخاطبان کنند. در این میان هنوز تلویزیون پرمخاطب‌ترین رسانه جهان به حساب می‌آید و تبلیغاتش بیشتر از انواع دیگر تبلیغ، افکار عمومی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
تاثیر تبلیغات بر جامعه :
امروزه مقوله تبلیغات و بازاریابی چنان توسعه یافته که به یکی از فرایندهای مدیریت بازار تبدیل شده است. تبلیغات نه تنها در شکل مثبتش می‌تواند کالاهای مورد نیاز مردم را به آن‌ها بشناساند، بلکه گاهی در شکل منفی می‌تواند کالاهایی را که جامعه به آن‌ها نیاز ندارد را طوری به مردم معرفی کند که آن‌ها احساس کنند این کالاها نیازهایی اساسی هستند . بنابراین تبلیغات گاهی نیازهای واقعی فرد را پاسخ می‌دهد و گاهی نیز نیازی پنهان را یا حتی عدم نیاز را در فرد به عنوان یک نیاز واقعی به او معرفی می‌کند تا جایی که شخص احساس می‌کند اگر آن کالا را نداشته باشد به شخصیت اجتماعی اش لطمه وارد می‌شود. به این ترتیب تبلیغات و بازاریابی در جهت مفید قادر است نیازهای احساس شده را به نیازهای واقعی و نیازهای شوق انگیز را به نیازهای انگیزه‌مند تبدیل کند و حتی نیازهای پنهان را آشکار نماید. در جهت مضر هم باعث می‌شود نیازهای کاذب به عنوان نیازهای واقعی رخ بنمایاند و افراد را به سمت خریدی که مورد نیازشان نیست هدایت کند. بگذارید در این زمینه می توانیم مثالی بزنیم؛ چندین دهه پیش در امریکا، سرمایه‌داران از طریق بازارگردی به عنوان یکی از شاخه‌های مدیریت بازار، به این نتیجه رسیدند که گروهی از سیاهپوستان امریکایی درآمدهای بالایی کسب می‌کنند و ثروتمند شده‌اند. آن‌ها بلافاصله به مدیران بخش بازاریابی نتیجه پژوهش‌شان را اعلام کردند و این مدیران هم از شمار زیادی از شیمی‌دان‌ها و داروسازها خواستند شروع به ساختن لوازم آرایشی کنند که برای پوست سیاه‌پوست‌ها مناسب باشد. آن‌ها این لوازم آرایشی را تولید کردند و با تبلیغات کاری کردند که پس از مدتی این لوازم به نوعی نیاز و وسیله‌ای برای کسب شخصیت اجتماعی در میان سیاهپوستان تبدیل شد؛ به گونه‌ای که حتی این القای نیاز از مرزهای امریکا نیز گذشت و سیاهپوست‌هایی که در کشورهای دیگر زندگی می‌کردند خواهان این لوازم آرایشی برای به دست آوردن وجه اجتماعی شدند؛ تا جایی که حتی کسانی که پولی نداشتند وام گرفتند تا از این لوازم استفاده کنند. پس می‌بینید که سرمایه‌دار در این مثال با کمک بازارگردی و سپس تبلیغات، نوعی محصول کم‌اهمیت را به عنوان شاخصی مهم برای کسب تشخص اجتماعی و نیازی حیاتی معرفی کردند که از نان شب هم واجب‌تر بود! در واقع تبلیغات در سه لایه عمل می‌کند؛ در لایه اول بر شخص تاثیر می‌گذارد و کاری می‌کند که او پس از مشاهده تبلیغ به شدت به کالایی که تبلیغ شده است احساس نیاز ‌کند و برای به دست آوردنش بکوشد. این تلاش‌ها بلافاصله به خانواده منتقل می‌شود و خانواده هم جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تبلیغات وجه مثبت دیگری هم دارد و آن وقتی است که رنگ فرهنگی به خود می‌گیرد؛ یعنی رسانه‌ها بر فرهنگ‌سازی از طریق تبلیغات متمرکز می‌شوند که تأثیری شگفت‌انگیز در سطح اجتماع دارد. تبلیغ نوعی پیام است و بالطبع رسانه با توجه به ماهیتش می‌تواند این نوع پیام را نیز به مخاطب منتقل کند. فکر می‌کنید این تعبیر صحیح باشد که در میان همه رسانه‌ها، تبلیغاتی که از تلویزیون، به عنوان محبوب‌ترین نوع رسانه، پخش می‌شود تاثیرگذاری بیشتری بر افکار عمومی دارد؟ مسلماً هر چه تبلیغ دقیق‌تر و اثرگذارتر باشد گرایش افراد به سمت کالایی که تبلیغ شده موثرتر است و از آنجا که رسانه دیداری تأثیرگذاری بیشتری نسبت به رسانه‌های دیگر بر مخاطبانش دارد، تبلیغاتش نیز بیشتر مخاطبان را مشتاق خرید می‌کند. هنوز امکان دسترسی به کامپیوتر و به‌خصوص اینترنت برای همه خانواده‌ها میسر نیست و به همین دلیل تلویزیون همچنان نقش مهمی در متأثرکردن مخاطبان دارد. تبلیغ در تلویزیون به حدی برای سرمایه‌داران در سراسر جهان مهم است که در کشورهای خارجی حتی صاحبان کالاهایی که تبلیغ‌شان ممنوع است نیز می‌کوشند راهی برای خود در تلویزیون پیدا کنند؛ مثلاً حتما می‌دانید که تبلیغ سیگار بر اساس قوانین در تلویزیون‌های خارجی ممنوع است و اگر کسی کالاهای مضری از این دست را تبلیغ کند سازمان‌های مردمی و دولتی از او شکایت می‌کنند و آن شخص باید جریمه بسیار سنگینی را بپردازد. چندین سال پیش در امریکا تولیدکنندگان سیگار وینستون نتوانسته بودند از سود سرشار فروش بیشتر این محصول مضر بگذرند و با آگاهی از تاثیر اعجاب‌انگیز تبلیغ در تلویزیون، تصمیم داشتند به هر طریق شده آن را با استفاده از این رسانه تبلیغ کنند؛ به همین دلیل دست به کار عجیبی زدند. در این تبلیغ جوانی می‌آمد و می‌گفت: «سیگار نکشید ! حتی اگر وینستون باشد!» منظور این است که آن‌ها از طریق این حربه در قالب آگهی ضدسیگار سعی می‌کردند سیگارشان را از طریق تلویزیون تبلیغ کنند و به شکل پنهان بگویند وینستون از سیگارهای دیگر بهتر است.
