پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش
مقدمه
همگام با تغييرات سريع علمي، آموزش و پرورش وظيفه خود مي داند كه سطح دانش موجود را به سطحي بهينه و همساز با دگرگوني هاي روز ، همراه و همنــوا نمـايد. در ايـن راستـا، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، به عنوان بازوي توانمند علمي، عامل تحرك و پويايي اين نظام و تعيين كننده خط مشي و حركت هاي زيرساز نظام تـعليم و تـربيت كشـور عزيزاسلامي مان مي باشد. پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، به منظور تجهيز علمي نيروهاي صف و ستاد، مسئوليت خطير پشتيباني و تهيه بخشي از نياز علمي، اين وزارت عظيم را بـه عهده دارد. نيازهـا و اولويت هاي پژوهشي وزارت آموزش و پرورش توسط اعضـاي هيئت علمـي پژوهشگاه كه به همين منظور به فعاليت پژوهشي اشتغال دارند شناسايي و به صورت علمي وسيستماتيــك به تشخيص راهكارهـاي عملي براي رفع آن نيازها پرداخته مي شود. از جمله فعاليت هاي پژوهشگاه، مـطالعه محتواهاي آموزشي، روش هاي تدريس كارآمد، تناسب فضاي آموزشي بـا ويـژگي هاي فراگيران، انطبـاق مـواد و محتـواي آمـوزشي با ويژگي هـاي شناختي دانش آموزان و نيز انطباق دستاوردهاي آموزشي ديگر ممالك با ويژگي هاي اجتماعي- فرهنگي ميهن عزيز اسلامي مان مي باشد.
تاريخچه
در راستاي تأمين بخشي از نيـازهـاي پژوهشـي كشـور در حـوزه تعليم و تربيت و توسعه و گسترش پژوهش در اين حوزه، و نيز در جهت تجميع مراكز و مؤسسات پژوهشي وزارت متبوع، پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش (RIE) وابسته به وزارت آموزش و پرورش براساس مجوز مورخ 9/12/83 شوراي گسترش آموزش عالي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تأسيس شد.
اهـداف
1. تـوسعه و گـسترش پژوهش در زمينه هاي مـرتبط بـا آموزش و پرورش.
2. زمينه سازي مناسب براي ارتقاي فعاليت هاي پژوهشي مرتبط.
وظايف و اختيارات
1. بررسي و شنـاسايي نيازهاي پژوهشي در زمينه هاي مرتبـط با آموزش و پرورش.
2. اجراي طرح هاي پژوهشي بنيادي، كاربـردي و تـوســعه اي بـه منظور تحقق اهداف پژوهشگاه.
3. فراهم آوردن امكانات لازم و متناسب با فعاليت هـاي پـژوهشـي مرتبط.
4. همكاري پژوهشي با دانشگاه ها و مؤسسات پژوهـشي داخـل و خارج كشور به منظـور ارتقـاي كيفيت فعـاليت هــاي پـژوهشي در زمينه هاي مرتبط با آموزش و پرورش با رعايت قوانين و مقررات مربوط.
5. ارائة خدمات مشاوره اي به اشخاص حقيقي و حقـوقي بـر اسـاس نتـايـج فعــاليت هـاي علمي و پژوهشي انجـام شده در پژوهشگاه.
6. انتشار مجله، كتاب علمي، جزوه آموزشـي، تـوليـد نـرم افزار و برنامه هاي رايانه اي متناسب با اهـداف پژوهشگاه طبـق ضوابط و مقررات مربوط.
7. برگزاري همايش هاي علمي و ارائه دستاوردهـاي پژوهـشي در قالب كارگاه هاي آموزشـي بـا رعـايت ضوابط و مقررات مربوط.
اركان:
اركان پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش از 3 بخش تشكيــل شده است كه عبارتند از :
الف- هيأت امنا؛
ب – رئيس ؛
ج – شوراي پژوهشگاه؛
الف- هيأت امناء ، تركيب هيأت امنا شامل وزير آموزش و پرورش (رئيس هيات امنا)، وزير علوم، تحقيقـات و فنـاوري يا نماينده وي، رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور يا نماينـده وي رئيس پژوهشگاه (دبير هيأت امنا)، و سه تا پنج تن از شخصيت هاي علمي- فرهنگي كشور است كه نقش مؤثري در توسعه و پيشرفت پژوهشگاه داشته اند.
