1- برنامه ریزی



برنامه ریزى یعنى مدیران از پیش در باره هدف‏ها و اقدامات مورد نظر بیندیشند و خود را براى استفاده از فرصت‏ها و مقابله با خطرها آماده كنند. نخستین كار در برنامه‏ریزى، مشخص كردن »هدف سازمان« است و سپس نوبت به ریز كردن هدف، براى‏واحدهاى تابع مى‏رسد.
افق زمانى برنامه‏ها، متفاوت است. برخى بلند مدّت و برخى كوتاه مدّتند.
همچنین، برنامه‏هاى بلند مدّت توسط مدیران عالى سازمان، و برنامه‏هاى میان مدت و كوتاه‏مدّت به وسیله مدیران میانى و عملیاتى تهیه مى‏گردد.


1 - 1 - سازماندهى


سازماندهى، فرایند تنظیم و تخصیص كارها و اختیارات و منابع سازمان، میان اعضا وایجاد هماهنگى میان آن‏ها براى رسیدن به اهداف سازمان است. براى تحقق‏اهداف، سازمان‏هاى مختلف، از ساختارهایى متفاوت بهره مى‏جویند. براى مثال،ساختار یك مركز مطالعه و تحقیق، با ساختار یك كارخانه اتومبیل سازى متفاوت است.


1 - 2 - رهبرى


رهبرى، فرایند اعمال نفوذ براى برانگیختن كاركنان به فعالیت در جهت تحقق اهداف‏است رهبران براى نفوذ در زیردستان نیاز به قدرت دارند و این قدرت از منابع‏مختلفى همانند قدرت مرجعیت، قدرت قانونى، قدرت تنبیه وتشویق و... نشأت مى‏گیرد.
همچنین، اطلاع مدیران و رهبران از انگیزه‏هاى كاركنان، در هدایت آنان نقشى‏مهم دارد.


1 - 3 - كنترل


فرایند كنترل، عبارت است از تنظیم كلّى فعالیت‏هاى سازمان كه عملكرد واقعى آن بامعیارها و اهداف از پیش تعیین شده مطابق باشد. كنترل، داراى انواعى مانندكنترل پیش نگر، كنترل حین عمل و كنترل بعد از عمل است. به منظوركنترل فعالیت‏ها باید براى هر فعالیت، معیار مشخص شود. سپس باید نتیجه هر كار بامعیار مربوط بدان مقایسه گردد و در صورت مشاهده انحراف، اقدامات اصلاحى لازم‏انجام شود.
هر چند وظایف اصلى مدیریت به طور مستقل مطرح شده است، ولى باید یادآورى شود كه‏میان آن‏ها تعامل وجود دارد و بر یكدیگر اثرى متقابل دارند. همچنین، تأثیر نظام ارزشى‏حاكم بر سازمان در این وظایف و در مجموع مدیریت انكارناپذیر است.