آگهي هاي تبليغاتي تلويزيوني
از نظر رسانه، آگهي هاي بازرگاني معنايي كلي دارد و آن انواع پيام هاي و تبليغاتي است كه كارفرما با پرداخت پول، زمان خاصي را براي پخش آن ها در اختيار مي گيرد. آگهي هاي تبليغاتي تلويزيوني كه سال هاي اخير روند بسيار فزاينده و رو به رشدي را داشته اند،جدا از نوعشان ،از مهم ترين منابع اطلاع رساني در زمينه امور فرهنگي ، اقتصادي و اجتماعي جامعه به شمار مي روند و تاثير بسزايي در شكل گيري الگوهاي فكري ، احساسي و رفتاري مخاطبان ، به ويژه كودكان ، دارند. با تحليل محتواي آگهي هاي تجاري تلويزيوني ويژه كودكان در ايران ، محتواي آگهي هاي تلويزيوني كودكان به 9 دسته : اسباب بازي ، ايمني ، آموزش اجتماعي ، مواد بهداشتي ، مواد غذايي ، مواد آموزشي ، تنقلات ، اماكن بازي و پوشاك تقسيم می شود .آگهي هاي مربوط به تنقلات و اسباب بازي ، بيشترين و اماكن بازي و مواد آموزشي ، كمترين زمان پخش را به خود اختصاص داده اند. هم چنين ، از ميان آگهي هاي مربوط به مواد خوردني ، بيشترين سهم مربوط آگهي هايي بوده است كه مغذي نيستند و نقشي در رشد جسماني و تغذيه ي كودك ندارند. جالب توجه است ، هيچ آگهي مربوط به نان ، لبنيات ، ميوه و آب ميوه (موثر در رشد و تغذيه كودكان ) کمتر وجود داشته است. هم چنين نيمي از آگهي هاي مربوط به تنقلات ، به تبليغ انواع پفك و يك سوم آن ها به انواع شكلات و بستني اختصاص داشته اند. اين در حالي است كه پفك از نظر بالا بودن ميزان نمك و انواع شكلات و بستني به دليل شيرين بودن زياد ، غذاي مناسبي محسوب نمي شود. جاي تامل است كه در پژوهش مورد نظر ، حتي يك آگهي تلويزيوني در مورد موارد بهداشتي وجود نداشته است كه مراقبت از دندان ها را به كودكان آموزش بدهد.
تلويزيون،كودكان و آگهي تبليغاتي
تلويزيون از طريق صفحه ي جادويي خود به پخش برنامه هاي متنوعي مي پردازد كه مي تواند تاثيرات عميقي را در دنياي كودكان و نوجوانان ايجاد كند و مسير زندگي آنان را تغيير دهد . بدون شك با توسعه ي شبكه هاي تلويزيوني در جهان و ورود ماهواره ها به صحنه ، كودكان بيش از پيش در معرض اثرات گوناگون تلويزيون قرار خواهند گرفت. به عبارت ديگر ، طيف تاثيرات بالقوه اي كه تلويزيون مي تواند بر بينندگان جوان خود بگذارد ،با گسترده شدن برنامه هاي اين رسانه وسيع تر شده است. بعد از خانواده برنامه هاي تلويزيوني از مهم ترين عوامل شكل دهنده شخصيت و تربيت كودك به شمار مي رود . تلويزيون آموزگاري نيرومند در عين حال خطرناك است.الگوپذيري ، همراه پنداري، پرورش شخصيت و مسائل رفتاري ، از اثرات تلويزيون بر كودك است كه به طريق خاصي وارد ذهن او مي شود. هنگام تماشاي برنامه هاي تلويزيون در مسير يادگيري هستند و برنامه هاي ارائه شده از طريق تلويزيون ناخوداگاه در ضميرشان جاي مي گيرد ، آگاه نيستند و كودكان كه رفتار خود را از طريق مشاهده رفتار ديگران كسب مي كنند ، تاثير پذيري گروه در مقابل تلويزيون به شمار مي روند. يكي از مهم ترين جنبه هاي تماشاي برنامه هاي تلويزيوني كه مورد توجه زيادي قرار گرفته است تاثير آگهي هاي تلويزيوني بر بينندگان به ويژه كودكان است . تلويزيون به عنوان پرنفوذ ترين وسيله ي ارتباط جمعي ، مناسب ترين وسيله ي تبليغات نيز به شمار مي رود . با در نظر گرفتن جمعيت خردسال جهان كه بيشتر از طريق تلويزيون با دنياي خارج ارتباط برقرار مي كنند، به اهميت اين وسيله ارتباط جمعي بيشتر پي مي بريم.