ب-رئيس پژوهشگاه كه نماينده قانوني پـژوهشـگاه نـزد مراجع حقيقي و حقوقي است، از ميان اعضاي هيأت علمي، بـه پيشنهاد وزير آموزش و پـرورش و بـا تـأييد وزيــرعـلوم، تحقيقات و فناوري و با حكم وزير آموزش و پرورش براي مدت چهار سال منصوب مي شود. پيشنـهاد و انتصـاب مجـدد وي نيـز بـلامانع است.
ج- شوراي پژوهشي: تركيب اين شورا شامل رئيس پژوهشگاه (رئيس شورا)، معاون پژوهشي پژوهشگاه (دبير شورا) ، رؤساي مراكز پژوهشي و پژوهشكده ها و دو تـا پنـج تن از اعضاي هيأت علمي كه (حداقـل دو تـن از ايـن اعضاء بـايد از ميـان پژوهشگران و صاحبنظران خارج از پـژوهشگاه و با پيشنهاد رئيس پژوهشي وزارت عـلوم، تحقيقـات و فنـاوري انتخـاب شوند،) مي باشد.
دبيرخانه شوراي سياست گذاري تحقيقات وزارت آموزش و پرورش:
- ابلاغ مصوبات شوراي سياستگذاري تحقيقات و كميسيون هاي تخصصي به واحدهاي مربوطه.
-تشكيل كميته هاي مشورتي براي انجام بررسي ها و مطالعات لازم در زمينة اهداف و خط مشي نظام تحقيقـات آمـوزش و پـرورش كشور.
- نظارت بر عملكرد پژوهشي شوراي تحقيقات استان ها و كميتة پژوهشي معاونت هاي حوزة ستادي.
-تكميل اساسنامه ها، برنامه ها، آئين نامه ها و شيوه نامه هاي پيشنـهادي به شوراي سياستگذاري تحقيقات وزارت آموزش و پرورش.
ساختار:
گروه هاي پژوهشي پژوهشكده هاي تعليم و تربيت، كودكان استثنايي، اوليا و مربيان (خانواده) و مـركز پژوهشي تعليم و تربيت كاربردي تبريز، دارالفنون بدنة اصلي اين نهاد پژوهشي را تشكيل مـي دهند. هـريك از گـروه ها با توجه بـه نيازهاي پژوهشي و پژوهشكده ها و مراكز پژوهشي ساختاركلي نظام آموزش و پرورش و نيازهاي پژوهشي بخش هاي مختلف آن تأسيس شده است.
لازم به توضيح است كه رفع بخش عمــده اي از نيازهـاي پژوهشي وزارت آموزش و پرورش از طريق پژوهشكده هـاي يـاد شـده و كميته هاي پژوهشي وابسته به معاونت هاي حوزة ستادي صورت مي گيرد.
براي هر پژوهشكده يك شوراي پژوهشي پيش بيني شده است كه اعضــاي آن تـركيبي است از اعضـاي هيـأت علمي پژوهشـگاه و دانشگاه ها و كارشناسان وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه ها. اين شورا به منزلة بازوي پژوهشي پژوهشـكده قلمـداد مي شـود، به نحوي كه كليه تصميمات مـربوط بــه اولويت هـاي پژوهشـي گروه ها، بررسي و ارزش يابي پيشنهاده هاي پژوهشي نحوة نظارت برطرح هاي پژوهشي در حال انجام و همچنين برگزاري سمينارها،
همايش ها و كارگاه هاي آموزشي و مواردي نظير آن با نظـر نـهايي اين شـورا به اجرا درمي آيد.
همة گروه ها مي كوشند بـر اسـاس نيـازسنجي هاي انجـام شـده اولويت هاي پژوهشي گروه را براي مدت يك سال تعيين كرده و به تصويب شوراي گروه هاي پژوهشي پژوهشكده برسانند. تحقيق
دربارة بـرخي اولويت هاي پژوهشي در داخـل هر گروه صورت مي گيرد و برخي ديگر به پژوهشگران خارج از حوزة پژوهشگاه واگذار مي شود.