تاثير آگهي هاي تبليغاتي تلويزيوني بر كودكان
پژوهشگران با انجام مطالعات بسيار به اين نتيجه رسيده اند كه تماشاي آگهي هاي تبليغاتي تلويزيون ، بر نگرش ها، سبك زندگي و الگوپذيري رفتار مصرفي مخاطبان از جمله كودكان ، تاثير مي گذارد . هر چند كه تاثير گذاري آن ها تحت تاثير عوامل گوناگون نظير سن ، طبقه اجتماعي – اقتصادي ، نحوه ارائه ي پيام ، ساخت خانواده و روابط حاكم بر آن و مدت زمان تماشاي تلويزيون است . براي مثال كودكاني كه در سن پايين هستند به لحاظ محدود بودن توانايي هاي شناختي ، هر آن چه را از تلويزيون مشاهده مي كنند واقعيت مي پندارند و هر اندازه كه كودكان برنامه تلويزيوني را به واقعيت نزديك تر بداند از محتواي آن بيشتر متاثر مي شود. بر اين اساس ، تاثير پذيري كودكان كم سن و سال از آگهي هاي تلويزيوني ، بيشتر از كودكاني است كه سن و سال بالايي دارند. هم چنين وجود روابط خانوادگي مستحكم و ا ستوارسبب مي شود كودكان كمتر تحت تاثير برنامه هاي تلويزيوني قرار گيرند . كودكان داراي والدين تحصيل كرده كه پيوسته واقعيت هاي زندگي آن ها را بازبيني و كنترل مي كنند ، آگاهي بيشتري به آگهي ها و مقاصد تجاري آن ها دارند و در نتيجه ديدگاهشان درباره اين برنامه ها منفي تر و منتقدانه تر است . در حالي كه در خانواده هايي كه روابط بين اعضاي آن ها خصومت آميز تر است ، ممكن است كودكان براي دست يابي به محصولات آگهي شده ، زندگي والدين خود را با مشكل مواجه سازند. نحوه ارائه پيام نيز در تاثير گذاري آگهي هاي تبليغاتي عامل مهمي به حساب مي آيند . به طوري كه اگر شخص بزرگ سالي كالاها و خدمات ارائه شده را تاييد كند، كودكان با ديدن آن آگهي تمايل بيشتري به داشتن محصولات تبليغ شده نشان ميدهند. از آن جا كه كودكان خردسال در تشخيص واقعيت از غير واقعيت هنوز به مهارت هاي شناختي لازم دست پيدا نكرده اند ، لذا استفاده از شخصيت هاي مشهور برنامه هاي كودكان و كارتون ها ، كودكان خردسال را در تمايز واقعيت از خيال به اشتباه مي اندازد و سبب ادراك نادرست آن ها از آگهي ها مي شود . در نتيجه با شدت بيشتري تحت تاثير اين برنامه ها قرار مي گيرند . مدت زمان قرار گرفتن در معرض آگهي ها ، عامل موثر ديگري در تاثير گذاري آن هاست . پژوهش ها نشان مي دهد ، بينندگان پرو پا قرص تلويزيون بيشتر از بينندگان نه چندان جدي آن ، از آگهي ها تاثير مي پذيرند ، به گونه اي كه توجه بيشتري به آن ها نشان داده و نسبت به آن ها اعتماد و نگرش مثبت تري دارند. از آن جايي كه آگهي هاي تبليغاتي به ندرت جنبه هاي اصلي و كليدي توليد ، نظير مواد به كار رفته ، نحوه كار و يا قيمت محصول را نشان مي دهند ، اين گونه فروش غير آ موزنده و گمراه كننده ، تبعات و پيامد هاي منفي زيادي دارد كه اهم آن عبارتند از: 1. فشار كودكان بر والدين براي خريد محصولات تبليغ شده و امتناع والدين از براوردن خواسته هاي آن ها ( كه بيشتر آرزوست تا تقاضا) كه به كشمكش و تعارض بين والدين و فرزندان منجر مي شود.در صورت امتناع والدين از خريد كالاي مورد نظر ، آن ها به چشم فرزندانشان گناهكار محسوب خواهند شد ، و در صورت تن دادن والدين به خواسته ي كودكان ، مسلما بهايي كه آن ها براي يك اسباب بازي يا بسته ي خوراكي مي پردازند ، بيشتر از قيمت آن خواهد بود ، چرا كه كاري را مي كنند كه عقل سليم آن را منع مي كند. 2. پيامد منفي ديگر تبليغات تلويزيوني ، مصرف زياد محصولات غذايي مانند آب نبات و آب ميوه هاي شيرين است. تبليغ اين محصولات حدود 80 درصد از حجم تبليغات تلويزيوني مربوط به كودكان را تشكيل مي دهد. مشاهده ي اين تبليغات ، بر باورهاي خردسالان در مورد تغذيه و نيز انتخاب آن ها از مواد غذايي تاثير مي گذارد . خردسالان نمي توانند درك كنند كه خوردن مواد غذايي داراي قند زياد ، سبب افزايش وزن و پوسيدگي دندان هايشان مي شود (نيومن ، 1377). 3. از آن جا كه در بسياري از آگهي هاي تبليغاتي ، صحنه هايي از زندگي كودكان مرفه و ثروتمند به نمايش گذاشته مي شود ، بدون شك اين موضوع ، تمايلات و عقده هاي رواني نامطلوبي را در ساير كودكاني كه استطاعت آن نوع زندگي را ندارند خواهد گذاشت حتي ممكن است آن ها را به سمت جرم و جنايت و رفتارهاي غيراخلاقي براي تصاحب آن چه ديده اند ، سوق دهد.
پيشنهادات جهت آگهي هاي تبليغاتي تلويزيوني برای كودكان
1. توجه به بهداشت جسماني ورواني مخاطبان به ويژه كودكان ، از طرف دست اندركاران صدا و سيما بيش از پيش ضروري است . بر اين اساس ، بهتر است صرفا آگهي هاي مربوط به خوراكي هايي پخش شوند كه از وزارت بهداشت و درمان مجوز داشته باشند. 2. به والدين توصيه مي شود تا حد ممكن به همراه فرزندان خود به تماشاي تلويزيون بنشينند و درباره ي محتواي آن چه نمايش داده مي شود به وه آگهي هاي تبليغاتي و مقاصد تجاري آن ها ، بحث و گفتگو كنند. 3. آگهي هاي مربوط به ((آموزش هاي اجتماعي)) و ((ايمني)) بيشتر پخش شود ، چرا كه تلويزيون بيشتر نقش آموزشي ، اطلاع رساني و تربيتي را در مورد كودكان ايفا مي كند. 4. در تبليغ آكهي هاي مربوط به تنقلات پر نمك يا بسيار شيرين كه ارزش غذايي ندارند و براي كودكان سودمند نيستند ، بايد محدوديت هاي بيشتري اعمال شود. 5. توجه به دقت بيشتر در نمايشزندگي كودكان بسيار مرفه ، ضروري مي نمايد ، زيرا در كودكاني كه چنين وضعي را ندارند احساس حقارت ، حسرت و بي عدالتي ايجاد مي كند. 6. از آن جا كه استفاده از شخصيت هاي بزرگ سال و مشهور در آگهي هاي تبليغاتي ، كودكان را در تشخيص واقعيات از خيال سردرگم مي سازد ، تا حد ممكن از شخصيت هاي تلويزيوني و كارتوني در تبليغات استفاده نشود.
تلویزیون وسیله تبلیغ تغذیه ناسالم
بدون شك با توسعه شبكه هاي تلويزيوني در جهان و ورود ماهواره ها، كودكان بيش از پيش در معرض اثرات گوناگون تلويزيون قرار خواهند گرفت. تبلیغات تلویزیونی تجارت و صنعت بزرگی است و سود سرشاری را برای صاحبان آن به ارمغان می آورد در این میان کودکان و نوجوانان یکی از مشتری های جذاب و بزرگ آنان به شمار می روند. چراکه کودکان و نوجوانان زمان زیادی را پای تلویزیون می گذرانند و هر چقدر سن کودک پایین تر باشد آنچه که در تبلیغات می بیند با سماجت بیشتری از والدین خود می طلبد. تاثیر آگهی های تلویزیونی بر الگوهای رفتاری و نگرش کودکان به عوامل متعددی از جمله سن کودک، طبقه اجتماعی و اقتصادی، نحوه ارائه پیام، ساخت خانواده و روابط حاکم بر آن بستگی دارد. آگهی های تبلیغاتی تلویزیونی از منابع مهم اطلاع رسانی در امور فرهنگی و اجتماعی جامعه به شمار می رود و تاثیر بسزایی در شکل گیری الگوهای فکری و احساسی- رفتاری مخاطبان دارد در این میان تاثیر آگهی های تلویزیونی بر رفتار کودکان مشهودتر است چرا که کودکان بر اساس توانایی ها و ظرفیتهای شناختی خود پدیده های جهان را تفسیر می کنند. وی افزود: تماشای آگهی‌های بازرگانی كه مواد غذایی را در تلویزیون تبلیغ می‌كنند كودكانی را كه مشكل چاقی و اضافه وزن دارند به پرخوری تشویق می‌كند. وی افزود: کودکان و نوجوانان سالانه تنها در تلویزیون 40 هزار تبلیغ مشاهده می کنند این در حالی است که میزان تبلیغات برای بچه ها بطور متوسط 5/10 دقیقه در ساعات روزهای آخر هفته و 12 دقیقه در ساعات در ایام عادی هفته تعیین شده است. با این حال بیشتر مشاهده بچه ها که در ساعات پر بیننده صورت می گیرد حدود 16 دقیقه در ساعت است. یک تبلیغ 30 ثانیه ای در طی یک مسابقه پربیننده 3/2 میلیون دلار هزینه دارد اما 80 میلیون بیننده را تحت پوشش قرار می دهد. مطالعات ثابت می‌كند آگهی‌های تبلیغاتی مواد غذایی تاثیر عمیقی بر عادات غذایی همه كودكان دارد و تمایل آنها را برای مصرف غذا دو برابر می‌كند. آمارها نشان می دهد دست کم 43 میلیون کودک زیر پنج سال در دنیا به چاقی مفرط و یا اضافه وزن مبتلا هستند و به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت قصد دارد با کاهش تبلیغات مربوط به خوراکی ها و نوشیدنی های حاوی مقادیر زیاد چربی، قند و نمک با موج جدید بروز چاقی در کودکان مقابله کند.مطالعه دیگری نشان می دهد که به ازای هر ساعت اضافه تماشای تلویزیون در بچه های 11 تا 12 سال 167 کیلوکالری مصرف غذایی بیشتری صورت می گیرد و دریافت این کالری اضافه، بیشتر از طریق محصولاتی است که در تلویزیون تبلیغ می شوند. یعنی کودک با محصولات تبلیغ شده کالری بیشتری دریافت می کند. به علاوه تماشای تلویزیون ارتباط مستقیم با درخواست بچه ها برای اسباب بازی ها، غذاهای آماده و نوشیدنی های تجاری داشته است تبلیغ کنندگان بیش از 5/2 بیلیون دلار در سال جهت ترویج رستوران ها و 2 بیلیون دلار جهت تبلیغ فرآورده های غذایی هزینه می کنند. در تلویزیون بطور متوسط نیمی از هر 40 هزار تبلیغ در سال که افراد جوان را هدف قرار می دهد، مربوط به غذاها و خصوصاً غذاهای قندی و اسنک های پر کالری است تحقیقات نشان می دهد که بچه ها بعد از دیدن تبلیغات غذاهای آماده و فوری، بلافاصله آن را از والدین خود طلب می کنند. از آن جايي كه آگهي هاي تبليغاتي به ندرت جنبه هاي اصلي و كليدي توليد ، نظير مواد به كار رفته ، نحوه كار و يا قيمت محصول را نشان مي دهند ، اين گونه فروش غير آموزنده و گمراه كننده ، تبعات و پيامد هاي منفي زيادي دارد كه اهم آن عبارتند از: فشار كودكان بر والدين براي خريد محصولات تبليغ شده و امتناع والدين از برآوردن خواسته هاي آن ها كه به كشمكش و تعارض بين والدين و فرزندان منجر مي شود. در صورت امتناع والدين از خريد كالاي مورد نظر ، آن ها به چشم فرزندانشان گناهكار محسوب خواهند شد ، و در صورت تن دادن والدين به خواسته كودكان ، مسلما بهايي كه آن ها براي يك اسباب بازي يا بسته ي خوراكي مي پردازند ، بيشتر از قيمت آن خواهد بود همچنین پيامد منفي ديگر تبليغات تلويزيوني ، مصرف زياد محصولات غذايي مانند آب نبات و آب ميوه هاي شيرين است. تبليغ اين محصولات حدود 80 درصد از حجم تبليغات تلويزيوني مربوط به كودكان را تشكيل مي دهد. مشاهده ي اين تبليغات ، بر باورهاي خردسالان در مورد تغذيه و نيز انتخاب آن ها از مواد غذايي تاثير مي گذارد . خردسالان نمي توانند درك كنند كه خوردن مواد غذايي داراي قند زياد ، سبب افزايش وزن و پوسيدگي دندان هايشان مي شود.