مديريت حوزه رياست و روابط عمومي و بين الملل:
• تهيه و تنظيم ساعات ملاقات و جلسات با توجه به الويت ها
• ابلاغ مصوبات و بخشنامه ها و دستورات صادره از سوي رياست و پيگيري آنها تا حصول نتيجه نهايي
• تهيه و تنظيم لوايح دفاعيه و تصويب آيين نامه هاي مورد نياز
• انعكاس فعاليتهاي برون سازماني و درون سازماني در قالب خبرنامه و هماهنگ نمودن ارتباطات خبري با رسانه هاي جمعي
• انجام امور مربوط برگزاري و شركت در نمايشگاهها و جشنواره ها و اجلاس ها و سمينارهاي بين المللي مرتبط به وظايف پژوهشگاه
• جمع آوري اطلاعات و گزارش هاي مربوط به فعاليتهاي پژوهشي انجام شده در خارج از كشور در ارتباط با پژوهشگاه
• نگهداري آرشيو اخبار ، آگهي ، اطلاعيه ها و آمار و عكس در زمينه هاي فعاليت هاي پژوهشگاه در خارج از كشور
• اطلاع رساني از امور و فعاليتهاي پژوهشي انجام شده و انعكاس اخبار پژوهشگاه
مركز ملي مطالعات تيمزTIMSS و پرلزPIRLS :
الف. مطالعه ی بین المللی روند علوم و ریاضی TIMSS
برخی از اهداف این مطالعه عبارت است از:
• بررسی روند عملکرد دانش آموزان پایه های چهارم ابتدایی و سوم راهنمایی در دروس ریاضی و علوم
• بررسی تفاوت در عملکرد دانش آموزان هر یک از کشورهای عضو مطالعه ی تیمز در مقایسه با عملکرد جهانی با توجه به تفاوت سیستم های آموزشی
• بررسی روند درون دادها و برون دادهای آموزش ریاضی و علوم، هر چهار سال یک بار در فاصله ی سال های 1995، 1999، 2003، 2007
• بررسی روند پیشرفت آموزش علوم و ریاضی در دوره ی پیش دانشگاهی (تیمز پیشرفته ی 2008) در فاصله 12 سال (از سال 95 تا 2008)
• آشنایی با نقاط ضعف و قوت نظام های آموزشی کشورهای شرکت کننده جهت ارتقای کیفیت عملکرد تحصیلی دانش آموزان
ب. مطالعه بین المللی پیشرفت سواد خواندن پرلز PIRLS
برخی از اهداف این مطالعه عبارتند است از:
• بررسی عملکرد دانش آموزان پایه ی چهارم ابتدایی در زمینه ی میزان توانایی خواندن در مقیاس جهانی
• بررسی عوامل زمینه ساز و موثر در چگونگی کسب مهارت خواندن در مقایسه با سایر کشورهای عضو
• بررسی روند پیشرفت خواندن در فاصله ی سال های 2001 و 2006
• آشکار شدن تفاوت عملکردهای نظام آموزشی کشورها و ارائه راه کارهای علمی و عملی در بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان
• بررسی نتایج ملی و بین المللی این مطالعات می تواند آینه ای تمام نما برای کشف نقاط ضعف و قوت نظام های آموزشی و ارائه راه کارهای علمی و عملی جهت بهبود کیفیت عملکرد تحصیلی دانش آموزان باشد.