تبلیغات در روزنامه ها
صاحبان کسب و کار مجبورند برای افزایش مشتری و معرفی محصولات خود، از تبلیغات استفاده کنند. انتخاب رسانه مناسب برای تبلیغات، بسیار مهم است. در این درس به یکی از رایج ترین رسانه ها اشاره کرده و مزایا و معایب آنرا را ذکر می کنیم. تقریبا تمامی کسب و کارها در مقطعی از زمان، به تبلیغات در مجلات و روزنامه ها نیاز دارند. مخصوصا روزنامه ها رایج ترین رسانه تبلیغاتی برای کسب و کارهای کوچک بشمار می روند. روزنامه ها هنوز هم بسیار رایج هستند و در رسانه ها ، بیش از بقیه در دسترس هستند. پس یکی از بهترین گزینه ها برای تبلیغ، روزنامه و مخصوصا روزنامه های محلی هستند.
مزایای تبلیغات در روزنامه ها
پوشش گسترده
روزنامه ها معمولا تیراژ بالایی دارند و به راحتی در دسترس هستند. بسیاری از مردم و همچنین صاحبان کسب و کار، روزانه روزنامه می خوانند. با تبلیغ در روزنامه براحتی می توانید به مشتریان دسترسی پیدا کنید.
انعطاف پذیری
در تبلیغات روزنامه ای، به راحتی می توانید بخواهید که تبلیغ شما در روز خاصی از هفته چاپ شود. ابعاد تبلیغ قابل تغییر است و در بسیاری از موارد نیازی به ارسال طرح ندارید و می توانید با تلفن، متن موردنظر را بخوانید و بقیه کارها را مسئولان بخش آگهی انجام خواهند داد.
نتایج سریع
با تبلیغ در روزنامه می توانید سریعترین نتایج ممکن را بدست آورید. از ساعات اولیه توزیع روزنامه، تماسها آغاز می گردند. معمولا غالب تماسها در روز اول چاپ، انجام می شوند و سپس در چند روز تماسها متوقف می شوند.
قیمت معقول
هزینه دیده شدن آگهی در روزنامه ها بسیار پایین است. بنابرین با صرف هزینه ای معقول می توانید محصول یا خدمات خود را به افراد زیادی معرفی نمایید. مثلا اگر یک تبلیغ 10000 تومانی توسط 100000 نفر دیده شود، هزینه دیده شدن 1 ریال به ازای هر نفر خواهد شد که نسبت به مجلات بسیار ارزانتر است.
معایب تبلیغات در روزنامه ها
کیفیت پایین
معمولا روزنامه ها بر روی کاغذ معمولی و حتی نامرغوب چاپ می شوند. و کیفیت چاپ نیز عالی نیست. مخصوصا اگر از عکس استفاده می کنید، این موضوع بیشتر به چشم خواهد خورد.
شلوغی صفحات
یک تبلیغ کوچک شاید به راحتی در یک صفحه شلوغ گم شود. معمولا در هر صفحه روزنامه، صد ها تبلیغ چاپ می شوند. بنابرین شاید تبلیغ شما به اندازه کافی چشمگیر نباشد.
تاثیر کوتاه مدت
تاثیر تبلیغات در روزنامه ها، معمولا همان روز اول و چند روز بعد است. پس از چند روز ، دیگر کسی با شما تماس نخواهد گرفت. پس زمان چاپ و روز هفته را به دقت انتخاب کنید. تبلیغات در روزنامه ها معمولا بصورت فضایی مستطیلی شکل فروخته می شود. و اگر آن فضا برای تلابغ شما کافی نیست می توانید تقاضای دو مستطیل زیر هم نمایید. اگر بخواهید تبلیغ شما بصورت دو مستطیل کنار هم باشد، باید بهایی بیش از دو برابر هزینه یک تبلیغ بپردازید. احتمال وجود اشتباه چاپی در تبلیغات روزنامه ای ، بسیار زیاد است. زیرا متن از طریق تلفن منتقل می شود. برای اطمینان از درستی متن، از مسئول تبلیغات بخواهید متن آنرا قبل از چاپ برای شما ارسال نماید.
رسانه بیلبورد
احتمالاً شما هم ایمیل‌هایی با عنوان تصاویر جالب دریافت کرده‌اید که به طور مثال تبلیغ یک کالا را با بیلبورد نشان می‌دهد. شاید حسرت خورده‌اید که چرا در ایران چنین تبلیغاتی را در بیلبورد نمی‌بینید. یکی از مشکلات در این میان ناشناخته ماندن بیلبورد به عنوان یک رسانه است. این پرونده قصد دارد که بیلبورد را به عنوان یک رسانه مهم تبلیغاتی در ذهن مدیران بازنمایی کند.
بیلبورد رسانه جلب مشتري
اگر از بزرگراه‌هاي مدرس، همت و چمران در شهر تهران گذر كرده باشيد، به طور حتم چشمتان به يكي از تابلوهاي رنگانگ تبليغاتي افتاده كه در كنار بزرگراه‌ها خودنمايي مي‌كنند. به تابلوهاي بزرگي كه معمولاً از آنها براي تبليغات استفاده و در نواحي پر ترافيك و در كنار جاده‌هاي شلوغ يافت مي‌شوند، «بيلبورد» مي‌گويند. بيلبوردها داراي اندازه‌هاي مختلفي هستند اما معمولاً در اندازه‌هاي بزرگ و با جملات كنايه‌دار یا ایهام‌دار سعي‌ می‌كنند تا نگاه مشتري را به خود جلب كنند. كثر بيلبوردهاي برجسته در امتداد بزرگراه‌ها نصب مي‌شوند به‌طوري‌كه اثر آنها در ذهن سرنشینان بايد زياد باشد. بيلبوردها معمولاً راه اصلي پيدا كردن غذا و بنزين در بزرگراه‌هاي ناآشنا براي رانندگان هستند. در ايالات متحده سالانه بين پنج تا 15 هزار بيلبورد در جاده‌ها نصب مي‌شوند. برخي از شهرها در دنيا حجم انبوهي از بيلبوردها را دارا هستند. ميدان ساعت در نيويورك مثال خوبي در اين مورد است كه به‌خاطر كمبود فضا، بر بالاي بسياري از ساختمان‌ها بيلبورد نصب شده است.
بيلبورد يك رسانه است
بیلبوردها بيش از آنكه ابزار تبليغاتي باشند، يك رسانه به حساب مي‌آيند؛رسانه‌اي كه مي‌تواند پيام خود را به مؤثرترين شكل ممكن به مخاطب خود منتقل كند. به رسانه‌اي که بيشترين اثربخشي را براي تبليغات داشته باشد و موجب بقاء و موفقيت تبليغات شود، «رسانه اثربخش» می‌گويند. به بيان ديگر، رسانه‌اي که بتواند پيام فروش و بازاريابي را در مخاطبان دروني کند که قدرت نيازسنجي، نيازسازي، نيازمندي و نيازشناسي آنان را تحريک کرده و آنها را به عکس العمل وادارد، رسانه‌ای اثربخش است. به طور معمول بيلبوردها در زمره رسانه‌هاي اثر بخش جاي مي‌گيرند. اگر چه شركت ها، رسانه اثربخش خود را براساس استراتژي‌هاي بازاريابي و براساس تحقيقات انتخاب مي‌كنند، اما به طور مثال اين مسأله به اثبات رسيده كه براي شركت‌هاي توليدكننده خودرو، بهترين شيوه تبليغاتي بيلبورد است. در تعريف‌هاي رسانه اثربخش براساس مدل هرم مشتري، بيلبورد يك رسانه طلايي (Golden Media) براي تبليغ لوازم خانگي به حساب مي‌آيد. مشتريان رسانه طلايي سودآوري كمتري دارند ولي از محصولات و خدمات شركت رضايت دارند و به وسيله رسانه طلايي مي‌توان وفاداري آنها را زياد كرد. با ظهور فناوري‌هاي جديد، بيلبوردها اكنون به رسانه‌اي تعاملي تبديل و از حالت يك تابلوي تبليغاتي غيرمتحرك خارج شده‌اند. در پنجاه و چهارمین جشنواره تبلیغات کن، بيلبوردي از BBC برنده جايزه شد. در این بیلبورد از مخاطبین خواسته شده بود تا با ارسال پيامك به شماره‌های اعلام شده رأی دهند که آیا نیروهای آمریکایی در جنگ‌ها اشغالگر هستند یا آزادی‌بخش که رأی آنها پس ارسال پيامك روی بیلبورد ثبت می‌شد. چنين شيوه‌اي باعث مي‌شود تا مخاطبين بيلبورد از حالت انفعالي خارج شده و بالا و پايين رفتن آمار ثبت شده را بر روي بيلبورد ديجيتال مشاهده كنند.
بيلبوردها چگونه متولد شدند
پیشینه بیلبورد به تمدن‌هاي اوليه باز می‌گردد. در تاریخ مصر باستان به ستون‌های سنگی اوبلیسک برمی‌خوریم که ستون‌هایی چهار وجهی با نوک هرمی شکل هستند و از سنگ یک‌تکه ساخته شده‌اند. این ستون‌ها نه تنها جنبه تزئینی داشته‌ بلکه برای ترویج مذهب مصریان باستان به کار می‌رفته‌اند و بر روی آنها جملات مذهبی و دعاهای مختلف کنده کاری شده بود. همچنین هرچند مطالب موجود بر این ستون‌ها محدود به موارد مذهبی و سیاسی است، اما بدون شک در تعریف امروز از تبلیغات می‌گنجد. نخستین قدم‌ها در مسیر تبلیغات در سال۱۴۵۰، زمانی که «یوهان گوتنبرگ» ماشین چاپ قابل حمل را اختراع کرد، بر مي‌گردد كه با انتشار برگه‌های آگهی دستی، تبلیغات به شکل امروزی آن به مردم معرفی شد. در سال ۱۷۹۶ با تکمیل روش‌های لیتوگرافی، اولین پوستر تصویرسازی شده به وجود آمد. به مرور زمان، مردم به دنبال فضاهایی مناسب برای نصب آگهی‌های خود بودند تا در محدوده زمانی مشخص، بیشترین بازدیدکننده و بالاترین تأثیر را داشته باشد؛ به این ترتیب، ستون‌ها و جعبه‌های ویژه نصب آگهی در نقاط پر رفت‌و‌آمد شهرها برپا شد.اولین بار تبلیغات در حاشیه جاده‌ها توسط بازرگانان و کسبه محلی آمریکایی به کار رفت. آنها علامت‌ها و تابلوهایی را بر دیوارها و نرده‌ها نقش کرده یا پوسترهایی را بر روی تیرهای تلگراف، دیوارها و هر محل ممکن، نصب می‌کردند. در نیویورک در سال ۱۸۳۵، اولین پوستر بسیار بزرگ در فضای خارجی نصب شد.