پژوهشكده ها و مراكز پژوهشي :
وظايف و اختيارات:
گروه هاي پژوهشي پژوهشكده هاي تعليم و تربيت، كودكان استثنايي، اوليا و مربيان (خانواده) و مـركز پژوهشي تعليم و تربيت كاربردي تبريز، بدنة اصلي اين نهاد پژوهشي را تشكيل مـي دهند. هـريك از گـروه ها با توجه بـه نيازهاي پژوهشي و پژوهشكده ها و مراكز پژوهشي ساختاركلي نظام آموزش و پرورش و نيازهاي پژوهشي بخش هاي مختلف آن تأسيس شده است. لازم به توضيح است كه رفع بخش عمــده اي از نيازهـاي پژوهشي وزارت آموزش و پرورش از طريق پژوهشكده هـاي يـاد شـده و كميته هاي پژوهشي وابسته به معاونت هاي حوزة ستادي صورت مي گيرد. براي هر پژوهشكده يك شوراي پژوهشي پيش بيني شده است كه اعضــاي آن تـركيبي است از اعضـاي هيـأت علمي پژوهشـگاه و دانشگاه ها و كارشناسان وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه ها. اين شورا به منزلة بازوي پژوهشي پژوهشـكده قلمـداد مي شـود، به نحوي كه كليه تصميمات مـربوط بــه اولويت هـاي پژوهشـي گروه ها، بررسي و ارزش يابي پيشنهاده هاي پژوهشي نحوة نظارت برطرح هاي پژوهشي در حال انجام و همچنين برگزاري سمينارها، همايش ها و كارگاه هاي آموزشي و مواردي نظير آن با نظـر نـهايي اين شـورا به اجرا درمي آيد.
همة گروه ها مي كوشند بـر اسـاس نيـازسنجي هاي انجـام شـده اولويت هاي پژوهشي گروه را براي مدت يك سال تعيين كرده و به تصويب شوراي گروه هاي پژوهشي پژوهشكده برسانند. تحقيق دربارة بـرخي اولويت هاي پژوهشي در داخـل هر گروه صورت مي گيرد و برخي ديگر به پژوهشگران خارج از حوزة پژوهشگاه واگذار مي شود. هر يـك از گـروه هـاي پژوهشي داراي پاره اي وظـايف اختــصاصـي هستند و در عين حال از وظايف مشترك و مشابه نيز برخوردارند.
مهم ترين وظايف مشترك اين گروه ها عبارت است از :
1. بررسي و ارزشيابي پيشنهاده هاي پژوهشي
2. تهية اولويت هاي تحقيقاتي مرتبط با اهداف.
3. تهية پيشنهاده هاي پژوهشي مرتبط با اهداف.
4. جهت دهي به تحقيقات و هدايت آنها در راستاي نيازهاي آموزش و پرورش.
5. تشكيل منظم و مستمر جلسات شورا.
6. انجام پژوهش در زمينة اولويت هايپژوهشي تعيين شده.
7. ارايه اطلاعات پژوهشي و خدمات مشاوره اي بـه پژوهشگران.
8. شناسايي مسايل و مشكلات پژوهشي.
9. پاسخ گويي به سوال هاي پژوهشگران و دانشجويان و اظهارنظر راجع به طرح هاي پژوهـشي دانشجـويان و محققان.
10. همـكاري اطلاعاتي و تخصصي با ديگر گروه هاي پژوهشـي در پژوهشگاه و انجام تحقيقات مشترك و بين گروهي.
11. تأليف و ترجمة كتاب ها و مقالات.
12. نظارت بر اجراي طرح هاي پژوهشي مصوب.
13. شناسايي پژوهشگران برتر و فراهم كردن زمينة همكاري با آنها.
14. ارتباط با ساير مؤسسات و مراكز پژوهشي.
15. همكاري با نشريات آموزش و پرورش در زمينة اطلاع رساني.
16. تشكيل كميته هاي تخصصي.
17 . تهيه ي گزارش هاي فصلي و سالانه.
18. شناسايي مستمر مسايل مبتلا به آموزش و پرورش.
پژوهشكده كودكان استثنايي :
اين پژوهشكده با هـدف تحقيـق در زمينه هــاي مختــلف كودكـان استثنـايي و بـه جهت پاسخگويي بـه نيازه اي آموزشي ايـن گـروه از كودكان و دانش آموزان در تاريخ 27/2/73 موفق به اخذ موافـقت اصولي با مجوز شماره 2311/ 22 شوراي گسترش آموزش عـالي گرديـد و در مـورخ 16/10/74 بـا تأسيس اين پژوهشكده مـوافقت قطعي به عمل آمد.پژوهشكده كودكان استثنايي بـا تأسيس پژوهشگاه و طرح تجميـع پژوهشكده هـا در تاريخ 17/11/83 به عنوان يكي از پـژوهشكده هـاي مصوب پژوهشگاه درآمد.