شيوه‌هاي ارائه تبليغات در بيلبورد
بيلبوردها باید تأثيري ماندگار و برق‌آسا در حافظه مشتري بگذارند به‌طوري كه بعد از اينكه بيننده از محل دور شد، همچنان به تبليغ و موضوع آن فكر كند. تبليغ بر روی بیلبورد بايد در زمان بسيار كوتاه قابل خواندن باشد. در حالي كه اتوموبيل با سرعت زياد از كنار یک بیلبورد عبور مي‌كند، سرنشینان آن باید بتوانند آن را بخوانند و یا پیام مورد نظر را دریافت کنند. بنابراين آنها معمولاً شامل چند لغت در اندازه بزرگ و خوانا بوده و یا داراي تصاوير کنایه‌دار و گيرا با رنگ‌هاي درخشان هستند. در برخي از بيلبوردها اشياء يا تصاوير خارج از حجم چارچوب اصلي به‌صورت چند بعدي طراحي و نمايش داده مي‌شوند. به عنوان مثال در اوايل قرن بيست و يكم در آمريكا تبليغي براي يك فروشگاه زنجيره‌اي فست‌فود طراحي شد كه در آن گاوي خارج از صفحه بيلبورد در حال نوشتن يك شعار عليه مصرف گوشت گاو با غلط املايي را نمایش می‌داد
مزاياي تبليغات بيلبوردي
وجود این تابلوهای بزرگ، برای شرکت‌هاي كوچك که قادر به پرداخت هزینه تبلیغات تلویزیونی نیستند، بسیار مفید‌ است. بيلبورد در مقایسه با قیمت تبلیغات تلویزیونی و رادیویی و کم اثر بودن تبلیغات در رسانه‌هاي چاپي می‌تواند با هزینه کمتر، بیشترین تعداد مخاطب را جلب كند. از سوي ديگر صاحبان این نوع تبلیغات دنبال مشتري نمی‌گردند بلكه این مشتريان هستند كه آنها را مي‌یابند.
تاثیر تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی به استفاده از اینترنت به عنوان یک کانال و وسیله ارتباطی برای ارسال تبلیغات در محیط وب اشاره دارد (گائو و دیگران ۲۰۰۲). در تعریفی دیگر، تبلیغات اینترنتی را اینگونه تعریف نموده اند: نمایش دادن نامها وعلائم تجاری، شعارها و تصاویر تبلیغاتی در سایتهای (پایگاههای) پربیننده اینترنت، به نحوی که به تحقق اهداف تبلیغات کمک نماید (سایت صدا و سیما) در کتب و متون مختلف تعاریف متعددی از تبلیغات آمده است بطور مثال می توان به تعاریف ذیل اشاره کرد. تبلیغات فرآیند روشمند ارایه اطلاعات مناسب در مورد کالاها و خدمات به مشتریان و ترغیب و متقاعد کردن مؤثر مصرف کنندگان به خرید کالاها و خدمات می باشد (متولی ۱۳۷۲) و یا در تعریفی دیگر تبلیغات را، ارائه غیر شخصی اطلاعات که معمولاً برای آن پول پرداخت می شود و اغلب با هدف ترغیب برای خرید کالاها، خدمات و یا ایده از سوی افرادی مشخص و توسط رسانه های مختلف انجام می پذیرد، تعریف نموده اند (تافلینگر ۱۹۹۶). همان طور که در تعریف بالا اشاره شد، تبلیغات از طریق رسانه های مختلفی انجام می پذیرد که از آن جمله می توان به روزنامه ها، مجلات، رادیو، تلویزیون و … اشاره نمود. چندی است که رسانه ای جدید، یعنی اینترنت، به جمع رسانه های مورد استفاده تبلیغات اضافه شده است. رشد تبلیغ در اینترنت نسبت به تبلیغ در رسانه های سنتی، از سرعت بسیار بیشتری برخوردار بوده است. چرا که پس از گذشت ۳۸ سال از پیدایش رادیو، تعداد استفاده کنندگان آن به ۵۰ میلیون نفر رسید، تلویزیون ۱۳ سال پس از پیدایش این حد نصاب را کسب کرد و اما اینترنت تنها با گذشت ۴ سال توانسته به این حد نصاب دست پیدا کند (فاکس ۱۹۹۹). این مقاله به معرفی این نوع از تبلیغات و ویژگی های آن می پردازد.
تعریف تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی به استفاده از اینترنت به عنوان یک کانال و وسیله ارتباطی برای ارسال تبلیغات در محیط وب اشاره دارد (گائو و دیگران ۲۰۰۲). در تعریفی دیگر، تبلیغات اینترنتی را اینگونه تعریف نموده اند: نمایش دادن نامها وعلائم تجاری، شعارها و تصاویر تبلیغاتی در سایتهای (پایگاههای) پربیننده اینترنت، به نحوی که به تحقق اهداف تبلیغات کمک نماید (سایت صدا و سیما ۲۰۰۲). در فرایند تهیه و اجرای تبلیغات اینترنتی، شرکتهای تبلیغاتی، ناشران اینترنتی۱ ، تبلیغ دهندگان۲ (سازمانها و شرکتهای تولیدی و خدماتی) درگیرند.
تاریخچه تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی برای اولین بار و بصورت بنر در ۲۷ اکتبر سال ۱۹۹۴ و در سایت هات وایر۳ نمایش داده شد. زمانی که هات وایر متوجه شد که برای تبلیغات می بایست فضای محدودی را در نظر گرفت، بنرهای تبلیغاتی بوجود آمدند. در آن زمان ۱۴ طراح تبلیغاتی مبلغی معادل ۳۰،۰۰۰ دلار برای نمایش ۱۲ هفته ای تبلیغات خود پرداختند (کای و مداف ۱۹۹۹). در سال ۱۹۹۵ وب بعنوان رسانه ای عمومی پذیرفته شد. شرکت سان میکروسیستم۴ در این سال زبان جاوا را به عموم عرضه کرد. در سال ۱۹۹۶ الدزموبیل۵ اولین اتاق گفتگوی تجاری را راه اندازی نمود. در جدول ۱ به برخی از اتفاقات مهم صنعت تبلیغات اینترنتی اشاره شده است.
روند تبلیغات اینترنتی در دنیا
تبلیغات اینترنتی از زمان پیدایش (سال ۱۹۹۴) تا سال ۲۰۰۷ شاهد رشد بسیار زیادی بوده است. بطوریکه حجم درآمد تبلیغات اینترنتی از رقم ۲۶۷ میلیون دلار در سال ۱۹۹۶ به رقم ۱۳۰۸۷ میلیون دلار در سال ۲۰۰۷ رسیده است. ولی در بین سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ این صنعت شاهد رشد منفی بوده است. روند رشد در سال ۲۰۰۳ تغییر جهت داده و دوباره شاهد رشد مثبتی در این صنعت می باشیم.