گروه هاي مصوب پژوهشي ايـن پژوهشكده عبارتند از:
1. گروه پژوهشي كودكان و دانش آموزان حسـي-حركتي كـه در برگيرنده گروه هاي ناشنوا، نيمه شنوا، نابينا، نيمه بينا و گروه دانش آموزان جسمي - حركتي مي باشد،
2. گروه پژوهشي كودكان و دانش آموزان كم توان ذهني و چـند معلوليتي
3. گروه پژوهشي كـودكان و دانش آمـوزان داراي اختـلالات رفتـاري و اختلالات يادگيري،
پژوهشكده استثنايي داراي شوراي پژوهشي و هيـأت تحريريـه است كه از اعضاي هيأت علمي پژوهشگاه واساتيد دانشگاه، تشكيل مي شود. ايـن پژوهشكـده داراي رتبـة عـلمي- پـژوهشي الف از وزارت عـلوم، تحقيقات و فناوري مي باشد.
پژوهشكده تعليم و تـربيت :
اين پژوهشكده به منظور تحـقـق بخـشي از وظـايف پژوهشي وزارت آموزش و پرورش و بر اساس موافقت قطعي شماره 22756/22 مورخ13/10/74 تأسيـس و امور آن طـبـق اساسنامـه مصــوب اداره مي شود. هدف از تأسيس اين پژوهشكده انجام پژوهش هاي علمي در مسائل آموزش و پرورش و ساير فعاليت هاي زيربنايي است كه زمينه ارتقـاء كيـفـيت نظام تعليم و تربيت كشور را فراهم سازد. بر اساس مفاد اساسنامه از وظايف پژوهشكده تعليم و تربيت پژوهش درخصوص مسائل آموزش و پـرورش در سطــوح مختلـف تحصيلي، پژوهش در زمينه مسائل رواني و اجتماعي كودكان و نوجوانان و جوانان وراه هاي شكوفايي شخصيت و مشاركـت اجتـماعي آنــها، پژوهش در زمينه اقتصاد برنامه ريزي توسعه آموزش و پرورش، ارزشيابي از كيفيت و ثمربخشي پژوهش هاي انجام شده در آموزش و پرورش مي باشد كه در قالب گروه هاي پژوهشـي مصوب صورت مي پذيرد:
گروه هاي پژوهشي مصوب اين پژوهشكده عبارتند از:
1. گروه آموزش هاي فني و حرفه اي،
2. گروه اقتصاد و برنامه ريزي توسعه،
3. گروه ارزشيابي آموزشي،
4. گروه راهنمايي و مشاوره،
5. گروه سازمان، مديريت و نيروي انساني،
6. گروه برنامه هاي درسي،
و دو گروه غير مصوب اين پژوهشكده عبارتند از:
7. گروه مطالعات زنان،
8. گروه تعليم و تربيت اسلامي (مستقر درقم)،
اين پژوهشكده در تاريخ 17/11/82 با طرح تجميع مراكز پژوهشي، بـه عنوان يـكي از پژوهشكده هاي وابستـه به پژوهشگاه درآمد.
دفتر بررسي گسترش علمي آراء و انديشه هاي حضرت امام (ره):
اين دفتر از سال1380 در پژوهشكده تعليم و تربيت تأسيس گرديده است، كه برنامه هاي آن متمـركز بر گسترش انديشه هاي حضرت امام (ره)در ميان نسل جوان، دانش آموزان و معلمان در وزارت آموزش و پرورش بوده است و مبتني بر اهداف ذيل مي باشد:
1. ارايه الگوي مناسب براي مطالعه و بررسي انديشه هاي حضرت امام در زمينه تعليم و تربيت.
2. طراحي، برنامه ريزي، هدايت و انجام پژوهش هاي لازم جهت دست يابي به شيوه هاي مناسب به منظور گسترش انديشه هاي حضرت امام (ره) در برنامه هاي آموزش و پرورش و نظارت بر پژوهش هاي اين حيطه.
3. برنامه ريزي مناسب براي گسترش انديشه هاي حضرت امام در بخش هاي مختلف آموزش و پرورش
4. تمهيد بسترهاي مناسب براي اجراي پژوهش از جمله كمك به ايجاد بانك اطلاعات از تحقيـقات انجام شده در مورد ترويج انديشه هاي امام خميني (ره) در برنامه هاي آموزش و پرورش.
5. كاربست يافته هاي پژوهشي بـه منـظور حـل مسايـل مورد نظر.
پژوهشكده اولياء و مربيان (خانواده):
اين پژوهشكده كه با هدف تحكيم پيوند دو نـهاد خانواده و آموزش و پرورش و شناسايي راه كارها و الگوهاي تعامل خانواده و آموزش و پرورش با انجام پژوهش هاي بنيـادي و كاربردي در سال 1376 موفق به اخذ موافقت اصولي از سوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري گرديد، فعاليت رسمي خـود را از همـان زمـان آغاز نمود و سـرانجـام در مورخ 1384/1/27 موافـقـت قطعي را از شوراي گسترش آمـوزش عالي، كسب نـمود. و بـه عنوان يكي از پژوهشكده هاي زير مجموعه پژوهشگاه معرفي گرديد. گروه هاي پژوهشي مصوب اين پژوهشـكده عبارتند از :
1. گروه پژوهشي آموزش خانواده ،
2. گروه پژوهشي راهنمايي و مشاوره خانــواده،
3. گروه پژوهشي جامعه شناسي خانواده،
پـژوهشـكده خانــواده داراي هيـأت تحـريريه و شــوراي پژوهشي است كه از ميـان متخصصان و اعضـاي هيـأت علمي داخل پژوهشگاه و اساتيد دانشگاه ها، تشكيل مي شود.
مركز پژوهشي تعليم و تربيت كاربردي(تبريز):
ايـن مـركز بــا هـدف ايجــاد زمينه هـاي لازم جهت انـجام پژوهش هاي علمي و كاربردي پيرامون مسائل و مشـكلات خاص آموزش و پرورش استان هاي دو زبانه كشور تأسيس شد و مركز پژوهشي تـعليم و تـربيت كاربـردي تبريـز در تاريخ30/3/83 با مجوز شماره 3505/2525 موفق بـه اخـذ موافقت قطعي شوراي گسترش آموزش عـالي وزارت عـلوم، تحقيقات و فناوري گرديد.
اين مـركز داراي هيأت تحريريه و شوراي پژوهشي بوده و شامل گروه هاي پژوهشي ذيل مي باشد:
1. آموزش و روشهاي تدريس در مناطق دوزبانه
2. آموزش علوم اجتماعي و مطالعات منطقه اي.
مركز آموزش اسناد پژوهشي و تاريخي تعليم و تربيت ايران (گنجينةدارالفنون):
تبديل مدرسه قديمي دارالفنون به گنجينه و مركز اسناد از طريق گردآوري اسناد ومدارك مرتبط با تعليم و تربيت كشور.
معاونت پژوهشي :
ايـن معاونـت داراي سه مديريت مي باشد كه فعاليت هاي هــر يك از اين مديريت ها به شرح ذيل مي باشد:
مديريت برنامه ريزي ، همكاري هاي علمي و پژوهشي:
- تدوين پيش نويس برنامه در كوتاه مدت، ميان مدت، بلند مدت و راهبردي پژوهشگاه در چارچوب كميتة برنامه ريزي.
- تدوين پيش نويس آئين نامه هاي مورد نياز پژوهشگاه .
- تحليل گزارش هاي عملكردي.
- هـمكاري در تـدوين برنامه فعاليت هاي شوراي سياستگذاري تحقيقات وزارت.
- بـرنامـه ريـزي، هماهنـگي، نظارت و ايجــاد وحدت رويـه در فعاليت هاي علمي پژوهشي و ساماندهي اولويت هاي پژوهشي با توجه به نياز هاي علمي و ....