ابعاد تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی ابعاد مختلفی را شامل می شود که در زیر بطور اجمالی به آنها اشاره می شود (گائو و دیگران ۲۰۰۲).
مدلهای کسب وکار
مدل کسب و کار به یک ایده تجاری و برنامه استراتژیک در مورد نحوه به دست آوردن پول برای یک کسب و کار اشاره دارد. تبلیغ اینترنتی موثر می بایست دارای مدل کسب و کار مناسبی باشد که موجب موفقیت آن کسب و کار شود. از جمله مدلهای کسب و کار تبلیغات اینترنتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مدل کسب و کار مبتنی بر محتوا
براساس این مدل از کسب و کار، ناشران اینترنتی می بایست با ارائه محتوای ارزشمند و مهم برای مخاطبین خود، ترافیک سایت خود را افزایش دهند. تلاش اصلی مدیران سایتها در این مدل می بایست معطوف به فراهم آوردن مطالب جالب برای افزایش ترافیک سایت شود.
مدل مبتنی بر ارائه خدمات متنوع اینترنتی
در این روش ناشران اینترنتی خدمات متنوعی را برای مخاطبین فراهم می آورند که از آن جمله می توان به فراهم آوردن امکان استفاده از پست الکترونیک، اتاقهای گفتگو۶ و یا پیغام رسان ها۷ اشاره کرد. در این روش میزان موفقیت سایت به کیفیت خدمات ارائه شده بستگی دارد چرا که تعداد استفاده کنندگان از این خدمات با میزان کسب درآمد تبلیغاتی این شرکتها رابطه مستقیم دارد. از سایتهای معروف در این زمینه می توان به AOL اشاره نمود.
مدل مبتنی بر فراهم آوردن امکان جستجوی سایتهای مختلف
سایتهای مبتنی بر این مدل با فراهم آوردن امکان جستجو در میان سایتهای گوناگون و طبقه بندی آن سایتها براساس محتوا، خدماتی را به کسانی که در جستجوی موضوع یا مطلب خاصی می باشند ارائه می نمایند. از زمره سایتهای بسیار معروف در این گروه می توان یاهو۸ را نام برد.
مدل مبتنی بر ارائه خدمات تبلیغاتی
شرکتهای این گروه به کسانی که مایل هستند در اینترنت تبلیغ نمایند، خدماتی را ارائه می دهند. این خدمات شامل طراحی تبلیغ و کمک به یافتن مکان مناسب جهت نمایش تبلیغ می باشد. بسیاری از این شرکتها حتی خدمات ردگیری۹ تبلیغات و نیز اندازه گیری های مربوط به اثر بخشی آن تبلیغات را نیز انجام می دهند. از جمله می توان برنامه نبض الکترونیک را نام برد.
مدل مبتنی بر شبکه تبلیغاتی
شرکتهای این گروه فضاهای ناشران اینترنتی را در معرض خرید تبلیغ دهندگان قرار می دهند و پس از خرید یا اجاره آن فضاها از سوی تبلیغ دهندگان، درصدی را بعنوان حق العمل دریافت می نمایند. ادآتلت۱۱ از جمله این شرکتها می باشد.
اشکال تبلیغات اینترنتی (تکنولوژی تبلیغات)
اشکال مختلف تبلیغات به شکل های گوناگونی که تبلیغ دهندگان برای نشان دادن تبلیغ خود در اینترنت از آنها استفاده می نمایند، اشاره دارد. مانند بنرها، بنرهای دارای غنای رسانه ای۱۲، نامه های تجاری و تبلیغات مبتنی بر بازی۱۳. تبلیغات بنری با وجود حجم کم ، وسیله ای کارآمد برای تحقق اهداف چند منظوره اند ، زیرا: بنرها در حقیقت بخشی از پیام های تبلیغاتی شرکت ها/وب سایت ها هستند. این شیوه تبلیغ ، اسم، نشانه (logo) و تولیدات شرکت ها را با روش های گوناگون و متنوعی به نمایش می گذارد. بنرها، ابزاری برای افزایش میانگین کلیک ها به شمار می آیند. با کم ترین جزئیات، مشتری را به کلیک ترغیب می کنند. در صورت استفاده از برنامه های بازاریابی زنجیره ای، این روش کلیدی برای دنبال کردن مکانیزم این برنامه هاست.
تبلیغات مبتنی بر بازی
از گذشته دور، سرگرمی یکی از شیوه های مورد استفاده در تبلیغات بوده است. بر این اساس بازی های اینترنتی می توانند فرصت مناسبی را برای تبلیغات فراهم آورند. ارائه دهندگان تبلیغات مبتنی بر بازی، فروشندگان بازی های اینترنتی هستند. این نوع از تبلیغات برای افرادیکه در حال بازی هستند به دو صورت ارسال می شوند. در روش اول که بسیار متداول است، تصاویر تبلیغاتی، جایگزین تصاویر بازی اینترنتی می شود. در نتیجه افرادیکه در حال بازی هستند، به شکل مجازی تحت تاثیر تبلیغ مورد نظر قرار می گیرند. در روش دیگر کل بازی به قسمت های مختلفی تقسیم می شود و افرادیکه در حال بازی هستند می بایست قبل از رفتن به مراحل بعدی بازی، تبلیغ خاصی را ببینند و یا تعاملاتی را انجام دهند. در این روش تبلیغ دهندگان پاسخ های تعاملی بیشتری را دریافت می نمایند چراکه افرادیکه در حال بازی هستند، مایل به ادامه بازی خود خواهند بود. از آنجائیکه تبلیغات مبتنی بر بازی معمولاً از تکنولوژی چند رسانه ای استفاده می کنند، هزینه بیشتری برای ایجاد و اجرای آنها صرف می شود. علیرغم اینکه این نوع تبلیغات در جلب توجه بینندگان بسیار موفق هستند، ولی مخاطبان آن تنها به افرادیکه بازی را انجام می دهند محدود می شوند. محدودیت دیگر این نوع از تبلیغات ناخرسندی برخی از افراد از تبلیغات حین بازی است. ;}