- تسهيل تبادل تجارب و يافته هاي پژوهشي پژوهشگاه با ساير مراكز علمي- پژوهشي.
- انعكاس جديدترين يافته هاي علمي - پژوهشي پژوهشگاه.
- مـديريت اشـاعه و كاربست تحقيقات آموزشي در سطـح وزارت آموزش و پرورش.
مديريت نظارت و ارزيابي و كنترل پروژه ها
- تدوين محورها، اصول و راهنماي ارزيابي و نظارت.
- ارزيابي كليه فعاليتها و عملكردهاي پژوهشگاه .
- تدوين گزارشهاي عملكردي پژوهشگاه جهت ارائه به مراجع ذيربط.
- ارائة بازخورد از نتايج ارزيابي ها به منظور بهبود و اصـلاح عملكردها و بهبود برنامه ها.
- تدوين شاخص ها و استانداردهاي كيفيت تحقيقات.
- نظارت مستمر بر اجراي استانداردها و كنترل كيفيت تحقيقات پژوهشگاه.
- بررسي وضعيت و ميزان پيشرفت پروژه هاي تحقيقاتي.
- تهيه گـزارش هـاي عملــكردي و اطلاع رساني در خصوص شاخص هاي كيفيت.
مديريت خدمات پژوهشي
- ارائه خدمات پژوهشي مورد نياز به پژوهشگران و گروه هاي پژوهشي (تحليل اطلاعات و مشاوره).
-آمـاده سـازي بـانك آزمـون ها و ابـزارهاي روان شناختي و آزمايشگاه.
- توليد گزارش هاي آماري كاربردي و نظرسنجي
- توسعه فنــاوري اطلاعات و ارتبـاطـات در حـوزه تحقيقات آموزش و پرورش.
- تأمين و توليد بانك هاي اطلاعاتي مورد نياز و بهينه سـازي و به روز آوري بانك هاي موجود
- نظارت بر روند شبكه.
- ايجاد كتابخانه تخصصي و مركز اسناد متمركز پژوهش هاي آموزشي.
- ارائة خدمات اطلاع رساني و كتابخانه اي به پژوهشگران.
- تسهيل دسترسي پژوهشگران به منابع علمي و پژوهشي داخل و خــارج از كشور.
- اجراي برنامه معلم پژوهنده بـه صـورت كشوري.
- بــرنامه ريــزي و اجــراي دوره هــاي آموزشي پژوهشـي و تربيت پژوهشگر و نظارت بر فعاليت هاي اين حوزه.
- سياستگذاري نشـر، توليد و آماده سـازي محتـواي علمـي- پژوهشي كتاب هاي قابل انتشار پژوهشگاه.
- توليد پژوهشنامة آموزشي (ماهنامه آموزشي-خبري- پژوهشي) و برگزاري جلسات هيئت تحريريه.
معاونت توسعه مديريت:
اين معاونت داراي سه مديريت مي باشد كه فعاليت هاي آن بـه شرح زير است:
مديريت اموراداري و پشتيباني
به دنبال تأسيس پژوهشگاه و ضرورت و حساسيت مسئلة تحقيـق و پژوهش در عرصه تعليم و تـربيت، كه پشتيباني آن نيـز از اهميت ويــژه اي برخــوردار است، در طـراحي تشكيلات تفصيلي و يكپارچه نـمودن وظايف و فعاليت هاي مرتبط با بخش هاي اداري و پشتيباني پژوهشگاه، اين مديريت در ساختار سازماني آن مورد تصويب قرار گرفت. كه اجراي كليه قوانين و مقررات و ابلاغ برنامه ها و تصميم هاي مديريتي به منظور پشتيباني اهداف ياد شده درسطح پژوهشگاه از طريق اين حوزه صورت گيرد.
اهم وظايف:
- تأمين كادر اداري كـارشناسي و هيـأت علمي مـورد نياز پژوهشگاه با توجه به برنامه هاي بلندمـدت، ميان مدت و كوتاه مدت واحدها
- انجام مطالعات و بررسي هاي لازم در زمينه مسايل پرسنـلي و استخدامي و رفاهي كاركنان پژوهشگاه در قالـب قـوانيــن و مقررات و اعتبارات مصوب.
- تهيه و صدور احكام كارگزيني كاركنان اداره و هيأت علمـي پژوهشگاه مطالعات با ضوابط و مقررات.
- انجام امور مربوط به مكاتبات مراسلات.
- كنترل نظارت و برنامه ريزي امورحمل و نقل.
- تنظيم برنامه استفاده از وسايل نقليه و نظارت بر آن.
- نظارت و پشتيباني برنامة درسي، همايش ها، سمينارهـا و ساير جلساتي كه به منظور پيشبرد امور مربوط به واحدهـاي تابعه تشكيل و گزارش پيشرو.
- خريد مايحتاج طبـق مقـررات و آئـين نامه مـالي و معـامـلاتي پژوهشگاه.
- نگهداري توزيع و تحويل كالاهاي مورد درخواست به واحدهاي تابعه.
مديريت امورمالي و تأمين منابع:
پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش وابسته به وزارت آموزش و پرورش و از لحاظ حقوقي و اداري داراي استقـلال اداري و مالي است. پژوهشگاه از نظر مالي- معـاملاتي تـابع قـوانين حاكم بر دانشگاه ها و مؤسسات آمـوزش عـالي و پژوهشـي است.
اهم وظايف اين مديريت:
- انجام اقدامات لازم به منظور تأمين منـابع مالي و پرداخت هزينه هاي پژوهشگاه براساس برنامه و بودجه مصوب.
- انجام فعاليت هاي كنترل و نظارت شامل بازبيني و رسيـدگي اسناد هزينه و ساير فعاليت هاي مالي به منظوراجراي ضوابط و مقررات قانوني كشور.
- تنظيم و كنترل حساب ها در چارچوب اعتبارات مصوب.
- تنظيم و نگهداري حساب اعتبارات و پيگيري تامين آنها به تفكيك مواد و برنامه هاي مصوب
- انجام كليه فعاليت هاي مربوط به عمليات حسابداري شـامل تنظيم اسناد هزينه، ليست حقوق و مزايا و اضافه كار و ساير پرداخت هاي ديگر به كاركنان .
- انجــام فعـاليت هاي مربوط به ثبت و نگهداري و تنظيـم و تفـكيك دفـاتر حساب ها و ضبط و تنظيم پرونده هاي مـالي و سـاير عمليات مربوط بـه دريافت و ارسـال و بايگاني اسنـاد و مدارك مالي
- انجام اقدامات مربوط به جمع داري اموال پژوهشگاه و نقـل و انتقال آنها و صدور اسناد مربوطه
- تعيين حساب جمع امـوال و مراقبت دائـم در حفــظ امـوال پژوهشگاه
- تهيه و تنظيم صورت تفريغ بودجه در پـايان هـر سال جهـت ارسال به مراجع ذيربط
- تهيـه تراز نامه هاي ادواري از دفـاتر حسـابداري و تهيــه گزارش هاي قانوني جهت مراجع ذيربط
مديريت خدمات نشر
پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش آثار و مطالب پژوهشي خود را با هدف اشاعة دانش نظري و علمي در زمينة آموزش و پرورش، ارتقاي سطح آگـاهي ها و تـوسعة دامنة اطلاعـاتي پژوهشگران آموزشي، كمـك به ترويج پژوهش هاي آمــوزشي و پـرورشـي و ايجـاد پـويايي علمــي، تبـادل افكار، تجارب و نوآوري ميان معلمـان، صـاحب نظران، مسئولان، مجامع و سـازمان هاي دست اندركار امور تعليم و تربيت در قـالب كتاب، تك نگاشت، فصلنامه، پژوهش نـامه، چكيدة طرح هـاي تحقيقاتي، بروشورهاي اطلاعاتي و... توليد و منتشر مي نمايد. از اين جمله است فصلنامه علمــي- پژوهشي «پژوهش در حيـطة كودكان استثنايي» فصلنامه علمي- پژوهشي تعليم و تربيت، فصلنامه خانـواده، فصلنامه پژوهش هاي اسلامي قم، پژوهشنامة آموزشي و نشرية پويش تبريز